Thạc Sĩ Hoàn thiện kiểm soát chi Ngân sách qua Kho bạc Nhà nước huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương

Luận văn thạc sĩ năm 2011
Đề tài: Hoàn thiện kiểm soát chi Ngân sách qua Kho bạc Nhà nước huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương

MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục chữviết tắt v
Danh mục các bảng vi
Danh mục sơ ñồ vii
1. MỞ ðẦU 1
1.1 Tính cấp thiết của ðềtài 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu 2
1.3 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 3
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU 5
2.1 Lý luận chung vềkiểm soát chi ngân sách nhà nước 5
2.2 Kiểm soát chi ngân sách qua Kho bạc Nhà nước 19
3. ðẶC ðIỂM KHO BẠC NHÀ NƯỚC HUYỆN KINH MÔN
VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 40
3.1 ðặc ñiểm Kho bạc Nhà nước huyện Kinh Môn 40
3.2 Phương pháp nghiên cứu 45
3.2.1 Chọn ñiểm nghiên cứu 45
3.2.2 Phương pháp thu thập tài liệu và sốliệu : 45
3.2.3 Phương pháp xửlý thông tin 46
3.2.4 Phương pháp phân tích ñánh giá 46
4. KẾT QUẢNGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 47
4.1 Kiểm soát chi thường xuyên vốn ngân sách qua KBNN Kinh Môn 47
4.1.1 Quy trình kiểm soát chi thường xuyên 47
4.1.2 Thực trạ ng kiểm soát chi thường xuyên qua Kho bạ c Nhà nước Kinh
Môn 57
4.2 Thực trạng kiểm soát chi ñầu tưXDCB từnguồn vốn ngân sách
qua Kho bạc Nhà nước huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương. 69
4.2.1 Trách nhiệm của Kho bạc Nhà nước trong kiểm soát, thanh toán
vốn ñầu tư 69
4.2.2 ðiều kiện chi thanh toán vốn ñầu tư 70
4.2.3 Nguyên tắc kiểm soát, thanh toán 71
4.2.4 Hình thức thanh toán vốn ñầu tư 72
4.2.5 Thực trạng kiểm soát, thanh toán vốn ñầu tưqua Kho bạc Nhà
nước huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương 73
4.3 Hoàn thiện kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho bac Nhà
nước huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương 90
4.3.1 Phương hướng hoàn thiện kiểm soát chi ngân sách qua Kho bac
Nhà nước huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương 90
4.3.2 Các biện pháp chung kiểm soát chi ngân sách qua Kho bạc Nhà
nước 91
4.3.3 Biện pháp cụthểvới kiểm soát chi thường xuyên 100
4.3.4 Biện pháp cụthểvới kiểm soát chi ñầu tưXDCB 103
5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 107
5.1 Kết luận 107
5.2 Kiến nghị 109
TÀI LIỆU THAM KHẢO 109

1. MỞ ðẦU
1.1 Tính cấp thiết của ðềtài
Kho bạc Nhà nước là cơquan trực thuộc BộTài chính, thực hiện chức
năng tham mưu, giúp Bộtrưởng BộTài chính quản lý nhà nước vềquỹngân
sách nhà nước, các quỹ tài chính nhà nước và các quỹkhác của Nhà nước
ñược giao quản lý; quản lý ngân quỹ; tổng kếtoán nhà nước; thực hiện việc
huy ñộng vốn cho ngân sách nhà nước và cho ñầu tưphát triển thông qua hình
thức phát hành trái phiếu Chính phủtheo quy ñịnh của pháp luật.
