Thạc Sĩ Giáo dục Trung học cơ sở huyện Sông Mã tỉnh Sơn La (1986-2013)

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iii
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cảm ơn i
Lời cam đoan . ii
Mục lục iii
Danh mục các chữ viết tắt iv
Danh mục các bảng . v
Danh mục các biểu đồ . vi

MỞ ĐẦU 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 2
3. Đối tượng, nhiệm vụ và pha ̣m vi nghiên cứu . 6
4. Nguồn tài liê ̣u và phương pháp nghiên cứu . 7
5. Đóng góp của luâ ̣n văn . 8
6. Bố cu ̣c của luâ ̣n văn 9
Chương 1: KHÁI QUÁT VỀ TÌNH HÌNH GIÁO DỤC CỦA HUYỆN
SÔNG MÃ TỈ NH SƠN LA TRƯỚC NĂM 1986 .10
1.1. Vài nét về huyện Sông Mã 10
1.1.1. Vị trí địa lý , điề u kiện tự nhiên và lịch sử hành chính .10
1.1.2. Điều kiê ̣n kinh tế - xã hội .13
1.2. Khái quát tình hình giáo dục huyện Sông Mã trước năm 1986 17
1.2.1. Giai đoạn 1953 - 1975 17
1.2.2. Giai đoạn 1975 - 1986 22
Tiểu kết chương 1 .26
Chương 2: TÌNH HÌNH GIÁO DỤC TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN
SÔNG MÃ TỈNH SƠN LA GIAI ĐOẠN 1986 - 2013 .27
2.1. Chủ trương đổi mớ i giáo dục của Ban Chấp hàn h Trung ương, Đảng bộ
tỉnh Sơn La và sự vận dụng của Đảng bộ huyện Sông Mã 27
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iv
2.2. Tình hình giáo dục Trung học cơ sở huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La giai
đoạn 1986 - 2013 42
2.2.1. Mạng lướ i trường lớp, cơ sở vật chất trường học .42
2.2.2. Đội ngũ cán bộ quản lý , giáo viên và học sinh .50
2.2.3. Các hoạt động giáo dục 61
Tiểu kết chương 2 .68
Chương 3: MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ GIÁO DỤC THCS HUYỆN
SÔNG MÃ TỈNH SƠN LA (1986 - 2013) .70
3.1. Về quy mô phát triển .70
3.2. Về xây dựng cơ sở vật chất .71
3.3. Về đội ngũ cán bộ quản lý , giáo viên và học sinh .73
3.4. Về chất lượng giáo dục 76
3.5. Những tồn tại cần khắc phục .80
Tiểu kết chương 3 .81
KẾT LUẬN 83
TÀI LIỆ U THAM KHẢO 88
PHỤ LỤC
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iv
DANH MỤ C CHỮ CÁ I VIẾT TẮT

STT Chữ viết tắt Chữ đầy đủ
1 CNXH Chủ nghĩa xã hội
2 CNH - HĐH Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa
3 CSVC Cơ sở vật chất
4 GD-ĐT Giáo dục đào tạo
5 HĐGD Hội đồng giáo dục
6 HĐND Hội đồng nhân dân
7 Nxb Nhà xuất bản
8 PCGD THCS Phổ cập giáo dục Trung học cơ sở
9 THCS Trung học cơ sở
10 UBND Ủy ban nhân dân
11 VHVN - TDTT Văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao
12 XHCN Xã hội chủ nghĩa


