Thạc Sĩ Hình thái và chức năng thất trái ở bệnh nhân đái tháo đường TYP2 có tăng huyết áp tại Bệnh viện Đa k

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


2
ĐẶT VẤN ĐỀ


Đái tháo đường (ĐTĐ) là bệnh nội tiết và rối loạn chuyển hóa phổ biến
nhất ở nhiều nước, là một thách thức đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe trên
toàn thế giới. Bệnh ĐTĐ là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ tư hoặc
thứ năm ở các nước phát triển, bệnh cũng được xem là đại dịch ở các nước
đang phát triển. Theo tổ chức Y tế Thế giới, năm 2002 có 200 triệu người bị
ĐTĐ, đến năm 2010 đã tăng lên 246 triệu người và dự đoán đến năm 2025 số
bệnh nhân ĐTĐ trên toàn thế giới vào khoảng 300- 330 triệu, trong đó trên
90% là ĐTĐ typ 2. Việt Nam là nước được xếp vào hàng những quốc gia có
tỷ lệ gia tăng bệnh ĐTĐ cao nhất thế giới [31].
Mặc dù có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán cũng như điều trị bệnh song
tỷ lệ bệnh nhân ĐTĐ tử vong và tàn phế vẫn còn cao, nguyên nhân hàng đầu
vẫn là các biến chứng về tim mạch, có đến 75% các trường hợp tử vong ở
bệnh nhân ĐTĐ là do các biến chứng tim mạch [1]. Biến chứng tim mạch trên
bệnh nhân ĐTĐ tương đối đa dạng và phức tạp, trên 50% bệnh nhân ĐTĐ có
biến chứng tim mạch ngay từ lần đầu phát hiện bệnh, nghĩa là biến chứng tim
mạch tiến triển một cách thầm lặng trong nhiều năm trước khi có biểu hiện
lâm sàng. Đặc biệt, trên nền bệnh ĐTĐ mà có kèm tăng huyết áp (THA) thì
càng làm gia tăng các biến chứng tim mạch. ĐTĐ và THA là hai bệnh lý bề
ngoài có vẻ khác biệt nhưng thực tế thường xảy ra trên cùng bệnh nhân ĐTĐ,
đặc biệt ĐTĐ typ 2. Những nghiên cứu mới nhất về ĐTĐ và các yếu tố nguy
cơ cho thấy số người ĐTĐ kèm theo có tăng huyết áp lên tới 77,8% [79], sự
gia tăng huyết áp ở bệnh nhân ĐTĐ typ 2 thật sự là một yếu tố nguy cơ đặc
biệt đưa đến suy tim, có thể coi THA là một yếu tố nguy cơ cao gây tai biến
tim mạch ở bệnh nhân ĐTĐ. Theo nghiên cứu Whitehall thực hiện tại Anh
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


3
trên đối tượng bệnh nhân ĐTĐ được theo dõi trong vòng 10 năm, nguy cơ tử
vong do bệnh tim mạch ở bệnh nhân ĐTĐ có THA tăng gấp 2 lần bệnh nhân
ĐTĐ không THA [81]. Trong đó suy chức năng tâm trương thường xuất hiện
trước, thậm chí ngay cả giai đoạn bệnh chưa có triệu chứng lâm sàng trong
khi chức năng tâm thu vẫn còn bình thường. Do vậy, việc đánh giá hình thái
và chức năng tim ở bệnh nhân ĐTĐ có THA là rất cần thiết giúp cho người
thầy thuốc có thể đánh giá giai đoạn bệnh, tiên lượng được tiến triển của bệnh
và có thái độ điều trị thích hợp. Hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của khoa
học kỹ thuật về chẩn đoán hình ảnh có nhiều phương pháp để khảo sát hình
thái và chức năng thất trái như thông tim, chụp buồng tim, xạ hình cơ tim ,
tuy nhiên siêu âm tim đã trở thành phương pháp thăm dò có ưu thế vì đây là
kĩ thuật không xâm nhập, có độ chính xác cao, chi phí thấp, dễ thực hiện và
có thể lặp lại nhiều lần.
Ở Việt Nam đã có một số nghiên cứu về hình thái và chức năng thất trái
ở bệnh nhân ĐTĐ, tuy nhiên còn ít các nghiên cứu chi tiết về hình thái và
chức năng thất trái của bệnh nhân đái tháo đường typ 2 có THA. Vì vậy,
chúng tôi nghiên cứu đề tài này với 2 mục tiêu sau:
1. Đánh giá hình thái và chức năng thất trái ở bệnh nhân đái tháo
đường typ 2 có tăng huyết áp.
2. Phân tích mối tương quan giữa chức năng thất trái với một số
đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ở các bệnh nhân trên.