Thạc Sĩ Hoàn thiện thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn Đầu tư nước ngoài trên địa bàn Hà Nội

LỜI MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Nguồn thu từ thuế có vai trò rất quan trọng, là nguồn thu chủ yếu của mỗi quốc gia. Đây là biện pháp động viên bắt buộc của các thể nhân và các pháp nhân trích một phần thu nhập do kinh doanh, do lao động, do đầu tư tài chính mang lại nộp vào NSNN nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của đất nước và thực hiện vĩ mô nền kinh tế quốc dân. Tại Việt Nam, nguồn thu từ thuế hàng năm chiếm tới gần 80% nguồn thu NSNN.
Nền kinh tế nước ta hiện nay đã và đang hội nhập ngày càng sâu rộng với nền kinh tế khu vực và thế giới. Dòng vốn đầu tư nước ngoài (ĐTNN) vào trong nước ngày càng tăng mạnh, trong đó các doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đã đóng góp một phần không nhỏ cho NSNN dưới hình thức nộp thuế. Bên cạnh những thành tựu mà nhà ĐTNN mang lại cho nền kinh tế trong quá trình đầu tư tại Việt Nam như vốn, công nghệ kỹ thuật, kinh nghiệm quản lý thì lại xuất hiện một vấn đề tương đối phức tạp là tình trạng lợi dụng kẽ hở của các chính sách, chế độ, luật thuế hoặc dựa vào tính chất phức tạp trong hoạt động kinh doanh, khó kiểm soát để khai man, trốn lậu thuế, chây ì, chậm nộp thuế Điều này đòi hỏi người quản lý phải từng bước nâng cao chuyên môn cả về chiều sâu và rộng.
Để làm tốt điều này ngoài việc tăng cường quản lý thì thanh tra thuế là nhiệm vụ quan trọng không thể thiếu được trong công tác thuế. Công tác thanh tra thuế không những là một chức năng thiết yếu của cơ quan quản lý Nhà nước mà còn là một đòi hỏi khách quan trong quá trình quản lý thu thuế nhằm đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời cho NSNN, đảm bảo công bằng trong việc thực hiện nghĩa vụ nộp thuế của các tổ chức cá nhân trong xã hội. Tính hiệu quả của thanh tra thuế có ảnh hưởng chi phối đến hiệu quả của quản lý thuế.
Nhận thức được tầm quan trọng của công tác thanh tra thuế, trong thời gian qua, mặc dù Tổng cục Thuế đã có nhiều biện pháp để nâng cao hiệu quả nhưng vì một số lý do, công tác thanh tra thuế vẫn còn nhiều hạn chế thể hiện sự bất cập, chưa theo kịp với sự phát triển của thực tế.
Chính vì vậy, tác giả chọn nghiên cứu đề tài: "Hoàn thiện thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN trên địa bàn Hà Nội"
2. Mục tiêu nghiên cứu
- Hệ thống lý thuyết về thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN.
- Phân tích, đánh giá thực trạng thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN tại Cục thuế thành phố Hà Nội.
- Đề xuất hệ thống giải pháp nhằm hoàn thiện thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN tại Cục thuế thành phố Hà Nội.
3. Đối tượng phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động thanh tra thuế đối với các doanh nghiệp có vốn ĐTNN trên địa bàn Hà Nội.
- Phạm vi nghiên cứu: Hoạt động thanh tra thuế đối với các doanh nghiệp có vốn ĐTNN tại Cục thuế thành phố Hà Nội giai đoạn 2007 - 2009.
4. Phương pháp nghiên cứu
Trong luận văn sử dụng các phương pháp: phương pháp hệ thống, phương pháp phân tích - tổng hợp, phương pháp so sánh, phương pháp thống kê, phương pháp toán kinh tế - tài chính trên cơ sở thu thập và sử dụng các tài liệu, số liệu, biểu đồ làm căn cứ để làm rõ vấn đề nghiên cứu.
5. Đóng góp của đề tài
- Khái quát những vấn đề lí luận chung về công tác thanh tra thuế.
- Phân tích, đánh giá thực trạng thanh tra thuế đối với các doanh nghiệp có vốn ĐTNN trên địa bàn Hà Nội từ năm 2006 - 2009.
- Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị có tính khả thi nhằm hoàn thiện thanh tra thuế đối với các doanh nghiệp có vốn ĐTNN trên địa bàn Hà Nội.
6. Kết cấu luận án
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, luận văn gồm 3 chương với nội dung căn bản
Chương 1: Các vấn đề cơ bản về thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài
Chương 2: Thực trạng thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn Hà Nội
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn Hà Nội



