Tài liệu Giáo trình ngôn ngữ lập trình c

MỤC LỤC
BÀI 1 : NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH & PHƯƠNG PHÁP LẬP TRÌNH 7
1.1 Mục tiêu .7
1.2 Lý thuyết 7
1.2.1 Ngôn ngữ lập trình (Programming Language) .7
1.2.1.1 Thuật giải (Algorithm) .7
1.2.1.2 Chương trình (Program) .7
1.2.1.3 Ngôn ngữ lập trình (Programming language) .8
1.2.2 Các bước lập trình .8
1.2.3 Kỹ thuật lập trình 8
1.2.3.1 I-P-O Cycle (Input-Pprocess-Output Cycle) (Quy trình nhập-xử lý-xuất) 8
1.2.3.2 Sử dụng lưu đồ (Flowchart) .9
BÀI 2 : LÀM QUEN LẬP TRÌNH C QUA CÁC VÍ DỤ ĐƠN GIẢN 12
2.1 Mục tiêu 12
2.2 Nội dung .12
2.2.1 Khởi động và thoát BorlandC .12
2.2.1.1 Khởi động 12
2.2.1.2 Thoát 13
2.2.2 Các ví dụ đơn giản .13
2.2.2.1 Ví dụ 1 13
2.2.2.2 Ví dụ 2 15
2.2.2.3 Ví dụ 3 16
2.2.2.4 Ví dụ 4 16
BÀI 3 : CÁC THÀNH PHẦN TRONG NGÔN NGỮ C .18
3.1 Mục tiêu 18
3.2 Nội dung .18
3.2.1 Từ khóa .18
3.2.2 Tên 18
3.2.3 Kiểu dữ liệu 18
3.2.4 Ghi chú 19
3.2.5 Khai báo biến .19
3.2.5.1 Tên biến .19
3.2.5.2 Khai báo biến 19
3.2.5.3 Vừa khai báo vừa khởi gán 20
3.2.5.4 Phạm vi của biến .20
BÀI 4 : NHẬP / XUẤT DỮ LIỆU 21
4.1 Mục tiêu 21
4.2 Nội dung .21
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 2
Trường THẾ GIỚI TIN HỌC – 39 Nguyễn Sơn Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480 –
4.2.1 Hàm printf 21
4.2.2 Hàm scanf .24
4.3 Bài tập 25
BÀI 5 : CẤU TRÚC RẼ NHÁNH CÓ ĐIỀU KIỆN 26
5.1 Mục tiêu 26
5.2 Nội dung .26
5.2.1 Lệnh và khối lệnh .26
5.2.1.1 Lệnh .26
5.2.1.2 Khối lệnh .26
5.2.2 Lệnh if .26
5.2.2.1 Dạng 1 (if thiếu) 26
5.2.2.2 Dạng 2 (if đ ủ) .30
5.2.2.3 Cấu trúc else if 33
5.2.2.4 Cấu trúc if lồng .37
5.2.3 Lệnh switch .41
5.2.3.1 Cấu trúc switch case (switch thiếu) 41
5.2.3.2 Cấu trúc switch case default (switch đủ) 44
5.2.3.3 Cấu trúc switch lồng .46
5.3 Bài tập 47
5.3.1 Sử dụng lệnh if .47
5.3.2 Sử dụng lệnh switch .48
5.4 Bài tập làm thêm 49
BÀI 6 : CẤU TRÚC VÒNG LẶP 50
6.1 Mục tiêu 50
6.2 Nội dung .50
6.2.1 Lệnh for .50
6.2.2 Lệnh break 55
6.2.3 Lệnh continue .55
6.2.4 Lệnh while .55
6.2.5 Lệnh do while 57
6.2.6 Vòng lặp lồng nhau 59
6.2.7 So sánh sự khác nhau của các vòng lặp .60
6.3 Bài tập 60
BÀI 7 : HÀM .63
7.1 Mục tiêu 63
7.2 Nội dung .63
7.2.1 Các ví dụ về hàm 63
7.2.2 Tham số dạng tham biến và tham trị .66
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 3
