Tài liệu Giáo án ngữ văn 11 ( tiết 73 -> 89 )

Giáo án ngữ văn 11 ( tiết 73 -> 89 )

Lớp 11B1: Tổng số: Vắng:

Tiết 73
LƯU BIỆT KHI XUẤT DƯƠNG
- Phan Bội Châu –
I. Mục tiêu cần đạt:
- Kiến thức: Giúp học sinh cảm nhận được:
+ Vẻ đẹp hào hùng, lãng mạn của nhà chí sĩ cách mạng trong buổi ra đi tìm đường cứu nước.
+ Giọng thơ tâm huyết, sục sôi, đầy sức lôi cuốn.
- Kĩ năng: Đọc – hiểu thơ thất ngôn Đường luật theo đặc trưng thể loại.
- Thái độ: Giáo dục lòng yêu nước, ý thức tự cường dân tộc.
II. Chuẩn bị của thầy và trò:
- GV: SGK, SGV, bài soạn , chuẩn kiến thức kĩ năng Ngữ văn 11
- HS: Vở soạn, sgk, tài liệu về Phan Bội Châu.
III. Tiến trình bài giảng:
1. Kiểm tra bài cũ:
2. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Kiến thức cơ bản

HĐI. Hướng dẫn HS tìm hiểu phần tiểu dẫn:
- Nội dung chính của phần tiểu dẫn ? Tóm tắt từng ý?
GV chuẩn kiến thức và cung cấp thêm những tư liệu về PBC cho HS
Ngay từ năm 1925, BH đã suy tôn ông là " vị anh hùng, vị thiên sứ, đấng xả thân vì độc lập, được hai mươi triệu con người trong vòng nô lệ tôn sùng " - Những trò lố hay là - Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm?
Cuối TK XIX, phong trào Cần Vương thất bại , thực dân Pháp độc chiếm hoàn toàn Đông Dương. Tình hình chính trị đất nước vô cùng đen tối. Đầu thế kỉ XX, tư tưởng dân chủ tư sản từ nước ngoài tràn vào VN, người ta tìm thấy ở đó những gợi ý hấp dẫn về con đường cứu nước mới, vì thế các nhà nho tiên tiến như PBC đã say sưa dấn bước, bất chấp cả nguy hiểm
I.Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
- PBC là một trong những con người khai sáng con đường đấu tranh giải phóng dân tộc theo khuynh hướng dân chủ tư sản.Sự nghiệp cuả ông ko thành nhưng đối với dt VN ông mãi là tấm gương sáng chói về lòng nhiệt thành với lí tưởng cứu nước, về tinh thần đấu tranh bền bỉ, kiên cường, về lòng tin vào sự nghiệp giải phóng dt.
- Phong trào Đông Du từ năm 1905 - 1908 tuy tan rã nhưng tên tuổi của PBC - linh hồn của phong trào thì vẫn sống mãi trong lòng bạn bè, đồng chí.
- PBC không xem văn chương là mục đích của cuộc đời mình. Ông sáng tác văn chương là để phục vụ cho công cuộc cm. Với năng khiếu văn chương, trái tim đa cảm luôn sôi sục bầu máu nóng lại thêm sự từng trải và thử thách qua bước đường cm đầy gian lao, ông trở thành một nhà văn, nhà thơ lớn để lại cho đời nhiều tp xuất sắc.
- PBC là người khơi dòng cho loại văn chương trữ tình - chính trị
2. Văn bản:
- Năm 1905 sau khi vận động thành lập hội Duy Tân, Phan Bội Châu ra nước ngoài mở đầu phong trào Đông Du với mục đích đào tạo cốt cán cho cách mạng.
- Trước lúc lên đường sang Nhật Bản, ông làm bài thơ này để chia tay bạn bè, đồng chí.

HĐII. Hướng dẫn HS đọc hiểu văn bản
- Cách nói về chí làm trai của Phan Bội Châu gợi liên hệ đến những câu thơ nào, của ai?
- Công danh nam tử còn vương nợ
Luống thẹn tai nghe chuyện Vũ Hầu
( Phạm Ngũ Lão )
- Chí làm trai Nam Bắc Đông Tây
Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể
- Làm trai đứng ở trong trời dất
Phải có danh gì với núi sông
( Nguyễn Công trứ )
- Quan niệm về chí làm trai của PBC mới mẻ và táo bạo so với các bậc tiền nhân ở điểm nào?
II. Đọc hiểu văn bản:
1. Hai câu đề:
- Hi kì ( phải lạ): biết sống cho phi thường, hiển hách dám làm những việc kinh thiên động địa, xoay trời chuyển đất, chứ không sống tầm thường, tẻ nhạt, buông xuôi theo số phận -> khát vọng sống mãnh liệt của một con người đầy nhiệt huyết gần với lí tưởng nhân sinh của các nhà nho truyền thống nhưng táo bạo và mạnh mẽ hơn.
- Con người đối mặt với cả đất trời, vũ trụ để khẳng định mình
- PBC ôm ấp khát vọng có thể xoay chuyển trời đất, không để nó tự chuyển vần, không chịu khuất phục trước thực tại, trước số phận, trước hoàn cảnh.
=> Lí tưởng ấy tạo cho con người tư thế mới, khoẻ khoắn, ngang tàng, ngạo nghễ, chứ không tầm thường, buông xuôi theo số phận.