Thạc Sĩ Giải pháp phát triển doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Tuyên Quang

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


iv
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN . i
LỜI CẢM ƠN . iii
MỤC LỤC . iv
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT vii
DANH MỤC BẢNG BIỂU . viii
LỜI MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 2
3. Đối tư 3
3.1. Đối tượng nghiên cứu . 3
3.2. Phạm vi nghiên cứu 3
3
5. Kết cấu của luận văn 4
CHƯƠNG 1. VÀ THỰC TIỄN
. 5
5
. 5
1.1.2. Tính tất yếu khách quan của sự xuất hiện, tồn tại và phát triển của
Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) . 5
. 7
1.1.4. Tiêu thức xác định Doanh nghiệp nhỏ và vừa 13
1.1.5. Vai trò của Doanh nghiệp nhỏ và vừa trong phát triển kinh tế - xã hội . 16
1.2. Những nhân tố tác động đến sự phát triển doa . 18
1.2.1. Nhóm nhân tố vi mô 19
1.2.2. Nhóm nhân tố vĩ mô 23
Nam . 28
28
1.3.2. Đặc điểm phát triển Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa 28
1.3.3. Nội dung của hoạt động phát triển Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa 30
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


v
1.4. Kinh nghiệm phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa ở các nước và bài học
kinh nghiệm đối với Việt Nam. 31
1.4.1. Phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Trung Quốc . 31
1.4.2. Phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Nhật Bản . 33
1.4.3. Phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa của Thái Lan . 37
1.4.4. Bài học kinh nghiệm cho phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt
Nam . 40
CHƯƠNG 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG HOẠT
ĐỘNG . 45
2.1. Các câu hỏi đặt ra mà đề tài cần giải quyết . 45
2.2. Phương pháp nghiên cứu 45
2.2.1. Phương pháp chọn điểm nghiên cứu 45
2.2.2. Phương pháp thu thập thông tin . 46
2.2.3. Phương pháp tổng hợp thông tin . 47
2.2.4. Phương pháp phân tích thông tin . 47
. 48
2.3.1. Chỉ tiêu về kinh tế . 48
2.3.2. Chỉ tiêu về xã hội 50
2.3.3. Chỉ tiêu về môi trường . 50
CHƯƠNG 3. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DOANH NGHIỆP CÔNG
P TUYÊN QUANG . 51
3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội thành phố Tuyên Quang . 51
3.1.1. Điều kiện tự nhiên . 51
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội 53
3.2. Q
trên địa bàn thành phố Tuyên Quang 57
3.2.1. Quá trình hình thành và phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa
bàn thành phố Tuyên Quang . 57
3.2.2. Phân tích SWOT đối với các Doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn
thành phố Tuyên Quang 59
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


vi
3.3. Đánh
65
3.3.1
thành phố Tuyên Quang 65
3.3.2. Kết quả đạt được . 80
3.3.3. Nguyên nhân đạt được các kết quả trên 82
3.3.4. Những khó khăn tồn tại chủ yếu của các Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và
vừa trên địa bàn thành phố Tuyên Quang . 83
CHƯƠNG 4. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP CÔNG
NGHIỆP . 90
a
của thành phố Tuyên Quang 90
90
. 91
của thành phố Tuyên Quang . 93
4.2.1. Hệ thống các giải pháp liên quan đến nhóm các nhân tố bến trong tác
động đến sự phát triển của các doanh nghiệp . 93
4.2.2. Hệ thống các giải pháp liên quan đến các nhân tố bên ngoài tác động
đến sự phát triển của các doanh nghiệp 100
4.3. Kiến nghị 109
KẾT LUẬN 112
TÀI LIỆU THAM KHẢO 114


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


vii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

CHỮ VIẾT TẮT CHỮ VIẾT ĐẦY ĐỦ
DNVVN Doanh nghiệp nhỏ và vừa
DNCNVVN Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa
GDP Tổng thu nhập
ĐKKD Đăng ký kinh doanh
TNHH Trách nhiệm hữu hạn
CTCP Công ty cổ phần

