Luận Văn Hoạt động điều tra các vụ án cháy của lực lượng cảnh sát nhân dân - lý luận, thực tiễn và những giải

1. Tính cấp thiết của đề tài luận án nghiên cứu
Trong những năm qua tình hình cháy xảy ra ở nước ta diễn biến rất
phức tạp, theo chiều hướng tăng về số vụ, tính chất và hậu quả tác hại
ngày càng nghiêm trọng. Theo thống kê của Cục Cảnh sát PCCC- Bộ
Công an, trong thời gian từ năm 1997 đến năm 2007, bình quân mỗi năm
cả nước xảy ra 2.187 vụ cháy, làm chết và bị thương nhiều người, gây
thiệt hại về tài sản lên đến hàng ngàn tỷ đồng; ảnh hưởng xấu đến an ninh
chính trị và TTATXH.
Tình hình cháy như vậy, nhưng công tác phòng ngừa, điều tra của
lực lượng Cảnh sát nhân dân đối với các vụ cháy nói chung, vụ án cháy
nói riêng gặp nhiều khó khăn và hiệu quả hạn chế. Số vụ cháy chưa điều
tra làm rõ được nguyên nhân cháy chiếm 19,06%; số vụ cháy được điều
tra, xử lý về hình sự (vụ vi phạm quy định về PCCC) còn ít, chủ yếu được
xử lý về mặt hành chính (phạt tiền). Những khó khăn trong hoạt động
điều tra các vụ cháy, vụ án cháy là do các yếu tố khách quan và chủ quan,
đó là: Dấu vết vụ cháy thường bị thiêu hủy, việc tìm kiếm thu thập gặp
nhiều khó khăn; việc xác định, lấy lời khai, trưng cầu giám định, khám xét
v.v . để thu thập tài liệu chứng cứ chứng minh vụ cháy, vụ án cháy rất phức
tạp, hiệu quả thấp.
Về phương diện lý luận hoạt động điều tra các vụ cháy nói chung,
điều tra các vụ án cháy nói riêng đã được nghiên cứu xây dựng trong
một số tài liệu, giáo trình. Nhưng qua nghiên cứu cho thấy lý luận về
hoạt động điều tra vụ án cháy còn hạn chế cả về phạm vi, cơ sở pháp
luật, cơ sở lý luận và thực tiễn.
Pháp lệnh Tổ chức điều tra hình sự được ủy ban Thường vụ Quốc
hội nước CHXHCN Việt Nam khóa XI thông qua ngày 20/8/2004, có
hiệu lực từ ngày 01/10/2004; Thông tư số 12/2004/TT-BCA(V19) ngày
2
23/9/2004 của Bộ trưởng Bộ Công an, hướng dẫn thi hành một số điều
của Pháp lệnh và các quy định khác của Bộ trưởng Bộ Công an cần phải
được cụ thể hóa trong hoạt động điều tra các vụ án cháy.
Với những lý do chính nêu trên, việc chọn đề tài: “Hoạt động
điều tra các vụ án cháy của lực lượng Cảnh sát nhân dân - lý luận,
thực tiễn và những giải pháp nâng cao hiệu quả” làm đề tài luận án tiến
sỹ là rất cấp thiết hiện nay.