Luận Văn Hoàn thiện các kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán trong kiểm toán Báo cáo tài chính tại Công ty

Khóa luận tốt nghiệp năm 2011
Đề tài: Hoàn thiện các kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán trong kiểm toán Báo cáo tài chính tại Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn Phan Dũng


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU
LỜI MỞ ĐẦU 8
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬNVỀ BẰNG CHỨNG KIỂM TOÁN . 9
1.1 Bằng chứng kiểm toán .9
1.1.1 Tại sao phải thu thập bằng chứng kiểm toán .9
1.1.2 Khái niệm bằng chứng kiểm toán 9
1.1.3 Phân loại bằng chứng kiểm toán .10
1.1.3.1 Phân loại bằng chứng kiểm toán theo nguồn gốc hình thành .10
1.1.3.2 Phân loại bằng chứng kiểm toán theo loại hình 10
1.1.4 Tính chất của bằng chứng kiểm toán .11
1.1.4.1 Tính hiệu lực .11
1.1.4.2 Tính đầy đủ .12
1.2 Kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán . .14
1.2.1 Kiểm tra vật chất . 14
1.2.2 Xác nhận . .15
1.2.3 Xác minh tài liệu 17
1.2.4 Quan sát 17
1.2.5 Phỏng vấn .18
1.2.6 Tính toán lại 19
1.2.7 Phân tích .19
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VIỆC ÁP DỤNG KỸ THUẬT THU THẬP BẰNG
CHỨNG KIỂM TOÁN TRONG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH TẠI
CÔNG TY AVÀ CÔNG TY BDO PDAC THỰC HIỆN 21
2.1 Tổng quan về công ty TNHH kiểm toán và tư vấn Phan Dũng .21
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển .21
2.1.1.1 Lịch sử hình thành 21
2.1.1.2 Sơ đồ tổ chức .22
2.1.1.3 Định hướng chiến lược .22
2.1.1.4 Nguyên tắc và mục tiêu hoạt động . 23
2.1.1.5 Các dịch vụ cung cấp . 23
2.1.1.6 Phương pháp quản lý chất lượng .24
2.1.1.7 Cam kết của PDAC 25
2.1.2. Tình hình hoạt động kinh doanh của PDAC . 26
2.1.3. Giới thiệu chung về bộ phận kiểm toán 27
2.1.3.1. Tổ chức bộ phận kiểm toán .27
2.1.3.2. Chức năng và nhiệm vụ .27
2.1.3.3. Quy trình kiểm toán .28
2.2 Thực trạng việc áp dụng các kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán tại công
ty Avà công ty Bdo PDAC thực hiện . . .29
2.2.1 Kỹ thuật quan sát 29
2.2.1.1 Vận dụng kỹ thuật quan sát tại công ty A 29
2.2.1.2 Vận dụng kỹ thuật quan sát tại công ty B . 32
2.2.1.3 So sánh việc vận dụng kỹ thuật quan sát tại hai công ty .34
2.2.2 Kỹ thuật phỏng vấn .35
2.2.2.1 Vận dụng kỹ thuật phỏng vấn tại công ty A 35
2.2.2.2 Vận dụng kỹ thuật phỏng vấn tại ông ty B 37
2.2.2.3 So sánh việc vận dụng kỹ thuật phỏng vấn tại hai công ty 40
2.2.3 Kỹ thuật lấy xác nhận .40
2.2.3.1 Vận dụng kỹ thuật lấy xác nhận tại công ty A 40
2.2.3.2 Vận dụng kỹ thuật lấy xác nhận tại công ty B . .42
2.2.3.3 So sánh việc vận dụng kỹ thuật lấy xác nhận tại hai công ty 44
2.2.4 Kỹ thuật kiểm tra vật chất 44
2.2.4.1 Vận dụng kỹ thuật kiểm tra vật chất tại công ty A 44
2.2.4.2 Vận dụng kỹ thuật kiểm tra vật chất tại công ty B 48
2.2.4.3 So sánh việc vận dụng kỹ thuật kiểm tra vật chất taị hai công ty 49
