Chuyên Đề Giải pháp tăng cường khả năng tiếp cận giáo dục cho trẻ em nghèo tại khu vực miền núi phía Bắc

Giải pháp tăng cường khả năng tiếp cận giáo dục cho trẻ em nghèo tại khu vực miền núi phía Bắc
MỤC LỤC
A. LỜI MỞ ĐẦU 1
B. NỘI DUNG 3
PHẦN I : CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KHẢ NĂNG TIẾP CẬN GIÁO DỤC CHO TRẺ EM NGHÈO TẠI KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC 3
I.SỰ CẦN THIẾT TĂNG CƯỜNG KHẢ NĂNG TIẾP CẬN GIÁO DỤC CHO TRẺ EM NGHÈO TẠI KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC 3
1.Tổng quan về khu vực miền núi phía Bắc 3
1.1. Về vị trí địa lý 3
1.2.Về Kinh tế - Xã hội 3
1.3.Về cơ sở hạ tầng 5
1.4.Về văn hóa và con người 6
2.Sự cần thiết của việc nâng cao khả năng tiếp cận giáo dục đối với trẻ em nghèo tại khu vực miền núi phía Bắc 6
2.1.Cơ sở lý luận về giáo dục cho người nghèo 6
2.2.Vai trò quan trọng của giáo dục đối với trẻ em nghèo tại khu vực miền núi phía Bắc 7
2.3.Triển vọng của việc nâng cao khả năng tiếp cận giáo dục 8
3.Cơ sở pháp lý của việc phát triển giáo dục cho trẻ em 11
3.1. Cơ sở về mặt hiến pháp 11
3.2. Cơ sở về mặt pháp luật 12
II.CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ KHẢ NĂNG TIẾP CẬN GIÁO DỤC 13
1.Các chỉ tiêu đo lường việc tiếp cận giáo dục 13
1.1. Tỷ lệ đi học đúng tuổi 13
1.2.Tỷ lệ đi học 13
1.3.Tỷ lệ đi học đặc trưng theo tuổi (cấp X) 14
1.4.Tỷ lệ phổ cập trung học cơ sở 14
2.Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả và chất lượng của giáo dục 15
2.1.Chỉ tiêu hiệu quả trong giáo dục 15
2.2.Chỉ tiêu tỷ lệ biết chữ 15
2.3.Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp các cấp học hàng năm 15
2.4.Tỷ lệ lưu ban 16
2.5.Xếp hạng học lực của học sinh 16
2.6.Các chỉ tiêu đánh giá về quy mô giáo dục 16
2.7.Nhóm chỉ tiêu đánh giá nguồn lực và cơ sở vật chất phục vụ cho giáo dục 17
3. Chỉ số mức chênh lệch PAR 17
4. Công bằng xã hội trong giáo dục 18
III. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VIỆC THỰC HIỆN TIẾP CẬN GIÁO DỤC CHO TRẺ EM NGHÈO TẠI KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC 19
1.Các nhân tố về giáo dục 19
1.1. Tỷ lệ nhập học 19
1.2 . Chất lượng dạy học 19
1.3 Các vấn đề về ngân sách 21
2. Các nhân tố phi giáo dục 21
2.1. Các nhân tố về kinh tế 21
2.2. Các nhân tố về tự nhiên và xã hội 22
PHẦN II: THỰC TRẠNG KHẢ NĂNG TIẾP CẬN GIÁO DỤC CHO TRẺ EM NGHÈO TẠI KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC 24
I.TỔNG QUAN VỀ GIÁO DỤC CÁC CẤP CHO TRẺ EM NGHÈO KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC 24
1.Giáo dục mầm non 24
1.1 Khái niệm về giáo dục mầm non 24
1.2 Thực trạng giáo dục mầm non tại khu vực miền núi phía Bắc 24
2.Giáo dục tiểu học 28
2.1. Thực trạng giáo dục tiểu học tại khu vực miền núi phía Bắc 28
2.2 Các chỉ số đánh giá thực trạng giáo dục tiểu học tại khu vực miền núi phía Bắc 29
3. Giáo dục trung học cơ sở 34
3.1 Tổng quan về cấp giáo dục trung học cơ sở tại miền núi phía Bắc những năm qua 34
