Thạc Sĩ Giải pháp và kiến nghị nâng cao khả năng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Bình Dương giai đoạ

Đề tài: Giải pháp và kiến nghị nâng cao khả năng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Bình Dương giai đoạn 2006 - 2010

MỤC LỤC
CHƯƠNG MỞ ĐẦU .1
1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 2
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 2
4. Phương pháp nghiên cứu .2
5. Nội dung nghiên cứu 3
CHƯƠNG 1: ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ THU HÚT ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC
NGOÀI Ở VIỆT NAM 4
1.1 Đầu tư nước ngoài và các hình thức đầu tư nước ngoài .4
1.1. 1 Đầu tư nước ngoài 4
1.1.2 Các hình thức đầu tư nước ngoài 4
1.1.3 Vai trò của đầu tư trực tiếp nước ngoài và những tác động của nó 5
1.1.3.1 Đối với các nước tiếp nhận đầu tư 6
1.1.3.2 Tác động của FDI đối với chính bản thân các nước xuất khẩu tư bản .9
1.2 Các yếu tố cơ bản thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài 10
1.3 Cơ sở lý thuyết thu hút đầu tư nước ngoài tại Bình Dương: 11
1.4 Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài trong qúa trình phát triển kinh tế xã hội ở Việt
Nam 12
1.4.1 Khái lược tình hình thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam .12
1.4.2 Những tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với nền kinh tế Việt Nam 13
1.4.2.1 Những tác động tích cực 13
1.4.2.2 Những tác động không thuận lợi .14
- 1 -
1.4.3 Nhận định về tình hình đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam 16
1.5 Kinh nghiệm thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở một số nước trong khu vực 18
1.5.1 Kinh nghiệm của Trung Quốc, Singapore và Thái Lan 18
.1.5.2 Một số bài học kinh nghiệm rút ra về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài cho
Bình Dương nói riêng và cả nước nói chung 20
CHƯƠNG 2: THU HÚT ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TRONG QUÁ TRÌNH
PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI Ở BÌNH DƯƠNG HIỆN NAY 23
2.1 Tổng quan về tỉnh Bình Dương 23
2.1.1 Các yếu tố cơ bản trong thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài 23
2.1.2 Các giai đoạn phát triển kinh tế xã hội của Bình Dương 23
2.2 Tình hình thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Bình Dương .24
2.2.1 Khái lược thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài từ năm 1987 đến nay .24
2.2.2 Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Bình Dương theo ngành 26
2.2.3 Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Bình Dương theo vùng, lãnh thổ .27
2.3 Những tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với quá trình phát triển ở Bình Dương
.28
2.3.1 Những tác động tích cực .28
2.3.2 Những tác động tiêu cực .36
2.4 So sánh thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài giữa Bình Dương với một số tỉnh ở Vùng kinh
tế trọng điểm phía Nam .39
2.5 Những thành công và tồn tại trong thu hút trực tiếp đầu tư nước ngoài ở Bình Dương44
2.5.1 Những kinh nghiệm thành công .44
2.5.2 Một số tồn tại hạn chế 46
- 2 -
2.6 Phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và nguy cơ trong thu hút đầu tư trực tiếp nước
ngoài ở tỉnh Bình Dương hiện nay 48
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NÂNG CAO KHẢ NĂNG THU HÚT ĐẦU
TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI BÌNH DƯƠNG GIAI ĐOẠN 2006-2010
3.1 Mục tiêu, định hướng và quan điểm đề xuất giải pháp .51
3.1.1 Mục tiêu đề xuất giải pháp .51
3.1.2 Định hướng đề xuất giải pháp 51
3.1.3 Quan điểm đề xuất giải pháp .52
3.2 Giải pháp vĩ mô nhằm nâng cao khả năng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam
.52
3.2.1 Hoàn thiện thể chế phát triển thị trường các yếu tố .52
3.2.2 Nâng cao năng lực cạnh tranh các doanh nghiệp trong nước .53
3.2.3 Thúc đẩy quá trình hội nhập .54
3.2.4 Hình thành hệ thống doanh nghiệp phụ trợ 54
3.3 Nhóm giải pháp nâng cao khả năng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Bình Dương giai
đoạn 2006-2010 54
3.3.1 Giải pháp phát huy những tác động tích cực 55
3.3.1.1 Cải cách thủ tục hành chính 55
3.3.1.2 Quy hoạch và phát triển cơ sở hạ tầng 58
3.3.1.3 Đổi mới và nâng cấp khả năng tiếp thị đầu tư 60
3.3.1.4 Thực hiện các đồng bộ giải pháp hổ trợ các nhà đầu tư 61
3.3.15 Liên kết khu vực và tránh đối đầu cạnh tranh .62
3.3.2 Giải pháp hạn chế những tác động tiêu cực 63
3.3.2.1 Chính sách thu hút những công ty lớn, đa quốc gia .63
- 3 -
3.3.2.2 Chính sách thu hút đầu tư ở những ngành kỹ thuật cao, thu hút xây dựng
các khu kỹ nghệ thông tin .64
3.3.2.3 Khuyến khích các dự án sử dụng nguyên liệu và lao động trong nước
3.3.2.4 Kiểm soát hoạt động chuyển giá và trốn thuế 65
3.3.2.5 Giải pháp đào tạo và khắc phục những bất cập về nguồn nhân lực 66
3.3.2.6 Chú trọng giải quyết các vấn đề ô nhiễm môi trường, tệ nạn xã hội .67
3.4 Các kiến nghị .68
KẾT LUẬN .72
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
PHỤ LỤC 1
PHỤ LỤC 2
PHỤ LỤC 3
PHỤ LỤC 4
- 4 -
CHƯƠNG MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu.
