Luận Văn Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp

TÊN ĐỀ TÀI : Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp


PHẦN I: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP.
I- MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN.
1 - CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ SẢN XUẤT.
1.1 - Khái niệm:
Chi phí sản xuất là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các hao phí về lao động sống và lao động vật hoá mà DN phải chịu để tiến hành các hoạt động sản xuất trong một thời kỳ nhất định ( tháng, quý, năm ) .
Hao phí lao động sống (còn gọi là hao phí lao động hiện tại) bao gồm các hao phí cho việc trả lương cho công nhân, trích các khoản kinh phí công đoàn (KPCĐ), bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) ghi vào chi phí sản xuất.
Hao phí lao động vật hoá ( còn gọi là hao phí lao động quá khứ ) bao gồm các hao phí về giá trị NVL sử dụng phục vụ cho sản xuất, công cụ dụng cụ xuất dùng, khấu hao TSCĐ.
Một DN sản xuất ngoài những hoạt động có liên quan đến hoạt động sản xuất ra sản phẩm hoặc lao vụ, còn có những hoạt động kinh doanh và hoạt động khác không có tính chất sản xuất như hoạt động bán hàng, hoạt động quản lý, hoạt động mang tính chất sự nghiệp . thì không được coi là chi phí sản xuất, mà chỉ có những chi phí để tiến hành sản xuất mới được coi là chi phí sản xuất.
Chi phí của DN phát sinh thường xuyên trong suôt quá trình tồn tại và hoạt động sản xuất của DN, nhưng chỉ những chi phí sản xuất nào mà DN phải bỏ ra trong kỳ mới được tính vào chi phí sản xuất trong kỳ.
1.2 - Phân loại:
Chi phí sản xuất của DN rất đa dạng và phong phú, để hiểu rõ hơn về chúng, chúng ta cần phải tiến hành phân loại. Do chi phí sản xuất có nhiều nội dung, mục đích và công dụng khác nhau nên ta có thể phân loại chúng theo nhiều tiêu thức khác nhau cụ thể là:
1.2.1.Phân loại chi phí sản xuất theo nội dung chi phí:
Theo nội dung chi phí, chi phí sản xuất có thể phân ra thành các loại sau:
- Chi phí NVL: Bao gồm toàn bộ các chi phí về các loại nguyên liệu, vật liệu chính, vật liệu phụ, nhiên liệu, phụ tùng thay thế, thiết bị xây dựng cơ bản .
- Chi phí nhân công: Bao gồm toàn bộ số tiền công phải trả, tiền trích BHYT, BHXH, KPCĐ của công nhân viên hoạt động sản xuất trong DN.
- Chi phí khấu hao TSCĐ: Bao gồm toàn bộ tiền trích khấu hao TSCĐ sử dụng cho sản xuất của DN.
- Chi phí dịch vụ mua ngoài: bao gồm toàn bộ số tiền DN đã chi trả về các loại dịch vụ mua ngoài như tiền điện, tiền nước . phục vụ cho hoạt động sản xuất của DN.
- Chi phí khác bằng tiền: bao gồm toàn bộ chi phí khác dùng cho hoạt động sản xuất ngoài 4 yếu tố chi phí đã nêu trên.
Phân loại chi phí sản xuất theo nội dung kinh tế của chi phí có tác dụng rất lớn trong quản lý chi phí sản xuất, qua đó chúng ta nhận thấy được rất rõ kết cấu tỷ trọng của từng yếu tố chi phí sản xuất, từ đó ta có thể phân tích, đánh giá được tình hình thực hiện dự toán chi phí sản xuất.
1.2.2.Phân loại chi phí sản xuất theo khoản mục chi phí:
Theo khoản mục chi phí , chi phí sản xuất có thể phân ra thành các loại sau:
- Chi phí NVL trực tiếp: Bao gồm chi phí về nguyên liệu, vật liệu chính, vật liệu phụ, nhiên liệu sử dụng vào mục đích trực tiếp sản xuất sản phẩm, không tính vào khoản mục này những chi phí NVL, nhiên liệu sử dụng vào mục đích sản xuất chung và những hoạt đọng ngoài sản xuất.
