Luận Văn Hoàn thiện quy trình đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán trong kiểm toán báo cáo tài chính do Côn

Hoàn thiện quy trình đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán trong kiểm toán báo cáo tài chính do Công ty cổ phần kiểm toán và tư vấn thực hiện
LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Chuẩn bị cho nền kinh tế hội nhập và phát triển, các Công ty kiểm toán phải không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ mình cung cấp. Lập kế hoạch một cách khoa học, hiệu quả là một yếu tố quan trọng góp phần nâng cao chất lượng cũng như hiệu quả cuộc kiểm toán. Hiện nay các công ty kiểm toán trên hàng đầu thế giới hầu hết đã xây dựng cho mình một quy trình chuẩn và các hướng dẫn cụ thể đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC, giúp các KTV thực hiện kiểm toán một cách hiệu quả, tránh được những rủi ro không mong muốn và giảm chi phí kiểm toán mà vẫn đạt được hiệu quả về mặt chất lượng. Còn ở Việt Nam, việc đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán chưa thực sự được các KTV quan tâm đúng mức. Chính vì vậy, việc tìm hiểu và hoàn thiện quy trình đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC là một vấn đề cần được quan tâm hiện nay của các Bộ, ban, ngành, các tổ chức cũng như các KTV. Đó chính là lí do em chọn đề tài “Hoàn thiện quy trình đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC do Công ty cổ phần Kiểm toán và Tư vấn thực hiện” làm Luận văn tốt nghiệp Đại học của mình.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Mục đích nghiên cứu của đề tài là nghiên cứu lí thuyết kiểm toán đặc biệt là đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC vận dụng vào phân tích thực tiễn công tác kiểm toán của Công ty, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm và đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy trình đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC do A&C thực hiện.
3. Nội dung của đề tài
Ngoài phần mở đầu và kết luận, Luận văn được chia thành 3 chương:
Chương I: Những vấn đề lí luận chung về đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC
Chương II: Thực trạng đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán do Công ty cổ phần Kiểm toán và Tư vấn A&C thực hiện
Chương III: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quy trình đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán do Công ty cổ phần kiểm toán và Tư vấn thực hiện
4. Phương pháp nghiên cứu
Với những kiến thức được học và tự tích lũy, em đã thực hiện Luận văn tốt nghiệp Đại học của mình bằng lí luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, bằng các phương pháp của toán học, của nghiệp vụ kế toán và kiểm toán. Luận văn sẽ được trình bày theo phương pháp kết hợp giữa tổng hợp và phân tích, giữa diễn giải và quy nạp cũng như sự kết hợp giữa phương pháp trình bày bằng văn nói với sơ đồ, bảng biểu.
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Do giới hạn về thời gian nên Luận văn mới chỉ đi sâu nghiên cứu việc đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán trong giai đoạn lập kế hoạch đối với kiểm toán độc lập mà chưa đi sâu nghiên cứu được việc vận dụng trọng yếu trong quá trình thực hiện kiểm toán và quá trình đánh giá và vận dụng trọng yếu và rủi ro kiểm toán đối với các lĩnh vực kiểm toán khác.
6. Những đóng góp
Qua Luận văn này, em đã cố gắng tìm hiểu về lí luận chung quy trình đánh giá trọng yếu và rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC, mô tả và phân tích quá trình thực hiện tại Công ty cổ phần Kiểm toán và Tư vấn. Tuy nhiên, do thời gian nghiên cứu và viết bài hạn hẹp, trình độ và kinh nghiệm còn chưa tích lũy được nhiều nên bài viết không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong thầy giáo, các cô chú, anh chị trong Công ty cổ phần Kiểm toán và Tư vấn góp ý để Luận văn được hoàn thiện hơn.
Cuối cùng, em xin chân thành cảm ơn thầy giáo GS.TS. Nguyễn Quang Quynh, cùng các cô chú, anh chị trong Công ty cổ phần Kiểm toán và Tư vấn đã tận tình giúp đỡ em trong thời gian thực tập vừa qua.
Sinh viên thực hiện
Đặng Thị Quỳnh Trang

CHƯƠNG I
NHỮNG VẤN ĐỀ LÍ LUẬN CHUNG VỀ ĐÁNH GIÁ TRỌNG YẾU VÀ RỦI RO KIỂM TOÁN TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
1.1. Bản chất, vai trò của trọng yếu và rủi ro và mối quan hệ giữa trọng yếu với rủi ro kiểm toán trong kiểm toán BCTC
1.1.1. Bản chất của trọng yếu trong kiểm toán BCTC
Theo Từ điển Tiếng Việt, “trọng yếu là một tính từ để chỉ sự quan trọng thiết yếu. Một sự vật hay một địa danh được đi kèm với trọng yếu đều mang ý nghĩa quan trọng” (6,777) nghĩa là nó có ảnh hưởng lớn tới những vấn đề liên quan.