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

v
DANH MỤ C CÁ C BẢNG
Trang
Bảng 2.1. Số trường, lớ p giáo dục THCS huyện Sông Mã trong 10 năm đầu
đổi mớ i (1986 - 1996) . 43
Bảng 2.2. Kết quả xây dựng trường lớp học Trung ho ̣c cơ sở huyện Sông Mã
năm học 1991 - 1992 . 44
Bảng 2.3. Số trường lớ p năm học 1994 - 1995 của huyện Sông Mã so vớ i
tỉnh Sơn La. . 44
Bảng 2.4. Số xã đầu tư xây dựng trường tầng cho bậc Trung ho ̣c cơ sở từ
năm 1996 đến năm 2000 . 45
Bảng 2.5. Số trường, lớ p bậc giáo dục THCS huyện Sông Mã thời kỳ 1996 - 2013 46
Bảng 2.6. Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý THCS huyện Sông Mã (1996 - 2013) 51
Bảng 2.7. Sự phát triển số lượng giáo viên THCS Sông Mã giai đoạn 1986 - 1996 53
Bảng 2.8. Sự phát triển số lượng giáo viên THCS Sông Mã giai đoạn 1996 - 2013 55
Bảng 2.9. Sự phát triển số lượng học sinh THCS huyện Sông Mã (1986 - 1996) 57
Bảng 2.10. Sự phát triển số lượng học sinh THCS huyện Sông Mã các năm
từ 1996 - 2013 . 59
Bảng 2.11. Tổng hợp kết quả xếp loại hạnh kiểm bậc THCS qua các năm từ
1996 đến 2013 . 62
Bảng 2.12. Tổng hợp kết quả xếp loại học lực bậc THCS qua các năm từ
1996 đến 2013: 64
Bảng 3.1. Bảng thống kê số liệu học sinh lớ p 9 tốt nghiệp THCS vào học
THPT và đi học nghề từ 2006 đến 2013 . 74
Bảng 3.2. So sánh tỉ lệ học sinh dân tộc so vớ i tổng số học sinh THCS
huyện Sông Mã giai đoạn 1986 - 2013 . 75

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vi
DANH MỤ C CÁC BIỂU ĐỒ
Trang
Biểu 2.1. Biểu đồ thể hiện sự phát triển hệ thống trường lớ p giáo dục
THCS huyện Sông Mã từ 1986 - 1996 43
Biểu 2.2. Biểu đồ thể hiện sự phát triển hệ thống trường lớ p giáo dục
THCS huyện Sông Mã từ 1996 - 2013 47
Biểu 2.3. Biểu đồ thể hiện sự phát triển đội ngũ giáo viên THCS huyện
Sông Mã từ 1986 - 1996 53
Biểu 2.4. Biểu đồ thể hiện sự phát triển đội ngũ giáo viên THCS huyện
Sông Mã qua các năm 1996 - 2013 .56
Biểu 2.5. Biểu đồ thể hiện sự thay đổi số lượng học sinh THCS huyện Sông
Mã qua các năm 1986 - 1996 .58
Biểu 2.6. Biểu đồ thể hiện sự thay đổi số lượng học sinh THCS huyện Sông
Mã qua các năm 1996 - 2013 .60
Biểu 2.7. Biểu đồ thể hiện sự thay đổi chất lượng hạnh kiểm học sinh
THCS Sông Mã từ năm 1996 - 2013 .63
Biểu 2.8. Biểu đồ thể hiện sự thay đổi chất lượng học lực của học sinh THCS
huyện Sông Mã từ năm học 1996 - 2013. 65










































Bản đồ hành chính huyện Sông Mã , tỉnh Sơn La
(Nguồn: Tập bản đồ hành chính Việt Nam, NXB Bản đồ, HN, 2010)
HUYỆN THUẬN CHÂU
HUYỆN MAI SƠN
LÀO
HUYỆN SỐP CỘP
TỈNH ĐIỆN BIÊN
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong hệ thống giáo dục phổ thông, cấp Trung học cơ sở có vị trí hết sức
quan trọng, được thực hiện trong bốn năm từ lớ p 6 đến lớ p 9. Đối tượng học
sinh Trung học cơ sở là những học sinh đã hoàn thành chương trình giáo dục
tiểu học. Sau khi kết thúc cấp Trung học cơ sở, học sinh đạt được trình độ học
vấn phổ thông vớ i những hiểu biết kiến thức chung nhất về khoa h ọc tự nhiên,
khoa học xã hội, kỹ thuật và hướ ng nghiệp , để có đủ điều kiê ̣n tiếp tục học lên
bậc Trung học phổ thông, học tập trong các trường dạy nghề hoặc đi vào lao
động sản xuất.
Giáo dục Trung học cơ sở đóng vai trò là cầu nối giữa giáo dục Tiểu học
vớ i giáo dục Trung học phổ thông , thiếu nó thì hệ thống giáo dục quốc dân sẽ
không tồn tại. Do đặc điểm tâm, sinh lý ở độ tuổi vị thành niên rất phức tạp cho
nên việc giáo dục học sinh ở cấp Trung học cơ sở có vai trò hết sức quan trọng
trong việc nâng cao nhận thức, trau dồi đạo đức làm cơ sở cho việc phân luồng
học sinh sau khi tốt nghiệp cấp Trung học cơ sở.
Nhận thức được vị trí, vai trò hết sức quan trọng của bậc học, trong
những năm qua ngành giáo dục đã không ngừng đẩy mạnh việc nâng cao chất
lượng dạy và học của cấp Trung học cơ sở, song bên cạnh những thành tựu đã
đạt được, chất lượng giáo dục của cấp học vẫn đang còn bộc lộ nhiề u yếu kém
bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội.
Sông Mã là mô ̣t huyê ̣n miền núi nằm ở phía Tâ y - Nam của tỉnh Sơn La,
điều kiê ̣n kinh tế - xã hội còn gặp nhiều khó khăn so với các huyện khác trong
tỉnh. Vì vậy, viê ̣c đẩy ma ̣nh phát triển giáo du ̣c luôn được Đảng bô ̣ và chính
quyền huyê ̣n Sông Mã quan tâm . Nhân dân các dân tô ̣c trong huyê ̣n luôn luôn
đoàn kết, tin tưởng vào sự lãnh đa ̣o của Đảng và Nhà nước , kiên trì, quyết tâm
và cụ thể hóa những chủ trương , đường lối đổi mới , từng bước khắc phu ̣c khó
khăn, không ngừng vươn lên và đa ̣t được nh iều thành tựu trên nhiều lĩnh vực
của đời sống xã hội, trong đó có lĩnh vực giáo du ̣c.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

2
Nghiên cứu giáo dục THCS huyê ̣n Sông Mã thời kỳ 1986 - 2013, tác giả
mong muốn tái hiện lại bức tranh giáo dục bâ ̣c THCS của mô ̣t huyê ̣n miền núi ,
vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới trong bối cảnh nhân dân các dân tộc trong
huyê ̣n, trong tỉnh, cùng nhân dân cả nước nói chung bước vào thời kỳ đổi mới
toàn diện đất nước . Từ đó thấy được những thành tựu đã đa ̣t được để tiếp t ục
phát huy, nhân rô ̣ng, rút ra những bài học kinh nghiệm của chặng đường đã
qua. Kịp thời khắc phục những tồn tại , hạn chế, đẩy mạnh sự nghiệp giáo dục
của huyện hòa vào dòng chảy sự nghiệp giáo dục của tỉnh Sơn La cũng như của
cả nước nói chung.
Nghiên cứu giáo du ̣c THCS huyê ̣n Sông Mã từ năm 1986 đến năm 2013
còn có ý nghĩa thực tiễn hết sức sâu sắc , đă ̣c biê ̣t là trong thời kỳ đẩy ma ̣nh sự
nghiê ̣p công nghiê ̣p hóa , hiê ̣n đa ̣i hóa , giáo dục ngày càng đóng vai trò quan
trọng không chỉ đối với huyện Sông Mã mà còn đối với cả tỉnh , cả nước. Viê ̣c
nghiên cứu giáo du ̣c THCS huyê ̣n Sông Mã cũng sẽ cung cấp , bổ sung vào
nguồn tài liê ̣u để giảng da ̣y , tìm hiểu về lịch sử địa phương , góp phần giáo dục
tư tưởng, tình cảm cho thế hệ trẻ Sông Mã hôm nay và mai sau biết trân tro ̣ng ,
khơi dâ ̣y, phát huy truyền thống hiếu học của nhân dân các dân tộc trong
huyê ̣n. Với những lý do trên , tôi quyết đi ̣nh lựa cho ̣n đề tài “ Giáo dục THCS
huyê ̣n Sông Mã, tỉnh Sơn La (1986 - 2013)” làm luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ ,
chuyên ngành Li ̣ch sử Viê ̣t Nam.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Sau ngày thống nhất đất nước , đặc biệt là kể từ khi Đảng và Nhà nước đề
ra công cuô ̣c đổi mới toàn diện đất nước, cù ng vớ i các lĩnh vực khác , hoạt động
giáo dục đã được các nhà khoa học quan tâm nghiên cứu . Trong số đó, có mô ̣t
số công trình, tác phẩm tiêu biểu sau
Cuốn “Tổng kết giáo dục 10 năm (1975 - 1985)” của Bộ Giáo dục và
Đào tạo do Nxb Giáo dục ban hành năm 1986, đã tiến hành tổng kết công tác
giáo dục 10 năm sau ngày giải phóng và đưa ra những phân tích, đánh giá, nhận
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