3.2 Các chỉ số đánh giá thực trạng giáo dục trung học cơ sở tại khu vực miền núi phía Bắc 36
II. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ KHẢ NĂNG TIẾP CẬN GIÁO DỤC CHO TRẺ EM NGHÈO TẠI KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC 39
1.Khả năng tiếp cận giáo dục 39
1.1.Khả năng tiếp cận giáo dục mầm non 39
1.2.Khả năng tiếp cận giáo dục tiểu học 40
1.3.Khả năng tiếp cận giáo dục trung học cơ sở 41
2.Những khó khăn còn tồn tại 44
3. Nguyên nhân của những tồn tại 46
PHẦN III: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG KHẢ NĂNG TIẾP CẬN GIÁO DỤC CHO TRẺ EM NGHÈO KHU VỰC 49
MIỀN NÚI PHÍA BẮC 49
I.ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC CHO TRẺ EM NGHÈO TẠI KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC 49
1.Định hướng phát triển giáo dục Việt Nam 49
1.1. Xu thế phát triển giáo dục 49
1.2.Mục tiêu và định hướng trong kế hoạch hành động quốc gia giáo dục cho mọi người 2003-2015 49
2.Định hướng phát triển giáo dục cho trẻ em nghèo tại khu vực miền núi phía Bắc 53
2.1 Định hướng về cơ sở vật chất phục vụ cho công tác giáo dục tại vùng 53
2.2 Định hướng về công tác phổ cập giáo dục 53
2.3 Định hướng về phát triển đội ngũ giáo viên 54
II. PHƯƠNG HƯỚNG TĂNG CƯỜNG KHẢ NĂNG TIẾP CẬN GIÁO DỤC CHO TRẺ EM NGHÈO KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC 55
1.Một số phương hướng chủ yếu 55
1.1 Thực hiện tốt công tác tiếp cận và phổ cập giáo dục cho trẻ em nghèo 55
1.2 Nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục đào tạo 55
1.3 Đẩy nhanh tiến độ và hoàn thành kế hoạch kiên cố hóa trường lớp 55
1.4 Thực hiện tốt chính sách cử tuyển, đào tạo theo địa chỉ 56
1.5 Chấn chỉnh tăng cường nền nếp, kỷ cương bổ sung cán bộ quản lý 56
2. Phương hướng tăng cường khả năng tiếp cận giáo dục cho trẻ em nghèo 56
2.1 Đổi mới mạnh mẽ quản lý nhà nước về giáo dục đào tạo tại khu vực miền núi phía Bắc 56
2.2 Xây dựng đội ngũ giáo viên có chất lượng 57
2.3 Phát triển hệ thống trường lớp, hoàn thiện công tác tiếp cận giáo dục 57
III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM THỰC HIỆN KẾ HOẠCH TIẾP CẬN GIÁO DỤC CHO TRẺ EM KHU VỰC MIỀN NÚI PHÍA BẮC 58
1.Giải pháp tiếp cận giáo dục mầm non 58
1.1. Mở rộng mục tiêu tiếp cận 58
1.2 Giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục mầm non 59
1.3. Đào tạo cán bộ quản lý có năng lực 60
1.4 Cải thiện và nâng cao điều kiện học tập của học sinh mầm non 60
2. Giải pháp tiếp cận giáo dục cơ bản (tiểu học và trung học cơ sở ) cho trẻ em nghèo tại khu vực miền núi phía Bắc. 61
2.1 Tăng cường cơ sở vật chất 61
2.2 Tăng cường đầu tư cho giáo dục 61
2.3 Phát triển đội ngũ quản lý giáo dục 62
2.4 Giải pháp thực hiện phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở 63
2.5 Đáp ứng nhu cầu học tập cho trẻ em khu vực miền núi phía Bắc 64
2.6 Nâng cao chất lượng công tác quản lý giáo dục 64
2.7 Giải pháp đối với giáo viên 65
2.8 Đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục 66
C. KẾT LUẬN 67
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 68