MỤC LỤC
A. LỜI MỞ ĐẦU 1
B. NỘI DUNG
CHƯƠNG 1. CÁC VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THANH TRA THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI 4
1.1. Khái quát về doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (ĐTNN) 4
1.1.1. Khái niệm doanh nghiệp có vốn ĐTNN 4
1.1.2. Đặc điểm doanh nghiệp có vốn ĐTNN 5
1.2. Thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN 7
1.2.1. Những vấn đề chung về thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn
ĐTNN 7
1.2.2. Nội dung thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN 13
1.2.3. Phương pháp thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN 15
1.3. Hoàn thiện thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN 28
1.3.1. Khái niệm hoàn thiện thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN28
1.3.2. Một số chỉ tiêu đánh giá mức độ hoàn thiện thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN 29
1.3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoàn thiện thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN 31
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG THANH TRA THUẾ DOANH NGHIỆP CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI 38
2.1. Khái quát về Cục thuế thành phố Hà Nội 38
2.1.1. Cơ cấu bộ máy tổ chức của Cục thuế thành phố Hà Nội 38
2.1.2. Tổ chức hệ thống thanh tra thuế trên địa bàn Hà Nội 40
2.2. Thực trạng thanh tra thuế doanh nghiệp có vốn ĐTNN trên địa bàn
Hà Nội 42
2.2.1. Khái quát tình hình hoạt động của doanh nghiệp có vốn ĐTNN trên địa bàn Hà Nội 42
2.2.2. Thực trạng thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN trên địa bàn của Cục thuế Thành phố Hà Nội 47
2.3. Đánh giá thực trạng thanh tra thuế doanh nghiệp có vốn ĐTNN trên địa bàn Hà Nội 69
2.3.1. Kết quả đạt được 69
2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân 72
CHƯƠNG 3. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN THANH TRA THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI 83
3.1. Định hướng hoàn thiện thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN 83
3.1.1. Chuyển từ cơ chế thanh tra nhằm vào tất cả các doanh nghiệp có vốn ĐTNN sang cơ chế thanh tra theo kỹ thuật quản lý rủi ro 83
3.1.2. ChuyÓn tõ thanh tra toµn diÖn sang thanh tra néi dung theo chuyªn ®Ò 85
3.1.3. ChuyÓn tõ thanh tra chñ yÕu t¹i c¬ së kinh doanh sang thanh tra chñ yÕu tiÕn hµnh t¹i c¬ quan thuÕ 86
3.1.4. TËp trung x©y dùng ®éi ngò thanh tra viªn tõ thanh tra tæng hîp sang thanh tra chuyªn sau, chuyªn nghiÖp vÒ tõng lÜnh vùc, ngµnh nghÒ 86
3.2. Giải pháp hoàn thiện thanh tra thuế đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN trên địa bàn Hà Nội 87
3.2.1. Tăng cường nguồn nhân lực phục vụ công tác thanh tra thuế 87
3.2.2. Phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu phục vụ công tác thanh tra thuế 90
3.2.3. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế 95
3.2.4. Tăng cường sự phối hợp giữa các bộ phận trong Cục thuế thành phố Hà Nội nhằm hỗ trợ tối đa công tác thanh tra thuế 98
3.2.5. Nâng cao chất lượng công tác lập kế hoạch thanh tra hàng năm 100
3.3. Một số kiến nghị . 101
3.3.1. Kiến nghị với Quốc hội và Chính phủ Việt Nam 101
3.3.2. Kiến nghị với Bộ Tài Chính và Tổng cục thuế . 105
3.3.3. Kiến nghị với Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội 109
KẾT LUẬN 110
DANH MỤC CHỮ VIÊT TẮT



ĐTNN Đầu tư nước ngoài
NSNN Ngân sách nhà nước
GTGT Giá trị gia tăng
TNDN Thu nhập doanh nghiệp
TNCN Thu nhập cá nhân
QLT Hệ thống thông tin quản lý cấp cục
TINC Hệ thống quản lý thông tin người nộp thuế
QHS Hệ thống quản lý rủi ro
QLCV Hệ thống quản lý công văn
TP Thành phố

DANH M ỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1 Phân loại quy mô doanh nghiệp
Bảng 1.2 Đánh giá về tuân thủ nộp thuế
Bảng 1.3 Tổng hợp kết quả phân tích đánh giá rủi ro
Bảng 1.4 Một số tỷ suất thường dùng trong phân tích báo cáo tài chính
Bảng 2.1 Công văn chỉ đạo xây dựng kế hoạch thanh tra hàng năm của Tổng Cục thuế
Bảng 2.2 Kết quả thực hiện thanh tra
Bảng 2.3 Số doanh nghiệp được thanh tra so với số doanh nghiệp quản lý
Bảng 2.4 Số thuế truy thu và phạt của một doanh nghiệp sau thanh tra
Biểu đồ 2.1 Mô hình tăng trưởng về số lượng doanh nghiệp có vốn ĐTNN so với tổng số đối tượng nộp thuế tại Cục thuế TP Hà Nội
Biểu đồ 2.2 Thu ngân sách từ doanh nghiệp có vốn ĐTNN so với tổng thu ngân sách từ doanh nghiệp của Cục thuế TP Hà Nội
Biểu đồ 2.3 Số thuế giá trị gia tăng được hoàn đối với doanh nghiệp có vốn ĐTNN
BiÓu ®å 3.1 Møc ®é rñi ro vÒ thuÕ TNDN ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn §TNN theo h×nh chãp
BiÓu ®å 3.2 M« h×nh chãp m« t¶ sù chuyÓn ®æi
BiÓu ®å 3.3 M« h×nh chuyÓn tõ thanh tra toµn diÖn sang thanh tra c¸c néi dung theo chuyªn ®Ò
BiÓu ®å 3.4 M« h×nh chuyÓn tõ thanh tra chñ yÕu t¹i doanh nghiÖp sang thanh tra chñ yÕu t¹i c¬ quan thuÕ
Sơ đồ 2.1 Mô hình tổ chức hệ thống thanh tra, kiểm tra tại Cục thuế TP Hà Nội