3
xét khái quát về giáo dục Việt Nam trong giai đoạn này, trong đó có đề cập đến
giáo dục bậc THCS.
“Các định hướng chiến lược phát triển giáo dục - đào tạo từ nay đến
năm 2020”, Bộ Giáo dục và Đào tạo (1995). Cuốn sách đã nêu ra những chủ
trương chính sách của Đảng và Nhà nướ c đối vớ i giáo dục nói chung, giáo dục
phổ thông nói riêng trong thời kì đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nướ c.
“50 năm phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo” (1945 - 1995), Nxb
Giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo (1995). Trong cuốn sách này, tác giả đã khái
quát về bức tranh giáo dục Việt Nam từ năm 1945 đến năm 1995. C uốn sách đã
cung cấp những tài liệu cơ bản về đường lối, chính sách và tình hình phát triển
giáo dục phổ thông và những đánh giá, nhận xét về giáo dục Việt Nam trong
giai đoạn này.
“Các chủ trương đổi mới giáo dục trong mười năm” (1986 - 1996), Bộ
Giáo dục và Đào tạo (1996). Cuốn sách đã đề cập một cách đầy đủ, hệ thống
những quan điểm cơ bản về đường lối đổi mớ i, chính sách phát triển giáo dục
của Đảng, trong đó có đổi mớ i giáo dục phổ thông.
“Tổng kết đánh giá mười năm đổi mới giáo dục - đào tạo” (1986 -
1996), Bộ Giáo dục và Đào tạo (1996). Cuốn sách đã nêu ra những chủ trương,
chính sách đổi mớ i của Đảng và Nhà nướ c đối vớ i giáo dục ở tất cả các cấp
học, bậc học, trong đó có đề cập đến tình hình giáo dục bậc THCS ở Việt Nam.
Mặc dù tác giả không đi sâu p hân tích những thành tựu đạt được và những tồn
tại hạn chế sau 10 năm đổi mớ i của một địa phương cụ thể, nhưng cuốn sách đã
cung cấp những nhận định, những kết luận mang tính khái quát, nhất là những
số liệu thống kê về tình hình giáo dục phổ thông ở Việt Nam trong 10 năm đầu
kể từ khi thực hiện công cuộc đổi mớ i đất nước.
“Giáo dục Việt Nam trước ngưỡng cửa thế kỉ XXI”, Phạm Minh Hạc,
Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội (1998). Cuốn sách đã trình bày tính
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

4
chất của nề n giáo dục, nguyên lý , nội dung hệ t hống giáo dục của Việt Nam,
mối quan hệ giữa giáo dục và phát triển nguồn nhân lực. Qua đó, tác giả đã nêu
ra những phương hướ ng để phát triển giáo dục ở Việt Nam, trong đó có giáo
dục bậc THCS.
“Nhân tố mới về giáo dục và đào tạo trong thời kỳ đẩy mạnh công
nghiệp hóa, hiện đại hóa”, Phạm Minh Hạc (chủ biên), Nhà xuất bản Chính trị
Quốc gia, Hà Nội (2002). Tài liệu này đã làm nổi bật được những chuyển biến
tích cực về chất lượng dạy và học. Từ đó xuất hiện những nhân tố mớ i, những
kinh nghiệm hữu ích để góp phần thực hiện thắng lợi đường lối đổi mớ i giáo
dục và đào tạo của Đảng Cộng sản Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
“Một số kinh nghiệm về giáo dục phổ thông và hướng nghiệp trên thế
giới”, Nguyễ n Văn Lê, Hà Thế Truyề n, Nxb Đại học Sư phạm, Hà Nội (2004) .
Ở tác phẩm này, các tác giả đã khẳng định vai trò quan trọng của giáo dục phổ
thông đối vớ i mỗi quốc gia, dân tộc và nhấn mạnh trong bối cảnh hiện nay,
giáo dục phổ thông có tầm quan trọng ngày càng lớ n trong hệ thống giáo dục
quốc dân. Thực tế đó đòi hỏi phải tăng cường hiệu quả giáo dục hướ ng nghiệp
trong giáo dục phổ thông.
Cuốn “Lịch sử giáo dục Việt Nam” của TS. Bù i Minh Hiề n biên soạn và
được phát hành năm 2004. Đây là một cuốn giáo trình dù ng cho sinh viên các
trường Đại học và Cao đẳng sư phạm, cho nên tác giả viết một cách sơ lược về
lịch sử giáo dục Việt Nam. Mặc dù không phải là quyển sách viết riêng về giáo
dục THCS nhưng ta có thể chọn lọc ra những phần liên quan đến giáo dục
THCS giai đoạn 1975 - 2000.
Những công trình trên tuy không viết riêng về giáo du ̣c THCS huyê ̣n
Sông Mã, nhưng ít nhiề u cung cấp cho người đọc những thông tin , những nhận
định chung về tình hình giáo dục - đào tạo của Việt Nam, trong đó có giáo dục -
đào tạo huyê ̣n Sông Mã, tỉnh Sơn La.
Riêng về tình hình giáo dục THCS huyê ̣n Sông Mã đã được đề cập trong
các cuốn sách viết về lịch sử ở địa phương từ tỉnh đến huyện, xã.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

5
Cuốn “Li ̣ch sử Đảng bộ tỉnh Sơn La”, tập 1 (sơ thảo) xuất bản năm 1993
“Lịch sử Đảng bộ tỉnh Sơn La”, tập 2 (2010) đã phản ánh tình hình kinh tế,
chính trị, văn hóa, xã hội của tỉnh Sơn La từ năm 1945 đến năm 2010, trong đó
có đề cập khái quát về giáo dục - đào tạo của tỉnh và các huyện trong tỉnh. Tuy
nhiên các tác giả mớ i chỉ dừng lại ở một vài con số về trường lớ p và số lượng
học sinh của tỉnh giai đoạn lịch sử 1945 - 2010. Mặc dù vậy, những số liệu
thống kê mà tác giả trình bày là những tư liệu cần thiết cho việc nghiên cứu
giáo dục THCS huyện Sông Mã.
Cuốn “Lịch sử Đảng bộ huyện Sông Mã” (1945 - 2010), xuất bản năm
2012 đã đề cập đến sự phát triể n kinh tế - xã hội của huyện qua các thời kỳ lịch
sử , trong đó có nhắc đến sự phát triển của sự nghiệp giáo dục, nhưng chỉ là
những nhận định chung mang tính khái quát.
Ngoài ra, giáo dục THCS huyện Sông Mã (1986 - 2013) có thể tìm thấy
trong các báo cáo chính trị của Đảng bộ huyện Sông Mã qua các kỳ Đại hội từ
Đa ̣i hô ̣i đa ̣i biểu Đảng bô ̣ huyê ̣n lần thứ XIII đến Đa ̣i hô ̣i đa ̣i biểu Đảng bô ̣
huyê ̣n lần thứ XIX; các báo cáo tổng kết năm học của Sở Giáo dục và Đào tạo
tỉnh Sơn La và của Phòng Giáo du ̣c - Đào tạo huyê ̣n Sông Mã từ năm 1986 đến
năm 2013.
Về tổng quan , có thể nhận định , những công trình nghiên cứu về giáo
dục THCS huyê ̣n Sông Mã còn rất ít , tuy có thể tái hiện phần nào giáo dục
THCS huyê ̣n Sông Mã thô ng qua các công trình vừa nêu , song có thể khẳng
đi ̣nh cho đến nay chưa có tác phẩm hoặc công trình nghiên cứu khoa ho ̣c nào đi
sâu và trình bày mô ̣t cách hê ̣ thống , đầy đủ về giáo dục THCS huyê ̣n Sông Mã
trong một thời kỳ, mô ̣t giai đoạn cụ thể như giai đoa ̣n 1986 - 2013. Xuất phát từ
thực tế đó, trên cơ sở tiếp thu những thành quả nghiên cứu của các công trình đi
trước ; kết hợp với viê ̣c tổng hợp, nghiên cứu từ nhiều nguồn tài liê ̣u khác nhau , luận
văn sử học mang tên Giáo dục THCS huyê ̣n Sông Mã, tỉnh Sơn La (1986 - 2013)
được tiến hành.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

6
3. Đối tượng, nhiệm vụ và pha ̣m vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài tâ ̣p trung nghiên cứu quá trình phát triển giáo du ̣c THCS huyê ̣n
Sông Mã, tỉnh Sơn La (1986 - 2013). Trong đó chủ yếu làm nổi bâ ̣t những
thành tựu đã đạt được để tiếp tục phát huy và làm rõ những tồn tại yếu kém để
có các biện pháp, giải pháp khắc phục kịp thời.
3.2. Nhiê ̣m vụ của đề tài
Đề tài tâ ̣p trung giải quyết các nhiê ̣m vu ̣ sau:
Khôi phục và dựng la ̣i bức tranh giáo dục THCS huyê ̣n Sông Mã , tỉnh
Sơn La thời kỳ 1986 - 2013.
Trình bày những kết quả mà giáo dục THCS huyện Sông Mã đã đạt được
trong thời kỳ đổi mới đất nước ; những tác đô ̣ng của tình hình kinh tế - xã hội
của huyện đối với sự nghiệp giáo dục nói chung và giáo dục THCS nói riêng ,
cũng như tác động của sự nghiệp giáo dục đối với việc xây dựng và phát triển
kinh tế - xã hội của địa phương.
Trên cơ sở đó rút ra những bài học kinh nghiệm của chặng đường đã qua,
kịp thời khắc phục những tồn tại , hạn chế nhằm tiếp tu ̣c đẩy mạnh sự nghiệp
giáo dục của huyê ̣n trong thời gian tới.
Qua nghiên cứu, bướ c đầu kiến nghị một số giải pháp nhằm thực hiện
hiệu quả hơn nữa mục tiêu phát triển giáo dục THCS huyê ̣n Sông Mã trong
tương lai.
3.3. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi không gian: đề tài giớ i hạn nghiên cứu trong phạm vi của huyện
Sông Mã, tỉnh Sơn La, tính theo địa giớ i hành chính hiện nay.
Phạm vi t hời gian: đề tài giớ i hạn nghiên cứu trong khoảng thời gian từ
năm 1986 (mốc bắt đầu công cuộc đổi mớ i toàn diện đất nướ c của Đảng và Nhà
nướ c ta) đến năm 2013 (thời điểm tác giả có thể tiếp cận các nguồn tài liệu
thống kê chính thức).
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

7
Về nội dung, đề tài chỉ giớ i hạn nghiên cứu về cấp THCS do Phòng Giáo
dục - Đào tạo Sông Mã trực tiếp quản lý . Các vấn đề liên quan đến hoạt động
giáo dục đào tạo của các cấp học khác không nằm trong phạm vi nghiên cứu
của đề tài.
4. Nguồn tài liê ̣u và phương pháp nghiên cứu
4.1. Nguồn tài liê ̣u
Để thực hiê ̣n đề tài này , tôi đã cố gắng khai thác và sử du ̣ng các nguồn
tài liệu sau:
- Nguồn tài liê ̣u chung : Các Văn kiện, Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng và
Nhà nướ c, của Bộ Giáo dục và Đào tạo về vấn đề phát triển GD - ĐT trong thời
kỳ đổi mớ i; các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học về sự nghiệp phát
triển giáo dục ở Việt Nam.
- Nguồn tài liệu địa phương : Các công trình nghiên cứu viết về lịch sử ,
văn hóa, xã hội tỉnh Sơn La và huyện Sông Mã; cuốn Lịch sử Đảng bộ tỉnh Sơn
La, Lịch sử Đảng bộ huyện Sông Mã ; các báo cáo tình hình phát triển kinh tế -
xã hội định kỳ hàng quý, hàng năm của Huyê ̣n ủy, Hô ̣i đồng nhân dân, Ủy ban
nhân dân huyê ̣n Sông Mã ; các báo cáo chính trị tại cá c kỳ Đa ̣i hô ̣i Đảng bô ̣
huyê ̣n qua các nhiê ̣m kỳ từ khi thành lâ ̣p huyê ̣n (1953) đến năm 2013; các báo
cáo tổng kết và phương hướng nhiệm vụ năm học của Sở Giáo dục và Đào tạo
tỉnh Sơn La ; các báo cáo tổng kết và phương hướ ng nhiê ̣m vu ̣ năm ho ̣c của
Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Sông Mã từ năm 1986 đến năm 2013.
- Nguồn tài liệu thực tế: Ngoài nguồn tài liệu chung và nguồn tài liệu địa
phương, luận văn còn sử dụng nguồn tài liệu thực tế thông qua các đợt tác giả
đi tham quan, khảo sát tại một số trường THCS trong huyện, phỏng vấn một số
lãnh đạo Phòng Giáo dục Sông Mã qua các thời kỳ. Các tư liệu tích lũy được
trên các phương tiện thông tin đại chúng như báo chí, mạng internet . cũng được
tác giả sử dụng để làm phong phú và sáng tỏ thêm một số nội dung của đề tài.
Tất cả các nguồn tài liệu được sử dụng đề u có độ chính xác, khoa học và
có khả năng đáp ứng tốt cho việc nghiên cứu của đề tài.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