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


viii
DANH MỤC BẢNG, BIỂU

Bảng 1.1. Phân loại Doanh nghiệp nhỏ và vừa . 9
Bảng 1.2 Tiêu chuẩn Doanh nghiệp nhỏ và vừa của Nhật Bản 34
Bảng 1.3. Tiêu chuẩn về Doanh nghiệp nhỏ và vừa theo gia trị tổng tài sản . 38
Bảng 3.1. Số lượng lao động phân theo ngành kinh tế trên địa bàn thành phố
Tuyên Quang qua các năm 2009 - 2011 . 52
Bảng 3.2. GDP thành phố Tuyên Quang theo giá thực tế phân theo khu vực
kinh tế giai đoạn 2008 - 2011 54
Bảng 3.3. Số Doanh nghiệp nhỏ và vừa đang hoạt động phân theo đơn vị của
tỉnh Tuyên Quang 2008 - 2011 . 65
Bảng 3.4. Số Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa đang hoạt động phân
theo ngành kinh tế trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang 2008 - 2011 66
Bảng 3.5. Số Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa đang hoạt động phân
theo ngành kinh tế trên địa bàn TP Tuyên Quang 2008 - 2011 67
Bảng 3.6. Thực trạng quy mô vốn Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa . 68
Bảng 3.7. Số lao động trong Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa của thành
phố Tuyên Quang , giai đoạn 2009-2011 70
Bảng 3.8. Trình độ lao động quản lý trong các Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ
và vừa trên địa bàn thành phố Tuyên Quang 71
Bảng 3.9. Trình độ công nghệ của Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa . 73
Bảng 3.10. Khó khăn khi áp dụng công nghệ vào sản xuất kinh doanh . 74
Bảng 3.11. Kết quả hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp 77
Bảng 3.12. Một số chỉ tiêu phân tích tài chính của các doanh nghiệp 78

Biểu đồ 3.1. Cơ cấu GDP thành phố Tuyên Quang theo giá thực tế phân theo
khu vực kinh tế giai đoạn 2008 - 2011 55


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


1
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong lịch sử phát triển của các nước, các Doanh nghiệp nhỏ và vừa
(DNNVV) luôn có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế. Từ năm
1986, Đảng và Nhà nước ta đã tiến hành công cuộc đổi mới chuyển đổi nền
kinh tế từ mô hình kế hoạch hóa tập trung, bao cấp sang nền kinh tế thị trường
theo định hướng xã hội chủ nghĩa, đã tạo ra những cơ sở pháp lý trong việc
xây dựng nền kinh tế thị trường với sự tham gia của thành phần kinh tế tư
nhân đặc biệt là các Doanh nghiệp nhỏ và vừa. Điều đó đã được cụ thể hóa
trong Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII “ .phát triển các loại
hình doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa là chính, với công nghệ thích hợp,
vốn đầu tư ít, tạo nhiều việc làm, thời gian thu hồi vốn nhanh. Chú trọng
đầu tư chiều sâu, đổi mới trang thiết bị nhằm khai thác có hiệu quả năng lực
hiện có .” (Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VIII, 1996, tr23). Những
năm gần đây, các Doanh nghiệp nhỏ và vừa được thành lập và gia tăng với tốc
độ khá nhanh. Các doanh nghiệp này đang ngày càng khẳng định vị trí quan
trọng của mình trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, làm năng động
một nền kinh tế nhiều thành phần, góp phần vào công cuộc công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước.
Tuy nhiên, cùng với xu thế chung của tiến trình hội nhập, các Doanh
nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam đang đứng trước rất nhiều những khó khăn,
thách thức, Doanh nghiệp nhỏ và vừa cần tìm ra những hướng đi đúng đắn để
có thể vững vàng trong cạnh tranh với các doanh nghiệp khác trên thế giới.
Điều này đòi hỏi cần phải có cả sự hỗ trợ từ phía nhà nước với những chính
sách ưu đãi và chiến lược thích hợp.
Tuyên Quang, là một tỉnh miền núi với những tiềm năng về tài
nguyên thiên nhiên, du lịch, nguồn nhân lực. Đó thực sự là nhân tố quan
trọng tạo nền tảng để Tuyên Quang phát huy thế và lực mới trong sự
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


