Luận Văn Hệ thống đào tạo các ngành tin học trong hệ thống các trường đại học ở Việt Nam hiện nay

Hệ thống đào tạo các ngành tin học trong hệ thống các trường đại học ở VN hiện nay

Nhân loại đang tiến vào thế kỷ 21 – kỷ nguyên của tri thức và công nghệ thông tin (CNTT). Trong khi CNTT trên thế giới đã và đang phát triển như vũ bão thì ở Việt Nam, hai từ “Tin học” dường như quá xa lạ với phần đông dân chúng. Có thể họ đã từng nghe đến nó nhưng nó lại không ở lâu trong ý nghĩ của họ vì họ đâu biết Tin học là cái gì ? Thậm chí chưa từng nhìn tận mắt, sờ tận tay một chiếc máy tính chứ đừng nói đến việc sử dụng chúng như thế nào. Sớm nhận thức được vai trò to lớn của CNTT đối với sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, ngay từ năm 1993, Chính phủ đã ra Nghị quyết 49/CP khẳng định vị trí, vai trò của GD-ĐT trong việc phát triển CNTT như một yếu tố quan trọng và ưu tiên hàng đầu. Chỉ thị 58 của Bộ chính trị về đẩy mạnh ứng dụng và phát triển CNTT đã nêu rõ các chỉ tiêu đào tạo nguồn nhân lực CNTT có trình độ quốc tế. “Đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác GD-ĐT ở các cấp học, bậc học, ngành học. Phát triển các hình thức đào tạo từ xa phục vụ cho nhu cầu học tập của toàn xã hội, đặc biệt tập trung phát triển mạng máy tính phục vụ cho GD-ĐT, kết nối Internet tới tất cả các cơ sở GD-ĐT”.

