Luận Văn Khảo sát nhu cầu được hướng dẫn hội nhập vào chuyên ngành của sinh viên đại học bách khoa khi chuyển

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP.HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA

KHOA QUẢN LÝ CÔNG NGHIỆP



KHẢO SÁT NHU CẦU ĐƯỢC HƯỚNG DẪN HỘI NHẬP VÀO CHUYÊN NGÀNH CỦA SINH VIÊN ĐẠI HỌC BÁCH KHOA KHI CHUYỂN TỪ ĐẠI CƯƠNG SANG CHUYÊN NGÀNH



TÓM TẮT LUẬN VĂN

Thời điểm sinh viên (SV) bước vào trường đại học, nghĩa là bước vào một môi

trường hoàn toàn mới: mới trong cách dạy, cách học, trong động lực học, mục đích

học . Đối với SV khi bắt đầu tiếp cận với chuyên ngành, thì sự khác biệt này càng

rõ nét hơn, do đó SV rất cần được sự hướng dẫn để sớm thích nghi với môi trường

học chuyên ngành.

Đề tài “Khảo sát nhu cầu được hướng dẫn hội nhập vào chuyên ngành của SV

Đại học Bách khoa khi chuyển từ đại cương sang chuyên ngành” nhằm 2 mục tiêu:

- Đề xuất chương trình hướng dẫn hội nhập vào chuyên ngành cho SV khi bước

vào chuyên ngành.

- Đề xuất chương trình hướng nghiệp cho SV khi bước vào chuyên ngành.

Để thực hiện các mục tiêu trên, đề tài đã thực hiện những nội dung sau:

* Xây dựng mô hình nghiên cứu: thừa hưởng cách tiếp cận vấn đề của các đề tài

trước; dựa trên cơ sở lý thuyết về hướng nghiệp, hội nhập và xã hội hóa. Ngoài ra,

còn dựa vào kết quả nghiên cứu định tính để hoàn chỉnh mô hình nghiên cứu sao

cho phù hợp nhất với đặc điểm của trường Đại học Bách khoa TP HCM.

* Tiến hành phỏng vấn SV, giảng viên, cán bộ các tổ chức trong trường: để tham

khảo, khảo sát ý kiến về những vấn đề xung quanh nhu cầu được hướng dẫn hội

nhập vào chuyên ngành và hướng nghiệp của SV chuyên ngành Đại học Bách

khoa.

* Thống kê, phân tích, bình luận các kết quả trên. Có thể kể đến một số kết quả

đáng lưu tâm như: “Yếu tố xung quanh môi trường Đại học ảnh hưởng đến việc học

chuyên ngành của SV” được SV đánh giá cao nhất là “Yếu tố giảng viên” và “Xu

hướng xã hội”; hay “Kỳ vọng của SV đối với ngành học” nhiều nhất là được “Gia

tăng trình độ ngoại ngữ” .

* Đưa ra một số đề xuất, kiến nghị với SV, giảng viên, nhà trường dựa trên kết quả

nghiên cứu để SV sớm hội nhập với chuyên ngành học.

* Thiết kế 7 chương trình hướng dẫn hội nhập và hướng nghiệp cho SV chuyên

ngành Đại học bách khoa TP HCM. Chương trình được thiết kế dựa trên nhu cầu

thực tế về hội nhập vào chuyên ngành của SV. Ý nghĩa thực tiễn của các chương

trình này là có thể thực hiện tại trường Bách khoa, ngay trong điều kiện hiện tại

của trường về cơ sở vật chất, nguồn lực.

Như vậy cùng với 2 đề tài trước là hướng dẫn hội nhập cho tân SV [1] và hướng

nghiệp cho SV năm cuối [2], nối kết với đề tài này sẽ trở thành bộ “Hướng dẫn hội

nhập và hướng nghiệp cho sinh viên Đại học Bách khoa”.