- Chi phí nhân công trưc tiếp: Bao gồm chi phí về tiền công, tiền trích BHYT, BHXH, KPCĐ, không tính vào khoản mục này số tiền công và tiền trích BHYT, BHXH, KPCĐ của nhân viên sản xuất chung, nhân viên quản lý và nhân viên bán hàng.
- Chi phí sản xuất chung: Là những chi phí dùng cho hoạt động sản xuất chung ở các phân xưởng, tổ đội sản xuất ngoài hai khoản mục chi phí trực tiếp đã nêu trên.
Ngoài ra, khi tính chỉ tiêu giá thành toàn bộ (giá thành đầy đủ) thì chỉ tiêu giá thành còn bao gồm khoản mục chi phí quản lý doanh nghiệp và khoản mục chi phí bán hàng.
Cách phân loại này nhằm phục vụ cho yêu cầu quản lý theo định mức, cung cấp số liệu cho công tác tính giá thành sản phẩm, làm tài liệu tham khảo để lập định mức CFSX và lập kế hoạch giá thành sản phẩm cho kỳ sau.
1.2.3.Phân loại chi phí sản xuất theo mối quan hệ với khối lượng sản phẩm.
- Chi phí khả biến: là những chi phí có sự thay đổi về lượng tương quan tỷ lệ thuận với sự thay đổi của khối lượng sản phẩm sản xuất trong kỳ, như chi phí NVL trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp.
- Chi phí bất biến: là những chi phí không thay đổi về tổng số dù có sự thay đổivề mức độ hoạt động của sản xuất hoặc khối lượng sản phẩm sản xuất trong kỳ.
Cách phân loại này có tác dụng lớn đối với quản trị doanh nghiệp, phân tích điểm hoà vốn và phục vụ cho việc ra quyết định quản lý cần thiết để hạ giá thành sản phẩm, tăng hiệu quả kinh doanh (công tác kế toán quản trị nội bộ trong doanh nghiệp).
1.2.4.Phân loại chi phí sản xuất theo phương pháp tập hợp chi phí sản xuất và mối quan hệ với đối tượng chịu chi phí.
Theo cách phân loại này ta có những loại chi phí sau:
- Chi phí trực tiếp: Là những chi phí sản xuất quan hệ trực tiếp với việc sản xuất ra một loại sản phẩm, một công việc nhất định, những chi phí này kế toán ghi trực tiếp cho từng loại đối tượng chịu chi phí.
- Chi phí gián tiếp: Là những chi phí sản xuất có liên quan đến việc sản xuất nhiều loại sản phẩm, nhiều công việc, đối với những chi phí này kế toán phải tiến hành phân bổ cho các đối tượng có liên quan theo một tiêu chuẩn thích hợp.
Cách phân loại này có ý nghĩa với việc xác định phương pháp kế toán tập hợp và phân bổ CFSX cho các đối tượng có liên quan 1 cách đúng đắn, hợp lý.
1.2.5. Phân loại CFSX theo nội dung cấu thành của chi phí.
Theo cách phân loại này, CFSX bao gồm 2 loại:
- Chi phí đơn nhất: Chi phí này do 1 yếu tố duy nhất cấu thành, điển hình cho loại chi phí này là chi phí về tiền lương công nhân sản xuất.
- Chi phí tổng hợp: Là chi phí do nhiều yếu tố khác nhau tập hợp lại theo cùng một công dụng như CFSX chung bao gồm nhiều yếu tố chi phí khác nhau phát sinh trong phạm vi phân xưởng: Chi phí nhân viên phân xưởng, chi phí khấu hao TSCĐ, chi phí dịch vụ mua ngoài .
Cách phân loại này giúp cho cách nhận thức vị trí của từng loại CFSX trong việc hình thành giá thành sản phẩm để tổ chức công tác tập hợp CFSX thích hợp với từng loại.