Trường THẾ GIỚI TIN HỌC – 39 Nguyễn Sơn Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480 –
7.2.3 Sử dụng biến toàn cục .67
7.2.4 Dùng dẫn hướng #define .69
7.3 Bài tập 69
BÀI 8 : MẢNG VÀ CHUỖI .70
8.1 Mục tiêu 70
8.2 Nội dung .70
8.2.1 Mảng .70
8.2.1.1 Cách khai báo mảng .70
8.2.1.2 Tham chiếu đến từng phần tử mảng 70
8.2.1.3 Nhập dữ liệu cho mảng 71
8.2.1.4 Đọc dữ liệu từ mảng .71
8.2.1.5 Sử dụng biến kiểu khác 72
8.2.1.6 Kỹ thuật Sentinal 72
8.2.1.7 Khởi tạo mảng .73
8.2.1.8 Khởi tạo mảng không bao hàm kích thước 74
8.2.1.9 Mảng nhiều chiều .74
8.2.1.10 Tham chiếu đến từng phần tử mảng 2 chiều .74
8.2.1.11 Nhập dữ liệu cho mảng 2 chiều .75
8.2.1.12 Đọc dữ liệu từ mảng 2 chiều 75
8.2.1.13 Sử dụng biến kiểu khác trong mảng 2 chiều 76
8.2.1.14 Khởi tạo mảng 2 chiều .76
8.2.1.15 Dùng mảng 1 chiều làm tham số cho hàm .77
8.2.1.16 Dùng mảng 2 chiều làm tham số cho hàm .80
8.2.2 Chuỗi .82
8.2.2.1 Cách khai báo chuỗi .82
8.2.2.2 Hàm nhập (gets), xuất (puts) chuỗi .83
8.2.2.3 Khởi tạo chuỗi .84
8.2.2.4 Mảng chuỗi 84
8.3 Bài tập 85
BÀI 9 : CON TRỎ 87
9.1 Mục tiêu 87
9.2 Nội dung .87
9.2.1 Con trỏ? 87
9.2.2 Khái báo biến con trỏ 87
9.2.3 Truyền địa chỉ sang hàm .88
9.2.4 Con trỏ và mảng .89
9.2.5 Con trỏ trỏ đến mảng trong hàm .89
9.2.6 Con trỏ và chuỗi .90
9.2.7 Khởi tạo mảng con trỏ trỏ đến chuỗi .91
9.2.8 Xử lý con trỏ trỏ đến chuỗi .92
9.2.9 Con trỏ trỏ đến con trỏ 94
9.3 Bài tập 95
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 4
Trường THẾ GIỚI TIN HỌC – 39 Nguyễn Sơn Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480
BÀI 10 : CÁC KIỂU DỮ LIỆU TỰ TẠO .96
10.1 Mục tiêu 96
10.2 Nội dung .96
10.2.1 Structure .96
10.2.1.1 Khai báo kiểu structure .96
10.2.1.2 Cách khai báo biến có kiểu structure .96
10.2.1.3 Tham chiếu các phần tử trong structure 96
10.2.1.4 Khởi tạo structure 98
10.2.1.5 Structure lồng nhau 99
10.2.1.6 Truyền structure sang hàm .100
10.2.2 Enum 102
10.2.2.1 Định nghĩa kiểu enum 102
10.2.2.2 Cách khai báo biến có kiểu enum .102
10.2.2.3 Sử dụng enum trong chương trình .103
10.3 Bài tập 104
BÀI 11 : TẬP TIN .106
11.1 Mục tiêu 106
11.2 Nội dung .106
11.2.1 Ví dụ ghi, đọc số nguyên 106
11.2.2 Ghi, đọc mảng 107
11.2.3 Ghi, đọc structure 108
11.2.4 Các mode khác để mở tập tin .109
11.2.5 Một số hàm thao tác trên file khác .109
11.3 Bài tập 109