- ii -

MỤC LỤC

LỜI CẢM ƠN i

TÓM TẮT LUẬN VĂN ii

DANH SÁCH CÁC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU vi

DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT viii

CHƯƠNG 1: MỞ ĐẦU .1

1.1 LÝ DO HÌNH THÀNH ĐỀ TÀI 1

1.2 MỤC TIÊU CỦA ĐỀ TÀI .1

1.3 Ý NGHĨA THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI 2

1.4 PHẠM VI GIỚI HẠN CỦA ĐỀ TÀI .2

1.4.1 Địa điểm thực hiện .2

1.4.2 Thời gian thực hiện: .2

1.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .2

1.5.1. Phương pháp 2

1.5.2 Nhu cầu thông tin và nguồn thông tin: .2

1.5.3 Phương pháp thu thập thông tin .3

1.5.4 Thiết kế mẫu 5

1.5.5 Quy trình nghiên cứu: .6

1.6 TÓM TẮT CÁC ĐỀ TÀI TRƯỚC: .7

1.6.1 Đề tài “Khảo sát nhu cầu được hướng dẫn hội nhập của tân sinh viên

trường Đại học Bách khoa TP HCM”: (Đào Thị Ngọc Mai, 2006) 7

1.6.2 Tóm tắt đề tài “Khảo sát nhu cầu được hướng dẫn hướng nghiệp của sinh

viên năm cuối trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh” .8

1.6.3 Mối liên hệ giữa hai đề tài trên với đề tài đang thực hiện: .11

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT 13

2.1 LÝ THUYẾT VỀ HỘI NHẬP (ORIENTATION) VÀ XÃ HỘI HOÁ

(SOCIALIZATION) .1 3

2.2 SỰ LIÊN HỆ CỦA TÌNH CẢM VÀ Ý CHÍ VỚI CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP

CỦA SINH VIÊN .14

2.2.1 Tình cảm, xúc cảm và vai trò của nó trong đời sống sinh viên .14

2.2.2 Ý chí và hành động ý chí .15

2.3 LÝ LUẬN VỀ HƯỚNG NGHIỆP .17

2.4 NHIỆM VỤ HƯỚNG NGHIỆP TRONG NHÀ TRƯỜNG .17

2.5 MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU: 19

- iii -

CHƯƠNG 3: KHÁI QUÁT VỀ TÌNH HÌNH SINH VIÊN CÁC KHOA

CHUYÊN NGÀNH KHI SINH VIÊN CHUYỂN TỪ ĐẠI CƯƠNG SANG

CHUYÊN NGÀNH .2 2

3.1 ĐẶC ĐIỂM CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH

KHOA: 22

3.2 SƠ LƯỢC ĐẶC ĐIỂM CÁC KHOA CHUYÊN NGÀNH CỦA TRƯỜNG ĐẠI

HỌC BÁCH KHOA TP HCM: .22

3.3 NHỮNG YẾU TỐ KHÁC BIỆT GIỮA VIỆC HỌC CHUYÊN NGÀNH SO VỚI

ĐẠI CƯƠNG 28

3.4 NHỮNG CHƯƠNG TRÌNH, HOẠT ĐỘNG CỦA TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH

KHOA TP HCM LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC HỘI NHẬP VÀ HƯỚNG NGHIỆP CHO

SINH VIÊN CHUYÊN NGÀNH 30

3.5 QUI ĐỊNH MỚI ĐỐI VỚI SINH VIÊN BẰNG 2 .32

3.6 NHỮNG CHƯƠNG TRÌNH HƯỚNG DẪN HỘI NHẬP CHO SINH VIÊN

CHUYÊN NGÀNH CỦA MỘT SỐ TRƯỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG TRONG

VÀ NGOÀI NƯỚC . 32

CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ KHẢO SÁT VỀ NHU CẦU HỘI NHẬP 34

4.1 PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN 34

4.2 MÔ TẢ MẪU .41

4.2.1 Mẫu sinh viên năm 2 . .41

4.2.2 Mẫu sinh viên năm 3 . .43

4.2 KẾT QUẢ VÀ PHÂN TÍCH 45

4.2.1 Những thống kê về sinh viên chuyên ngành Đại học bách khoa. .45

4.2.2 Những yếu tố cá nhân ảnh hưởng đến việc học chuyên ngành của sinh viên

.52

4.2.3 Những yếu tố xung quanh môi trường đại học ảnh hưởng đến việc học

chuyên ngành của SV .54

4.2.4 Những yếu tố khác ảnh hưởng đến việc học của SV nhìn từ góc độ của

giảng viên (thông tin từ phỏng vấn và các tài liệu sơ cấp) 54

4.2.5 Những ảnh hưởng của các hoạt động của các phòng ban 56

4.2.6 Kỳ vọng của sinh viên đối với ngành học .56

4.2.7 Mong muốn của sinh viên sau khi ra trường . .58

4.3 BÌNH LUẬN VỀ KẾT QUẢ 59

4.4 MỘT SỐ ĐỀ XUẤT ĐỐI VỚI SINH VIÊN, GIẢNG VIÊN VÀ NHÀ

TRƯỜNG. .60

4.4.1 Đề xuất với sinh viên: 60

4.4.2 Đề xuất với giảng viên: .61

4.4.3 Đề xuất với khoa, nhà trường (các tổ chức hỗ trợ sinh viên) 63

- iv -

4.5 CHƯƠNG TRÌNH HƯỚNG DẪN HỘI NHẬP VÀ HƯỚNG NGHIỆP CHO

SINH VIÊN KHI BƯỚC VÀO MÔI TRƯỜNG HỌC CHUYÊN NGÀNH. 63

4.5.1 Chương trình 1: “Tham quan đầu năm” . 63

4.5.2 Chương trình 2: “Khám phá bản thân” 65

4.5.3 Chương trình 3: “Kỹ năng làm việc nhóm” .6 6

4.5.4 Chương trình 4: “Kiến tập” 68

4.5.5 Chương trình 5: Diễn đàn sinh viên “Sự lựa chọn của tôi” .69

4.5.6 Chương trình 6: Câu lạc bộ Anh văn “English corners” 70

4.5.7 Chương trình 7: Giờ học tổng hợp 72

CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .75

5.1 KHÁI QUÁT HÓA .75

5.1 Ý NGHĨA 75

5.2 HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI .76

5.3 KIẾN NGHỊ VỀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA ĐỀ TÀI 76

TÀI LIỆU THAM KHẢO 78

DANH SÁCH CÁC PHỤ LỤC 81