Luận Văn Khai thác phần mềm PowerPoint và Geometer’s Sketchpad vào việc thiết kế Bài giảng môn Toán THPT (thể

Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm qua, các phương pháp dạy học (PPDH) truyền thống đã được điều chỉnh phù hợp với nhu cầu dạy học mới. Một số xu hướng dạy học không truyền thống cũng đã được đưa vào nhà trường phổ thông như: Dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề; Dạy học phân hóa; Dạy học vận dụng Lí thuyết tình huống . Các PPDH này đã và đang đáp ứng được phần lớn những yêu cầu được đặt ra. Tuy nhiên các PPDH nói trên vẫn còn có những hạn chế như ít khả năng cá biệt hóa, thiếu kiểm tra thường xuyên, thiếu phản hồi và điều chỉnh kịp thời Vì thế, việc đổi mới PPDH mà nó có thể khắc phục được những hạn chế này là thực sự cần thiết.
Đổi mới PPDH thì gắn liền với việc áp dụng phương tiện dạy học. Công nghệ thông tin, với tư cách là mũi nhọn khoa học công nghệ của thời đại, tất yếu sẽ góp phần đổi mới sâu sắc tới PPDH nói chung và PPDH môn Toán ở trường trung học phổ thông (THPT) nói riêng.
Hiện nay việc trang bị kĩ thuật hiện đại cho các cấp học ở địa phương chưa đồng bộ, chưa nhiều. Việc xây dựng, ứng dụng các phần mềm dạy học (PMDH) nói chung và các phần mềm ứng dụng trong dạy học Toán nói riêng còn rất nghèo nàn, do đó việc sử dụng máy vi tính như một công cụ dạy học chưa được khai thác và hưởng ứng rộng rãi.
Việc sử dụng các phương tiện dạy học trong môn Toán nước ta cần được đặt ra một cách khẩn trương còn là vì nội dung chương trình môn Toán hiện nay đòi hỏi sự bổ sung, hoàn thiện, thay đổi phương tiện dạy học cho phù hợp. Xu thế chung của PPDH môn Toán mà nhiều nước đã khẳng định là phải sử dụng nhiều loại hình phương tiện dạy học nhằm hỗ trợ lẫn nhau, thúc đẩy hoạt động (HĐ) nhận thức tích cực của học sinh (HS), góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Toán.
Thực trạng dạy học ở nhà trường THPT nước ta theo sách giáo khoa (SGK) hiện tại cho thấy HS thường gặp không ít khó khăn. Chẳng hạn trong phần hình học lớp 10 (SGK chỉnh lí hợp nhất năm 2000) chương các phép biến hình trong mặt phẳng, khó khăn đó do có nhiều nguyên nhân như : Vẽ hình thiếu chính xác, quan sát các hình ảnh bất động dẫn đến gặp khó khăn trong tìm các mối liên hệ giữa các đối tượng trong hình . Truyền thụ nội dung này hiện nay chưa thật hợp lí.
Do vậy việc thiết kế các Bài giảng có sử dụng các phương tiện như máy tính và các PMDH hỗ trợ vào quá trình dạy học là việc làm cần thiết và phù hợp với xu thế đổi mới PPDH hiện nay ở trường phổ thông, góp phần nâng cao nâng cao chất lượng dạy học môn toán ở trường THPT.
Từ nhận thức ấy, chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu của Luận văn là:
“Khai thác phần mềm PowerPoint và Geometer’s Sketchpad vào việc thiết kế Bài giảng môn Toán THPT (thể hiện qua nội dung các phép biến hình trong mặt phẳng)”.
2. Mục đích nghiên cứu
Luận văn khai thác một số ứng dụng của phần mềm PowerPoint và Geometer’s Sketchpad vào việc thiết kế một số Bài giảng nhằm tích cực hoá HĐ học tập của HS, nâng cao hiệu quả dạy học môn Toán .