Tỉnh Bình Dương với dân số trên 976 ngàn người nằm ở miền Đông Nam Bộ. Trên 13 năm
trước đây, tỉnh chủ yếu phát triển về nông nghiệp, thì nay với cơ cấu công nghiệp và dịch vụ
chiếm đến 88%GDP, Bình Dương trở thành một trong những tỉnh phát triển năng động nhất ở
Việt Nam có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao (thời kỳ 2001-2004 là 15,3% so vơí của cả nước là
7,7%). Tính đến hết năm 2004, tỉnh đã thu hút 962 dự án đầu tư nước ngoài với tổng số thu hút
là 4.209,85 triệu USD. Trong đó lĩnh vực công nghiệp các dự án đầu tư nước ngoài đóng góp
68,21% giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh; chiếm 66,98% kim ngạch xuất khẩu; chiếm
71,74% kim ngạch nhập khẩu; hơn 60,1% lượng lao động làm trong khu vực đầu tư nước ngoài
so với tổng các thành phần kinh tế Quan trọng hơn cả, các dự án đầu tư nước ngoài mang lại
sức bật chung cho cho sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế
theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa; trong đổi mới kỹ thuật công nghệ, trong việc tạo
mội trường cạnh tranh kích thích các doanh nghiệp trong nước phát triển Với những đóng góp
to lớn đó, thu hút đầu tư nước ngoài là một nhân tố quan trọng trong chiến lược phát triển kinh
tế xã hội của tỉnh Bình Dương.
Tuy nhiên, trong thời gian qua các dự án ở Bình Dương chủ yếu còn ở mức quy mô nhỏ,
vốn đầu tư trung bình còn thấp; trình độ kỹ thuật công nghệ ở mức trung bình, trung bình khá;
chưa có những dự án tầm cở làm nòng cốt cho sự phát triển cao Trong bối cảnh cả nước Việt
Nam tiếp tục kêu gọi thu hút đầu tư nước ngoài, nghĩa là tất cả các tỉnh thành đều mời gọi đầu
tư nước ngoài, những vùng, lãnh thổ lân cận cùng khu vực cũng có những chính sách mời gọi
đầu tư nước ngoài rất hấp dẫn thì ở Việt Nam nói chung, Bình Dương nói riêng có những giải
- 5 -
pháp gì để cạnh tranh thu hút đầu tư nước ngoài về đầu tư. Chính vì vậy, rất cần thiết có những
công trình khoa học nghiên cứu những giải pháp, những chính sách thu hút đầu tư nước ngoài
của tỉnh Bình Dương. Đây là lý do để chúng tôi chọn đề tài “Giải pháp nâng cao khả năng thu
hút đầu tư nước ngoài trong qúa trình phát triển kinh tế xã hội ở tỉnh Bình Dương giai đoạn
2006-2010” với kỳ vọng là một phần kết qủa nghiên cứu của đề tài sẽ được ứng dụng trong
thực tế.
2. Mục tiêu nghiên cứu.
- Hệ thống hóa lý luận về đầu tư nước ngoài.
- Phân tích tình hình thực hiện thu hút FDI tại Bình Dương.
- Đối chiếu việc thu hút FDI với các quốc gia và tỉnh khu vực qua đó rút ra bài học kinh
nghiệm và đánh giá khả năng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng như tác động của nó
trong quá trình phát triển kinh tế xã hội ở Bình Dương.
- Đề ra các giải pháp nhằm nâng cao khả năng thu hút đầu tư nước ngoài ở tỉnh Bình Dương.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu:
- Đối tượng: nghiên cứu khả năng thu hút đầu tư nước ngoài tại Bình Dương trong các thời kỳ
trước đây và trong giai đoạn 2006-2010.
- Phạm vi nghiên cứu:
o Phạm vi vấn đề nghiên cứu: chỉ nghiên cứu các vấn đề có liên quan đến việc thu hút
vốn đầu tư nước ngoài, làm rõ vai trò của thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trong phát
triển kinh tế xã hội trên địa bàn tỉnh Bình Dương.
o Phạm vi về thời gian: từ năm 1988 đến đầu năm 2005, trong đó số liệu chủ yếu là
năm 2004.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Luận văn sử dụng chủ yếu các phương pháp sau:
- 6 -
- Phương pháp phân tích thống kê.
- Phương pháp chuyên gia.
- Phương pháp tổng hợp.
5. Nội dung nghiên cứu:
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, Nội dung của luận văn gồm
3 chương như sau:
- Chương 1: Đầu tư nước ngoài và thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ở Việt Nam.
- Chương 2: Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài trong quá trình phát triển kinh tế xã hội ở
Bình Dương hiện nay.
- Chương 3: Giải pháp và kiến nghị nâng cao khả năng cao thu hút đầu tư nước ngoài tại
Bình Dương giai đoạn 2006-2010.
- 7 -