Chuyên Đề Khả năng cạnh tranh của hệ thống siêu thị tại Hà Nội trước áp lực hội nhập kinh tế quốc tế

?Lời nói đầu
Phân phối hàng hoá có vai trò rất lớn đối với nền kinh tế nói chung và với bản thân
doanh nghiệp nói riêng. Nó không chỉ giúp nhà sản xuất đưa hàng hoá tới tận tay người tiêu
dùng, đáp ứng một cách tốt nhất nhu cầu đa dạng của họ, mà còn giúp doanh nghiệp tiếp cận
tốt hơn với thông tin từ thị trường, giảm chi phí và rủi ro về thị trường tiêu thụ, nâng cao lợi
thế cạnh tranh của mình. Hiện nay, cùng với xu thế hội nhập và mở cửa, ngày càng có nhiều
hình thức phân phối hàng hoá tiện lợi và hiện đại xuất hiện mà phổ biến hơn cả là phân phối
qua hệ thống siêu thị. Mô hình bán lẻ văn minh và tiên tiến này đã góp phần làm tăng tổng
mức bán lẻ của cả nước với doanh thu bình quân 35-40 triệu đồng/ngày/siêu thị, làm tăng khối
lượng lưu chuyển hàng hoá, thúc đẩy sự phát triển của văn minh thương nghiệp ngành Thương
mại, đóng góp vào công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Tuy nhiên, việc hội nhập vào nền kinh tế quốc tế sẽ khiến các doanh nghiệp kinh doanh
siêu thị tại Việt Nam đứng trước một áp lực cạnh tranh gay gắt và có nguy cơ tụt hậu so với
các siêu thị nước ngoài. Tình hình cạnh tranh trở nên phức tạp hơn khi năng lực cạnh tranh của
các siêu thị tại Việt Nam, đặc biệt là tại Thủ đô Hà Nội, còn yếu, một số mặt còn kém xa so
với các siêu thị trên thế giới. Hà Nội là địa phương có số lượng siêu thị nhiều nhất cả nước
(101 siêu thị1), tuy nhiên hệ thống siêu thị ở đây đang tồn tại nhiều điểm bất cập, thậm chí có
một số điểm còn chưa bằng những siêu thị phát triển tại các tỉnh, thành phố khác. Ví dụ như
mức vốn đầu tư kinh doanh thấp, hàng hoá chưa phong phú, trình độ quản lí yếu kém, trình độ
công nghệ chưa hiện đại, chất lượng dịch vụ khách hàng chưa cao,
Với mong muốn tìm hiểu và đánh giá những thách thức mà hệ thống các siêu thị tại Hà
Nội đang gặp phải; phân tích một cách toàn diện và sâu sắc thực trạng năng lực cạnh tranh của
các siêu thị đó để tìm ra những mặt hạn chế cũng như các nguyên nhân của chúng; từ đó đưa
ra các giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của các siêu thị tại Hà Nội
trong quá trình hội nhập, nhóm tác giả đã chọn chủ đề: ₡Khả năng cạnh tranh của hệ thống
siêu thị tại Hà Nội trước áp lực hội nhập kinh tế quốc tế? để nghiên cứu.
Làm rõ lí luận về năng lực cạnh tranh của hệ thống siêu thị tại Hà Nội trong điều kiện
1 Theo Vụ chính sách thị trường trong nước, Bộ Thương mại năm 2005




Khảo sát và đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh của các siêu thị tại Hà Nội, trên cơ
sở đó, đề tài tìm ra những mặt hạn chế và nguyên nhân của chúng để khẳng định sự
cần thiết phải nâng cao năng lực cạnh tranh của các siêu thị tại Hà Nội.
Đề xuất hệ thống giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của hệ thống siêu thị Hà Nội.
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là phân tích, đánh giá năng lực cạnh tranh của các
Đề tài nghiên cứu các siêu thị trên địa bàn Hà Nội là chủ yếu, ngoài ra các siêu thị ở
thành phố Hồ Chí Minh và ở một số quốc gia khác cũng được chọn nghiên cứu để rút
ra kinh nghiệm và bài học đối với các siêu thị ở Hà Nội.
Đề tài lấy phương pháp mô tả - khái quát, diễn giải - quy nạp, phân tích - tổng hợp,
khảo sát và đối chiếu - so sánh làm phương pháp nghiên cứu chung. Ngoài ra đề tài còn chú
trọng tới các phương pháp điều tra xã hội học, phương pháp thống kê, bảng biểu, mô hình hoá.
5. Kết quả dự kiến của đề tài nghiên cứu
Hệ thống hoá những chỉ tiêu cơ bản đề đánh giá năng lực cạnh tranh của các siêu thị
Đánh giá thực trạng cạnh tranh của các siêu thị trong quá trình hội nhập.
Phân tích những áp lực cạnh tranh mà các siêu thị tại Hà Nội đang gặp phải trong giai
Rút ra một số kinh nghiệm của các nước trên thế giới về xây dựng hệ thống siêu thị từ
Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của hệ thống siêu thị Hà
Ngoài phần mở đầu, kết luận và các phụ lục, đề tài gồm ba chương:
Chương I: Khái quát chung về kênh phân phối qua hệ thống siêu thị
Chương II: Đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh của hệ thống siêu thị tại
Chương III: Giải pháp tăng cường năng lực cạnh tranh của hệ thống siêu thị tại
Hà Nội trước sức ép hội nhập kinh tế quốc tế




I. Khái niệm và phân loại siêu thị
Năm 1930, Michael Cullen đã cho ra đời một loại hình kinh doanh bán lẻ
mới mẻ tại Mỹ. Khi đó, ông đã mở một cửa hàng thực phẩm với diện tích 560 m2
theo phương thức tự phục vụ và có giá bán thường thấp hơn giá tại các cửa hàng
khác. Đó là mô hình đầu tiên của siêu thị. Ngày nay, ở các nước phát triển, siêu
thị đã chuyển sang giai đoạn của cửa hàng đại hạ giá, đại siêu thị và thậm chí là
Siêu thị mà tiếng anh gọi là supermarket, tiếng pháp là supermarché là
hình thức bán lẻ mang tính cách mạng của thế kỷ XX. Nhưng tại sao phải đợi
đến thời điểm đó siêu thị mới ra đời? Có thể nói đi cùng với sự ra đời và thăng
hoa của loại hình kinh doanh này là những điều kiện về thương mại, về sản xuất,
về thu nhập của người tiêu dùng. Theo nghiên cứu của tập đoàn Carrefour
(Pháp), siêu thị mở ra khi thu nhập bình quân đầu người đạt 1.000 USD/năm và
ứng với đại siêu thị thì mức thu nhập phải đạt 2.000 USD/người/năm. Vậy siêu
thị được định nghĩa như thế nào?
Siêu thị ở Pháp được hiểu là cửa hàng bán lẻ theo phương thức tự phục vụ,
chủ yếu bán hàng thực phẩm và các hàng hoá tiêu dùng phổ biến với giá cạnh
tranh. Pháp, Bỉ, Đan Mạch, Tây Ban Nha, ý, Lucxembua đều quy định diện tích
siêu thị từ 400 m2 đến 2500 m2 2. Nhìn chung, định nghĩa siêu thị mỗi nước một
khác nhưng đều gặp nhau ở một điểm chung là siêu thị áp dụng phương pháp tự
phục vụ, bán nhiều mặt hàng tiêu dùng phổ biến và trên một diện tích lớn (tuỳ
theo quy định riêng của từng nước).