Chuyên Đề Hoàn thiện hạch toán doanh thu & kết quả hoạt động xổ số tại trung tâm dịch vụ & tư vấn xổ số huyện

Lời mở đầu
​
Hoạt động xổ số là một hoạt động phong phú, đa dạng, hầu hết các nước trên thế giới đều tổ chức, mặc dù mỗi nước có cách tổ chức khác nhau, song xu thế chung là ngày càng được hiện đại hoá và phát triển mạnh mễ, trở thành một ngành công nghiệp “không có khói”.
Trên 37 năm hoạt động, Xổ số kiến thiết (XSKT) Thủ Đô nói riêng và XSKT miền Bắc nói chung đã có những đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan hoạt động XSKT Thủ Đô có dấu hiệu chững lại và có xu hướng giảm sút nghiêm trọng.
Để góp phần khắc phục tình trạng nêu trên, chúng ta cần phải có chiến lược kinh doanh đúng đắn. Một vấn đề quan trọng trong chiến lược sản xuất kinh doanh của mỗi doanh nghiệp chính là khâu tiêu thụ, có giải quyết tốt khâu tiêu thụ doanh nghiệp mới thu hồi được vốn phục vụ quá trình tái sản xuất kinh doanh. Để có thể tiêu thụ được nhiều hàng hoá và quản lý tốt chỉ tiêu này, một trong những biện pháp quan trọng và hữu hiệuđó là thực hiện tốt khâu hạch toán doanh thu và xác định kết quả tiêu thụ . Thực tế đã cho thấy doanh nghiệp nào làm tốt vấn đề này sẽ đảm bảo thu hồi vốn nhanh, bù đắp được chi phí bỏ ra và thu được lợi nhuận. Ngược lại, thì sớm muộn doanh nghiệp đó sẽ đi đến chỗ phá sản.
Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề, trong quá trình thực tập tại Trung tâm dịch vụ và tư vấn xổ số huyện Thanh Trì, em đã cố gắng đi sâu tìm hiểu thực hiện luận văn tốt nghiệp với đề tài: "Hoàn thiện hạch toán doanh thu và kết quả hoạt động xổ số tại Trung tâm dịch vụ và tư vấn xổ số huyện Thanh Trì”
Tuy đây là đề tài rộng và khó nhưng sẽ giúp ta biết được bao quát toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị nhằm nâng cao kiến thức của mình trong thực tế.

Phần 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ HẠCH TOÁN DOANH THU VÀ KẾT QUẢ TIÊU THỤ TRONG CÁC
ĐƠN VỊ THƯƠNG MẠI VÀ DỊCH VỤ
1. HÀNG HOÁ, TIÊU THỤ HÀNG HOÁ VÀ Ý NGHĨA CỦA CÔNG TÁC TIÊU THỤ TRONG ĐƠN VỊ THƯƠNG MẠI, DỊCH VỤ.
Hàng hoá trong kinh doanh thương mại, dịch vụ gồm các loại vật tư sản phẩm, dịch vụ có hình thái vật chất hay không có hình thái vật chất mà doanh nghiệp tiến hành tiêu thụ và hình thành lợi nhuận. Trong kinh doanh thương mại, dịch vụ, người ta phân theo từng loại hình hàng hoá và dịch vụ khác nhau như sau :
Hàng hoá bao gồm :
- Hàng vật tư thiết bị,
- Hàng công nghệ phẩm tiêu dùng,lương thực, thực phẩm chế biến
Dịch vụ bao gồm :
- Dịch vụ tư vấn, cho thuê, gia công, chế biến
- Dịch vụ văn hoá, vui chơi giải trí . .
Các hàng hoá, dịch vụ này được chi tiết thêm tuỳ theo yêu cầu quản lý. Đặc điểm về hàng hoá, dịch vụ không chỉ ảnh hưởng đến công tác hạch toán chi tiết mà còn ảnh hưởng đến phương pháp hạch toán tổng hợp vì hàng hoá, dịch vụ trong doanh nghiệp thương mại, dịch vụ cũng được hạch toán tổng hợp theo một trong hai phương pháp là kê khai thường xuyên và kiểm kê định kỳ.