Trong hoạt ñộng KBNN, công tác kiểm soát thu, chi quỹngân sách nhà
nước qua hệ thống Kho bạc Nhà nước luôn ñược ðảng và Nhà nước quan
tâm, coi trọng. Kiểm soát thu, chi quỹ NSNN thực hiện tốt góp phần quan
trọng trong việc giám sát sự ñiều tiết, phân phối và sửdụng nguồn lực Tài
chính một cách ñúng mục ñích, có hiệu quả; ñồng thời là một biện pháp hữu
hiệu ñểthực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Thực tếtừkhi thành lập hệthống
Kho bạc Nhà nước ñến nay công tác kiểm soát các khoản chi ngân sách nhà
nước qua Kho bạc Nhà nước ñã ñạt ñược thành tựu quan trọng, góp phần thúc
ñẩy nền kinh tếphát triển, giải quy ết tốt những vấn ñềan sinh xã hội.
Tuy vậy, ngoài những vấn ñềthực hiện nhiệm vụchung của toàn hệthống
Kho bạc Nhà nước, việc quản lý và kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho
bạc Nhà nước trên ñịa bàn huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương còn có những vấn
ñềchưa phù hợp với ñiều kiện thực tế. Quy trình quản lý, kiểm soát chi ngân
sách nhà nước trên ñịa bàn trong nhiều trường hợp còn chưa ñáp ứng ñược yêu
cầu, quá trình xửlý nghiệp vụcòn lúng túng, chậm chạp; công tác quản lý ñiều
hành ngân sách nhà nước của các cấp chính quyền, các ñơn vịsửdụng ngân
sách nhà nước trên ñịa bàn huyện nhiều khi còn chưa ñược quan tâm, coi trọng
ñúng mức dẫn ñến sửdụng ngân sách nhà nước sai mục ñích, quy ñịnh, chế ñộ,
ñịnh mức do Nhà nước ñã ñềra, chi ñầu tưxây dựng cơbản còn dàn trải, thiếu
tập trung, ñồng bộgây lãng phí rất lớn cho NSNN ; Cơchếkiểm soát chi ñã
thường xuyên ñược thay ñổi, bổsung nhưng vẫn chưa ñáp ứng kịp với thực tế
làm hạn chếhoạt ñộng ngân sách nhà nước và tạo tình trạng lỏng lẻo, phá vỡ
kỷcương, kỷ luật tài chính của Nhà nước. Bên cạnh ñó năng lực kiểm soát chi
ngân sách nhà nước của Kho bạc Nhà nước trên ñịa bàn còn chưa ñáp ứng với
yêu cầu ñổi m ới, cải cách hành chính. Vì vậy, kiểm soát chi ngân sách nhà
nước qua Kho bạc Nhà nước huy ện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương cần ñược hoàn
thiện một cách khoa học , có hệthống hơn.
Xuất phát từ tình hình thực tế ñó, tác giả lựa chọn nghiên cứu ñề tài:
“Hoàn thiện kiểm soát chi Ngân sách qua Kho bạc Nhà nước huyện Kinh
Môn, tỉnh Hải Dương” ñểnghiên cứu nhằm góp phần làm rõ quy trình quản
lý, kiểm soát và nâng cao hiệu quảquản lý, kiểm soát chi ngân sách nhà nước
qua Kho bạc Nhà nước trên ñịa bàn huy ện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương.
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1 Mục tiêu chung
ðánh giá kiểm soát chi ngân sách qua Kho bạc Nhà nước huyện Kinh
Môn từ ñó ñềxuất các giải pháp nhằm thực hiện tốt hơn kiểm soát chi ngân
sách nhà nước theo mục tiêu hoàn thiện cơchếquản lý và quy trình nghiệp
vụKho bạc Nhà nước tại ñơn vịcơsởgóp phần ñổi mới cơchếquản lý và
quy trình kiểm soát chi ngân sách nhà nước.
1.2.2 Mục tiêu cụthể
- Góp phần hệthống hoá những lý luận chung vềquản lý chi ngân sách
nhà nước và kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước.
- ðánh giá thực trạng và những hạn chếcủa công tác kiểm soát chi ngân
sách qua Kho bạc Nhà nước huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương.
- ðềxuất các biện pháp chủ y ếu nhằm tăng cường kiểm soát chi ngân
sách qua Kho bạc Nhà nước huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương.