BÀI 12 : ĐỆ QUY .110
12.1 Mục tiêu 110
12.2 Nội dung .110
12.3 Bài tập 113
BÀI 13 : TRÌNH SOẠN THẢO CỦA BORLAND C 114
13.1 Mở tập tin soạn thảo mới 114
13.2 Lưu tập tin 114
13.2.1 Nếu là tập tin soạn thảo mới chưa lưu .114
13.2.2 Nếu là tập tin đã lưu ít nhất 1 lần hoặc được mở bằng lệnh Open: 114
13.3 Mở tập tin .115
13.4 Các phím, tổ hợp phím thường dùng .115
13.4.1 Các phím di chuyển con trỏ 115
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 5
Trường THẾ GIỚI TIN HỌC – 39 Nguyễn Sơn Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480
13.4.2 Các phím thao tác trên khối 116
13.4.3 Các thao tác xóa .116
13.4.4 Các thao tác copy, di chuyển .116
13.4.5 Các thao tác khác .116
13.5 Ghi một khối ra đĩa .117
13.6 Chèn nội dung file từ đĩa vào vị trí con trỏ .117
13.7 Tìm kiếm văn bản trong nội dung soạn thảo 117
13.8 Tìm và thay thế văn bản trong nội dung soạn thảo 117
13.9 Sửa lỗi cú pháp .118
13.10 Chạy từng bước .118
13.11 Sử dụng Help (Giúp đỡ) 118
BÀI 14 : CÁC HỆ ĐẾM 120
14.1 Khái niệm .120
14.2 Quy tắc .120
14.3 Chuyển đổi giữa các hệ .121
14.3.1 Chuyển đổi giữa hệ 2 và hệ 10 121
14.3.2 Chuyển đổi giữa hệ 8 và hệ 10 122
14.3.3 Chuyển đổi giữa hệ 16 và hệ 10 122
14.3.4 Chuyển đổi giữa hệ 2 và hệ 16 123
BÀI 15 : BIỂU THỨC VÀ PHÉP TOÁN .124
15.1 Biểu thức .124
15.2 Phép toán 124
15.2.1 Phép toán số học .124
15.2.2 Phép quan hệ 124
15.2.3 Phép toán luận lý 125
15.2.4 Phép toán trên bit (bitwise) .125
15.2.5 Các phép toán khác 126
15.2.6 Độ ưu tiên của các phép toán 126
15.3 Bài tập 126
BÀI 16 : MỘT SỐ HÀM CHUẨN THƯỜNG DÙNG .128
16.1 Các hàm chuyển đổi dữ liệu .128
16.1.1 atof 128
16.1.2 atoi 128
16.1.3 itoa 128
16.1.4 tolower 128
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 6
Trường THẾ GIỚI TIN HỌC – 39 Nguyễn Sơn Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480
16.1.5 toupper .128
16.2 Các hàm xử lý chuỗi ký tự 129
16.2.1 strcat .129
16.2.2 strcpy 129
16.2.3 strcmp .129
16.2.4 strcmpi 129
16.2.5 strlwr .129
16.2.6 strupr 129
16.2.7 strlen .130
16.3 Các hàm toán học 130
16.3.1 abs .130
16.3.2 labs 130
16.3.3 rand .130
16.3.4 random .130
16.3.5 pow .130
16.3.6 sqrt 130
16.4 Các hàm xử lý file 131
16.4.1 rewind .131
16.4.2 ftell 131
16.4.3 fseek 131
Giáo trình Lập trình C căn bản Trang 7
Trường THẾ GIỚI TIN HỌC – 39 Nguyễn Sơn Hà, P5, Q3 – ĐT: 8.344.480