Tài liệu Hãy trình bày bản chất của nhà nước?

Theo C.Mác, nhà nước xét về bản chất, là một hiện tượng thuộc thượng tầng kiến trúc, tồn tại dựa trên một cơ sở kinh tế nhất định, là công cụ để duy trì sự thống trị của giai cấp này đối với giai cấp khác, là một tổ chức quyền lực đặc biệt, có bộ máy chuyên trách để cưỡng chế và thực hiện các chức năng quản lý nhằm thực hiện và bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị trong xã hội có giai cấp đối kháng. Bản chất nhà nước thể hiện dưới hai đặc tính cơ bản:
1. Tính giai cấp của nhà nước: thể hiện ở chỗ nhà nước là công cụ thống trị trong xã hội để thực hiện ý chí của giai cấp cầm quyền, củng cố và bảo vệ trước hết lợi ích của giai cấp thống trị trong xã hội. Bản chất của nhà nước chỉ rõ nhà nước đó là của ai, do giai cấp nào tổ chức và lãnh đạo, phục vụ quyền lợi của giai cấp nào?
Trong các xã hội bóc lột ( xã hội chiếm hữu nô lệ, xã hội phong kiến, xã hội tư bản) nhà nước đều có bản chất chung là bộ máy để thực hiện nền chuyên chính của giai cấp bóc lột trên ba mặt: kinh tế, chính trị và tư tưởng.
Nhà nước xã hội chủ nghĩa là bộ máy của giai cấp công nhân và nhân dân lao động nhằm bảo vệ lợi ích của chính giai cấp công nhân và các tầng lớp nhân dân lao động khác trong xã hội. Vì vậy nhà nước tồn tại với hai tư cách : Một là bộ máy duy trì sự thống trị của giai cấp này đối với giai cấp khác, hai là tổ chức quyền lực công- tức là Nhà nước vừa là người bảo vệ pháp luật vừa là người bảo đảm các quyền của của công dân được thực thi.
2. Vai trò kinh tế- xã hội của nhà nước
Trong Nhà nước, giai cấp thống trị chỉ tồn tại trong mối quan hệ với các tầng lớp giai cấp khác, nên nhà nước ngoài tư cách là công cụ duy trì sự thống trị, mà còn là công cụ để bảo vệ lợi ích chung của toàn xã hội, ví dụ:
- Nhà nước giải quyết các vấn đề nảy sinh từ đời sống xã hội như đói nghèo, bệnh tật, chiến tranh, các vấn đề về môi trường, phòng chống thiên tai, địch hoạ, các chính sách xã hội khác