1.3 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1 ðối tượng nghiên cứu
ðối tượng nghiên cứu là kiểm soát chi ngân sách qua Kho bạc Nhà nước
bao gồm các khoản chi thường xuyên ngân sách nhà nước và chi ñầu tưphát triển
qua Kho bạc Nhà nước trên ñịa bàn huy ện Kinh Môn, tỉnh Hải D ương.
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu
1.3.2.1 Nội dung nghiên cứu
- Kiểm soát, các loại hình kiểm soát.
- Một sốvấn ñềcơbản vềngân sách nhà nước.
- Lý luận chung vềkiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho b ạc Nhà nước.
- Kết quảhoạt ñộng kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà
nước huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương.
- Nguyên nhân dẫn ñến những hạn chếtrong công tác kiểm soát chi ngân
sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước huyện Kinh Môn, tỉnh Hải Dương.
- Nghiên cứu nhằm ñềra các biện pháp cần thiết ñểhoàn thiện nâng cao
kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước huy ện Kinh Môn, tỉnh
Hải D ương góp phần nâng cao hiệu quảquản lý, kiểm soát chi ngân sách nhà
nước qua Kho bạc Nhà nước trên ñịa bàn huy ện Kinh Môn, tỉnh Hải D ương
1.3.2.2 Phạm vi vềkhông gian
Nghiên cứu ñược thực hiện chủ y ếu qua tổ chức công tác kiểm soát,
thanh toán các khoản chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước huyện
Kinh Môn, tỉnh Hải Dương, trừphần kiểm soát chi ñầu tưxây dựng cơbản
ñối với nguồn vốn nước ngoài.
1.3.2.3 Phạm vi vềthời gian
ðềtài ñược tiến hành từtháng 5/2010 ñến tháng 6/2011. Sốliệu ñược
thu thập nghiên cứu là những sốliệu vềkiểm soát chi ngân sách nhà nước từ
năm 2007 ñến 2010.
Ngoài ra ðềtài nghiên cứu hoạt ñộng kiểm soát chi NSNN trong mối
quan hệvới các nhân tốbên trong và bên ngoài tác ñộng ñến kiểm soát chi
NSNN qua KBNN trên ñịa bàn huy ện Kinh Môn.

2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU
2.1 Lý luận chung vềkiểm soát chi ngân sách nhà nước
2.1.1 Kiểm soát và các loại hình kiểm soát
Trong quan hệvới tổchức bộmáy, quản lý là sựtác ñộng có tổchức, có
ñịnh hướng của chủthểquản lý lên ñối tượng quản lý nhằm sửdụng có hiệu quả
nhất các nguồn lực ñã xác ñịnh ñể ñạt m ục tiêu ñã ñềra. Chủthểquản lý ở ñây
chính là bộmáy quản lý của ñơn vị, bao gồm cán bộlãnh ñạo các cấp và bộphận
cán bộchuyên môn thực thi các nghiệp vụquản lý, ñiều hành ñơn vị. ðối tượng
quản lý chính là con người và sựvật, hiện tượng diễn ra trong ñơn vị. ðối tượng
quản lý có nhiều ñặc tính khác nhau do ñó trong quá trình quản lý cũng phát sinh
những vấn ñềphức tạp ởmức ñộkhác nhau. Mục tiêu quản lý của ñơn vịlà sau
một quá trình quản lý có thể ño lường và lượng hóa ñược kết quảmà ñơn vịphải
hướng tới trong m ột thời gian nhất ñịnh.
Toàn bộquá trình quản lý bao gồm 2 khâu chính: khâu ñịnh hướng và
khâu tổchức thực hiện những hướng ñã ñịnh. Ởmỗi khâu, chức năng kiểm
soát luôn ñược ñềcao bởi nó cho biết mức ñộsát thực của quản lý. ðể ñạt
ñược kếhoạch ñã ñềra.
