Thạc Sĩ Giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất trên địa bàn huyện Mỹ Hào - tỉnh Hưng Yên

MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT . i
DANH MỤC BẢNG . ii
DANH MỤC HÌNH . iii
MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ
CƠ BẢN VỀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG BỊ THU HỒI
ĐẤT NÔNG NGHIỆP . 5
1.1. Tình hình nghiên cứu 5
1.2. Một số khái niệm chính 9
1.2.1.Lao động và việc làm 9
1.2.2.Thất nghiệp . 11
1.2.3. Đất nông nghiệp . 14
1.2.4. Thu hồi đất 14
1.3. Giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất nông nghiệp 14
1.3.1. Quan niệm về giải quyết việc làm cho nông dân khi thu hồi đất . 14
1.3.2. Nội dung, chủ thể và tiêu chí đánh giá kết quả giải quyết việc làm cho nông
dân khi thu hồi đất . 16
1.4. Sự cần thiết giải quyết việc làm cho nông dân khi thu hồi đất nông nghiệp . 23
1.4.1. Giải quyết việc làm góp phần ổn định và phát triển kinh tế 23
1.4.2. Giải quyết việc làm góp phần ổn định chính trị - xã hội . 25
1.4.3. Giải quyết việc làm góp phần xoá đói, giảm nghèo 25
1.5. Nhân tố tác động đến giải quyết việc làm cho nông dân khi thu hồi đất 25
1.5.1. Ảnh hưởng của nhân tố quốc tế 26
1.5.2. Ảnh hưởng của nhân tố trong nước 27
1.6. Kinh nghiệm giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất nông nghiệp
ở một số địa phương trong nước 31
CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 36
2.1. Khái quát về các phương pháp nghiên cứu của đề tài 36

2.2. Một số phương pháp nghiên cứu cụ thể 36
2.2.1. Phương pháp điều tra thu thập số liệu 36
2.2.2.Phương pháp phân tích xử lý số liệu . 38
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO NGƯỜI LAO
ĐỘNG BỊ THU HỒI ĐẤT NÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN MỸ HÀO39
3.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội huyện Mỹ hào có ảnh hưởng
đến giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất nông nghiệp . 39
3.1.1. Điều kiện tự nhiên 39
3.1.2. Thực trạng phát triển kinh tế - xã hội . 41
3.1.3. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội và môi trường . 45
3.2. Tình hình thu hồi đất nông nghiệp phục vụ các dự án phát triển công nghiệp
huyện Mỹ Hào . 47
3.3. Thực trạng công tác giải quyết việc làm cho người lao động có đất nông nghiệp
bị thu hồi ở huyện Mỹ Hào giai đoạn 2007-2013. 50
3.3.1.Chính sách của tỉnh Hưng Yên đối với người lao động có đất nông nghiệp bị
thu hồi . 50
3.3.2. Đặc điểm lao động việc làm cho người lao động trước và sau khi thu hồi
đất nông nghiệp ở 3 xã điều tra .53
3.3.3.Thực trạng giải quyết việc làm cho người lao động có đất nông nghiệp bị thu
hồi ở huyện Mỹ Hào 55
3.3.4. Thực trạng về quy mô, cơ cấu lao động được giải quyết việc làm tại các
doanh nghiệp trong và ngoài cụm điểm công nghiệp . 60
3.4.Đánh giá chung 62
CHƯƠNG 4: NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM CHO
NGƯỜI LAO ĐỘNG CÓ ĐẤT NÔNG NGHIỆP BỊ THU HỒI ĐẾN NĂM 2020 67
4.1. Định hướng chung về giải quyết việc làm trên địa bàn huyện Mỹ Hào đến năm
2020 67
4.2. Nhóm giải pháp chủ yếu giải quyết việc làm cho người lao động có đất nông
nghiệp bị thu hồi trên địa bàn huyện Mỹ Hào 68