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn của việc khai thác các ứng dụng của phần mềm vi tính vào nâng cao hiệu quả dạy học môn toán
3.2. Thiết kế một số Bài giảng về nội dung các phép biến hình trong mặt phẳng với ứng dụng của hai phần mềm nói trên
3.3. Tiến hành thực nghiệm sư phạm, kiểm tra tính khả thi và hiệu quả của việc sử dụng các phần mềm trên
4. Giả thuyết khoa học
Trên cơ sở chương trình SGK nếu thiết kế các Bài giảng có sử dụng sự hỗ trợ của phần mềm PowerPoint và Geometer’s Sketchpad một cách hợp lý thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Toán ở trường THPT.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu lý luận.
Nghiên cứu các tài liệu về tâm lý học, giáo dục học, PPDH Toán và SGK, sách giáo viên, sách tham khảo có liên quan đến đề tài nghiên cứu.
Nghiên cứu các tài liệu hướng dẫn sử dụng phần mềm PowerPoint và Geometer’s Sketchpad vào thiết kế Bài giảng.
Nghiên cứu các bài báo về khoa học Toán học, Luận văn, Luận án, các công trình liên quan trực tiếp đến đề tài.
5.2. Quan sát.
Dự giờ, quan sát việc dạy của GV và việc học của HS về các phép biến hình trong mặt phẳng.
Quan sát các giờ giảng môn toán có sử dụng phần mềm PowerPoint và Geometer’s Sketchpad.
5.3. Thực nghiệm sư phạm.
Bằng thực nghiệm sư phạm kiểm chứng tính hiệu quả của việc sử dụng phần mền hỗ trợ quá trình dạy học môn toán. Xử lí các số liệu thực nghiệm bằng phương pháp thống kê Toán học.
6. Đóng góp của luận văn
6.1. Góp phần xác định các cơ sở khoa học cả việc sử dụng phần mềm PowerPoint và Geometer’s Sketchpad vào dạy học môn Toán.
Xác định được các nguyên tắc, quy trình thiết kế và sử dụng Bài giảng môn Toán với sự trợ của phần mềm PowerPoint và Geometer’s Sketchpad.
6.2. Xây dựng một số Bài giảng phần các phép biến hình trong mặt phẳng với sự trợ giúp của PowerPoint và Geometer’s Sketchpad.
Xây dựng một tài liệu tham khảo cho GV Toán ở trường THPT và sinh viên ngành sư phạm Toán về lý luận dạy học môn Toán.
7. Cấu trúc của luận văn


Mục lục
Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
2. Mục đích nghiên cứu
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
4. Giả thuyết khoa học
5. Phương pháp nghiên cứu
6. Đóng góp của luận văn
Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài
1.1. Định hướng đổi mới phương pháp dạy học
1.2. Mối liên hệ giữa tính trừu tượng và trực quan trong dạy học
1.3. ứng dụng tin học trong nhà trường THPT
1.4. Đặc điểm yêu cầu và thực trạng dạy học phần các phép biến hình trong mặt phẳng
1.5. Kết luận chương 1
Chương 2. Khai thác các phần mềm PowerPoint và Geometer’s Sketchpad vào việc thiết kế bài giảng môn toán phần các phép biến hình trong mặt phẳng
2.1. Một số nguyên tắc cơ bản khi sử dụng PMDH trong môn toán
2.2. Quy trình thiết kế bài giảng có sử dụng trợ giúp của PMDH
2.3. Sử dụng PowerPoint và Geometer’s Sketchpad trong thiết kế một số Bài giảng phần các phép biến hình trong mặt phẳng
2.3.1. Sử dụng PowerPoint và Geometer’s Sketchpad trong dạy học khái niệm của một số phép biến hình
2.3.2 Sử dụng PowerPoint và Geometer’s Sketchpad trong dạy học định lí và chứng minh định lí
2.3.3. Sử dụng PowerPoint và Geometer’s Sketchpad trong dạy học giải bài tập toán liên quan đến phép biến hình
2.4. Kết luận chương 2
Chương 3. Thực nghiệm sư phạm
3.1. Mục đích thực nghiệm
3.2. Tổ chức thực nghiệm
3.3. Nội dung thực nghiệm
3.4. Đánh giá kết quả thực nghiệm
3.5. Kết luận chương 3
Kết luận
4. Phụ lục
Giới thiệu hai phần mềm sử dụng PowerPoint và Geometer’s Sketchpad.
Tài liệu tham khảo