Nhưvậy, kiểm soát là một quy trình giám sát các hoạt ñộng ñể ñảm bảo
rằng các hoạt ñộng này ñược thực hiện theo kếhoạch. Quy trình này bao gồm
3 bước khác nhau: ño lường thành quảhoạt ñộng, so sánh thành quảthực tế
với một chuẩn mực nào ñó và có hành ñộng ñểchỉnh sửa các sai lệch hoặc
các chuẩn mực không phù hợp. Một hệthống kiểm soát hữu hiệu bảo ñảm
rằng mọi hoạt ñộng ñược hoàn tất theo những cách thức ñưa ñến việc ñạt
ñược mục tiêu của tổchức.
Theo ñịnh nghĩa này, kiểm soát không phải là m ột giai ñoạn hay m ột khâu
của quá trình quản lý mà nó ñược thực hiện ởtất c ảcác giai ñoạn của quá trình quản
lý. Vì vậy có thểhiểu kiểm soát là một ch ức năng của quản lý. Tuy nhiên, chức
năng này cũng thểhiện rất khác nhau tùy thu ộc vào cơchếkinh tếvà cấp quản lý,
vào loại hình ho ạt ñộng cụth ể, vào truy ền thống văn hóa cũng nhưnhững ñiều kiện
kinh tếxã hội khác c ủa m ỗi nơi trong t ừng thời kỳ lị ch sửcụthể.
Kiểm soát có thể ñược phân thành kiểm soát trực tiếp và kiểm soát
tổng quát.
Kiểm soát trực tiếp: Là các thủtục, các quy chếkiểm soát ñược xây
dựng trên cơsở ñánh giá các yếu tố, các bộphận cấu thành hệthống quản lý.
Kiểm soát trực tiếp bao gồm 3 loại hình cơbản là kiểm soát hành vi, kiểm
soát xửlý và kiểm soát bảo vệ.
Kiểm soát hành vi là việc kiểm soát các hoạt ñộng riêng lẻdo những
nhân viên ñộc lập với người thực hiện hoạt ñộng tiến hành. ðây là biện pháp
tương ñối hiệu quảnhằm phát hiện và ngăn chặn các gian lận, sai sót. Một hệ
thống kiểm soát hành vi hữu hiệu sẽgiúp cho toàn bộcông việc kiểm soát
ñược giảm nhẹmột cách ñáng kể.
Kiểm soát xửlý là kiểm soát việc nắm bắt, giải quy ết các giao dịch hay
những công việc mà nhờchúng các giao dịch ñược công nhận, cho phép, phân
loại, tính toán, ghi chép, tổng hợp và báo cáo. Trong trường hợp thông tin
ñược xửlý bằng hệthống máy tính thì kiểm soát xửlý ñược thực hiện thông
qua chức năng xửlý bằng ñiện toán.
Kiểm soát bảo vệlà các biện pháp, quy chếkiểm soát nhằm ñảm bảo sự
an toàn của tài sản và thông tin trong ñơn vị. Các trọng ñiểm nhằm vào mục
ñích này bao gồm:
Một là, Phân ñịnh trách nhiệm bảo vệ tài sản, ñặc biệt là phân ñịnh
trách nhiệm bảo quản với trách nhiệm ghi chép vềtài sản, hạn chếsựtiếp cận
trực tiếp của người không có trách nhiệm với tài sản và sổsách của ñơn vịkhi
chưa ñược phép của người quản lý. Chẳng hạn: Ban hành và thực hiện quy
chếkiểm soát việc ra vào kho hàng, quy chếbảo trì và sửa chữa tài sản, kiểm
soát việc tham khảo các tài liệu kếtoán, các dữliệu lưu trữtrong máy vi tính.
Hai là,Hệthống an toàn. Ví dụnhà kho, két sắt chịu lửa, hệthống báo
ñộng, báo cháy, cài ñặt mã truy cập thông tin
Ba là, Kiểm kê hiện vật và xác nhận của bên thứba
Kiểm soát tổng quát: Là sự ki ểm soát tổng thể ñối với nhiều hệ th ống,
nhiều công việc khác nhau. Trong môi trường tin học hóa quản lý ởmức ñộcao
thì kiểm soát tổng quát thuộc chức năng của phòng kinh doanh. Muốn ñánh giá
kiểm soát trong trường hợp này phải sửdụng các chuyên gia am hiểu vềmáy tính.
