Luận Văn Hoàn thiện công tác kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty Lắp máy và Thí nghiệ

Hoàn thiện công tác kế toán CPSX và tính GTSP xây lắp tại Cty Lắp máy và Thí nghiệm cơ Điện Hà Nội
LỜI MỞ ĐẦU

Ở nước ta hiện nay, chất lượng kinh doanh của các doanh nghiệp còn ở trình độ thấp, đây là nguyên nhân cơ bản dẫn đến những khó khăn về mặt kinh tế-tài chính trong những năm qua. Chính vì vậy, công tác hạch toán kế toán với tư cách là một công cụ quản lý sắc bén, gắn liền với nền sản xuất hàng hoá có vai trò đặc biệt quan trọng. Trong cơ chế mới hiện nay, đòi hỏi các doanh nghiệp một mặt phải tự trang trải được toàn bộ chi phí mặt khác phải có lãi. Yêu cầu đó đạt được trên cơ sở quản lý chặt chẽ việc sử dụng các loại tài sản, lao động và nguồn vốn của doanh nghiệp tức là quản lý chặt chẽ chi phí sản xuất.
Các doanh nghiệp phải căn cứ vào giá cả và chất lượng các yếu tố sản xuất kinh doanh để tạo ra những sản phẩm mà doanh nghiệp mong muốn. Mặt khác, doanh nghiệp cũng phải có thông tin về giá cả thị trường thường xuyên, chấp nhận những sản phẩm mà doanh nghiệp cung cấp với tình trạng chi phí như thế nào để đạt được mức lợi nhuận tối đa. Thị trường chỉ thừa nhận mức hao phí lao động xã hội cần thiết trung bình để sản xuất ra một đơn vị sản phẩm hàng hoá và quy luật giá trị đã đặt tất cả doanh nghiệp với mức chi phí cá biệt khác nhau lên cùng một mặt bằng trao đổi (thông qua giá cả trên thị trường).
Công cụ để thực hiện tốt tất cả những điều nói trên là kế toán với trung tâm là tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp. Bởi vậy, tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp là một yêu cầu thiết thực, là một trong những vấn đề quan trọng hiện nay. Việc tập hợp chính xác chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của doanh nghiệp có ý nghĩa rất lớn trong công tác quản lý chi phí và giá thành, mặt khác tạo điều kiện cho các doanh nghiệp có biện pháp phấn đấu hạ thấp giá thành, nâng cao chất lượng sản phẩm. Đó là một trong những điều kiện quan trọng để thị trường chấp nhận sản phẩm của doanh nghiệp .
Trong những năm gần đây, nền kinh tế có nhiều biến động làm cho một số các doanh nghiệp đã lung lay đặc biệt là các doanh nghiệp Nhà nước. Nhưng bên cạnh đó vẫn có những doanh nghiệp đã tìm ra cho mình một con đường đúng đắn, sản xuất ngày càng đi lên, quy mô càng phát triển .
Công ty Lắp máy và Thí nghiệm cơ điện thuộc Tổng Công ty Lắp máy Việt Nam, một doanh nghiệp Nhà nước với một quy mô khiêm tốn nhưng đã có phát triển tốt là một ví dụ. Sản xuất ngày càng đi lên, có nhiều chuyển biến mạnh mẽ về nhiều mặt nhằm hoà nhịp với xu thế phát triển của đất nước trong giai đoạn hiện nay.
Trong quá trình sản xuất kinh doanh, Công ty lắp máy và thí nghiệm cơ điện luôn nâng cao tinh thần tự lực tự cường vượt qua khó khăn để thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao. Công ty đã chủ động trong việc xây dựng, tổ chức thực hiện kế hoạch hạ thấp giá thành sản phẩm bằng các biện pháp như cải tiến kỹ thuật, tiết kiệm nguyên liệu tăng năng suất lao động.
Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác quản lý riêng của Công ty cũng như quản lý vĩ mô của Nhà nước. Vì vậy, trong thời gian thực tập ở Công ty Lắp máy và Thí nghiệm cơ điện, em đã đi sâu vào tìm hiểu công tác hạc toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm với đề tài: “Hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Lắp máy và Thí nghiệm cơ điện Hà Nội”. Nội dung đề tài gồm 03 phần sau:
Phần I: Những vấn đề lý luận chung về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp trong các doanh nghiệp sản xuất.
Phần II: Thực trạng công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty lắp máy và thí nghiệm cơ điện.
Phần III: Những nhận xét và một số kiến nghị về công tác quản lý và hạch toán nhằm hoàn thiện công tác chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Lắp máy và Thí nghiệm cơ điện.













PHẦN I
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT.

I. KHÁI QUÁT VỀ CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT:
1.Đặc điểm hoạt động xây lắp có ảnh hưởng đến kế toán chi phí sản xuất kinh doanh và tính giá thành sản phẩm xây lắp
Xây dựng cơ bản là một ngành sản xuất độc lập có chức năng xây dựng và lắp đặt các TSCĐ cho tất các ngành kinh tế Quốc dân, góp phần quan trọng trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng và công nghiệp hoá xã hội chủ nghĩa. Ngành xây dựng cơ bản có những đặc điểm riêng biệt, khác hẳn với những ngành sản xuất khác. Chính sự khác biệt đó đã ảnh hưởng rất lớn đến công tác quản lý và hạch toán trong các doanh nghiệp xây lắp. Để phát huy đầy đủ vai trò là công cụ quản lý kinh tế, công tác kế toán trong các doanh nghiệp xây lắp phải được tổ chức phù hợp với đặc điểm sản xuất kinh doanh quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm trong xây dựng cơ bản và thực hiện nghiêm túc các chế độ thể lệ của kế toán do Nhà nước ban hành. Hoạt động xây lắp có những đặc thù riêng ảnh hưởng đến quá trình tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh và tính giá thành sản phẩm xây lắp. Những đặc thù đó được thể hiện trên các góc độ sau:

Thứ nhất, về tính chất của sản phẩm thì phương thức thanh toán nhận thầu đã trở thành phương thức chủ yếu trong công tác xây lắp, các tổ chức xây lắp hạch toán kinh tế như đội công trình, công trường .

Thứ hai, sản phẩm xây lắp là các công trình, hạng mục công trình có quy mô lớn, kết cấu phức tạp mang tính đơn chiếc, sản xuất dài, nơi sản xuất cũng là nơi tiêu thụ. Do vậy, việc tổ chức quản lý và hạch toán nhất thiết phải có dự toán, thiết kế thi công. Quá trình tạo ra sản phẩm xây lắp từ khi khởi công xây dựng đến khi công trình hoàn thành bàn giao đưa vào sử dụng thường dài vì phụ thuộc vào quy mô và tính chất phức tạp của từng công trình, quá trình thi công xây dựng này được chia làm nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn bao gồm nhiều công việc khác nhau. Sản phẩm xây lắp được tiêu thụ theo giá dự toán hoặc theo giá thoả thuận với chủ thầu từ trước. Do tính chất hàng hoá thể hiện không rõ, làm cho việc tổ chức quản lý và hạch toán trong xây dựng cơ bản với các ngành sản xuất khác, cụ thể là sản phẩm xây lắp phải lập dự toán quá trình sản xuất, phải so sánh với dự toán, phải lấy dự toán làm thước đo.

Thứ ba, sản phẩm xây lắp được cố định tại nơi sản xuất, còn các điều kiện sản xuất như máy móc thiết bị, người lao động . phải di chuyển theo địa điểm của sản phẩm. Chính đặc điểm này làm cho công tác quản lý và hạch toán tài sản vật tư rất phức tạp, dễ mất mát hư hỏng.

Những đặc điểm trên đây của ngành xây dựng cơ bản có ảnh hưởng rất lớn tới công tác tổ chức hạch toán kế toán , làm cho phương pháp tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh và tính giá thành sản phẩm xây lắp cũng có những đặc điểm thích hợp. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh có thể là từng công trình, hạng mục công trình, vì thế các doanh nghiệp xây lắp phải lập dự toán chi phí và xác định đối tượng tính giá thành sản phẩm xây lắp.