Tiêu thụ là khâu cuối cùng nhưng đóng vai trò hết sức quan trọng trong quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp thương mại. Xét trong tổng thể của quá trình tái sản xuất xã hội thì tiêu thụ là quá trình thực hiện giá trị sản phẩm hàng hoá do lao động xã hội tạo ra thông qua quan hệ trao đổi, là sự chuyển giao hàng hoá, sản phẩm từ hình thái hiện vật sang hình thái giá trị. Quá trình tiêu thụ là hoàn tất khi hàng hoá hay dịch vụ mà đơn vị mình cung cấp đã giao cho người mua và đã thu được tiền hoặc ngươì mua đã chấp nhận thanh toán sau một thời gian cam kết. Khoản tiền hay khoản nợ này gọi là doanh thu bán hàng hay doanh thu kinh doanh dịch vụ. Doanh thu này là cơ sở để doanh nghiệp xác định kết quả hoạt động kinh doanh của mình.
2. DOANH THU BÁN HÀNG VÀ CÁC KHOẢN GIẢM TRỪ DOANH THU BÁN HÀNG
Doanh thu tiêu thụ sản phẩm hàng hoá, dịch vụ là toàn bộ số tiền bán sản phẩm, hàng hoá, cung ứng dịch vụ trên thị trường sau khi đã trừ đi các khoản chiết khấu bán hàng, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại (nếu có chứng từ hợp lệ); trong doanh thu cũng bao gồm phần trợ giá của nhà nước khi thực hiện việc cung cấp các hàng hoá và dịch vụ theu yêu cầu của nhà nước. Công thức tính doanh thu trong các đơn vị thương mại tuỳ thuộc vào hình thức tiêu thụ sản phẩm của đơn vị đó nhưng nhìn chung:

Trong đó: T: Doanh thu về tiêu thụ sản phẩm
: Là số lượng sản phẩm tiêu thụ của từng loại
: Là giá bán đơn vị sản phẩm
i : loại sản phẩm tiêu thụ
Doanh thu tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố như khối lượng sản phẩm tiêu thụ, chất lượng sản phẩm, kết cấu mặt hàng, giá bán sản phẩm và vấn đề thanh toán tiền hàng, phương thức tiêu thụ hàng
3. PHƯƠNG THỨC BÁN HÀNG VÀ PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN
Bán hàng trong kinh doanh được thực hiện theo hai phương thức: bán buôn và bán lẻ. Trong đó, bán buôn là cung cấp hàng hoá, dịch vụ cho các tổ chức bán lẻ hoặc đơn vị xuất khẩu - những người kinh doanh trung gian- để tiếp tục quá trình lưu chuyển của hàng hoá, dịch vụ tới người tiêu dùng. Bán lẻ là bán hàng cho người tiêu dùng cuối cùng. Trong mỗi phương thức tiêu thụ hàng hoá, dịch vụ lại phân ra thành các phương thức cụ thể hơn đòi hỏi công tác hạch toán doanh thu và kết quả phải có sự chi tiết phù hợp để phản ánh chính xác, kịp thời tình hình của doanh nghiệp . Phuơng thức bán lẻ thường sử dụng một số hình thức: bán hàng thu tiền tập trung, bán hàng thu tiền trực tiếp, bán hàng tự phục vụ, bán hàng trả góp. Những hình thức tiêu thụ này có những đặc điểm giống nhau và khác nhau nhất định ảnh hưởng đến công tác hạch toán doanh thu và kết quả của đơn vị.
Ngoài ra, tuỳ theo đặc điểm kinh doanh của từng doanh nghiệp còn có những phương thức tiêu thụ khác như tiêu thụ qua đại lý, nội bộ Còn hoạt động cung cấp hàng hoá, dịch vụ của các doanh nghiệp có nhiều phương thức để thanh toán. Có thể là:
- Phương thức thanh toán ngay bằng tiền mặt hoặc tiền gửi ngân hàng nghĩa là khi giao nhận hàng khách hàng thanh toán ngay toàn bộ số tiền hàng
- Phương thức thanh toán chậm: Nghĩa là khách hàng gia hạn thời gian trả tiền chậm toàn bộ hoặc một phần số tiền hàng ( sau khoảng 1-3 tháng ) kể từ ngày giao hàng.
- Phương thức thanh toán nội bộ : trường hợp này chỉ áp dụng đối với các đơn vị làm đại lý hoặc cửa hàng cho công ty
Ngoài ra, còn có các hình thức thanh toán khác như thanh toán trả góp,hoặc nhờ khách hàng trung gian thanh toán bù trừ, hộ
4. NHIỆM VỤ CỦA HẠCH TOÁN DOANH THU VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ TIÊU THỤ :
Hàng năm, doanh nghiệp đều phải lập kế hoạch tiêu thụ sản phẩm, trên cơ sở đó, xác định số doanh thu về tiêu thụ hàng hoá, dịch vụ trong năm. Chỉ tiêu doanh thu tiêu thụ sản phẩm hàng hoá, dịch vụ là một chỉ tiêu tài chính quan trọng, nó cho biết khả năng về việc tiếp tục quá trình tái sản xuất của doanh nghiệp . Nó cho biết doanh nghiệp có khả năng trang trải các khoản chi phí về công cu lao động, đối tượng lao động đã hao phí trong quá trình sản xuất kinh doanh, trang trải số vốn đã ứng ra cho sản xuất kinh doanh hay không.
Ngoài ra việc hạch toán doanh thu và kết quả còn cho biết doanh nghiệp có khả năng thanh toán tiền lương, tiền công, tiền thưởng cho người lao động, trích bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn và làm các nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước. Thêm nữa chỉ tiêu còn phản ánh quy mô của quá trình tái sản xuất của doanh nghiệp , phản ánh trình độ chỉ đạo tổ chức sản xuất kinh doanh, tổ chức công tác thanh toán. Có được doanh thu bán hàng, chứng tỏ hàng hoá, dịch vụ của doanh nghiệp đã được người tiêu dùng chấp nhận.
5. NGUYÊN TẮC XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH VÀ NỘI DUNG KẾT QUẢ KINH DOANH:
5.1 Hạch toán tiêu thụ hàng hoá trong các doanh nghiệp kinh doanh thương mại dịch vụ {phương pháp kê khai thường xuyên}:
1. Khái niệm và tài khoản sử dụng:
Phương pháp kê khai thường xuyên (Perpetual inventory method) là phương pháp theo dõi và phản ánh tình hình hiện có, biến động tăng, giảm hàng tồn kho một cách thường xuyên, liên tục trên các tài khoản phản ánh từng loại hàng tồn kho.
Tài khoản 156- Hàng hoá: Dùng để phản ánh trị giá thực tế hàng hoá tại kho, tại quầy hay chi tiết theo mặt hàng, loại, nhóm hàng hoá
Tài khoản 157 - Hàng gửi bán.: Phản ánh trị giá mua của hàng gửi bán, ký gửi, đại lý chưa được chấp nhận. Tài khoản này được mở chi tiết theo từng loại hàng, từng lần gửi hàng từ khi gửi đi đến khi được chấp nhận thanh toán.
Tài khoản 632- Giá vốn hàng bán.
Phản ánh trị giá vốn hàng đã tiêu thụ trong kỳ bao gồm trị giá mua cuả hàng tiêu thụ và phí thu mua phân bổ cho hàng tiêu thụ.
Tài khoản 511- Doanh thu bán hàng.
Tài khoản 511 được dùng để phản ánh tổng số doanh thu bán hàng thực tế của doanh nghiệp và các khoản giảm doanh thu . Từ đó tính ra doanh thu thuần về tiêu thụ trong kỳ.
TK này gồm 4 tiểu khoản sau:
5111: Doanh thu bán hàng hoá, 5113: Doanh thu cung cấp dịch vụ
5112" class="mceSmilieSprite mceSmilie8" alt="" title="Big Grin ">oanh thu bán thành phẩm, 5114: Doanh thu trợ cấp, trợ giá.
Với DNKDXSKT, chủ yếu sử dụng TK5113 - Doanh thucung cấp dịch vụ : là doanh thu đã nhận được hoặc người mua chấp nhận cam kết là sẽ trả tiền về khối lượng dịch vụ đã giao.
Tài khoản 512- Doanh thu bán hàng nội bộ.
Tài khoản này sử dụng để ghi nhận doanh thu bán hàng hoá đối với khách hàng trong cùng một hệ thống thanh toán nội bộ hoặc hàng hoá tiêu dùng nội bộ.
