Thạc Sĩ Huy động nguồn nhân lực xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh

ii
LỜI CẢM ƠN
Với tấm lòng biết ơn sâu sắc, em xin bày tỏ lòng cảm ơn trân thành tới cô
giáo TS Nguyễn Thị Thanh Huyền đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn, giúp đỡ em
trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Em xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Đào tạo, các thầy cô
giáo khoa Tâm lý - Giáo dục, trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên;
Cán bộ, nhân viên Hội đồng nhân dân và UBND huyện Võ Nhai cùng gia đình
và các bạn bè đã tạo điều kiện thuận lợi, động viên, khích lệ em trong thời gian
học tập và thực hiện luận văn.
Dù đã có nhiều cố gắng, song do điều kiện và thời gian hạn chế nên
trong luận văn của em chắc chắn không thể tránh khỏi thiếu sót. Rất mong
nhận được sự chỉ bảo, đóng góp ý kiến của các thầy giáo, cô giáo để luận văn
này được hoàn chỉnh hơn.
Thái Nguyên, tháng 6 năm 2015
Tác giả
Nguyễn Đức Thịnh
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



iii
MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN . i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT iv
DANH MỤC CÁC BẢNG v
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ . vi
MỞ ĐẦU . 1
1. Lý do chọn đề tài . 1
2. Mục đích nghiên cứu . 3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu . 3
4. Giả thuyết khoa học . 4
5. Nhiệm vụ nghiên cứu 4
6. Phương pháp nghiên cứu . 4
7. Cấu trúc nội dung luận văn 5
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÂY DỰNG
TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐẠT CHUẨN QUỐC GIA 7
1.1. Sơ lược lịch sử nghiên cứu vấn đề . 7
1.2. Một số khái niệm công cụ . 10
1.2.1. Chuẩn, chuẩn quốc gia . 10
1.2.2. Trường tiểu học, trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia 11
1.2.3. Nguồn lực, Huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu học 18
1.3. Những vấn đề cơ bản về huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu
học đạt chuẩn quốc gia 21
1.3.1. Vị trí, vai trò của giáo dục tiểu học trong hệ thống giáo dục quốc dân 21
1.3.2. Mục đích, ý nghĩa của việc huy động nguồn lực xây dựng trường
tiểu học đạt chuẩn quốc gia . 22
1.3.3. Nội dung huy động nguồn lực . 23
1.3.4. Nguyên tắc huy động nguồn lực 24
1.3.5. Quá trình huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



iv
quốc gia . 25
1.3.6. Yêu cầu của công tác huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu
học đạt chuẩn quốc gia 30
1.3.7. Những yếu tố ảnh hưởng đến huy động nguồn lực của trường tiểu học 31
1.4. Vai trò của Hiệu trưởng trường tiểu học trong việc huy động nguồn lực
để xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia . 33
Kết luận chương 1 34
Chương 2. THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÂY DỰNG
TRƯỜNG TIỂU HỌC ĐẠT CHUẨN QUỐC GIA Ở HUYỆN VÕ NHAI
TỈNH THÁI NGUYÊN 35
2.1. Tình hình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và giáo dục của huyện
Võ Nhai . 35
2.1.1. Tình hình kinh tế, văn hóa, xã hội 35
2.1.2. Tình hình giáo dục trên địa bàn huyện Võ Nhai . 36
2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng 37
2.2.1. Mục đích khảo sát 37
2.2.2. Đối tượng khảo sát . 37
2.2.3. Nội dung khảo sát 37
2.2.4. Phương pháp khảo sát 38
2.3. Thực trạng huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn
quốc gia ở huyện Võ Nhai và những kết quả đã đạt được 38
2.3.1. Thực trạng nhận thức của CBQL và GV trường tiểu học về huy
động nguồn lực xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở
huyện Võ Nhai . 38
2.3.2. Thực trạng huy động nguồn lực nhằm xây dựng trường tiểu học
đạt chuẩn quốc gia ở huyện Võ Nhai 42
Kết luận chương 2 62
Chương 3. BIỆN PHÁP HUY ĐỘNG NGUỒN LỰC XÂY DỰNG TRƯỜNG
TIỂU HỌC ĐẠT CHUẨN QUỐC GIA Ở HUYỆN VÕ NHAI, TỈNH
THÁI NGUYÊN . 63
3.1. Nguyên tắc lựa chọn các biện pháp 63
3.1.1. Nguyên tắc kết hợp Nhà nước với xã hội trong huy động nguồn
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



