Luận Văn Học tập Mối quan hệ giữa tự nhiên, xã hội & con người

PHẦN MỞ ĐẦU
Dưới góc độ triết học- xã hội vấn đề môi trường sinh thái là một điều mới mẻ.Trong vài thập kỷ gần đây, vấn đề môi trường sinh thái nổi lên như một vấn đề mang tính toàn cầu, cấp bách của thời đại.
Vấn đề môi trường sinh thái ngày nay đang đụng chạm đến nhiều lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội và liên quan đến nhiều khoa học.Những khía cạnh khác nhau của vấn đề môi trường như sinh học, kinh tế, địa lý, y học, tư tưởng, chính trị, đạo đức . Từ thực tiễn nghiên cứu và giải quyết vấn đề sinh thái của thời đại và trong điều kiện cụ thể của nước ta đã nảy sinh nhu cầu cần thiết phải có một cơ sở lý luận- phương pháp luận chung nền tảng cho việc xem xét mối quan hệ giữa con người và tự nhiên , đặc biệt là vai trò ngày càng to lớn của con người và xã hội trong việc biến đổi tự nhiên, và ngày nay là việc khắc phục những mặt tiêu cực của quá trình phát triển xã hội, để làm thế nào loài người có thể trở lại sống hài hoà thực sự với tự nhiên trong thế giới hiện đại.
Xuất phát từ góc độ triết học- xã hội, có 3 vấn đề chung nhất được nêu lên:
A-THỰC CHẤT CỦA VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG SINH THÁI HIỆN NAY
B- MỐI QUAN HỆ GIỮA TỰ NHIÊN,XÃ HỘI VÀ CON NGƯỜI.
C-VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG SINH HỌC Ở VIỆT NAM.
Do phạm vi đề tài rộng, lượng kiến thức có hạn nên trong bài viết của em không tránh khỏi những sai sót.Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các thầy, cô giáo và các bạn.




PHẦN NỘI DUNG
A.THỰC CHẤT CỦA VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG SINH THÁI HIỆN NAY
1- Sinh thái, sinh thái học và môi trường sinh thái
Theo cách hiểu chung nhất thì sinh thái học đó là khoa học về các mối quan hệ qua lại và tác động lẫn nhau giữa các cơ thể sống và môi trường xung quanh chúng. Sinh thái học và phép biện chứng rất gần nhau. Nếu như phép biện chứng nghiên cứu mối liên hệ phổ biến và sự phát triển của tự nhiên, thì sinh thái học nghiên cứu các mối liên hệ ở phạm vi hẹp hơn, giữa cơ thể với môi trường sống của nó. Phép biện chứng còn bàn về mối quan hệ phổ biến giữa các sự vật và hiện tượng trong tự nhiên. Mối quan hệ giữa cơ thể và môi trường sống cũng là một mối quan hệ phổ biến, mà sinh thái học chuyên bàn về mối quan hệ đó.
Qua định nghĩa về sinh thái, sinh thái học cho phép chúng ta rút ra những hiểu biết về môi trường sinh thái. Môi trường sinh thái là bao gồm tất cả những điều kiện tự nhiên và xã hội, cả vô cơ và hữu cơ có liên quan đến sự sống của con người, sự tồn tại và phát triển của xã hội.
2- Vấn đề môi trường sinh thái ngày nay.
Ngày nay không có một nơi nào trên thế giới đã và đang có con người sinh sống, dù đó là miền hải đảo xa xôi hay vùng rừng núi cao hẻo lánh, mà môi trường tự nhiên không chịu ảnh hưởng ít nhiều bởi sự tác động của con người. Hơn nữa, nước, không khí, hai yếu tố cơ bản nhất của môi trường sống không thể nào phân chia được ranh giới, song cả hai yếu tố đó ngày nay đều đang bị ô nhiễm rất nặng nề.
Mọi nghiên cứu của con người đều nhằm mục đích tối cao là bảo vệ sự sống, sự phát triển toàn diện của con người, sự sinh tồn và sự phát triển của xã hội.Môi trường sống của con người phải là môi trường tự nhiên- xã hội. Môi trường sinh thái là môi trường có liên quan trực tiếp đến sự sống của con người và xã hội. Do đó vấn đề môi trường sinh thái mà ngày nay con người đang tập trung nghiên cứu để tìm ra phương án tối ưu giải quyết nó, thực chất là vấn đề về mối quan hệ giữa con người, xã hội và tự nhiên.