Nội dung phản ánh của TK512 tương tự như TK511. TK512 được chi tiết thành 3 tiểu khoản:
5121: Doanh thu bán hàng hoá,
5122: Doanh thu bán sản phẩm,
5123: Doanh thu cung cấp dịch vụ.
DNKDXSKT chủ yếu sử dụng TK5123 - Doanh thu bán hàng hoá.
Tài khoản 531- Hàng bán bị trả lại
Dùng để theo dõi doanh thu của số hàng hoá, thành phẩm, lao vụ, dịch vụ đã tiêu thụ nhưng bị khách hàng trả lại. Đây là TK điều chỉnh của TK511 để tính toán doanh thu thuần.
Tài khoản 531 cuối kỳ không có số dư.
Tài khoản 532- Giảm giá hàng bán
Được sử dụng để theo dõi toàn bộ các khoản giảm giá hàng bán cho khách hàng trên giá bán đã thoả thuận. Được hạch toán vào TK này bao gồm các khoản bớt giá, hồi khấu và khoản giảm giá đặc biệt do những nguyên nhân thuộc về người bán.
Ngoài các TK trên, trong quá trình hạch toán tiêu thụ, kế toán còn sử dụng một số TK liên quan khác nhau như TK131 - Phải thu của khách hàng, TK111 - Tiền mặt, TK112 - Tiền gửi ngân hàng , TK333 - thuế và các khoản phải nộp nhà nước
[B]2. Phương pháp hạch toán:
a. Hạch toán nghiệp vụ tiêu thụ theo phương thức trực tiếp.[/B]
Cung cấp hàng hoá, dịch vụ theo phương thức trực tiếp được tiến hành khi doanh nghiệp cung cấp hàng hoá, dịch vụ cho khách h àng một cách trực ti ếp, không qua thành phần trung gian
Khi chuyển giao,cung cấp cho khách hàng, kế toán phản ánh các bút toán sau:
BT1: Nợ TK 632 Trị giá vốn của hàng hoá, dịch vụ tiêu thụ.
Có TK 156 Hàng hoá, dịch vụ cung cấp
BT2:
Nợ TK liên quan (111,112,131,1368 .) Tổng giá thanh toán.
Có TK 511,512 Doanh thu cung cấp dịch vụ (không thuế VAT)
Có TK 3331: Thuế VAT đầu ra phải nộp.
[B]b. Hạch toán nghiệp vụ tiêu thụ theo phương thức chuyển hàng, chờ chấp nhận.[/B]
Theo phương thức này, căn cứ vào hợp đồng đã ký với khách hàng, doanh nghiệp chủ động cung cấp hàng hoá, dịch vụ cho khách hàng theo thoả thuận. Khi chuyển hàng đến cho người mua, ghi:
Nợ TK157 : Trị giá mua của hàng hoá, dịch vụ chuyển đi
Có TK156 : Trị giá hàng hoá, dịch vụ cung cấp
Khi được chấp nhận thanh toán hoặc thanh toán
Bút toán 1: Phản ánh doanh thu cung cấp dịch vụ
Nợ TK liên quan (131,136,111,112 .) Tổng giá thanh toán.
Có TK 511,512 Doanh thu không thuế VAT
Có TK 3331 Thuế VAT đầu ra phải nộp.
