Báo Cáo Hoàn thiện kế toán hoạt động nhập khẩu hàng hoá tại Công ty xuất nhập khẩu và xây dựng Nông lâm nghi

Lời nói đầu






Trong những năm gần đây nền kinh tế nước ta mở ra đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp về các ngành sản xuất trong nước nói chung và hàng hoá xuất nhập khẩu nói riêng. Các doanh nghiệp phải chuyển từ cơ chế bao cấp sang cơ chế hạch toán độc lập, tự chịu trách nhiệm với kết quả kinh doanh của mình. Đứng trước những thức thách đó nhiều doanh nghiệp không thể bắt kịp với những phương thức sản xuất mới mà không nhìn ra thị trường Quốc tế, vì vậy mà hoạt động kinh doanh XNK là không thể thiếu.
Hiện nay, hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu được coi là tất yếu của nền kinh tế thị trường "mở cửa" và không thể thiếu được ở mỗi quốc gia. Nó gắn với thị trường hàng hóa và sự phát triển của một đất nước. Hoạt động KDXNK giúp chuyên môn hóa sản xuất của mỗi nước và đáp ứng nhu cầu khác nhau về hàng hóa và dịch vụ của từng thị trường.


Xét ở góc độ một doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu, nhiệm vụ đặt ra là đảm bảo hiệu quả trong các hoạt động. Điều đó đòi hỏi doanh nghiệp phải luôn năng động và linh hoạt trong tìm kiếm, mở rộng và giữ thị trường, mặt khác cũng phải quản lý tốt doanh thu và chi phí để tối đa hoá lợi nhuận thông qua các số liệu do kế toán cung cấp.


Mục đích nghiên cứu đề tài là nhận thức được tầm quan trọng của kế toán trong công tác quản lý doanh nghiệp, với mong muốn được góp phần hoàn thiện kế toán hoạt động nhập khẩu hàng hoá trong các doanh nghiệp hiện nay, em đã chọn đề tài: “Hoàn thiện kế toán hoạt động nhập khẩu hàng hoá tại Công ty xuất nhập khẩu và xây dựng Nông lâm nghiệp .”


Đề tài được thực hiện nhằm đưa ra những cơ sở lý luận chung về kế toán nghiệp vụ nhập khẩu hàng hoá trong các doanh nghiệp trong điều kiện hiện nay, nghiên cứu thực tế công tác kế toán nghiệp vụ nhập khẩu hàng hoá tại Công ty XNK và XD Nông Lâm Nghiệp, từ đó đưa ra một số ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện lĩnh vực này trong điều kiện hoàn cảnh cụ thể. Ngoài lời nói đầu và kết luận, luận văn được chia làm ba chương.


Chương I: Lý luận chung về kế toán hoạt động nhập khẩu hàng hoá trong các doanh nghiệp kinh doanh xuất nhập khẩu.


Chương II: Thực trạng kế toán hoạt động nhập khẩu hàng hoá tại Công
ty XNK và XD Nông Lâm Nghiệp.


Chương III: Một số giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán hoạt động nhập
khẩu hàng hoá tại Công ty XNK và XD Nông Lâm Nghiệp.






Chương I

Lý luận chung về kế toán nhập khẩu hàng hoá trong doanh nghiệp
kinh doanh xuất nhập khẩu .


I. đặc điểm hoạt động nhập khẩu hàng hoá trong cơ chế thị trường.


1. Vai trò hoạt động kinh doanh nhập khẩu trong nền kinh tế thị trường.


Nhập khẩu có vị trí quan trọng trong nền kinh tế của Việt Nam, góp phần mở rộng thị trường cho sản xuất trong nước đồng thời bổ xung những tư liệu sản xuất và nguyên vật liệu giúp nền kinh tế nước nhà.


1.1 Vai trò của hoạt động kinh doanh nhập khẩu trong nền kinh tế thị trường.


Hoạt động nhập khẩu có vai trò mua hàng hoá dịch vụ để thực hiện cân đối cơ cấu kinh tế, kích thích sản xuất trong nước phát triển và lại tác động ngược trở lại đối với hoạt động xuất khẩu. Hoạt động nhập khẩu tạo ra xu hướng hợp tác hoá toàn cầu, các nước có điều kiện liên kết và hợp tác kinh tế lại với nhau. Các nước phát huy thế mạnh và tận dụng lợi thế của nước khác nhằm phục vụ cho sự phát triển kinh tế của nước mình.


Đối tượng của nhập khẩu không chỉ đơn thuần là những mặt hàng phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng cá nhân mà còn cung cấp trang thiết bị, tư liệu sản xuất hiện đại phục vụ cho sự phát triển sản xuất cho tất cả các ngành, các địa phương, sản xuất trong nước chưa đáp ứng được vật tư, máy móc, thiết bị, dây truyền công nghệ phục vụ cho sản xuất trong nước. Thông qua hoạt động nhập khẩu thúc đẩy sự phát triển của khoa học kỹ thuật dưới hình thức mua bán máy móc, thiết bị, dây truyền công nghệ của nước ngoài. Tất nhiên nhập khẩu hàng hoá không phải là con đường chủ yếu để phát triển một nền kinh tế tự chủ. Mà xu thế chung của thế giới hiện nay là “Thay thế hàng nhập khẩu là con đường dẫn đến công nghiệp hoá”.


Nước ta là nước có nền kinh tế đang phát trỉên nên có sự mất cân đối trên nhiều mặt: Tiền tệ, hàng hoá, sản xuất & tiêu dùng Vì vậy nhập khẩu đóng một vai trò quan trọng.


Trong điều kiện nền kinh tế nước ta còn phát triển chậm chạp, kỹ thuật lạc
hậu, thiếu vốn, trình độ quản lý còn hạn chế thì việc nhập khẩu máy móc, thiết bị,

vốn, công nghệ sẽ tạo điều kiện tiền đề, vật chất thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Hoạt động nhập khẩu còn tranh thủ khai thác được tiềm năng thế mạnh về hàng hoá, về vốn, công nghệ của nước ngoài cũng như tăng cường giao lưu quốc tế nhằm mở rộng quan hệ đối ngoại, tăng cường hiểu biết lẫn nhau trên thương trường quốc tế.


Như vậy nhập khẩu tác động một cách trực tiếp và quyết định đến sản xuất và đời sống trong nước.


Tuy nhiên chọn mặt hàng nhập khẩu nào, thị trường ở đâu, phương thức thanh toán như thế nào vẫn là những vấn đề cần thiết phải đặt ra cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Do nước ta có nền kinh tế kém phát triển nên việc nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền công nghệ là cần thiết. Nhưng Nhà nước cần phải quản lý chặt chẽ để tránh tình trạng chạy theo lợi nhuận để nhập các thiết bị máy móc lỗi thời, lạc hậu và những mặt hàng tiêu dùng kém phẩm chát nhằm thúc đẩy nền kinh tế phát triển và bảo vệ sức khoẻ cho người tiêu dùng. Do vậy, đối tượng của hoạt động nhập khẩu thường xuyên chịu sự chi phối của chính sách xuất nhập khẩu cuả Nhà nước. Nhà nước tiến hành quản lý hoạt động này bằng các chính sách như: Giấy phép nhập khẩu, thuế nhập khẩu, hạn ngạch nhập khẩu, điều chỉnh tỷ giá hối đoái và các văn bản pháp luật quy định danh mục mặt hàng được phép nhập khẩu. Những quy định này thường xuyên được điều chỉnh, sửa đổi sao cho phù hợp với mục tiêu kinh tế xã hội trong từng thời kỳ.


Trong điều kiện nền kinh tế thị trường nước ta hiện nay, vai trò quan trọng
của nhập khẩu được thể hiện ở các khía cạnh sau:


- Nhập khẩu tạo điều kiện thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh
tế theo định hướng công nghiệp hoá đất nước.


- Bổ sung kịp thời những mặt mất cân đối của nền kinh tế, đảm bảo phát
triển kinh tế cân đối và ổn định.


- Nhập khẩu góp phần cải thiện và nâng cao mức sống của nhân dân, vừa thoả mãn nhu cầu trực tiếp của người dân về hàng tiêu dùng, vừa đảm bảo đầu vào cho sản xuất, tạo việc làm ổn định cho người lao động.

- Nhập khẩu có vai trò tích cực đến thúc đẩy xuất khẩu. Sự tác động này thể hiện ở chỗ nhập khẩu tạo đầu vào cho sản xuất hàng xuất khẩu, tạo môi trường thuận lợi cho việc xuất khẩu hàng Việt Nam ra nước ngoài.


2. Đặc điểm hoạt động nhập khẩu trong doanh nghiệp.


2.1.Đặc điểm nghiệp vụ nhập khẩu hàng hoá.


2.1.1Nội dung, phạm vi thời điểm xác định hàng nhập khẩu.


* Hàng nhập khẩu là hàng hoá nước ta mua của nước ngoài theo các hợp đồng ký kết giữa các đơn vị kinh doanh xuất nhập khẩu trong nước với nước ngoài. Hàng nhập khẩu thường được đóng bao, gói nguyên đai, nguyên kiện, nguyên toa, nguyên tàu, bên ngoài ghi rõ các ký hiệu để phục vụ cho việc giao nhận, vận chuyển.


* Những hàng hoá sau được coi là hàng nhập khẩu:


- Hàng mua của nước ngoài bao gồm cả máy móc thiết bị tư liệu sản xuất hàng tiêu dùng và dịch vụ khác căn cứ vào những hợp đồng nhập khẩu mà các doanh nghiệp của nước ta đã ký kết với doanh nghiệp hay tổ chức kinh tế của nước ngoài.


- Hàng hoá nước ngoài đưa vào tham gia hội chợ, triển lãm nước ta, sau đó
doanh nghiệp xuất nhập khẩu mua lại và thanh toán bằng ngoại tệ.


- Hàng hoá nước ngoài viện trợ cho nước ta trên cơ sở các hiệp định, nghị định thư ký kết hợp giữa Chính phủ nước ta và nước ngoài thực hiện thông qua các doanh nghiệp xuất nhập khẩu.


* Thời điểm xác định hàng nhập khẩu.


Theo thông lệ chung và nguyên tắc kế toán được thừa nhận thì thời điểm xác định là hàng nhập khẩu khi có sự chuyển quyền sở hữu hàng hoá và tiền tệ. Thời điểm này phụ thuộc vào điều kiện cơ sở giao hàng mà hai bên thoả thuận.


- Nếu hàng nhập khẩu vận chuyển theo đường biển thì hàng nhập khẩu được tính từ ngày hàng đến hải vận nước nhập, hải quan cảng biển đã ký xác nhận vào tờ khai hàng nhập khẩu.


- Nếu hàng hoá nhập khẩu vận chuyển bằng đường sắt hoặc đường bộ thì hàng nhập khẩu theo xác nhận của hải quan cửa khẩu.

- Nếu hàng nhập khẩu bằng đường hàng không thì hàng nhập khẩu được tính từ ngày hàng đến sân bay đầu tiên của nước nhập khẩu theo xác nhận của hải quan sân bay đã hoàn thành thủ tục.


Việc xác định hàng nhập khẩu có ý nghĩa rất lớn trong việc ghi chép kế toán đúng đắn chỉ tiêu doanh số nhập khẩu, giải quyết những thủ tục thanh toán, tranh chấp, khiều nại .


2.1.2. Các phương thức, hình thức kinh doanh nhập khẩu hàng hoá.


a. Phương thức nhập khẩu:


Hoạt động nhập khẩu được thực hiện bằng hai phương thức:


- Nhập khẩu theo nghị định thư


- Nhập khẩu tự cân đối: Ngoài nghị định thư


Hai phương thức trên đều có thể được thực hiện theo các hình thức sau:


- Nhập khẩu trực tiếp


- Nhập khẩu uỷ thác.


b. Các hình thức nhập khẩu:


- Nhập khẩu trực tiếp: Là hình thức nhập khẩu mà trong đó các doanh nghiệp kinh doanh nhập khẩu có đầy đủ những điều kiện kinh doanh nhập khẩu và được bộ thương mại cấp giấy phép cho phép trực tiếp giao dịch, ký kết hợp đồng mua bán hàng hoá và thanh toán với nước ngoài phù hợp với luật pháp của hai nước.


- Nhập khẩu uỷ thác là hình thức nhập khẩu được áp dụng đối với các doanh nghiệp có hàng hoá nhưng không có khả năng điều kiện và chưa được nhà nước cho phép nhập khẩu trực tiếp nên phải nhờ các doanh nghiệp nhập khẩu trực tiếp và nhập khẩu hộ. Theo hình thức này doanh nghiệp uỷ thác được hạch toán doanh thu nhập khẩu. Còn đơn vị nhận uỷ thác chỉ đóng vai trò đại lý và được hưởng hoa hồng theo sự thoả thuận giữa hai bên ký kết hợp đồng uỷ thác nhập khẩu.


- Nhập khẩu hỗn hợp: là sự kết hợp của hai hình thức trên . Doanh nghiệp có thể vừa nhập khẩu trực tiếp vừa nhờ đơn vị khác nhập khẩu hoặc nhận uỷ thác nhập khẩu.