2.2.5 Kỹ thuật phân tích 50
2.2.5.1 Vận dụng kỹ thuật phân tích tại công ty A 50
2.2.5.2 Vận dụng kỹ thuật phân tích tại công ty B . .54
2.2.5.3 Sosánh việc vận dụng kỹ thuật phân tích tại hai công ty 59
2.2.6 Kỹ thuật xác minh tài liệu 59
2.2.6.1 Vận dụng kỹ thuật xác minh tài liệu tại công ty A .59
2.2.6.2 Vận dụng kỹ thuật xác minh tài liệu tại công ty B 60
2.2.7 Kỹ thuật tính toán lại 62
2.2.7.1 Vận dụng kỹ thuật tính toán lại tại công ty A 62
2.2.7.2 Vận dụng kỹ thuật tính toán lại tại công ty B .62
2.2.7.3 So sánh việc vận dụng kỹ thuật tính toán lại tại haicông ty 64
CHƯƠNG 3:NHẬN XÉT VÀ CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KỸ THUẬTTHU
THẬP BẰNG CHỨNG KIỂM TOÁN TRONG KIỂM TOÁN BCTC DO CÔNG
TY KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN PHAN DŨNG THỰC HIỆN 65
3.1 Nhận xét về thực trạng vận dụng các kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm toán
trong kiểm toán báo cáo tài chính do công ty kiểm toán Phan Dũng thực hiện .65
3.1.1 Ưu điểm 65
3.1.2 Những tồn tại 67
3.1.3 Tính tất yếucủa việchoàn thiệnkỹ thuật thu thập bằng chứng. . .69
3.2 Phương hướng và giải pháp hoàn thiện việc vận dụng các kỹ thuật thu thập
bằng chứng kiểm toán trong kiểm toán báo cáo tài chính do công ty Phan Dũng
thực hiện .71
3.2.1 Phương hướng hoàn thiện . 71
3.2.2 Giải pháp hoàn thiện việc vận dụng các kỹ thuật thu thập bằng chứng
3.2.2.1 Kỹ thuật phỏng vấn ,quan sát . .72
3.2.2.2 Kỹ thuật lấy xác nhận . .72
3.2.2.3 Kỹ thuật kiểm kê . 73
3.2.2.4 Kỹ thuật kiểm tra tài liệu và tính toán lại . .74
3.2.2.5 Kỹ thuật phân tích .74
3.2.2.6 Thu thập thông tin từ bên ngoài 75
3.2.2.7 Đào tạo nhân viên 76
KẾT LUẬN .77
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 78
PHỤ LỤC


LỜI MỞ ĐẦU
Mục tiêu kiểm toáncủa kiểm toán báo cáo tài chính là đưa ra ý kiến về tính
trung thực và hợp lý của báo cáo tài chính.Vậy căn cứ vào đâu để kiểm toán viên
có thể đưa ra cácý kiến đó.Đó chính là bằng chứng kiểm toán. Việc thu thập và
đánh giá bằng chứng kiểm toán diễn ra trong suốt cuộc kiểm toán, là cơ sở chứng
minh cho các báo cáokiểm toán. Do đó, hệ thống các phương pháp kỹ thuật thu
thập bằng chứng kiểm toán này cần phải được không ngừng hoàn thiện qua hoạt
động thực tiễn kiểm toán. Đặc biệt, trong nền kinh tế nước ta hiện nay thì việc thu
thập các bằng chứng kiểm toán thích hợp và đầy đủ ngày càng trở nên khó khăn,
đòi hỏi bắt kịp với sự đa dạng của thông tin, mức độ tinh vi của sai sót và hành vi
gian lận.
Chính vì vậy, em đã lựa chọn đề tài “Hoàn thiện các kỹ thuật thu thập bằng
chứng kiểm toán trong kiểm toán Báo cáo tài chính tại Công ty TNHH Kiểm toán
và Tư vấn Phan Dũng ”.Chuyên đề gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luậnvề bằng chứng kiểm toán
Chương 2: Thực trạng vận dụng kỹ thuật thu thập bằng chứng kiểm
toán trong kiểm toán BCTC do Công ty PDACthực hiện.