Hiện nay tin học đã có mặt trong chương trình đào tạo của hầu hết các trường đại học, cao đẳng trên cả nước. Tuy nhiên, mỗi trường lại xem xét và nghiên cứu theo những mặt, những lĩnh vực khác nhau của nó. Nhưng nhìn chung có ba hệ thống đào tạo chính sau:
⋆ Một là : Hệ thống các trường kỹ thuật (đào tạo kỹ sư). Hệ thống này gồm các trường như: ĐH Bách Khoa HN, ĐH Bách Khoa TPHCM, ĐH Mở HN . Nhiệm vụ chính của họ là xem xét tin học trên phương diện kỹ thuật thuần tuý, chức năng của họ là đào tạo những kỹ sư chuyên sâu về mọi mặt Tin học không chỉ về phần cứng đơn thuần mà còn về công nghệ phần mềm, mạng máy tính .Với những kỹ sư phần cứng tin học: họ chuyên về phần cứng máy tính. Nói một cách dễ hiểu thì họ phải biết một cái máy tính có cấu tạo như thế nào, nguyên lý hoạt động của nó ra sao và khi hỏng hóc thì phải biết nó hỏng ở đâu và nó có thể được sửa chữa như thế nào? Đồng thời họ phải ứng dụng để chế tạo ra những công cụ làm việc có hiệu quả, từ đó, tăng được năng suất lao động và phát triển kinh tế. Đối với kỹ sư phần mềm tin học: công việc của họ là tạo ra các phần mềm ứng dụng bằng các ngôn ngữ lập trình cao cấp. Đây là bộ phận không thể thiếu trong tin học mà nếu không có nó thì máy tính không thể hoạt động được, hay nhờ nó mà máy tính có thể tính toán được hàng triệu phép tính, hàng triệu bài toán phức tạp trong vòng chưa đầy một giây. Phần cứng và phần mềm phải luôn vận hành song song với nhau giống như phần hồn và phần xác của một cơ thể sống.
Điển hình của hệ thống này là ĐH Bách Khoa HN, ĐHQG TP.HCM với chức năng là phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành công nghệ phần mềm và công nghiệp CNTT; phát triển các nghiên cứu, chuyển giao CNTT tiên tiến và các công nghệ cao gắn với CNTT; phát triển các sản phẩm và dịch vụ CNTT, định hướng ưu tiên công nghệ phần mềm. Đặc biệt khu Công nghệ phần mềm ĐHQG.HCM được quyền hợp tác với các đơn vị trong và ngoài nước để: Đào tạo và cung ứng nhân lực cho ngành công nghệ thông tin; tổ chức nghiên cứu các đề tài khoa học có liên quan đến CNTT; sản xuất và kinh doanh các sản phẩm phần mềm và sản phẩm tích hợp phần cứng và phần mềm: Các hoạt động phát triển dự án, các dịch vụ kèm theo để phục vụ cho việc hợp tác .Một số ngành đào tạo chính: Khoa học máy tính, Hệ thống máy tính, Hệ thống thông tin, Truyền thông máy tính, Công nghệ phần mềm, Công nghệ thông tin (tin học; xử lý thông tin và truyền thông ).
⋆ Hai là: Hệ thống các trường kinh tế quản trị kinh doanh và quản lý (đào tạo cử nhân). Khi nói đến Tin học Kinh tế thì nó không còn thuần tuý là Tin học như khối ngành thứ nhất đã xét mà là tin học kết hợp với kinh tế. Sinh viên Tin học Kinh tế không chỉ phải thông thạo Tin học mà còn phải có một vốn kiến thức tổng quan về Kinh tế. Đây là chuyên ngành đào tạo có thể nói là khá toàn diện, cung cấp cho sinh viên vốn kiến thức khổng lồ về hai mảng kiến thức lớn này. Hơn nữa chỉ nghiên cứu thuần tuý CNTT hay Kinh tế học thôi cũng đã rất vất vả, đòi hỏi một khả năng, một sự nghiên cứu, học hỏi, tìm tòi rất lớn rồi. Vậy mà, ngành Tin học Kinh tế lại đòi hỏi sinh viên không chỉ có sự hiểu biết sâu sắc về hai mảng kiến thức Tin học và Kinh tế mà còn yêu cầu các bạn phải kết hợp hài hoà hai vốn kiến thức này trong một thể thống nhất, biết dùng Tin học phục vụ, phát triển cũng như quản lý kinh tế đồng thời cũng phải biết đưa yếu tố kinh tế vào trong tin học. Nó đòi hỏi ở người sinh viên một nhiệt huyết với môn học, nhưng nhiệt huyết thôi thì vẫn chưa đủ, bên cạnh đó còn cần một tầm nhìn vĩ mô về tình hình kinh tế xã hội của đất nước và quốc tế. Ngày nay số lượng sinh viên thi vào chuyên ngành Tin học Kinh tế ngày càng nhiều vì chương trình đào tạo cùng một lúc đáp ứng được cả hai yêu cầu: những đòi hỏi thành thục tin học và yêu cầu hiểu biết kinh tế. Đây là hai yêu cầu, hai lĩnh vực quan trọng hàng đầu đối với bất kỳ đất nước nào đang bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên CNTT và tri thức.
Nổi bật trong hệ thống này là trường ĐH KTQD. Mục tiêu đào tạo của khoa Tin học Kinh tế: Khoa Tin học Kinh tế đào tạo một đội ngũ trí thức có kiến thức cơ bản về quản lý kinh tế và quản trị kinh doanh, có kiến thức chuyên sâu về tin học và công nghệ phần mềm, có năng lực ứng dụng các thành quả mới nhất của công nghệ thông tin hướng tới nền kinh tế tri thức. Khoa có mối quan hệ hợp tác với một số trường đại học, viện công nghệ thông tin, trung tâm đào tạo về quản lý trên thế giới như: Trung tâm Pháp – Việt đào tạo về quản lý CFVG, Viện Đào tạo Tin học của khối Pháp ngữ IFI, Viện Công nghệ châu á AIT, Đại học Moncton – Canada, Đại học Waterloo – Canada, Đại học Thương mại Paris và Trường Kinh doanh Châu Âu ESCP – EAP. Các bộ môn do Khoa phụ trách: Tin học đại cương, Tin học ứng dụng, Kiến trúc máy tính, Hệ điều hành máy vi tính, Kỹ thuật lập trình 1, Kỹ thuật lập trình 2, Lập trình hướng đối tượng, Cấu trúc dữ liệu và giải thuật, Cấu trúc dữ liệu 1, Cấu trúc dữ liệu 2, Hệ thống thông tin quản lý, Kế toán máy, Công nghệ phần mềm, Mạng máy tính, Internet và thương mại điện tử, Tin học ứng dụng trong quản trị nhân lực .
⋆ Ba là : Hệ thống thứ ba - hệ thống những trường phổ cập tin học. Trong hệ thống này sinh viên không được đào tạo chuyên sâu về tin học. Họ chỉ được trang bị cho một lượng vốn cơ bản về tin học để sao cho có thể thao tác được với máy tính, biết sử dụng những ứng dụng nền tảng của tin học vào cuộc sống.

​