v
lực phát triển trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia . 63
3.1.2. Đảm bảo tính pháp lý trong huy động nguồn lực 64
3.1.3. Đảm bảo tính dân chủ, đồng thuận của các lực lượng tham gia . 64
3.1.4. Đảm bảo tính hiệu quả . 65
3.1.5. Đảm bảo sự thống nhất giữa nguồn lực bên trong và nguồn lực bên ngoài 65
3.2. Các biện pháp huy động nguồn lực 65
3.2.1. Biện pháp 1: Lập kế hoạch chiến lược huy động nguồn lực . 65
3.2.2. Biện pháp 2: Tuyên truyền nâng cao ý thức trách nhiệm cá nhân
của cán bộ, giáo viên trong huy động nguồn lực xây dựng trường
tiểu học đạt chuẩn quốc gia . 70
3.2.3. Biện pháp 3: Thể chế hoá chủ trương, chính sách huy động nguồn
lực xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở địa bàn huyện
Võ Nhai . 72
3.2.4. Biện pháp 4: Chỉ đạo khai thác một cách hiệu quả các nguồn lực
đã có của trường tiểu học 74
3.2.5. Biện pháp 5: Xây dựng môi trường thuận lợi cho tổ chức xã hội và
cá nhân tham gia làm chủ phát triển giáo dục nói chung và tiểu
học nói riêng 77
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp . 82
3.4. Khảo nghiệm về mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp 82
3.4.1. Đối tượng khảo nghiệm . 82
3.4.2. Mục đích khảo nghiệm 83
3.4.3. Nội dung khảo nghiệm 83
3.4.4. Phương pháp khảo nghiệm 83
3.4.5. Kết quả khảo nghiệm . 83
Kết luận chương 3 88
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ . 89
1. Kết luận 89
2. Một số khuyến nghị . 90
PHỤ LỤC
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



iv
DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT

CBQL : Cán bộ quản lý
GD : Giáo dục
GD-ĐT : Giáo dục - đào tạo
GV : Giáo viên
PCGDTH-CMC : Phổ cập giáo dục tiểu học - chống mù chữ
TH : Tiểu học
TH&THCS : Trung học và trung học cơ sở
THCS : Trung học cơ sở Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



v
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Thống kê số trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia tỉnh Thái Nguyên 36
Bảng 2.2. Nhận thức về mục đích, ý nghĩa của công tác huy động nguồn lực
xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia 40
Bảng 2.3. Đánh giá về thực trạng kế hoạch huy động nguồn lực xây
dựng trường TH đạt chuẩn quốc gia . 43
Bảng 2.4. Thực trạng biện pháp chỉ đạo phát triển nguồn nhân lực xây
dựng trường TH đạt chuẩn quốc gia . 46
Bảng 2.5. Các biện pháp chỉ đạo huy động nguồn tài chính phát triển
trường TH đạt chuẩn quốc gia . 49
Bảng 2.6. Thực trạng huy động nguồn lực cơ sở vật chất để xây dựng
trường TH đạt chuẩn quốc gia . 51
Bảng 2.7. Thực trạng công tác kiểm tra hoạt động huy động nguồn lực
xây dựng trường TH đạt chuẩn quốc gia ở huyện Võ Nhai 54
Bảng 2.8. Những khó khăn trong huy động nguồn lực để xây dựng
trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở huyện Võ Nhai 56
Bảng 2.9. Thực trạng xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở
huyện Võ Nhai 59
Bảng 3.1. Đánh giá mức độ cần thiết và tính khả thi của các biện pháp huy
động nguồn lực xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở
huyện Võ Nhai 84
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



vi
DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ
Biểu đồ:
Biểu đồ 3.1. Tổng hợp kết quả khảo sát mức độ cần thiết của các biện pháp 85
Biểu đồ 3.2. Tổng hợp kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp . 86
Biểu đồ 3.3. Mối quan hệ giữa mức độ cần thiết và tính khả thi của các
biện pháp . 87
Sơ đồ:
Sơ đồ 1.1. Hệ thống thông tin quản lý (EMIS) của trường tiểu học 21
Sơ đồ 1.2. Khái quát quá trình huy động nguồn lực xây dựng trường
tiểu học đạt chuẩn quốc gia . 26
Sơ đồ1.3. Môi trường hoạt động của trường tiểu học . 33 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nước Việt Nam, từ khi dành được độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã coi
nạn mù chữ như là một thứ giặc “giặc dốt”, Người coi trọng việc chống “giặc
dốt” là nhiệm vụ quan trọng thứ 2 sau “giặc đói”. Lời kêu gọi của Bác về
nhiệm vụ chống giặc dốt đã thể hiện rõ quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh,
của Đảng và nhà nước ta về giáo dục ngay từ những ngày đầu dành được độc
lập, coi nhiệm vụ giáo dục là nhiệm vụ vô cùng quan trọng, quyết định sự
phát triển của đất nước.
Từ đó đến nay, trong các văn kiện của Đảng đều thể hiện quan điể
ề giáo dục và đào tạo, đó là: Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu;
đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triể ục là sự nghiệp củ ảng,
của Nhà nướ n dân; mục tiêu của giáo dục là nâng cao dân trí, đào
tạo nhân lực, bồi dưỡ ục gắn vớ ển
kinh tế - xã hộ - an ninh; thực hiện công bằng trong
giáo dụ ển giáo dục vùng có điều kiện kinh tế - xã hội
đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc thiểu số và các đối tượng diện chính sách; thực
hiện dân chủ hoá, xã hội hoá giáo dục [19].
Nghị quyết Hội nghị lần thứ VIII BCH TW Đảng khóa XI, (Nghị quyết
số 29-NQ/TW) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu
cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định
hướng XHCN và hội nhập quốc tế cũng đã nêu rõ: “Đổi mới căn bản, toàn diện
giáo dục và đào tạo là đổi mới những vấn đề lớn, cốt lõi, cấp thiết, từ quan
điểm, tư tưởng chỉ đạo đến mục tiêu, nội dung, phương pháp, cơ chế, chính
sách, điều kiện bảo đảm thực hiện; đổi mới từ sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý
của Nhà nước đến hoạt động quản trị của các cơ sở giáo dục - đào tạo và việc
tham gia của gia đình, cộng đồng, xã hội và bản thân người học; đổi mới ở tất
cả các bậc học, ngành học” [2]. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