Kiểm soát tổng quát chủyếu dựa trên các thủtục phân công, uỷquyền
và bất kiêm nhiệm.
Sơ ñồ2.1: Quá trình và chức năng quản lý

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Tài Chính (2003) Thông tư 59/2003/TT-BTC ngày
23/06/2003 hướng dẫn thực hiện Nghị ñịnh số60/2003/ NðCP ngày 06/6/2003 quy ñịnh chi tiết và hướng dẫn thi hành
Luật NSNN.
2. Bộ Tài Chính, (2003) Thông tư số 79/2003/TT-BTC ngày
13/8/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế ñộ quản lý, cấp
phát, thanh toán các khoản chi NSNN qua Kho bạc Nhà nước.
3. Chính phủ(2003), Nghị ñịnh 60/2003/Nð-CP ngày 06/6/2003
quy ñịnh chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật NSNN.
4. Chính phủ (2007), Quy ết ñịnh số 138/2007/Qð-TTg ngày
21/8/2007 của Thủtướng Chính phủvềviệc phê duyệt Chiến
lược phát triển Kho bạc Nhà nước ñến năm 2020.
5. Chính phủ (2009), Quy ết ñịnh số 108/2009/Qð-TTg ngày
26/08/2009 của Thủ tướng Chính phủ quy ñịnh chức năng,
nhiệm vụ, quy ền hạn và cơ cấu tổ chức Kho bạc Nhà nước
trực thuộc BTC.
6. ðinh Thị Hằng (2010), ðánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ
chu trình mua hàng, bán hàng trong Siêu thị SMAT, Long
Biên, Hà Nội. Luận văn thạc sĩQTKD, Trường ðại học Nông
Nghiệp Hà Nội.
7. Huyện uỷKinh Môn ( 2010 ), Văn kiện ðại hội ñại biểu ðảng
bộhuyện Kinh Môn lần thứXXIII.
8. Kho bạc Nhà nước Kinh Môn (2010 ), Báo cáo tình hình thực
hiện kiểm soát chi NSNN năm 2010.
9. Kho bạc Nhà nước Kinh Môn ( 2010 ), Báo cáo chi NSNN năm
2010.
10. Kho bạc Nhà nước Kinh Môn ( 2009 ), Báo cáo chi NSNN năm
2009.
11. Kho bạc Nhà nước Kinh Môn ( 2009 ), Báo cáo tình hình thực
hiện kiểm soát chi NSNN năm 2009.
12. Kho bạc Nhà nước Kinh Môn ( 2008 ), Báo cáo chi NSNN năm
2008.
13. Kho bạc Nhà nước Kinh Môn ( 2008 ), Báo cáo tình hình thực
hiện kiểm soát chi NSNN năm 2008.
14. Kho bạc Nhà nước Kinh Môn ( 2007 ), Báo cáo chi NSNN năm
2007.
15. Kho bạc Nhà nước Kinh Môn ( 2007 ), Báo cáo tình hình thực
hiện kiểm soát chi NSNN năm 2007.
16. Kho bạc Nhà nước, Quyết ñịnh số163/2010/Qð-KBNN ngày
17/3/2010 của Kho bạc Nhà nước quy ñịnh chức năng, nhiệm
vụ, quy ền hạn và cơcấu tổchức của KBNN huyện.
17. Phạm ThịMỹDung và Bùi Bằng ðoàn (2001 ), Phân tích kinh
doanh. Giáo trình trường ðại học nông nghiệp I. Nhà xuất bản
Nông nghiệp năm 2001.
18. Quốc hội Nước CHXHCN Việt Nam (2002), Luật NSNN
ngày 16/12/2002.
19. VũVăn Yên (2008), Hoàn thiện cơchếkiểm soát chi thường
xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Việt Nam
(Lấy ví dụtại Kho bạc Nhà nước tỉnh Nam ðịnh), Luận văn
Thạc sĩkinh tế, Trường ðại học Kinh tếQuốc dân, Hà Nội.