Chương 3: Nhận xétvà các giải pháp hoàn thiện kỹ thuật thu thập
bằng chứng kiểm toán trong kiểm toán BCTC do Công ty PDACthực hiện.
Đây là một nội dung lớn, phức tạp, là mối quan tâm của tất cả các
Công ty kiểm toán. Do hạn chế về thời gian và kiến thức nên chuyên đề khó tránh
khỏi những sai sót và hạn chế. Em rấtmong nhận được ý kiến của các Thầy cô,
các anh chị để bài viết được hoàn thiện hơn.


CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BẰNG CHỨNG KIỂM TOÁN
1.1. Bằng chứng kiểm toán
1.1.1 Tại sao phải thu thập bằng chứng kiểm toán
Những kết luận của kiểm toán viên vềtính trung thực và hợp lý của báo cáo
tài chính trong cuộc kiểm toán đóng vai trò quan trọng đối với quyết định của các
nhà đầu tư, đối với sự phát triển lành mạnh của doanh nghiệp.Để đưa ra những kết
luận đó, kiểm toán viên phải thu thập những bằng chứng kiểm toán đầy đủ và có
giá trị. Việc thu thập và đánh giá bằng chứng kiểm toán diễn ra trong suốt cuộc
kiểm toán, là cơ sở chứng minh cho các báo cáo kiểm toán. Một khi KTV không
thu thập đầy đủ và đánh giá đúng các bằng chứng thích hợp thì KTV khó đặt ra
nhận định xác đáng về đối tượng được kiểm toán .
Đối với các tổ chức kiểm toán độc lập hoặc cơ quan kiểm toán Nhà nước, cơ
quan pháp lý, bằng chứng kiểm toán còn là cơ sở đánh giá chất lượng hoạt động
của KTV trong quá trình thực hiện kiểm toán.
Trong trường hợp có xảy ra tranh chấp kiện tụng giữa công ty kiểm toán với
người sử dụng thông tin trên báo cáo tài chính thì bằng chứng kiểm toán còn là cơ
sở để cơ quan chức năng kiểm tra, đánh giá lại công việc của kiểm toán viên và
công ty kiểm toán.
1.1.2 Khái niệm bằng chứng kiểm toán
Bằng chứng kiểm toán là tất cả các tài liệu,thông tin do kiểm toán viên thu
thập được liên quan đến cuộc kiểm toán,và dựa trên các thông tin này kiểm toán
viên hình thành nên ý kiến của mình.
Bằng chứng kiểm toán bao gồm:các tài liệu,chứng từ ,sổ sách kế toán,báo cáo
tài chính,và các thông tin khác.
1.1.3 Phân loại bằng chứng kiểm toán
1.1.3.1 Phân loại bằng chứng kiểm toán theo nguồn gốc hình thành
Theo cách này bằng chứng được phân loại theo độ tin cậy tăng dần nhưsau:
 Bằng chứng có độ tin cậy thấp nhất là bằng chứng do đơn vị phát hành và luân
chuyển nội bộ: Phiếu thu, phiếu chi, phiếu nhập kho, phiếu xuất kho,
 Bằng chứng có độ tin cậy cao hơn là bằng chứng do doanh nghiệp phát hành
và luân chuyển ra bên ngoài đơn vị sau đó quay trở lại đơn vị như Các ủy
nhiệm chi, các hợp đồng,
 Tiếp đến là bằng chứng do bên ngoài lập, lưu tại đơn vị như hóa đơn bán hàng,
sổ phụ ngân hàng, và bằng chứng do những người bên ngoài cung cấp trực
tiếp cho KTV như bảng xác nhận nợ của chủ nợ, bảng xác nhận các khoản
phải thu của khách nợ,
 Bằng chứng có độ tin cậy cao nhất là bằng chứng do KTV tự khai thác và đánh
giá thông qua kiểm tra, quan sát và phỏng vấn.
1.1.3.2 Phân loại bằng chứng kiểm toán theo loại hình
 Bằng chứng vật chất : như là biên bản kiểm kê hàng tồn kho, biên bản kiểm kê
quỹ tiền mặt .Bằng chứng vật chất được đưa ra từ việc kiểm tra trực tiếp để
xác minh tài sản có thực hay không. Vì thế, bằng chứng vật chất là bằng chứng
có độ tin cậy cao nhất.