2
Thực tế ở nước ta hiện nay, sự nghiệp giáo dục liên tục phát triển về
qui mô, đáp ứng yêu cầu học tập của nhân dân. Tuy nhiên, chất lượng giáo
dục còn nhiều hạn chế. Nghị quyết số 37/2004/QH11 ngày 3/12/2004 của
Quốc hội khoá XI đã khẳng định "Trong những năm đổi mới, sự nghiệp giáo
dục tiếp tục phát triển về quy mô, đáp ứng yêu cầu học tập ngày càng cao
của nhân dân; cả nước đã hoàn thành phổ cập tiểu học vào năm 2000 và đến
năm học 2004 - 2005 đã có 20 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được
công nhận hoàn thành phổ cập trung học cơ sở; chất lượng giáo dục có
chuyển biến tích cực, lực lượng lao động được đào tạo đã và đang góp phần
có hiệu quả vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội". Bên cạnh việc ghi nhận
những kết quả đạt được, Nghị quyết cũng chỉ rõ những tồn tại, hạn chế của
giáo dục Việt Nam "Hệ thống giáo dục phát triển chưa cân đối giữa giáo dục
nghề nghiệp với giáo dục trung học phổ thông và giáo dục đại học. Quy mô
giáo dục nghề nghiệp còn nhỏ bé, chưa đáp ứng được nhu cầu học nghề của
xã hội. Chất lượng giáo dục còn nhiều yếu kém, bất cập, hiệu quả giáo dục
còn thấp, chưa đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho sự
nghiệp phát triển đất nước, công tác quản lý giáo dục còn hạn chế ." [19]. Vì
vậy, xây dựng hệ thống các trường đạt chuẩn quốc gia là một trong những
yêu cầu cấp thiết và đang đặt ra nhiều vấn đề về công tác quản lý đối với
ngành GD-ĐT cũng như các cấp ủy Đảng, Chính quyền địa phương nhằm
xây dựng hệ thống giải pháp đồng bộ để nâng cao chất lượng giáo dục. Xây
dựng trường học đạt chuẩn quốc gia là yêu cầu tất yếu khách quan của sự
nghiệp phát triển giáo dục và đào tạo nhằm đáp ứng yêu cầu môi trường học tập
chất lượng cao của xã hội. Để có tiêu chí đánh giá, xếp loại, công nhận
trường chuẩn quốc gia đối với từng cấp học, bậc học thống nhất trong toàn
quốc, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ra các quyết định ban hành quy chế trường
đạt chuẩn quốc gia: bậc mầm non, bậc tiểu học, bậc trung học. Trong điều
kiện nguồn lực đầu tư của Nhà nước còn hạn hẹp, để xây dựng được trường học
đạt chuẩn quốc gia, đòi hỏi cần có cộng đồng trách nhiệm, huy động các nguồn Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