2. Khái niệm về chi phí sản xuất:
Chúng ta biết rằng, sự phát sinh và phát triển của xã hội loài người gắn liền với quá trình sản xuất. Nền sản xuất xã hội của bất kỳ một phương thức sản xuất nào cũng gắn liền với sự vận động tiêu hao các yếu tố cơ bản, tạo nên quá trình sản xuất. Nói cách khác, quá trình sản xuất là quá trình kết hợp hài hoà cả 3 yếu tố: tư liệu lao động, đối tượng lao động và sức lao động. Đồng thời, quá trình sản xuất cũng là quá trình tiêu hao của bản thân các yếu tố trên. Như vậy, để tiến hành sản xuất người sản xuất phải bỏ ra chi phí thù lao lao động, về tư liệu lao động và đối tượng lao động. Đó là ba yếu tố cấu thành nên giá trị sản phẩm mới sáng tạo ra. Trong đó, chi phí về tư liệu lao động và đối tượng lao động đóng vai trò là chi phí lao động vật hoá, chi phí thù lao lao động là chi phi lao động sống. Trong điều kiện tồn tại quan hệ hàng hoá-tiền tệ, chi phí lao động sống và lao động vật hoá cho hoạt động sản xuất đều được biểu hiện dưới hình thái tiền tệ được xác định là chi phí sản xuất mà doanh nghiệp phải chi ra để sản xuất ra sản phẩm.
Trước kia, trong cơ chế kế hoạch hoá tập trung, do các doanh nghiệp được bao cấp toàn bộ đầu vào và bao tiêu toàn bộ đầu ra, nên các doanh nghiệp không quan tâm đến hiệu quả sản xuất kinh doanh, không chú ý đến chi phí và kết quả sản xuất. Do vậy chi tiêu chi phí thường bị bóp méo để báo cáo hoặc do nguyên nhân khác mà doanh nghiệp không phản ánh đúng chi phí của đơn vị mình. Vì vậy, chi tiêu chi phí , giá thành không phải là cơ sở để xác định hiệu quả kinh tế của quá trình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp .
Như vậy, chi phí sản xuất kinh doanh là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các hao phí về lao động sống và lao động vật hoá mà doanh nghiệp đã bỏ ra có liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh trong một thời kỳ nhất định (tháng, quý, năm).
Một doanh nghiệp sản xuất, ngoài những hoạt động liên quan đến sản xuất ra sản phẩm hoặc lao vụ, còn có những hoạt động kinh doanh và hoạt động khác không có tính chất sản xuất như hoạt động bán hàng, quản lý, các hoạt động mang tính chất sự nghiệp . Chỉ những chi phí để tiến hành các hoạt động sản xuất mới được coi là chi phí sản xuất.
Ở doanh nghiệp cũng cần phân biệt giữa chi phí và chi tiêu. Vậy, chi phí là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ hao phí về lao động sống và lao động vật hoá cần thiết cho quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh mà doanh nghiệp phải chi ra trong một thời kỳ kinh doanh.
Tóm lại, những hao phí về tài sản và lao động có liên quan đến khối lượng sản phẩm sản xuất ra trong kỳ hạch toán mới được tính là chi phí của kỳ hạch toán.
- Chi tiêu là sự giảm đi đơn thuần các loại vật tư, tài sản, tiền vốn của doanh nghiệp bất kể nó dùng vào mục đích gì. Tổng số chi tiêu trong kỳ của doanh nghiệp bao gồm chi tiêu cho quá trình cung cấp (chi mua sắm vật tư hàng hoá .), chi tiêu cho quá trình tiêu thụ (chi vận chuyển, bốc dỡ,quảng cáo). Chi tiêu là cơ sở phát sinh chi phí ,không có chi tiêu thì không có chi phí , song giữa chúng lại có sự khác nhau về lượng và thời gian phát sinh. Biểu hiện là có những khoản chi phí là tiêu dùng đồng thời là chi phí như chi phí mua vật tư đưa ngay vào sản xuất, có những khoản chi tiêu chưa xảy ra ở kỳ hạch toán, hoặc xảy ra ở kỳ hạch toán trước được tính vào chi phí sản xuất kỳ này, có những khoản chi tiêu trong kỳ nhưng không được tính hết vào chi phí sản xuất trong kỳ đó. Việc phân biệt giữa chi phí và chi tiêu có ý nghĩa trong việc tìm hiểu bản chất cũng như nội dung, phạm vi và phương pháp hạch toán chi phí sản xuất, kiểm tra, giám sát đối với quá trình sản xuất, thi công các công trình.