8
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiê ̣n đề tài này , tôi đã sử du ̣ng tổng hợp nhiều phương pháp ,
nhưng chủ yếu là các phương pháp sau:
- Phương pháp lịch sử là phương pháp tái hiện trung thực bức tranh giáo
dục THCS huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La đúng theo trình tự thời gian và không
gian như nó đã từng diễ n ra . Thông qua nghiên cứu các nguồn tư liệu sẵn có để
phục dựng lại bức tranh giáo dục THCS huyện Sông Mã giai đoạn 1986 - 2013.
- Phương pháp logic là phương pháp nghiên cứu tổng quát quá trình hình
thành và phát triển của giáo dục THCS huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La giai đoạn
1986 - 2013, từ đó thấy được bản chất, tính tất yếu và quy luật vận động và
phát triển khách quan của sự nghiệp phát triển giáo dục Sông Mã nói chung và
giáo dục THCS Sông Mã nói riêng.
- Phương pháp thống kê, hê ̣ thống và đối chiếu, so sánh để thấy được quá
trình phát triển thăng trầm của giáo dục THCS huyện Sông Mã giai đoạn từ
năm 1986 đến năm 2013.
- Phương pháp phân tích, tổng hợp để thấy được mối liên hê ̣, sự tác đô ̣ng
qua la ̣i giữa tình hình giáo du ̣c nói chung và tình hình giáo du ̣c THCS nói riêng
với tình hình kinh tế - xã hội huyện Sông Mã.
5. Đóng góp của luâ ̣n văn
Luận văn đã tập hợp, hệ thống những tài liệu cơ bản, đáng tin cậy để
dựng lại bức tranh toàn cảnh về giáo dục Trung học cơ sở, là công trình nghiên
cứu đầu tiên có hệ thống về sự phát triển giáo dục Trung ho ̣c cơ sở ở huyện
Sông Mã trong thời kỳ đổi mớ i.
Đánh giá những thành tựu cũng như những hạn chế của giáo dục Trung
học cơ sở huyện Sông Mã trong thời gian từ năm 1986 đến năm 2013. Đề xuất
một số giải pháp nhằm phát triển hơn nữa sự nghiệp giáo dục ở huyện Sông Mã
hiện nay.
Luận văn sẽ bổ sung nguồn tư liệu phục vụ cho việc nghiên cứu , biên
soạn, giảng dạy lịch sử địa phương ở các trường Trung ho ̣c cơ sở , Trung học
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/

9
phổ thông trên địa bàn huyện Sông Mã. Kết quả của luận văn có thể làm tài liệu
tham khảo bổ ích cho các cơ quan quản lý giáo dục và một số cơ quan khác trên
địa bàn cấp huyện của tỉnh Sơn La.
Ngoài ra, luận văn còn góp phần giáo dục ý thức trách nhiệm của cán bộ
Đảng viên và nhân dân trong việc thực hiện chủ trương xã hô ̣i hóa giáo du ̣c
nhằm phát huy những thành tựu đã đạt được để không ngừng chăm lo, phát
triển sự nghiệp giáo dục ở tất cả các xã trên địa bàn huyện trướ c mắt cũng như
lâu dài.
6. Bố cục của luận văn
Ngoài phần mở đầu , kết luâ ̣n, tài liệu tham khảo và phụ lục , nô ̣i dung
chính của luận văn được triển khai qua 3 chương.
Chương 1: Khái quát về tình hình giáo dục của huyện Sông Mã, tỉnh Sơn
La trước năm 1986.
Chương 2: Tình hình giáo du ̣c Trung học cơ sở huyê ̣n Sông Mã, tỉnh Sơn
La giai đoạn 1986 - 2013.
Chương 3: Một số nhận xét về giáo du ̣c Trung ho ̣c cơ sở huyê ̣n Sông Mã,
tỉnh Sơn La (1986 - 2013).