 Các bằng chứng tài liệu : làbằng chứng mà KTV thu thập được qua việc cung
cấp tài liệu, thông tin của cácbên liên quan theo yêu cầu của kiểm toán viên
gồm có: Các ghi chép kế toán và các ghi chép nghiệp vụ của doanh nghiệp, các
báo cáo kế toán, các bản giải trình của các nhà quản lý doanh nghiệp Các
chứng từ, tài liệu do đối tượng bên ngoài doanh nghiệp cung cấp như: Các văn
bản, các giấy xác nhận, các báo cáo của bên thứ ba có liên quan đến báo cáo
tài chính của doanh nghiệp được kiểm toán như: cơ quan thuế, hải quan, bên
bán, bên mua Các tài liệu tính toán lại của KTV
Các bằng chứng tài liệu có tính thuyết phục cao nhưng độ tin cậy không cao
bằng bằng chứng vật chất.
 Các bằng chứng thu thập qua phỏng vấn : là bằng chứng KTV thu thập được
thông qua xác minh điều tra bằng cách phỏng vấn những người có liên quan
đến tài chính của doanh nghiệp được kiểm toán .KTV phỏng vấn người quản
lý, khách hàng, người bán, chủ đầu tư để KTV ghi chép về những chi tiết có
liên quan đến cuộc kiểm toán.Bằng chứng thu thập qua phỏng vấn là những
minh chứng cho những ý kiến của KTV, nhưng độ tin cậy không cao bằng hai
loại trên. Tuy nhiên trong quá trình thu thập bằng chứng, KTV sẽ kết hợp
nhiều loại bằng chứng để có tính thuyết phục cao hơn.
1.1.4 Tính chất của bằng chứng kiểm toán
Theo chuẩn mực kiểm toán Việt Nam (VSA) số 500 quy định: “Kiểm toán
viên và Công ty kiểm toán phải thu thập đầy đủ các bằng chứng kiểm toán thích
hợp để làm cơ sở đưa ra ý kiến của mình về báo cáo tài chính của đơn vị được
kiểm toán”
Như vậy, bằng chứng kiểm toán có ảnh hưởngtrực tiếp đến kết luận của KTV. Do
đó, bằng chứng kiểm toán thu thập được phải có tính thuyết phục.
Hai yếu tố quyết định tính thuyết phục của bằng chứng kiểm toán là tính hiệu
lực (thích hợp) và tính đầy đủ
1.1.4.1 Tính hiệu lực
“Giá trị” hay “hiệu lực” hoặc “thích hợp” đều thể hiện chất lượng hay mức độ
đáng tin cậy của bằng chứng kiểm toán. Bằng chứng kiểm toán có giá trị cao sẽ
giúp cho việc chứng thực các báo cáo tài chính được trình bày trung thực. Những
yếu tố ảnh hưởng đến tính hiệu lực, bao gồm:
 Thứ nhất là loại hình bằng chứng kiểm toán: Bằng chứng bằng văn bản có độ
tin cậy cao hơn bằng chứng bằng miệng. Ví dụ như “Biên bản kiểm kê” có


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Chuẩn mực kiểm toán tại Việt Nam -Tập thể tác giả -Nhà xuất bản Tài chính –
2001
2. Kiểm toán tài chính –GS.TS.Nguyễn Quang Quynh –Khoa kế toán -Đại học Kinh
tế Quốc dân –Nhà xuất bản Tài chính –2001
3. Lý thuyết kiểm toán –GS.TS Nguyễn Quang Quynh –Khoa kế toán -Đại học Kinh
tế Quốc dân –Nhà xuất bản Tài chính –2001
4. Kiểm toán căn bản –PGS.TS –Nhà xuất bản Tài chính –1996
5. File hồ sơ kiểm toán PDAC
6. Hồ sơ kiểm toán mẫu –hội kiểm toán viên Việt Nam-ban hành theo quyết định số
1089/QD-VACPA ngày 1/10/2010
7. Trang web: www.kiemtoan.com.vn