Tài liệu Khả năng Cạnh tranh của Dịch vụ bảo hiểm tại Việt nam: thực trạng và giải pháp

Khả năng Cạnh tranh của Dịch vụ bảo hiểm
tại Việt nam: thực trạng và giải pháp
Vũ Quốc Bình(*)

Nguyễn Thế Hùng(**)

(*)
TS., Khoa Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội
(**)
ThS., Khoa Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội
Dịch vụ bảo hiểm là loại hình dịch vụ
tài chính được coi là non trẻ và mới được
thực sự hình thành ở Việt Nam từ năm
1993 (theo Nghị định 100/CP ngày
18/2/1993 do chính phủ ban hành). Nghị
định 100 CP được thực hiện đã thực sự
tạo ra một thị trường bảo hiểm tại Việt
Nam. Trước đây chỉ có duy nhất một
công ty Nhà nước là Bảo Việt thì sau
1993 hàng loạt các công ty trong lĩnh vực
bảo hiểm đã được thành lập và đi vào
hoạt động. Hiện nay trên thị trường bảo
hiểm Việt Nam có tổng số 27 công ty bảo
hiểm (tính đến 3/2005) bao gồm 14 công
ty bảo hiểm phi nhân thọ, 6 công ty bảo
hiểm nhân thọ, 1 công ty tái bảo hiểm và
6 công ty môi giới bảo hiểm với nhiều
hình thức sở hữu khác nhau.
1. Thực trạng về thị trường dịch vụ
bảo hiểm Việt Nam
Từ khi được hình thành (1993) đến
nay, thị trường bảo hiểm Việt Nam đã có
những bước phát triển đáng khích lệ đáp
ứng được yêu cầu của nền kinh tế Việt
Nam trong quá trình chuyển đổi sang
kinh tế thị trường. Hoạt động kinh
doanh bảo hiểm đã chứng tỏ được vai trò
là công cụ tài chính quan trọng trong
phát triển và ổn định kinh tế. Thị trường
bảo hiểm Việt Nam tuy còn non trẻ
nhưng đã liên tục phát triển và có tốc độ
tăng trưởng tương đối cao.
Năm 1994, doanh thu phí bảo hiểm
mới đạt 741 tỷ đồng, thì năm 2000 con số
này đã đạt 3.051,2 tỷ đồng. Các năm tiếp
theo, doanh thu bảo hiểm tăng liên tục,
đến năm 2004 ước tính đạt 13.044 tỷ
đồng, tăng 24% so với 2003.
Trong cơ cấu của phí bảo hiểm, cho
đến hết 1997, tỷ trọng của phí bảo hiểm
phi nhân thọ vẫn chiếm đại đa số là
98,78%. Bắt đầu từ năm 1998 đã có sự
chuyển dịch cơ cấu của phí bảo hiểm
(90,3%), và đến năm 2004 phí bảo hiểm
phi nhân thọ chỉ còn chiếm 37%.
Về thị phần doanh thu, trước đây
khối doanh nghiệp Nhà nước chiếm tuyệt
đối. Tuy nhiên, đến 2003 mặc dù các
doanh nghiệp Nhà nước vẫn chiếm đa số,
nhưng thị phần chỉ còn 56%, các doanh
nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chiếm
39% và các doanh nghiệp cổ phần chỉ có
5%.
Về sản phẩm bảo hiểm, Số lượng sản
phẩm bảo hiểm cung cấp cho thị trường
cũng đã tăng lên nhanh chóng, ngày
càng đáp ứng được nhu cầu đa dạng của
thị trường. Đến nay tổng số sản phẩm
bảo hiểm trên thị trường đã lên tới
khoảng 600 loại khác nhau thuộc các
lĩnh vực: bảo hiểm con người, bảo hiểm
tài sản và kỹ thuật, bảo hiểm trách
nhiệm dân sự.