Sinh thái học đã tiến từ việc nghiên cứu mối quan hệ” cơ thể- môi trường” sang nghiên cứu mối quan hệ” con người, xã hội và tự nhiên”- sinh quyển, sinh thái học ngày nay đã đạt được những đổi mới lớn lao như đã” sinh thái hoá 1 số quan điểm lý luận chung, đặc biệt là ở khía cạnh thế giới quan và phương pháp luận.Bởi vì trước thực trạng phát triển của các vấn đề sinh thái hiện nay, đòi hỏi phải có những thay đổi cơ bản đối với những quan điểm truyền thống đã bám rễ hàng thế kỷ nay trong giới khoa học tự nhiên cũng như trong nhận thức của con người về ý nghĩa xã hội lớn lao của các quy luật sinh thái học.
Nhiệm vụ của sinh thái học hiện đại là tổng hợp lại các khuynh hướng cơ bản, làm rõ các mối liên hệ ngược giữa tự nhiên và con người, sự biến đổi của tự nhiên bởi con người, ảnh hưởng của môi trường tự nhiên lên con người và những khả năng thích nghi của con người lên môi trường đã bị biến đổi, sự cần thiết phải bảo vệ môi trường sống với tư cách môi trường dinh dưỡng của con người, và sử dụng hợp lý môi trường đó với tư cách là môi trường sản xuất của nó .Trong sinh thái học hiện đại, con người đã trở thành đối tượng nghiên cứu trực tiếp của khoa học tự nhiên, còn đối tượng của khoa học tự nhiên- giới tự nhiên trở thành đối tượng trực tiếp của khoa học về con người.
Sự hình thành sinh thái học- xã hội chủ yếu là do tính phức tạp của quá trình tác động qua lại giữa con người và môi trường tự nhiên từ giữa thế kỷ XX trở lại đây.
*Khái quát môi trường sinh thái ngày nay
-Nguồn nguyên liệu hoá thạch cũng như các nguồn tài nguyên thiên nhiên khác không phải là vô hạn. Vấn đề là ở chỗ con người cần phải biết dự đoán trước các nguồn tài nguyên đó, vì đây là các nguồn tài nguyên không tái tạo được.Ngày nay ngoài nguồn năng lượng do nhiên liệu hoá thạch cung cấp như than dầu lửa, khí đốt, con người đang chuyển dần sang sử dụng các nguồn năng lượng khác như năng lượng nguyên tử, năng lượng mặt trời, sức gió, sức nước, song chi phí rất lớn, đắt hơn so với nhiên liệu hoá thạch.
-Các nguồn tài nguyên thiên nhiên tái tạo được như không khí, rừng, đất, nước, động thực vật.
+Tài nguyên rừng: trong đó rừng chiếm vị trí đặc biệt quan trọng đối với cuộc sống con người.Bằng chứng là hơn 6 tr km2 rừng rộng bằng một nửa diện tích Châu âu bị đốn trụi trong 20 năm qua.Diện tích rừng ngày càng bị co hẹp lại vì tình trạng khai thác bừa bãi. Mỗi năm tổng số rừng nhiệt đới giảm 8000 km2. Hiện nay rừng toàn thế giới đang kêu cứu.Ngay từ đầu thế kỷ XVIII, nồng độ khí cacbonic đã tăng 27% và đang nhanh chóng tăng lên.Cứ mỗi phút trôi qua, có tới 21,5 héc ta rừng nhiệt đới bị phá huỷ ,hàng năm có tới 17 triệu ha rừng nhiệt đới bị hạ, sự cằn cỗi đất đai, hạn hán và lũ lụt, sự thất bát của mùa màng, dẫn đến tình trạng nghèo đói, là sự nghèo dần tính đa dạng sinh học, do nơi cư trú của chúng bị phá hoại, là sự tăng hàm lượng CO2 trong khí quyển- gây nên”hiệu ứng nhà kính”, tăng hàm lượng cacbonic trong khí quyển, mặt đất sẽ bị nung nóng thường xuyên và mất đi chất màu mỡ.Châu Phi, Châu á, Châu Mỹ La Tinh bị bóc lột thậm tệ phải bán rừng để cầm hơi, dù rừng là mạng sống của đất nướ, làm tăng nhiệt độ trung bình của trái đất.
-Tài nguyên đất: sự mất mát quá lớn của rừng dẫn đến nghèo kiệt đất đai và sự mất dần những sinh vật quí hiếm.Nhiều đất đai trồng trọt bị xói mòn, bùn cát lấp các con sông trên thế giới gấp 3 lần thế kỷ trước.Hàng năm trên toàn trái đất, hoạt động của con người đã rửa trôi khoảng 25400 triệu tấn lớp đất bề mặt của những vùng đất đang được sử dụng, làm mất đi khoảng21 triệu hécta đất đai phì nhiêu.Quả bom dân số sẽ tạo nên hiện tượng hoang mạc hoá đất đai.Hiện nay ở Châu Phi, Châu á, Châu Mỹ, mỗi năm có khoảng 6 tr ha đất đai bị hoang mạc hoá.