Luận Văn Khóa luận tốt nghiệp: Lợi thế cạnh tranh và các yếu tố ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ cấu hàng xuất kh

Khóa luận tốt nghiệp: Lợi thế cạnh tranh và các yếu tố ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu của Việt Nam

MỤC LỤC

LỜI NÓI ĐẦU . 1

CHƯƠNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC XÁC ĐỊNH LỢI THẾ CẠNH TRANH VÀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU HÀNG XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM 4

1. Khái niệm và ý nghĩa của quá trình chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu. 4

1.1. Một vài khái niệm cơ bản 4

1.1.1. Cơ cấu kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế. 4

1.1.2. Cơ cấu hàng xuất khẩu và chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu. 5

1.2. Ý nghĩa của việc chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu. 8

2. Vận dụng lý thuyết về Thương mại quốc tế để đánh giá lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu. 10

2.1. Vận dụng lý thuyết về hàm lượng các yếu tố của Heckscher – Ohlin. 11

2.2. Vận dụng lý thuyết về vòng đời quốc tế của sản phẩm – Raymond Vernon. 13

2.3. Vận dụng lý thuyết lợi thế cạnh tranh quốc gia của Michael Porter. 15

2.4. Kết luận về các lợi thế cạnh tranh của Việt Nam. 17

CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU HÀNG XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM TỪ 1996 ĐẾN NAY. 19

1. Khái quát về hoạt động xuất khẩu của Việt Nam từ 1996 đến nay. 19

1.1. Bối cảnh chung nền kinh tế thế giới và Việt Nam 19

1.2. Quy mô, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu. .21

1.3. Cơ cấu mặt hàng xuất khẩu 22

1.3.1. Cơ cấu mặt hàng xuất khẩu theo SITC .22

1.3.2. Cơ cấu xuất khẩu theo nhóm hàng . 24

2. Phân tích việc vận dụng lợi thế cạnh tranh vào chuyển dịch cơ cấu trong từng nhóm hàng xuất khẩu của Việt Nam từ 1996 đến nay . 26

2.1. Nhóm hàng khoáng sản và nguyên liệu. 26

2.1.1. Dầu thô. 26

2.1.2. Than đá . 27

2.2. Nhóm hàng nông – lâm – thủy sản . 28

2.2.1. Gạo. 29

2.2.2. Cà phê. 30

2.2.3. Thủy sản .30

2.3. Nhóm hàng công nghiệp chế biến . 31

2.3.1. Dệt may. 32

2.3.2. Da giày. 33

2.3.3. Thủ công mỹ nghệ . 33

3. Đánh giá chung về chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu từ 1996 đến nay . 34

3.1. Những thành tựu đạt được 34

3.2. Tồn tại. 36

3.3. Tầm quan trọng của việc chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu theo hướng nâng cao tỷ trọng hàng công nghiệp chế biến . 38

CHƯƠNG III. ĐỊNH HƯỚNG, GỢI Ý CHÍNH SÁCH. 39

1. Xây dựng mô hình định lượng và giải mô hình . 39

1.1. Các yếu tố quyết định. 39

1.2. Các nguồn dữ liệu liên quan . 41

1.3. Giải mô hình và kết luận . 42

2. Dự báo về yếu tố tác động đến chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu của Việt Nam. 45

2.1. Định hướng phát triển cơ cấu hàng xuất khẩu Việt Nam đến năm 2010, tầm nhìn 2020. 45

2.2. Dự báo xu hướng tiêu dùng của thị trường thế giới . 47

3. Vận dụng kinh nghiệm của một số nước trong khu vực vào trường hợp của Việt Nam. 49

3.1. Cơ sở vận dụng . 49

3.2. Chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu của Nhật Bản, Trung Quốc và Thái Lan. 50

3.2.1. Nhật Bản . 50

3.2.2. Trung Quốc . 50

3.2.3. Thái Lan . 51

3.3. Vận dụng trong trường hợp của Việt Nam . 51

4. Những biện pháp và chính sách nhằm vận dụng hiệu quả lợi thế cạnh tranh vào chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu theo hướng gia tăng công nghiệp chế biến. 52

4.1. Nhóm giải pháp liên quan đến vốn đầu tư . 52

4.1.1.Phân bổ hiệu quả nguồn vốn ngân sách Nhà nước cho xuất khẩu hàng công nghiệp chế biến. 53

4.1.2. Tăng cường việc thu hút và nâng cao hiệu quả nguồn vốn Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). 53

4.2. Nhóm giải pháp phát triển nguồn nhân lực . 55

4.3. Nhóm giải pháp mở rộng thị trường xuất khẩu. 57

KẾT LUẬN 58

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC