Chuyên Đề Giáo dục ở Bắc Kì đầu thế kỉ XX

Giáo dục ở Bắc Kỳ đầu thế kỷ XX đến năm 1915 –
Chuyển đổi các trường Nho giáo sang trường Pháp-Việt

Ths. Trần Phương Hoa
Viện Nghiên cứu châu Âu​
Sau khi thôn tính Bắc Kỳ năm 1882, cùng với các hoạt động bình định quân sự, thực dân Pháp đã lập kế hoạch đào tạo người Việt để phục vụ cho các mục đích chính trị và kinh tế. Năm 1886 những trường Pháp-Việt đầu tiên đã có mặt ở Bắc Kỳ. Nếu như ở Nam Kỳ, thực dân Pháp sớm xóa bỏ các trường dạy chữ Nho thì ở Bắc Kỳ, những nhà trường bản xứ vẫn tiếp tục tồn tại, được đưa vào hệ thống trường công đặt dưới sự giám sát của Sở Học chính Bắc Kỳ. Các trường bản xứ thay đổi dần về cách thức tổ chức, về giáo viên, chương trình và chuyển đổi thành các trường Pháp-Việt. Đồng thời, các kỳ thi Nho giáo cũng được cải cách, bổ sung thêm chữ Quốc ngữ, chữ Pháp, tóan học và một số môn khoa học khác. Bài viết sẽ trình bày về quá trình chuyển các trường học bản xứ truyền thống sang các trường Pháp-Việt kiểu mới cũng như về những thay đổi trong các kỳ thi Nho giáo cuối cùng ở Bắc Kỳ.