Tiến Sĩ Hoàn thiện phân tích hiệu quả kinh doanh trong các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng kh

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
NĂM 2011

MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA
LỜI CAMĐOAN
DANHMỤC CHỮ VIẾT TẮT
DANHMỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU, ĐỒ THỊ

MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH
DOANH TRONG CÁC DOANH NGHIỆP. 16
1.1 Hiệu quả kinh doanh và hệ thống chỉ tiêu đo lường hiệu quả kinh doanh 16
1.1.1 Hiệu quả kinh doanh và ý nghĩa của việc phân tích hiệu quả kinh doanh . 16
1.1.2 Hệ thống chỉ tiêu đo lường hiệu quả kinh doanh . 22
1.2 Phân tích hiệu quả kinh doanh trong các doanh nghiệp .26
1.2.1. Xác định nội dung và chỉ tiêu phân tích hiệu quả kinh doanh . 26
1.2.2. Xác định phương pháp phân tích hiệu quả kinh doanh 34
1.2.3. Tổ chức phân tích hiệu quả kinh doanh . 43
1.3 Đặc điểm phân tích hiệu quả kinh doanh trong các công ty cổ phần niêm yết trên
thị trường chứng khoán 45
1.3.1 Đặc điểm của công ty cổ phần niêm yết có ảnh hưởng đến phân tích hiệu quả
kinh doanh 45
1.3.2 Đặc điểm phân tích hiệu quả kinh doanh trong các công ty cổ phần niêm yết trên
thị trường chứng khoán 47
1.4 Kinh nghiệm phân tích hiệu quả kinh doanh trong các CTCP tại các nước trên
thế giới và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam .49
1.4.1 Kinh nghiệm phân tích hiệu quả kinh doanh trong các công ty cổ phần niêm yết
tại một số nước trên thế giới 49
1.4.2 Bài học kinh nghiệm về phân tích hiệu quả kinh doanh cho các công ty cổ phần
niêm yết tại Việt Nam .59
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .61

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH
TRONG CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG
CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM . 62
2.1 Tổng quan về hệ thống công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán
Việt Nam 62
2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam . 62
2.1.2 Tình hình phát triển của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt
Nam . 67
2.1.3 Đặc điểm tổ chức quản lý của các công ty cổ phần niêm yết trên TTCK Việt
Nam . 71
2.2 Tình hình thực tế phân tích hiệu quả kinh doanh trong các công ty cổ phần niêm
yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam 73
2.2.1. Thực trạng nội dung và chỉ tiêu phân tích hiệu quả kinh doanh 73
2.2.2. Thực trạng phương pháp phân tích hiệu quả kinh doanh . 88
2.2.3. Thực trạng tổ chức phân tích hiệu quả kinh doanh . 90
2.2.4 Kinh nghiệm phân tích HQKD của các công ty niêm yết tại các công ty chứng
khoán . 93
2.3. Đánh giá thực trạng phân tích hiệu quả kinh doanh trong các công ty cổ phần
niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam .97
2.3.1 Về nội dung và chỉ tiêu phân tích 97
2.3.2 Về phương pháp phân tích 101
2.3.3 Về tổ chức phân tích . 101

CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM, NGUYÊN TẮC VÀ GIẢI PHÁP HOÀN
THIỆN PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ KINH DOANH TRONG CÁC CÔNG
TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN
VIỆT NAM 105
3.1 Sự cần thiết, quan điểm và nguyên tắc hoàn thiện phân tích hiệu quả kinh doanh
trong các công ty cổ phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam 105
3.1.1 Sự cần thiết phải hoàn thiện phân tích hiệu quả kinh doanh .105
3.1.2 Quan điểm hoàn thiện . 107
3.1.3 Nguyên tắc hoàn thiện 108
3.2 Các giải pháp hoàn thiện phân tích hiệu quả kinh doanh trong các công ty cổ
phần niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam .110
3.2.1 Xây dựng và lựa chọn nội dung và hệ thống chỉ tiêu phân tích hiệu quả kinh
doanh .110
3.2.2 Hoàn thiện cách thức vận dụng phương pháp phân tích 124
3.2.3 Hoàn thiện qui trình tổ chức phân tích 133
3.3 Điều kiện thực hiện các giải pháp 141
3.3.1 Về phía Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước .141
3.3.2 Về phía các công ty niêm yết . 142
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3. 144
KẾT LUẬN . 145
DANHMỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ 146
TÀI LIỆU THAMKHẢO . 147
PHỤ LỤC

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam ngày càng đóng vai trò quan trọng
trong sự phát triển của ngành tài chính nước ta. Sự ra đời của TTCK góp phần hoàn
thiện cơ cấu thị trường tài chính và tạo ra một kênh huy động vốn dài hạn cho đầu tư
phát triển, góp phần đẩy mạnh công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. So với
thời điểm mới đi vào hoạt động (tháng 7 năm 2000), TTCK chỉ có 2 công ty niêm
yết thì đến nay, số lượng các công ty niêm yết trên cả 2 sàn Hà Nội và Thành phố
Hồ Chí Minh đã hơn 600 công ty. Sự phát triển của thị trường phụ thuộc vào nhiều
yếu tố, trong đó hiệu quả kinh doanh (HQKD) của các công ty niêm yết là một trong
những yếu tố quan trọng thu hút các nhà đầu tư tham gia vào thị trường. Những
thông tin về HQKD của các công ty luôn chiếm được sự quan tâm của đông đảo các
nhà quản lý và các nhà đầu tư, trở thành cầu nối quan trọng giữa các nhà đầu tư và
doanh nghiệp (DN). Tuy nhiên, tại các công ty cổ phần (CTCP) niêm yết trên TTCK
Việt Nam, nhận thức về phân tích HQKD, đặc biệt là thông tin công bố về HQKD
vẫn chưa được coi trọng đúng mức. Việc phân tích và công bố thông tin liên quan
đến HQKD vẫn mang nặng tính hình thức, đối phó mà chưa thực sự phản ánh đúng
HQKD của các công ty. Chính vì vậy trong thời gian làm nghiên cứu sinh, tác giả đã
chọn đề tài “Hoàn thiện phân tích hiệu quả kinh doanh trong các công ty cổ phần
niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam” làm đề tài nghiên cứu cho luận
án tiến sĩ của mình.
Xét về mặt lý luận, phân tích HQKD là một trong những nội dung quan trọng
trong phân tích kinh doanh của DN, cung cấp những thông tin quan trọng về hiệu
quả sử dụng các nguồn lực của DN, năng lực hoạt động cũng như khả năng sinh lợi
của DN. Thông tin về HQKD chính xác là căn cứ tin cậy, hữu ích cho người sử
dụng đánh giá đúng đắn vị thế và xu hướng phát triển của DN. Tuy nhiên, thực tế
hiện nay có khá nhiều quan điểm, nhiều cách tiếp cận và đánh giá khác nhau về
HQKD, đặc biệt là HQKD và phân tích HQKD của các công ty niêm yết trên TTCK.

Việc nghiên cứu để hoàn thiện phân tích HQKD của các công ty niêm yết cả về tổ
chức phân tích, phương pháp, nội dung phân tích là hết sức cần thiết.
Xét về mặt thực tiễn, những thông tin về HQKD của các công ty niêm yết có ý
nghĩa quan trọng không chỉ với TTCK mà còn rất quan trọng đối với bản thân các
công ty niêm yết và các nhà đầu tư.