Bút toán 2: Phản ánh trị giá mua của hàng được chấp nhận:
Nợ TK 632 / Có TK 157
[B]c. Hạch toán nghiệp vụ làm trung gian cung cấp hàng hoá, dịch vụ [/B]
Trong trường hợp này, DN làm môi giới cho bên bán và bên mua để hưởng hoa hồng môi giới do bên mua hoặc bên bán trả, và hình thành doanh thu cho đơn vị
- Phản ánh doanh thu , kế toán ghi:
Nợ TK 111,112,131 Tổng số tiền hoa hồng được hưởng
Có TK511 Ghi doanh thu
Có TK 3331 Thuế VAT khấu trừ (nếu có)
- Phản ánh chi phí phát sinh trong quá trình làm môi giới, ghi:
Nợ TK 641 Tính vào chi phí bán hàng
Nợ TK 133 Thuế VAT khấu trừ (nếu có)
Có TK 334,338,111,112 . Chi phí thực chi
[B]d. Hạch toán nghiệp vụ bán lẻ hàng hoá, dịch vụ [/B]
Nghiệp vụ bán lẻ hàng hoá, dịch vụ được thực hiện dưới các hình thức:
Bán lẻ thu tiền tại chỗ, thu tiền tập trung, tự động và tự phục vụ
+ Ghi doanh thu :
Nợ TK 111,112,113: Theo giấy nộp tiền
Nợ TK 138: Số tiền nộp thiếu
Có TK 511: Doanh thu ghi theo giá báo cáo bán hàng
Có TK 333: Thuế VAT theo phương pháp khấu trừ
Có TK 3381: Số tiền nộp thừa
+ Ghi giá vốn
Nợ TK 632
Có TK 1561
[B]e. Các phương thức tiêu thụ khác.[/B]
Hạch toán tiêu thụ qua đại lý:
Bán hàng đại lý, ký gửi là phương thức mà bên chủ hàng (gọi là bên giao đại lý) xuất hàng giao cho bên nhận đại lý, ký gửi (gọi là bên đại lý) để bán. Bên đại lý sẽ được hưởng thù lao đại lý dưới hình thức hoa hồng hoặc chênh lệch giá.
* Tại đơn vị giao đại lý (chủ hàng)
Số hàng ký gửi vẫn thuộc sở hữu của doanh nghiệp cho đến khi chính thức tiêu thụ.
- Phản ánh giá vốn hàng chuyển giao cho cơ sở nhận làm đại lý hay nhận bán hàng ký gửi
Nợ TK 157: Hàng gửi đi bán
Có TK 156: Hàng hoá xuất kho
Hay: Nợ TK 157: Hàng gửi đi bán
Nợ TK 133 : Thuế VAT được khấu trừ
Có TK 331,111,112: Tổng giá thanh toán hàng mua chuyển thẳng cho đại lý.
- Phản ánh trị giá vốn hàng đại lý, ký gửi đã bán được
Nợ TK 632
Có TK 157
- Phản ánh doanh thu và thuế VAT (theo giá quy định) của hàng giao cho cơ sở bán hàng đại lý, ký gửi đã bán được.
Nợ TK 131: (Chi tiết đại lý) - Tổng giá bán (cả VAT)
Có TK 511: Doanh thu của hàng đã bán
Có TK 3331(33311): Thuế VAT của hàng đã bán
- Phản ánh hoa hồng trả cho cơ sở nhận bán hàng đại lý, ký gửi.
Nợ TK 641: Hoa hồng trả cho đại lý, ký gửi
Có TK 131: (chi tiết đại lý) Tổng số hoa hồng
- Khi nhận tiền do cơ sở nhận bán hàng đại lý, ký gửi thanh toán.
Nợ TK 111,112
Có TK 131 (Chi tiết đại lý)
* Tại đơn vị nhận bán hàng ký gửi, đại lý, khi nhận hàng, căn cứ vào giá ghi trong hợp đồng ghi:
Nợ TK 003 Hàng hoá nhận bán hộ, nhận ký gửi.
Khi bán được hàng (hoặc không bán được trả lại)
Bút toán 1: Xoá sổ số hàng đã bán (hoặc trả lại) : Có TK 003
Bút toán 2: Phản ánh tổng số tiền hàng đại lý đã bán được
Nợ TK 111,112,131
Có TK 331 Số tiền phải trả cho chủ hàng
Có TK 511 Số hoa hồng được hưởng.
Khi thanh toán tiền cho chủ hàng:
Nợ TK 331 (chi tiết chủ hàng) Số tiền hàng đã thanh toán
Có TK liên quan 111,112,
Hạch toán bán hàng trả góp
Bán hàng trả góp là phương thức cung cấp hàng hoá dịch vụ và tiến hành thu tiền nhiều lần. Người mua sẽ thanh toán lần đầu ngay tại thời điểm mua. Số tiền còn lại người mua chấp nhận trả dần ở các kỳ tiếp theo và phải chịu một tỷ lệ lãi suất nhất định. Khi xuất hàng giao cho người mua, căn cứ vào chứng từ trả góp, kế toán ghi các bút toán sau

[IMG]http://s7.addthis.com/static/btn/v2/lg-share-en.gif