Luận Văn Hoàn thiện thể chế quản lý công chức ở Việt Nam trong điều kiện phát triển và hội nhập quốc tế

1. Tính cấp thiết của đề tài Luận án
Đội ngũ công chức làm việc trong bộ máy hành chính nhà nước ở Việt
Nam có vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình Nhà nước thực hiện nhiệm vụ
quản lý mọi mặt của đời sống kinh tế - chính trị - văn hóa - xã hội. Đó chính là
những người làm việc và hoạt động trong các lĩnh vực quản lý nhà nước, thực
hiện việc hoạch định chính sách và thực thi pháp luật. Để thực hiện nhiệm vụ
quan trọng này, cần phải xây dựng đội ngũ công chức có phẩm chất và năng lực,
đáp ứng yêu cầu từng giai đoạn phát triển của đất nước. Với lý do này, đề tài của
nghiên cứu sinh với tiêu đề "Hoàn thiện thể chế quản lý công chức ở Việt Nam
trong điều kiện phát triển và hội nhập quốc tế" hy vọng đóng góp một phần nhỏ
vào công việc chung to lớn này.
2. Mục đích nghiên cứu của Luận án
- Về lý luận: Hệ thống hoá lý luận cơ bản về công chức, quản lý công chức
và thể chế quản lý công chức đáp ứng yêu cầu của thời kỳ phát triển và hội nhập
quốc tế. Nêu rõ được sự thay đổi vai trò của Chính phủ ảnh hưởng đến quản lý
công chức hiện nay; các nguyên tắc và yêu cầu xây dựng thể chế quản lý công
chức; các tiêu chí đánh giá thể chế quản lý công chức.
- Về thực tiễn: Đánh giá thực trạng của thể chế quản lý đội ngũ công chức
hiện nay với những kết quả đã đạt được cũng như những điểm còn hạn chế, bất
cập. Phân tích tìm ra nguyên nhân dẫn tới những hạn chế hiện nay của thể chế
quản lý đội ngũ công chức có những điểm gì chưa đáp ứng với yêu cầu xây
dựng đội ngũ công chức. Từ đó, đề xuất những quan điểm, nguyên tắc, nội dung
và một số giải pháp để hoàn thiện thể chế quản lý đội ngũ công chức đáp ứng
yêu cầu phát triển và hội nhập quốc tế. Trong đó có các nội dung cụ thể sau:
+ Đánh giá thể chế quản lý công chức hiện nay (tính đến thời điểm 2005).
+ Những thách thức và nhiệm vụ của quản lý công chức ở Việt Nam trong
thời kỳ phát triển và hội nhập quốc tế.
+ Xây dựng hệ thống các khái niệm công cụ của hoạt động quản lý công
chức; đề xuất đổi mới các nội dung quản lý công chức trong điều kiện hiện nay.
+ Những quan điểm, phương hướng và giải pháp chủ yếu của việc hoàn
thiện thể chế quản lý công chức đáp ứng yêu cầu của thời kỳ phát triển và hội
nhập quốc tế.
2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của Luận án.
3.1. Đối tượng nghiên cứu của luận án là thể chế quản lý công chức trong
các cơ quan hành chính công quyền ở Việt Nam.
3.2. Phạm vi nghiên cứu: Luận án tập trung nghiên cứu, đánh giá hệ thống
thể chế quản lý đội ngũ công chức làm việc trong bộ máy hành chính công
quyền từ Trung ương đến cấp quận, huyện. Không bao gồm công chức trong
ngành tư pháp và lập pháp; công chức trong lực lượng vũ trang; công chức đảng,
đoàn thể; công chức cấp xã.
Về phạm vi thời gian, Luận án tập trung đánh giá thực trạng thể chế quản lý
đội ngũ công chức trong thời gian từ năm 1998 đến nay.
4. Phương pháp nghiên cứu
Căn cứ vào phương pháp luận của chủ nghĩa Mác Lênin và tư tưởng Hồ chí
Minh, Luận án sử dụng phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử;
phương pháp thống kê, nghiên cứu so sánh, phân tích, quy nạp, diễn dịch và
phương pháp thực chứng để phân tích làm sáng tỏ vấn đề nghiên cứu.
Trong quá trình nghiên cứu, tác giả Luận án đã tiến hành khảo sát điều tra
xã hội học qua 4 phiếu hỏi thực hiện trong phạm vi cả nước gồm các Bộ, ngành
Trung ương và một số tỉnh, thành phố ở 3 miền Bắc, Trung, Nam. Số liệu phiếu
điều tra xã hội học là 30.748 phiếu (1.687 người x 4 phiếu/người). Số liệu thu
thập được xử lý bằng công nghệ tin học và được đánh giá dưới dạng báo cáo
phân tích gần 100 trang- đây là nguồn số liệu quan trọng để nghiên cứu thực
trạng của hệ thống thể chế và đề xuất các giải pháp hoàn thiện thể chế quản lý
công chức. Đối tượng điều tra có khoảng 25% là người dân, còn lại là công chức
lãnh đạo và công chức nghiệp vụ chuyên môn từ cấp huyện trở lên.
5. Những đóng góp mới của luận án
Luận án đã có những đóng góp chính sau đây:
- Hệ thống hóa các vấn đề lý luận liên quan đến công chức, nội dung của
quản lý công chức và thể chế quản lý công chức trong điều kiện phát triển và hội
nhập quốc tế.
- Phân tích thực trạng thể chế quản lý công chức ở Việt nam hiện nay, nêu
rõ những kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại và các đòi hỏi phải hoàn thiện
trong giai đoạn tới.
- Nêu lên những thách thức và nhiệm vụ của việc hoàn thiện thể chế quản
lý công chức trong thời kỳ phát triển (CNH, HĐH) và hội nhập quốc tế.
- Đề xuất quan điểm, phương hướng, nội dung và giải pháp hoàn thiện thể
chế quản lý công chức trong giai đoạn tới.
3
6. Bố cục của Luận án
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, các phụ lục và tài liệu tham khảo, Luận
án có kết cấu gồm:
Chương 1. Công chức và thể chế quản lý đội ngũ công chức
Chương 2. Thực trạng thể chế quản lý công chức ở Việt Nam.
Chương 3. Quan điểm, nguyên tắc, nội dung và giải pháp hoàn thiện
thể chế quản lý công chức trong điều kiện phát triển và hội nhập quốc tế