KẾT LUẬN . 77
TÀI LIỆU THAM KHẢO . 80
PHỤ LỤC

i
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT Ký hiệu Nguyên nghĩa
1 CNH - HĐH Công nghiệp hóa - hiện đại hóa
2 DN Doanh nghiệp
3 GQVL Giải quyết việc làm
4 HTX Hợp tác xã
5 KCN/KCX Khu công nghệp/khu chế xuất
6 UBND Ủy ban nhân dân
7 TTCN Trung tâm công nghiệp
8 TP Thành phố


ii
DANH MỤC BẢNG

STT
Tên
bảng
Nội dung Trang
1
Bảng
3.1
Diện tích, dân số, mật độ dân số năm 2012 huyện Mỹ
Hào
43
2
Bảng
3.2
Tình hình thu hồi đất phục vụ các dự án phát triển
công nghiệp (từ 01/01/2007 đến 31/12/2013)
48
3
Bảng
3.3
Thực trạng thu hồi đất nông nghiệp tại 3 xã, thị trấn
điều tra
49
4
Bảng
3.4
Tình trạng việc làm trước và sau khi thu hồi đất
của người lao động (%)
54
5
Bảng
3.5
Kết quả giải quyết việc làm của huyện từ năm 2007 đến
năm 2013
56
6
Bảng
3.6
Tổng hợp tình hình việc làm của lao động bị thu hồi
đất nông nghiệp của 12/13 xã, thị trấn của huyện Mỹ
Hào
58
7
Bảng
3.7
Tổng hợp ý kiến về nguyên nhân người lao động có
đất nông nghiệp bị thu hồi không tìm được việc làm
tại các doanh nghiệp
60
8
Bảng
3.8
Quy mô, cơ cấu lao động tại các doanh nghiệp trong
và ngoài các cụm công nghiệp giai đoạn 2007-2013
61


iii
DANH MỤC HÌNH

STT
Tên
hình
Nội dung Trang
1
Hình
3.1
Kết quả điều tra ý kiến của người dân về chính sách
đền bù của Nhà nước
51
2
Hình
3.2
Kết quả điều tra ý kiến của người dân về chính sách
hỗ trợ sản xuất của Nhà nước
52
3
Hình
3.3
Kết quả điều tra ý kiến của người dân về chính sách
hỗ trợ việc làm của Nhà nước
53






1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là tư liệu sản xuất đặc biệt không thể thay thế, là thành phần
quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là địa bàn phân bố các khu dân cư,
xây dựng các công trình kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh và quốc phòng
của mọi quốc gia [4]. Trong quá trình phát triển, đất đai được sử dụng làm
nền tảng cho quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và phục vụ cho
sự phát triển xã hội. Ở các nước đang phát triển đất đai đã trở thành nguồn
vốn, nguồn thu hút đầu tư, chính bởi vậy việc huy động và thu hồi đất phục vụ
cho các mục đích xây dựng các khu, cụm công nghiệp, khu dân cư đô thị tập
trung là việc không thể thiếu để bố trí cho các định hướng phát triển và
nâng cao hiệu quả sử dụng đất cho các mục tiêu phát triển đất nước.
Mỹ Hào là một huyện với lao động nông nghiệp là chính. Cơ cấu lao
động tương ứng với 3 khu vực nông nghiệp - công nghiệp - dịch vụ là 52,41%
- 32,57% - 15,03%, cơ cấu này đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết việc làm
cho người lao động của huyện Mỹ Hào khi huyện tiến hành thu hồi đất nông
nghiệp để tiến hành xây dựng các khu công nghiệp và các khu đô thị mới theo
quy hoạch. Với chủ trương phát triển kinh tế - xã hội và gắn với vấn đề giải
quyết việc làm của huyện đã có tác động tích cực đến tăng cầu lao động, thúc
đẩy thị trường lao động phát triển, cơ cấu lại lực lượng lao động, góp phần
nâng cao chất lượng lao động, tạo môi trường và nhiều cơ hội cho người nông
dân bị thu hồi đất nông nghiệp tìm được việc làm, ổn định đời sống. Tuy
nhiên, kết quả trên chưa phải là nhiều trong điều kiện sức ép về việc làm của
huyện Mỹ Hào, đặc biệt là đối với nông dân khi thu hồi đất ở các xã ngày
càng gia tăng dưới tác động của quá trình đô thị hoá, công nghiệp hoá. Trong
quá trình cơ cấu, sắp xếp lại doanh nghiệp, một bộ phận lao động đáp ứng
được yêu cầu mới về tuyển dụng, nhưng không thể đào tạo lại, bị mất việc

2
làm; vấn đề chuyển đổi ngành nghề, đào tạo, phục hồi thu nhập cho số lao
động trong diện thu hồi đất để phục vụ yêu cầu của quá trình đô thị hoá còn
nhiều khó khăn càng làm cho vấn đề GQVL ngày càng là vấn đề bức xúc.
Từ những vấn đề đã nêu ở trên đặt ra một số câu hỏi là:
+ Thực trạng thu hồi đất ở huyện Mỹ Hào và có những tác động như
thế nào đến hộ nông dân bị mất đất của địa phương.
+ Các giải pháp để giải quyết các vấn đề đó như thế nào?
Để làm rõ được những vấn đề trên tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: Câu
hỏi đặt ra là làm thế nào để giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi
đất nông nghiệp này?
Xuất phát từ thực tế trên, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “Giải
quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất trên địa bàn huyện Mỹ
Hào - tỉnh Hưng Yên”.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích
Đánh giá thực trạng việc làm và tạo việc làm cho lao động bị thu hồi
đất nông nghiệp phục vụ các dự án phát triển công nghiệp trên địa bàn huyện
Mỹ Hào từ đó đề xuất các giải pháp giải quyết việc làm cho người lao động
bị mất đất nông nghiệp trên địa bàn này.
2.2. Nhiệm vụ
- Làm rõ cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về việc làm cho người
lao động bị thu hồi đất nông nghiệp trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại
hóa.
- Đánh giá thực trạng giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi
đất nông nghiệp ở huyện Mỹ Hào.
- Đề xuất các giải pháp giải quyết việc làm cho người lao động bị thu
hồi đất nông nghiệp ở huyện Mỹ Hào có tính khả thi, phù hợp với tình hình

3
thực tế của huyện trong thời gian tới.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là vấn đề giải quyết việc làm cho
người lao động có đất nông nghiệp bị thu hồi trên địa bàn huyện Mỹ Hào.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về không gian: Khảo sát điều tra dữ liệu thu hồi đất nông nghiệp trên
địa bàn huyện.
- Về thời gian: Số liệu nghiên cứu thu thập trong giai đoạn 2007-2013.
- Về nội dung: Giải quyết việc làm cho người lao động khi bị thu hồi
đất nông nghiệp phục vụ các dự án phát triển công nghiệp, tiểu thủ công
nghiệp trong quá trình đô thị hóa của huyện Mỹ Hào - tỉnh Hưng Yên.
4. Dự kiến đóng góp mới của luận văn
- Hệ thống hóa và làm sáng tỏ thêm những vấn đề lý luận cơ bản về việc
làm và giải quyết việc làm cho nông dân bị thu hồi đất nông nghiệp ở địa bàn
cấp huyện trong giai đoạn hiện nay.
- Phân tích, đánh giá thực trạng giải quyết việc làm ở huyện Mỹ Hào tỉnh
Hưng Yên những năm qua; chỉ ra được những mặt tích cực, hạn chế và
nguyên nhân.
- Đề xuất được phương hướng và các giải pháp thiết thực hướng tới giải
quyết việc làm của huyện thời gian tới.
- Luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho các cơ quan
và cá nhân trong việc nghiên cứu, hoạch định chính sách việc làm nói chung
và chính sách việc làm của huyện nói riêng.

5. Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn dự
kiến gồm 4 chương, cụ thể như sau:
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và một số vấn đề cơ bản về giải
quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất nông nghiệp
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất
nông nghiệp trên địa bàn huyện Mỹ Hào
Chương 4: Những giải pháp chủ yếu giải quyết việc làm cho người lao động
có đất nông nghiệp bị thu hồi đến năm 2020