Trong kế toán , nguyên tắc trọng yếu yêu cầu chú trọng đến những vấn đề mang tính chất cốt yếu, quyết định bản chất và nội dung của sự vật, sự kiện kinh tế phát sinh. Trong kiểm toán, trọng yếu là một khái niệm thường xuyên được nhắc đến, đặc biệt là trong kiểm toán BCTC. Hiện đã có rất nhiều tài liệu có định nghĩa về trọng yếu trong kiểm toán BCTC. Có thể trích dẫn từ một số nguồn sau:
Theo ISA số 320 “Tính trọng yếu trong kiểm toán”, trọng yếu được định nghĩa như sau: “Thông tin là trọng yếu nếu việc bỏ sót hoặc sai sót của thông tin đó có thể ảnh hưởng tới quyết định kinh tế của người sử dụng BCTC. Tính trọng yếu phụ thuộc vào mức độ quan trọng của các khoản mục hay sai sót được đánh giá theo bối cảnh cụ thể tạo ra việc bỏ sót hoặc sai sót đó. Vì thế, tính trọng yếu là một ngưỡng hoặc một điểm định tính cơ bản mà một thông tin hữu ích cần phải có” (9,102).
Theo IAG số 25 do Liên đoàn kế toán quốc tế (IFAC) soạn thảo và công bố thì: “Trọng yếu là khái niệm về tầm cỡ, bản chất của sai phạm (kể cả bỏ sót) thông tin tài chính hoặc đơn lẻ hoặc từng nhóm, mà trong bối cảnh cụ thể nếu dựa vào các thông tin này để xét đoán thì sẽ không chính xác hoặc là sẽ rút ra kết luận sai lầm”(2,2).
VSA số 320 “Tính trọng yếu trong kiểm toán” định nghĩa: “Thông tin được coi là trọng yếu có nghĩa là nếu thiếu thông tin đó hoặc thiếu tính chính xác của thông tin đó sẽ ảnh hưởng đến các quyết định của người sử dụng BCTC. Mức trọng yếu tùy thuộc vào tầm quan trọng và tính chất của thông tin hay của sai sót được đánh giá trong hoàn cảnh cụ thể. Mức trọng yếu là một ngưỡng, một điểm chia cắt chứ không phải là nội dung của thông tin cần phải có. Tính trọng yếu của thông tin phải xem xét cả trên phương diện định lượng và định tính”(12,18)
THEO GIỎO TRỠNH LỚ THUYẾT KIỂM TOỎN “TRỌNG YẾU, XỘT TRONG QUAN HỆ VỚI NỘI DUNG KIỂM TOỎN, Là KHỎI NIỆM CHUNG CHỈ RỪ TẦM CỠ Và TỚNH HỆ TRỌNG CỦA PHẦN NỘI DUNG Cơ bản của kiểm toán có ảnh hưởng tới tính đúng đắn của việc nhận thức, đánh giá đối tượng kiểm toán và và việc sử dụng thông tin đÓ đánh giá đó để ra quyết định quản lí”(7,86).
Từ các định nghĩa trên ta thấy, dù ở trên thế giới cũng như ở Việt Nam, trọng yếu đều được quan niệm như một thuật ngữ dùng để thể hiện tầm quan trọng của một thông tin hoặc một số liệu trong BCTC mà nếu thiếu nó hoặc thiếu tính chính xác của thông tin đó thì sẽ ảnh hưởng đến người sử dụng BCTC về nhận thức, từ đó ảnh hưởng đến việc đánh giá các thông tin trên BCTC và ra quyết định quản lí. Trên góc độ của người sử dụng thông tin, nói một cách đơn giản, một thông tin quan trọng và cần phải được trình bày nếu nó có khả năng ảnh hưởng tới các quyết định của người sử dụng.
Đồng thời, trong các khái niệm “trọng yếu” cũng bao hàm hai mặt liên quan đến nhận thức đối tượng: Quy mô hay tầm cỡ (mặt lượng) và vị trí hay tính hệ trọng (mặt chất) của phần nội dung cơ bản.
Thứ nhất: Quy mô của khoản mục, nghiệp vụ
Thông thường, xem xét vấn đề về quy mô của đối tượng kiểm toán cần quan tâm tới quy mô tương đối. Quy mô tương đối là mối quan hệ tương quan giữa đối tượng cần đánh gia với một số gốc. Chẳng hạn, với BCKQHĐKD, số gốc có thể là Doanh thu thuần; với BCĐKT, số gốc có thể là tổng tài sản hoặc tài sản lưu động Nhưng cũng có khi KTV sử dụng con số tuyệt đối để đánh giá tính trọng yếu. Một con số tuyệt đối là số thể hiện mức quan trọng mà không cần nhắc thêm bất cứ một yếu tố nào khác. Chắng hạn, một vài KTV cho rằng “một triệu USD hoặc một con số lớn hơn thỠ LUỤN Là CON SỐ TRỌNG YẾU, KHỤNG CẦN QUAN TÕM đến vấn đề nào khác”(7,87).
Xét trong mối quan hệ giữa BCTC với mức độ ảnh hưởng của các khoản mục, nghiệp vụ đến kết luận kiểm toán, có 2 mức độ khác nhau về quy mô của khoản mục, nghiệp vụ ảnh hưởng đến việc đánh giá trọng