3
lực để thực hiện.
Do có những chủ trương, đường lối chính sách đầu tư, ưu tiên của Đảng và
Nhà nước ta cho phát triển giáo dục và đào tạo, nhất là đối với giáo dục miền núi,
trong những năm qua, sự nghiệp giáo dục và đào tạo tỉnh Thái Nguyên nói
chung và huyện Võ Nhai nói riêng ngày càng phát triển và hoàn thiện.Võ Nhai,
là một huyện nghèo, có 13 xã đặc biệt khó khăn, trong những năm qua, nhờ có
sự đầu tư của Nhà nước bằng các chương trình 135, chương trình đầu tư cho
huyện nghèo theo Nghị quyết 30a của Chính phủ cùng với sự quyết tâm của
Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân công tác xây dựng trường chuẩn nói chung
và trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia đã đạt được những kết quả nhất định.
Tuy nhiên so với mặt bằng chung của tỉnh Thái Nguyên và với yêu cầu đặt ra
thì tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia của huyện là còn thấp. Vậy nên việc tìm giải
pháp huy động nguồn lực để xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia là vô
cùng quan trọng.
Để góp phần nâng cao kết quả xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc
gia trên địa bàn huyện Võ Nhai, tôi chọn đề tài: “Huy động nguồn lực xây
dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn huyện Võ Nhai, tỉnh
Thái Nguyên” làm đề tài cho luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng huy động nguồn lực xây
dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở huyện Võ Nhai tỉnh Thái Nguyên,
đề tài đề xuất một số biện pháp huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu học
đạt chuẩn quốc gia ở huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên, nhằm tăng số lượng
trường tiểu học đạt chuẩn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Quá trình xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở huyện Võ Nhai
tỉnh Thái Nguyên.
3.2. Đối tượng nghiên cứu Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



4
Biện pháp huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc
gia ở huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.
4. Giả thuyết khoa học
Trong những năm qua, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên đã có nhiều
biện pháp để xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia nhưng hiện nay số
trường tiểu học đạt chuẩn chưa nhiều. Điều này do nhiều nguyên nhân, trong đó
có nguyên nhân phụ thuộc vào nguồn lực, nếu tìm được các biện pháp huy
động nguồn lực xây dựng trường tiểu học dựa trên những tiêu chuẩn của trường
tiểu học đạt chuẩn quốc gia và điều kiện thực tế của địa phương thì có thể đẩy
nhanh tiến độ xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở huyện Võ Nhai,
tỉnh Thái Nguyên.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Xây dựng cơ sở lý luận về huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu
học đạt chuẩn quốc gia.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng, huy động nguồn lực xây dựng trường
tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.
- Đề xuất các biện pháp huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu học
đạt chuẩn quốc gia ở huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận
- Tác giả sử dụng phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, hệ thống
hóa, khái quát hóa để nghiên cứu các tài liệu, các công trình khoa học có liên
quan đến công tác xã hội hóa giáo dục và huy động nguồn lực xây dựng trường
học đạt chuẩn quốc gia. Từ đó đánh giá tìm ra các cơ sở lí luận đã được nghiên
cứu và những vấn đề cần giải quyết.
6.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra: sử dụng hệ thống bảng hỏi điều tra trên CBQL,
GV các trường tiểu học trên địa bàn huyện Võ Nhai, nhằm khảo sát, đánh giá
thực trạng huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/



5
huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên. Từ đó, phân tích nguyên nhân dẫn tới thực
trạng làm cơ sở cho việc đề xuất biện pháp huy động nguồn lực.
- Phương pháp quan sát: Tác giả tiến hành đi thực tế các trường tiểu học
đã đạt chuẩn quốc gia và các trường đang thực hiện xây dựng trường chuẩn
quốc gia, nhằm thấy được cụ thể thực trạng huy động nguồn lực xây dựng tiểu
học đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn huyện Võ Nhai.
- Phương pháp phỏng vấn: Thực hiện phỏng vấn, trao đổi với giáo viên
và cán bộ quản lý trường tiểu học, nhằm mục đích đánh giá mức độ nhận thức
và hiểu thêm về thực trạng, những khó khăn vướng mắc về huy động nguồn lực
xây dựng trường tiểu học đạt chuẩn quốc gia ở huyện Võ Nhai.
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động: Qua kết quả huy động
là sản phẩm về vật chất của các trường tiểu học, đánh giá được mức độ huy
động so với khả năng huy động nguồn lực xây dựng trường chuẩn quốc gia.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục: qua kinh nghiệm của
những nhà quản lý giáo dục trong việc huy động nguồn lực xây dựng trường tiểu
học đạt chuẩn quốc gia để đề ra biện pháp phù hợp với đặc điểm địa phương.
- Phương pháp chuyên gia: Khảo sát ý kiến những nhà giáo dục, quản lý
giáo dục về mức độ cần thiết và tính khả thi của các biên pháp đề tài đề xuất.
6.3. Phương pháp sử dụng toán thống kê: để xử lý số liệu, khảo sát và
khảo nghiệm
7. Cấu trúc nội dung luận văn
, K và khuyến nghị, phần Phụ lục
3 chương:
Chương 1. ộ ểu
họ .
Chương 2. ểu họ
.
Chương 3. B ểu họ
. Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn/