Luận Văn Giải quyết bài toán về quy mô và chất lượng giáo dục đại học Việt Nam

Giải quyết bài toán về quy mô và chất lượng giáo dục đại học Việt Nam
MỤC LỤC

Lời mở đầu 1
CHƯƠNG I: LÝ LUẬN VỀ QUY MÔ VÀ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC SỰ CẦN THIẾT PHẢI GIẢI QUYẾT BÀI TOÁN GIỮA QUY MÔ VÀ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC 3
I. QUY MÔ VÀ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC 3
1. Giáo dục đại học và quy mô giáo dục đại học . 3
1.1 Giáo dục đại học 3
1.2. Quy mô giáo dục đại học và các chỉ tiêu đánh giá quy mô giáo dục đại học 4
1.2.1 Khái niệm về quy mô giáo dục đại học 4
1.2.2 Các chỉ tiêu đánh giá quy mô giáo dục đại học. 4
2. Chất lượng giáo dục đại học và các chỉ tiêu đánh giá chất lượng giáo dục đại học. 5
2.1 Khái niệm về chất lượng giáo dục đại học 5
2.2 Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng giáo dục đại học 5
II. CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN QUY MÔ VÀ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC 6
1. Tốc độ phát triển kinh tế, khoa học - công nghệ và cơ cấu kinh tế của quốc gia 6
2. Quy mô dân số và tốc độ tăng dân số của một quốc gia 7
3. Cơ chế quản lý giáo dục đại học tác động đến quy mô và chất lượng giáo dục đại học 7
4. Các điều kiện sẵn có phục vụ cho giáo dục đại học 8
III. SỰ CẦN THIẾT PHẢI GIẢI QUYỀT BÀI TOÁN GIỮA QUY MÔ VÀ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC 8
1. Xuất phát từ yêu cầu phát triển nguồn nhân lực trình độ cao, thực hiện công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước 8
2. Xuất phát từ yêu cầu của hội nhập kinh tế quốc tế 9
3. Do thực trạng còn nhiều bất cập của nền giáo dục nước ta 9
III. KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ GIẢI QUYẾT BÀI TOÁN QUY MÔ VÀ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC 9
1. Kinh nghiệm của Trung Quốc 9
1.1. Cải cách cơ chế quản lý giáo dục đại học 9
1.2 Cải cách thể chế xây dựng các trường, phát triển mạnh các trường ngoài công lập 10
1.3 Cải cách thể chế đầu tư, thực hiện việc xã hội hoá khâu sinh hoạt trong các trường đại học 11
1.4. Cải cách chế độ thi tuyển sinh vào đại học 11
2. Kinh nghiệm của Hàn Quốc 11
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VỀ QUY MÔ VÀ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC Ở VIỆT NAM HIỆN NAY 13
I. KHÁI QUÁT VỀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA GIÁO DỤC ĐẠI HỌC VIỆT NAM 13
II. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN QUY MÔ VÀ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC VIỆT NAM HIỆN NAY 14
1. Số lượng sinh viên được đào tạo 14
2. Số lượng các trường đại học và cao đẳng 17
2. So sánh sự phát triển quy mô giáo dục đại học ở nước ta trong thời gian qua với yêu cầu đào tạo đại học trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế 17
3. Thực trạng chất lượng giáo dục đại học ở Việt Nam hiện nay 19
3.1 Chỉ số đánh giá chất lượng đào tạo theo chương trình đào tạo 19
3.2 Chất lượng đào tạo theo giáo viên 20
3.3 Chất lượng đào tạo đánh giá theo sinh viên 20
4. Những giải pháp Việt Nam đã áp dụng để phát triển quy mô và đảm bảo chất lượng giáo dục đại học trong thời gian qua 21
III. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUY MÔ VÀ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN QUA 22
1. Những ưu điểm trong phát triển quy mô và đảm bảo chất lượng giáo dục đại học Việt Nam 22
2. Những tồn tại trong phát triển quy mô và đảm bảo chất lượng giáo dục đại học Việt Nam trong thời gian qua 22
3. Nguyên nhân của những tồn tại 23
3.1 Các nguyên nhân từ phía Nhà nước 23
3.1.1 Cơ chế quản lý giáo dục đại học chưa tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển quy mô và đảm bảo chất lượng đào tạo 23
3.1.2 Công tác dự báo quy mô giáo dục đại học chưa tốt 23
3.1.3 Tỷ trọng chi Ngân sách Nhà nước chưa đáp ứng yêu cầu phát triển quy mô và đảm bảo chất lượng giáo dục đại học 24
3.1.4 Hợp tác quốc tế chưa được mở rộng tương xứng với yêu cầu hội nhập giáo dục đại học 25
3.2 Nguyên nhân từ phía Nhà trường 25
3.2.1 Cơ sở vật chất của nhiều trường đại học chưa đáp ứng được yêu cầu của quy mô và đảm bảo chất lượng đào tạo 25
3.2.2 Đội ngũ giáo viên chưa đáp ứng được yêu cầu về quy mô và chất lượng giáo dục đại học 26
3.2.3 Quy trình, nội dung phương pháp đào tạo đại học còn mang nặng nét truyền thống 27
3.2.4 Việc huy động các nguồn vốn ngoài ngân sách Nhà nước của nhiều trường đại học và cao đẳng chưa thực sự có hiệu quả để mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng đào tạo 27
CHƯƠNG III: NHỮNG ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM MỞ RỘNG QUY MÔ VÀ ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2015 28
I. CÁC QUAN ĐIỂM VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN QUY MÔ VÀ ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2015 28
1. Các quan điểm về phát triển quy mô và đảm bảo chất lượng giáo dục đại học 28
2. Những định hướng phát triển quy mô và đảm bảo chất lượng giáo dục đại học ở Việt Nam trong giai đoạn tới 28
II. NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM PHÁT TRIỂN QUY MÔ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC VÀ ĐẢM BẢO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠI HỌC Ở VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN TỚI 29
1. Các giải pháp từ phía Nhà nước. 30
1.1 Tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý giáo dục đại học theo hướng tăng quyền tự chủ cho các trường đại học và cao đẳng trong các hoạt động tác nghiệp 30
1.2. Tiếp tục đa dạng hoá các loại hình đào tạo 31
1.3 Tăng tỷ trọng chi ngân sách Nhà nước cho giáo dục đại học và khuyến khích các cơ sở nâng cao hiệu quả ngân sách được cấp phát 32
1.4 Tăng cường mạnh hơn nữa hợp tác quốc tế trong giáo dục đại học 34
2. Các giải pháp từ phía Nhà trường 34
2.1 Nâng cấp cơ sở vật chất và phương tiện giảng dạy của các cơ sở giáo dục đại học 34
2.2. Tăng cường đội ngũ giảng viên đủ về số lượng và đảm bảo về chất lượng tại các cơ sở giáo dục đại học 35
2.3. Tiếp tục đổi mới quy trình, nội dung và phương pháp giáo dục đại học theo hướng hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới 36
2.4. Tăng tỷ trọng các nguồn vốn huy động ngoài ngân sách Nhà nước để hỗ trợ cho giáo dục đại học 37

Lời kết luận 38