Thạc Sĩ Hoàn thiện hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp tại Tổng Công ty Sông Đà

Đề tài: Hoàn thiện hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp tại Tổng Công ty Sông Đà
LỜI NÓI ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài.
Xây dựng cơ bản là ngành sản xuất vật chất quan trọng mang tính chất công nghiệp nhằm tạo ra cơ sở vật chất kỹ thuật cho nền Kinh tế Quốc dân. Một bộ phận lớn của thu nhập quốc dân, của tích luỹ cùng với đầu tư của nước ngoài được sử dụng trong lĩnh vực xây dựng cơ bản.
Tổ chức hạch toán chi phí sản xuất chính xác, hợp lý và tính đúng, tính đủ giá thành công trình xây lắp có ý nghĩa rất lớn trong công tác quản lý chi phí, giá thành xây dựng, trong việc kiểm tra tính hợp pháp, hợp lệ của chi phí phát sinh ở doanh nghiệp nói chung và ở các tổ chức đội xây dựng nói riêng. Với chức năng là ghi chép, tính toán, phản ánh và giám sát thường xuyên liên tục sự biến động của vật tư, tài sản, tiền vốn, kế toán sử dụng thước đo hiện vật và thước đo giá trị để quản lý chi phí thông qua số liệu do kế toán tập hợp chi phí, người quản lý biết được chi phí và giá thành thực tế của từng công trình, hạng mục công trình của quá trình sản xuất kinh doanh. Qua đó, nhà quản trị có thể phân tích tình hình thực hiện kế hoạch sản phẩm, tình hình sử dụng lao động, vật tư, vốn là tiết kiệm hay lãng phí để từ đó có biện pháp hạ giá thành, đưa ra những quyết định phù hợp với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Hạ giá thành sản phẩm mà vẫn đảm bảo chất lượng là điều kiện quan trọng để doanh nghiệp kinh doanh trên thị trường. Việc phân tích đúng đắn kết qủa hoạt động sản xuất kinh doanh chỉ có thể dựa trên giá thành sản phẩm chính xác. Về phần giá thành thì giá thành lại chịu ảnh hưởng của kết quả tổng hợp chi phí sản xuất xây lắp. Do vậy, tổ chức tốt công tác hạch toán chi phí sản xuất để xác định nội dung, phạm vi chi phí cấu thành trong giá thành cũng như lượng giá trị các yếu tố chi phí đã dịch chuyển vào sản phẩm hoàn thành là yêu cầu rất cần thiết đối với các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp xây lắp nói riêng. Hạch toán chi phí xây lắp là phần không thể thiếu được đối với các doanh nghiệp xây lắp khi thực hiện chế độ kế toán, hơn nữa là nó có ý nghĩa to lớn và chi phối chất lượng công tác kế toán trong toàn doanh nghiệp.
So với nghành sản xuất khác, ngành xây dựng cơ bản có những đặc điểm về kinh tế - kỹ thuật riêng biệt, thể hiện rất rõ nét ở sản phẩm xây lắp và quá trình tạo ra sản phẩm của ngành. Điều này đã chi phối đến công tác hạch toán chi phí sản xuất trong các doanh nghiệp xây lắp. Sản phẩm xây lắp là những công trình xây dựng, vật kiến trúc . có quy mô lớn, tính chất phức tạp mang tính đơn chiếc, thời gian sản xuất, sản phẩm xây lắp lâu dài . Do đó, việc tổ chức quản lý và hạch toán chi phí phải lập dự toán (dự toán thiết kế, dự toán thi công). Quá trình sản xuất sản phẩm xây lắp phải so sánh với dự toán, lấy dự toán làm thước đo, đồng thời để giảm bớt rủi ro phải mua bảo hiểm cho công trình xây lắp. Như vậy, công tác hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí tại các doanh nghiệp xây lắp là rất cần thiết. Tuy nhiên việc hạch toán chi phí để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp là vấn đề khó khăn bởi tính đa dạng của các loại hoạt động và tính phức tạp của chi phí. Trong quá trình thực hiện vẫn còn nhiều vấn đề cần hoàn thiện, do đó nội dung luận văn đi sâu nghiên cứu đề tài: “Hoàn thiện hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp tại Tổng Công ty Sông Đà”.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài nhằm vận dụng lý luận cơ bản về hạch toán chi phí vào nghiên cứu thực tiễn. Trên cơ sở khảo sát thực trạng công tác hạch toán chi phí để kiểm soát dự toán chi phí tại Tổng công ty Sông Đà, thấy được những tồn tại trong công tác hạch toán chi phí xây lắp, từ đó đề xuất phương hướng đổi mới, hoàn thiện hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp của Tổng Công ty.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Luận văn tập trung nghiên cứu công tác hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp tại Tổng Công ty Sông Đà.
Thời gian nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2000 đến nay
4. Phương pháp nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu tác giả sử dụng tổng hợp nhiều phương pháp nghiên cứu: Phương pháp duy vật biện chứng, Phương pháp thực chứng để đối chiếu, Phương pháp so sánh, Phương pháp phân tích tổng hợp. Trên cơ sở đó để đưa ra những nội dung cần hoàn thiện phù hợp với khả năng thực hiện được của Tổng công ty Sông Đà.
5. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận nội dung của luận văn được trình bày thành ba chương:
Chương 1: Những vấn đề lý luận chung về hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp tại các doanh nghiệp xây lắp.
Chương 2: Thực trạng hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp tại Tổng công ty Sông Đà
Chương 3: Hoàn thiện hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp tại Tổng công ty Sông Đà
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ SƠ ĐÔ
TÓM TẮT LUẬN VĂN
LỜI NÓI ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: Những vấn đề lý luận chung về hạch toán chi phí XÂY LắP Để KIểM SOáT Dự TOáN CHI PHí XÂY LắP TRONG CáC DOANH NGHIệP XÂY LắP 4
1.1. Đặc điểm của sản xuất xây lắp và chi phí xây lắp. 4
1.2. Nội dung chi tiết các khoản mục chi phí cấu thành sản phẩm xây lắp. 7
1.3. Phương pháp quy nạp chi phí sản xuất trong sản xuất xây lắp. 10
1.4. Dự toỏn chi phớ xõy lắp và yờu cầu kiểm soỏt dự toỏn chi phớ. 12
1.4.1. Nguyờn tắc lập dự toỏn chi phớ xõy lắp. 12
1.4.2. Nội dung và phương pháp lập dự toán xây lắp. 13
1.5. Hạch toán chi phí để kiểm soát dự toán chi phí 19
1.5.1. Chứng từ hạch toán. 19
1.5.2. Nội dung hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát chi phí xây lắp. 20
1.5.2.1. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. 20
1.5.2.2 Chi phí nhân công trực tiếp. 21
1.5.2.3. Chi phí sản xuất chung. 21
1.6. Kiểm soát chi phí là một nội dung quan trọng của kế toán quản trị 22
1.7. Về chứng từ, sổ sách kế toán. 33
1.7.1. Chứng từ kế toán. 33
1.7.2. Tài khoản kế toán và báo cáo kế toán. 34
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HẠCH TOÁN CHI PHÍ XÂY LẮP ĐỂ KIỂM SOÁT DỰ TOÁN CHI PHÍ XÂY LẮP TẠI TỔNG CÔNG TY SÔNG ĐÀ 36
2.1. Khái quát chung về Tổng Công ty Sông Đà . 36
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Tổng Công ty Sông Đà 36
2.1.2. Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của Tổng Công ty. 39
2.1.3. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý tại Tổng Công ty và ảnh hưởng của nó tới công tác hạch toán chi phí và quản lý chi phí 41
2.1.4. Đặc điểm công tác kế toán tại Tổng Công ty Sông Đà. 43
2.2. Thực trạng công tác hạch toán chi phí xây lắp tại Tổng Công ty Sông Đà 45
2.2.1. Phân loại chi phí sản xuất 48
2.2.2. Đối tượng và phương pháp tập hợp chi phí sản xuất 48
2.2.3. Hệ thống chứng từ kế toán, tài khoản kế toán, sổ sách và báo cáo kế toán 49
2.2.3.1. Chứng từ kế toán. 49
2.2.3.2. Tài khoản kế toán. 50
2.2.3.3. Sổ sách, báo cáo kế toán. 51
2.2.4. Nội dung hạch toán chi phí xây lắp tại Tổng Công ty. 51
2.2.4.1. Hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. 51
2.2.4.2. Hạch toán chi phí nhân công công trực tiếp. 52
2.2.4.3. Hạch toán chi phí sử dụng máy thi công. 54
2.2.4.4. Hạch toán chi phí sản xuất chung. 55
2.3.5. Kế toán theo phương thức khoán gọn tại Tổng Công ty. 58
2.3.5.1. Công ty, Xí nghiệp khoán chi phí cho Đội xây lắp. 58
2.3.5.2. Công ty khoán chi phí cho Đội xây lắp. 64
2.4. Đánh giá thực trạng hạch toán chi phí xây lắp tại Tổng Công ty Sông Đà 69
2.4.1. Những ưu điểm đạt được. 69
2.4.2. Những tồn tại và nguyên nhân chủ yếu. 70
CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN HẠCH TOÁN CHI PHÍ XÂY LẮP ĐỂ KIỂM SOÁT DỰ TOÁN CHÍ XÂY LẮP TẠI TỔNG CÔNG TY SÔNG ĐÀ 73
3.1. Sự cần thiết phải hoàn thiện hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp. 73
3.2. Những yêu cầu cơ bản của việc hoàn thiện hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp tại Tổng công ty . 73
3.3. Nội dung hoàn thiện hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp tại Tổng Công ty Sông Đà 75
3.3.1. Xây dựng mô hình kế toán quản trị chi phí nhằm tăng cường công tác quản trị chi phí trong doanh nghiệp xây lắp 75
3.3.1.1. Các nguyên tắc xây dựng mô hình kế toán quản trị chi phí 75
3.3.1.2. Mô hình kế toán quản trị chi phí tại Tổng Công ty Sông Đà. 76
3.3.1.3. Xác định các trung tâm chi phí 77
3.3.1.4. Phân loại chi phí xây lắp phục vụ yêu cầu quản trị 78
3.3.1.5. Xây dựng các định mức chi phí nội bộ. 80
3.3.1.6. Xây dựng các dự toán chi phí và các báo cáo kiểm soát chi phí 83
3.3.2. Hoàn thiện việc hạch toán chi phí xây lắp để kiểm soát dự toán chi phí xây lắp 88
3.3.2.1. Hoàn thiện phương pháp xác định và phân bổ chi phí 88
3.3.2.2. Tổ chức thu thập thông tin. 89
3.3.3. Hoàn thiện hạch toán các khoản mục chi phí xây lắp. 91
3.3.3.1. Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. 91
3.3.3.2. Chi phí nhân công trực tiếp. 92
3.3.3.3. Chi phí sử dụng máy thi công. 93
3.3.3.4. Chi phí sản xuất chung. 94
3.4. Những điều kiện để thực hiện giải pháp hoàn thiện. 95
3.4.1. Về phía Nhà nước và các cơ quan chức năng. 95
3.4.2. Về phía Doanh nghiệp. 96
KẾT LUẬN 99
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 101

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Chữ đầy đủ
BHXH Bảo hiểm xã hội
BHYT Bảo hiểm y tế
BXD Bộ Xây dựng
CBCNV Cán bộ công nhân viên
CP Chi phí
CPXL Chi phí xây lắp
CT Công trình
DN Doanh nghiệp
HMCT Hạng mục công trình
KPCĐ Kinh phí công đoàn
KTQT Kế toán quản trị
KTTC Kế toán tài chính
NC Nhân công
NVL Nguyên vật liệu
MTC Máy thi công
SXC Sản xuất chung
SXKD Sản xuất kinh doanh
TCT Tổng Công ty
TK Tài khoản
TSCĐ Tài sản cố định
TT Trực tiếp
XD Xây dựng
XN Xí nghiệp
XL Xây lắp
VT Vật tư
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ SƠ ĐỒ
Số hiệu Tên Bảng, Sơ đồ
Sơ đồ 1.1 Cơ cấu bộ máy tổ chức quản lý Tổng Công ty Sông Đà
Sơ đồ 1.2 Tổ chức quản lý sản xuất theo mô hình Công ty 2 cấp
Sơ đồ 1.3 Tổ chức quản lý sản xuất theo mô hình Công ty 3 cấp
Sơ đồ 1.4 Tổ chức bộ máy kế toán tại Tổng Công ty
Sơ đồ 1.5 Tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty Cổ phần Sông Đà 11
Bảng 1.1 Một số chỉ tiêu về kết quả hoạt động của Tổng Công ty
Bảng 1.2 Bảng dự toán chi phí xây dựng
Bảng 1.3 Tổng hợp dự toán xây dựng công trình
Bảng 1.4 Tổng hợp chi phí xây
Bảng 1.5 Bảng tổng hợp dự toán giao khoán đội (CT Hà Khẩu - Lào Cai)
Bảng 1.6 Bảng dự toán chi phí xây dựng HMCTC (CT Hà Khẩu - Lào Cai
Bảng 1.7 Bảng tổng hợp chi phí vật liệu, nhân công, máy thi công (Phần thử nghiệm, hiệu chỉnh (CT Hà Khẩu - Lào Cai)
Bảng 1.8 Bảng tính chênh lệch đơn giá vật liệu (CT Hà Khẩu - Lào Cai)
Bảng 1.9 Sổ chi tiết TK 621 - Công trình Hà Khẩu - Lào Cai - XNSĐ 11.3
Bảng 1.10 Sổ chi tiết TK 622 - Công trình Hà Khẩu - Lào Cai - XNSĐ 11.3
Bảng 1.11 Sổ chi tiết TK 627 - Công trình Hà Khẩu - Lào Cai - XNSĐ 11.3
Bảng 1.12 Sổ chi tiết TK 621 - Công trình Nà Lơi - Công ty Sông Đà 9.4
Bảng 1.13 Sổ chi tiết TK 622 - Công trình Nà Lơi - Công ty Sông Đà 9.4
Bảng 1.14 Sổ chi tiết TK 623 - Công trình Nà Lơi - Công ty Sông Đà 9.4
Bảng 1.15 Sổ chi tiết TK 627 - Công trình Nà Lơi - Công ty Sông Đà 9.4
Bảng 2.1 Phân loại chi phí theo cách ứng xử chi phí
Bảng 2.2 Bảng tổng hợp định mức chi phí cho một đơn vị khối lượng XL
Bảng 2.3 Lập dự toán theo cách ứng xử của chi
Bảng 2.4 Báo cáo kiểm soát chi phí
Bảng 2.5: Báo cáo chi phí xây lắp