Thạc Sĩ Hoàn thiện kế toán doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trì

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NĂM 2014



MỞ ĐẦU 1
Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN DOANH THU
VÀ CHI PHÍ CỦA HỢP ĐỒNG XÂY DỰNG TRONG CÁC
DOANH NGHIỆP XÂY DỰNG
1.1.
Đặc điểm hoạt động xây dựng và phương thức quản lý ảnh hưởng
đến kế toán doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng
1.1.1. Đặc điểm hoạt động xây dựng ảnh hưởng đến kế toán doanh
thu và chi phí của hợp đồng xây dựng
1.1.2. Đặc điểm phương thức quản lý đầu tư xây dựng chi phối đến
kế toán doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng
1.1.3. Hợp đồng xây dựng và phân loại hợp đồng xây dựng trong
các doanh nghiệp xây dựng
1.2.
Kế toán tài chính doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng 18
1.2.1. Kế toán doanh thu của hợp đồng xây dựng 19
1.2.2. Kế toán chi phí của hợp đồng xây dựng 25
1.3.
Kế toán quản trị doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng 35
1.3.1. Mục tiêu của kế toán quản trị doanh thu và chi phí của hợp
đồng xây dựng
1.3.2. Hệ thống chỉ tiêu quản trị doanh thu và chi phí của hợp đồng
xây dựng
1.3.3. Xác định phạm vi và phân loại doanh thu, chi phí của hợp
đồng xây dựng trên góc độ kế toán quản trị
1.3.4. Thu thập, xử lý, hệ thống hóa và cung cấp các thông tin về
doanh thu, chi phí của hợp đồng xây dựng phục vụ yêu cầu
quản trị doanh nghiệp
1.4. Kế toán doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng của một số
quốc gia trên thế giới và bài học kinh nghiệm cho các doanh
nghiệp xây dựng Việt Nam
1.4.1. Kế toán doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng theo mô
hình kế toán ở khối các nước Anglosaxon
1.4.2. Kế toán doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng theo mô
hình kế toán các nước Châu Âu lục địa
1.4.3. Bài học kinh nghiệm vận dụng cho các doanh nghiệp xây
dựng ở Việt Nam
Chương 2:
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN DOANH THU VÀ CHI PHÍ CỦA
HỢP ĐỒNG XÂY DỰNG TẠI CÁC DOANH NGHIỆP XÂY
DỰNG CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN Ở VIỆT NAM
2.1. Tổng quan về các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở
Việt Nam
2.1.1. Sự hình thành và phát triển lĩnh vực xây dựng công nghiệp,
xây dựng công trình thủy điện
2.1.2. Đặc điểm về tổ chức bộ máy quản lý và quy trình xây dựng
thủy điện tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện
ở Việt Nam
2.1.3. Phương thức quản lý đầu tư xây dựng công trình thủy điện ở
Việt Nam
2.1.4. Hợp đồng xây dựng và đặc điểm hợp đồng xây dựng công
trình thủy điện tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy
điện ở Việt Nam
2.2. Khung pháp lý kế toán việt nam làm cơ sở kế toán doanh thu và
chi phí của hợp đồng xây dựng
2.2.1. Giai đoạn từ 1995 đến trước khi ban hành Chuẩn mực kế toán
Việt Nam số 15 "Hợp đồng xây dựng"90
2.2.2. Giai đoạn từ sau khi ban hành Chuẩn mực kế toán Việt Nam
số 15 "Hợp đồng xây dựng" đến nay
2.3. Thực trạng kế toán tài chính doanh thu và chi phí của hợp đồng
xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở
Việt Nam
2.3.1. Kế toán tài chính doanh thu của hợp đồng xây dựng tại các
doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở Việt Nam
2.3.2. Kế toán tài chính chi phí của hợp đồng xây dựng tại các
doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở Việt Nam
2.3.3. Trình bày thông tin về doanh thu và chi phí của hợp đồng xây
dựng trên báo cáo tài chính
2.4.
Thực trạng kế toán quản trị doanh thu và chi phí của hợp đồng
xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở
Việt Nam
2.4.1. Hệ thống các chỉ tiêu quản trị doanh thu và chi phí nhằm phục
vụ mục tiêu kế toán quản trị tại các doanh nghiệp xây dựng
công trình thủy điện
2.4.2. Xác định phạm vi và phân loại doanh thu, chi phí của hợp đồng
xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện
2.4.3. Thu thập, xử lý, hệ thống hóa và cung cấp thông tin về doanh
thu, chi phí của hợp đồng xây dựng tại các doanh nghiệp xây
dựng thủy điện
2.5. Đánh giá thực trạng kế toán doanh thu và chi phí của hợp đồng
xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở
Việt Nam
2.5.1. Các kết quả đạt được 122
2.5.2. Những vấn đề tồn tại về kế toán doanh thu và chi phí của hợp
đồng xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy
điện ở Việt Nam
2.5.3. Nguyên nhân dẫn đến các tồn tại về kế toán doanh thu và chi phí
của hợp đồng xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công
trình thủy điện ở Việt Nam
Chương 3:
HOÀN THIỆN KẾ TOÁN DOANH THU VÀ CHI PHÍ CỦA
HỢP ĐỒNG XÂY DỰNG TẠI CÁC DOANH NGHIỆP XÂY
DỰNG CÔNG TRÌNH THỦY ĐIỆN Ở VIỆT NAM
3.1.
Định hướng phát triển xây dựng thủy điện trên thế giới và tại
Việt Nam
3.2.
Sự cần thiết và yêu cầu hoàn thiện kế toán doanh thu và chi phí
của hợp đồng xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công
trình thủy điện ở Việt Nam
3.2.1. Sự cần thiết phải hoàn thiện kế toán doanh thu và chi phí của
hợp đồng xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trình
thủy điện ở Việt Nam
3.2.2. Yêu cầu cơ bản của việc hoàn thiện kế toán doanh thu và chi phí
hợp đồng xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trình
thủy điện ở Việt Nam
3.3. Hoàn thiện kế toán tài chính doanh thu và chi phí của hợp đồng
xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở
Việt Nam
3.3.1. Hoàn thiện kế toán doanh thu hợp đồng xây dựng tại các doanh
nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở Việt Nam
3.3.2. Hoàn thiện kế toán chi phí hợp đồng xây dựng theo khoản mục
tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở Việt Nam
3.3.3. Hoàn thiện việc công bố các thông tin có liên quan đến hợp đồng
xây dựng trên báo cáo tài chính
3.4. Hoàn thiện kế toán quản trị doanh thu và chi phí của hợp đồng
xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở
Việt Nam
3.4.1. Hoàn thiện hệ thống các chỉ tiêu quản trị doanh thu và chi phí
nhằm phục vụ mục tiêu quản trị doanh nghiệp
3.4.2. Hoàn thiện xác định phạm vi và phân loại doanh thu, chi phí hợp
đồng xây dựng phục vụ cho quản trị doanh nghiệp
3.4.3. Hoàn thiện việc thu thập, xử lý, hệ thống hóa và cung cấp các
thông tin về doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng
3.4.4. Xây dựng báo cáo kế toán quản trị doanh thu và chi phí của hợp
đồng xây dựng
3.5.
Kiến nghị để thực hiện giải pháp hoàn thiện 171
3.5.1. Về phía Nhà nước và các cơ quan chức năng 173
3.5.2. Về phía các doanh nghiệp xây dựng 180


KẾT LUẬN 185
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN
ĐẾN LUẬN ÁN


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC






MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Ngành xây dựng cơ bản nói chung và xây dựng công trình thủy điện nói riêng
đang ngày càng không ngừng phát triển mạnh, đóng góp không nhỏ cho toàn bộ nền
kinh tế quốc dân và tạo ra cơ sở vật chất kỹ thuật cho các ngành khác phát triển.
Trong những năm vừa qua, hàng loạt các công trình thủy điện lớn, nhỏ đã và đang
được xây dựng như: thủy điện Sơn La, thủy điện Dung Quất, thủy điện Yali, thủy điện
Tuyên Quang, thủy điện Bản Chát với giá trị đầu tư lên tới hàng trăm nghìn tỷ đồng
góp phần to lớn vào sự nghiệp phát triển kinh tế của đất nước. Sự phát triển mạnh
mẽ này đã góp phần tích cực vào giải quyết nhu cầu năng lượng đang ngày càng gia
tăng. Qua đây có thể thấy được vai trò hết sức to lớn của hệ thống thủy điện trong
chiến lược phát triển của một quốc gia. Không chỉ là nguồn năng lượng tái tạo, sạch
và bền vững, đảm bảo nguồn năng lượng thay thế dần cho nhiên liệu hóa thạch (như
dầu mỏ, than đá) đang dần cạn kiệt, thủy điện còn mang lại hiệu quả to lớn cho phát
triển công, nông nghiệp và dân sinh, đồng thời là nguồn quan trọng giảm nhẹ thiên
tai (chống lũ, chống hạn) góp phần giảm khí thải hiệu ứng nhà kính gây ra sự thay
đổi khí hậu toàn cầu. Do đó, việc đầu tư xây dựng các công trình thủy điện đòi hỏi
năng lực sản xuất, nguồn vốn rất lớn, quản lý hết sức phức tạp và khó khăn do thời gian
xây dựng dài lại chịu ảnh hưởng trực tiếp của các yếu tố thời tiết, khí hậu, địa chất công
trình, . đã đặt ra cho các doanh nghiệp xây dựng (DNXD) công trình thủy điện luôn
phải tìm mọi cách đổi mới hệ thống các công cụ quản lý, trong đó có kế toán.
Với mục tiêu đáp ứng nhu cầu điện năng, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội
của đất nước theo Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia giai đoạn 2011-2020, xét
đến năm 2030 của Chính phủ, các DNXD hiện nay đã và đang tập trung đầu tư, khai
thác các DATĐ (DATĐ) vì đây là một trong những ngành nghề chiến lược có nhiều
lợi thế. Tuy nhiên, trong điều kiện khủng hoảng kinh tế đang lan rộng như hiện nay,
các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng cơ bản nói chung và xây dựng
thủy điện nói riêng cũng là lĩnh vực bị ảnh hưởng đầu tiên và cũng rất nặng nề do
thị trường bất động sản đóng băng, chi phí đầu tư lớn mà không thu hồi được vốn,
mặt khác những công trình nhận thầu hoặc chỉ định thầu cũng không có vốn để thực
hiện, nhiều công trình chậm tiến độ, thiếu tính khả thi không chỉ ảnh hưởng lớn đến
tình hình tài chính của doanh nghiệp mà còn gây rất nhiều khó khăn trong việc quản
lý, hạch toán doanh thu và chi phí của các dự án đầu tư, do tính đặc thù của ngành
xây dựng cơ bản nên việc vận dụng chuẩn mực kế toán số 15 "Hợp đồng xây dựng"
trong kế toán tài chính (KTTC) doanh thu và chi phí của hợp đồng xây dựng
(HĐXD) công trình thủy điện cũng như kế toán quản trị (KTQT) doanh thu và chi
phí của HĐXD công trình thủy điện tại các DNXD công trình thủy điện ở Việt Nam
đang còn khá nhiều vấn đề bất cập. Chính vì vậy, nghiên cứu để đưa ra các giải
pháp hoàn thiện kế toán doanh thu và chi phí của HĐXD tại các DNXD công trình
thủy điện là vấn đề mang tính thời sự và có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn. Từ
các lý do trên, tác giả chọn đề tài "Hoàn thiện kế toán doanh thu và chi phí của
hợp đồng xây dựng tại các doanh nghiệp xây dựng công trình thủy điện ở Việt
Nam" làm đề tài nghiên cứu cho luận án tiến sĩ.