Tiến Sĩ Giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ ở Việt Nam

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NĂM 2015
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU . 1
Chương 1: NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM
PHI NHÂN THỌ VÀ GIÁM SÁT THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM PHI
NHÂN THỌ 7
1.1. NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM PHI
NHÂN THỌ 7
1.1.1. Khái niệm thị trường bảo hiểm phi nhân thọ . 7
1.1.2. Qui luật hoạt động của thị trường bảo hiểm phi nhân thọ . 12
1.2. NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ GIÁM SÁT THỊ TRƯỜNG BẢO
HIỂM PHI NHÂN THỌ .14
1.2.1. Tổng quan về giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ . 14
1.2.2. Nguyên tắc giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ . 19
1.2.3. Cơ quan giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ 20
1.2.4. Nội dung giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ 23
1.2.5. Phương thức giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ 34
1.2.6. Qui trình thực hiện giám sát 40
1.3. MỘT SỐ BÀI HỌC KINH NGHIỆM VỀ GIÁM SÁT THỊ TRƯỜNG
BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ CỦA CÁC NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI 47
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 53
Chương 2: THỰC TRẠNG GIÁM SÁT THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM PHI
NHÂN THỌ VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2008 - 2013 . 54
2.1. KHÁT QUÁT THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ VIỆT NAM 54
2.1.1. Các chủ thể tham gia thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam 54
2.1.2. Qui mô thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam . 58
2.1.3. Sản phẩm của thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam 61
2.2. THỰC TRẠNG GIÁM SÁT THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM PHI NHÂN
THỌ VIỆT NAM .63
2.2.1. Thể chế giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam . 63
2.2.2. Cơ quan giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam 71
2.2.3. Hoạt động giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam giai
đoạn 2008 - 2013 76
2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT THỊ TRƯỜNG
BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ VIỆT NAM 101
2.3.1. Những kết quả đạt được của hoạt động giám sát . 101
2.3.2. Những hạn chế của hoạt động giám sát 103
2.3.3. Nguyên nhân của những tồn tại . 103
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 107
Chương 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT THỊ
TRƯỜNG BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ VIỆT NAM. 108
3.1. ĐỊNH HƯỚNG GIÁM SÁT THỊ TRƯỜNG BẢO HIỂM PHI NHÂN
THỌ VIỆT NAM
.108
3.1.1. Xu hướng giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ trên thế giới 108
3.1.2. Định hướng giám sát thị trường bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam
trong thời gian tới . 113
3.2. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG GIÁM SÁT THỊ TRƯỜNG
BẢO HIỂM PHI NHÂN THỌ VIỆT NAM
116
3.2.1. Hoàn thiện thể chế giám sát . 116
3.2.2. Hoàn thiện và nâng cao hiệu quả họat động của cơ quan giám sát . 129
3.2.3. Tăng cường công tác phối hợp và chia sẻ thông tin 135
3.2.4. Hoàn thiện quy trình trong hoạt động giám sát 137
3.2.5. Các giải pháp bổ sung khác . 145
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 152
KẾT LUẬN. 153
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA
TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Trong những năm qua thị trường bảo hiểm Việt Nam đã đạt được những kết quả
nhất định. Tốc độ tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm hàng năm của thị trường đạt
mức trung bình gần 20%, sản phẩm trên thị trường ngày một đa dạng, phong phú về



chủng loại và chất lượng. Thị trường bảo hiểm sẽ tiếp tục mở rộ
ng và phát triển theo
hướng chuyên nghiệp có sự kết nối với các thị trường tín dụng, chứng khoán trong việc
cung cấp các sản phẩm, dịch vụ tài chính. Bên cạnh những xu hướng thuận lợi cho sự
phát triển của thị trường bảo hiểm nói chung và thị trường bảo hiểm phi nhân thọ nói
riêng, không thể phủ nhận những vấn đề sẽ còn tiếp tục đe dọa sự an toàn của thị
trường như: khả năng tài chính của các DNBH trên thị trường chưa đủ lớn, quản trị
doanh nghiệp chưa tốt, hành vi trục lợi ngày càng tinh vi hơn và phát triển từ tự phát
đến hành vi có tổ chức, hoạt động rửa tiền, cạnh tranh diễn ra ngày càng phức tạp, .
Công tác giám sát thị trường bảo hiểm đòi hỏi phải có sự chuyển biến, phù hợp với
mức độ phức tạp và đa dạng của thị trường nhằm định hướng thị trường phát triển an
toàn, bền vững và phù hợp với thông lệ quốc tế.
Xuất phát từ lý do đó, với góc độ của một người công tác trong cơ quan quản lý,
giám sát thị trường bảo hiểm, nghiên cứu sinh đã lựa chọn đề tài “Giám sát thị trường
bảo hiểm phi nhân thọ ở Việt Nam” để làm đề tài nghiên cứu luận án.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Ở Việt Nam hiện nay, đã có một số công trình nghiên cứu về thị trường bảo
hiểm phi nhân thọ Việt Nam. Tuy nhiên, mức độ và phạm vi nghiên cứu của các đề
tài đề cập ở các khía cạnh khác nhau, góc độ và cách thức nghiên cứu khác nhau, cụ
thể như sau:
Luận án tiến sĩ “Các giải pháp tài chính nhằm thúc đẩy phát triển thị trường bảo
hiểm ở Việt Nam” của tác giả Hoàng Mạnh Cừ (2006), H
ọc viện Tài chính. Luận án tập trung đi sâu vào nghiên cứu và đề xuất các giải pháp tài chính nhằm thúc đẩy thị
trường bảo hiểm Việt Nam. Trong đó cũng có giải pháp liên quan đến các qui định
pháp luật về cơ chế tài chính, là các qui định làm cơ sở cho công tác giám sát tài chính
của cơ quan Nhà nước đối với thị trường. Tuy nhiên, các giải pháp đó đề xuất cho giai
đoạn phát triển thị trường đến năm 2010.