2
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Những năm gần đây, số lượng các
Doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Tuyên Quang đang tăng lên nhanh chóng, đặc
biệt là các Doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp.
Các Doanh nghiệp nhỏ và vừa này là một trong những nhân tố đảm bảo sự ổn
định và bền vững của nền kinh tế, tạo việc làm cho người lao động, khai thác
và sử dụng có hiệu quả tiềm năng về vốn, tay nghề và những nguồn lực còn
tiềm ẩn trong dân cư, phát triển các ngành nghề truyền thống bền vững, đảm
bảo công bằng xã hội.
Tuy nhiên, các Doanh nghiệp nhỏ và vừa còn phát triển chưa đồng bộ,
còn nhỏ lẻ, làm ăn manh mún, công nghệ còn lạc hậu. Các doanh nghiệp phát
triển chưa đồng bộ cả về vùng lãnh thổ, ngành nghề kinh doanh, đóng góp
vào ngân sách nhà nước còn chiếm tỷ trọng thấp, phát triển chưa đồng đều
giữa các vùng, mới tập trung vào các khu vực đô thị, các khu, các cụm công
nghiệp. Hầu hết các doanh nghiệp chưa có thương hiệu, sản xuất kinh doanh
có hiệu quả thấp, thu nhập của người lao động và việc làm chưa ổn định, kiến
thức quản lý kinh tế của các chủ doanh nghiệp, hộ kinh doanh cá thể, chưa
gắn được sản xuất kinh doanh với thị trường, khả năng nắm bắt thông tin thị
trường còn nhiều hạn chế, chưa đủ mạnh để cạnh tranh chiếm lĩnh thị trường.
Xuất phát từ tầm quan trọng của vấn đề này, tôi đã lựa chọn đề tài
“Giải pháp phát triển Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa trên địa
bàn thành phố Tuyên Quang”. Đề tài được thực hiện nhằm đánh giá thực
trạng hoạt động của các Doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa trong thành
phố Tuyên Quang. Trên cơ sở đó, đề xuất một số giải pháp nhằm giúp cho
các doanh nghiệp này phát triển.
2. Mục tiêu nghiên cứu
Đánh giá được thực trạng hoạt động của các Doanh nghiệp công nghiệp
nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, đánh giá hiệu quả và tiềm
năng phát triển của các doanh nghiệp này trong những năm tới.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


3
Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển các Doanh nghiệp công
nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.
Đề xuất một số kiến nghị như điều kiện đối với nhà nước, đối với Hiệp
hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa, Hội Doanh nghiệp trẻ cũng như bản thân các
Doanh nghiệp nhỏ và vừa nhằm tăng thêm tính khả thi trong thực hiện các
giải pháp.

3.1. Đối tượng nghiên cứu
Thực trạng hoạt động và các giải pháp phát triển của các Doanh nghiệp
nhỏ và vừa hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp trên địa bàn thành phố
Tuyên Quang.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
Về nội dung: Đặc điểm của các Doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động trong
lĩnh vực công nghiệp trên địa bàn thành phố Tuyên Quang và vai trò, hiệu quả
của các doanh nghiệp này đối với phát triển kinh tế xã hội của thành phố.
Về không gian: Đề tài được nghiên cứu tại một số Doanh nghiệp nhỏ và
vừa hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.
Về thời gian: Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của các Doanh
nghiệp nhỏ và vừa hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp trên địa bàn thành
phố Tuyên Quang trong thời gian gần đây, chủ yếu là giai đoạn 2009-2011.
Đồng thời trong nghiên cứu, những kinh nghiệm về phát triển Doanh
nghiệp nhỏ và vừa của một số nước trên thế giới cũng được nghiên cứu, xem
xét để góp phần làm rõ hơn những vấn đề về phát triển Doanh nghiệp nhỏ và
vừa ở nước ta, trong đó có tỉnh Tuyên Quang.

Đề tài tổng kết các kinh nghiệm về phát triển các Doanh nghiệp nhỏ và
vừa hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp, đánh giá thực trạng công tác quản
lý hoạt động của các Doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động trong lĩnh vực công
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - ĐHTN http://www.lrc-tnu.edu.vn/


4
nghiệp trong giai đoạn 2009-2011, trên cơ sở chiến lược phát triển các Doanh
nghiệp nhỏ và vừa của Nhà nước cùng với hệ thống các chính sách ưu đãi đặc
biệt nhằm đưa ra một số kiến nghị về đổi mới công tác quản lý để phát huy
hết thế mạnh và đạt được hiệu quả kinh tế-xã hội cao nhất cho các Doanh
nghiệp nhỏ và vừa hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp trên địa bàn thành
phố Tuyên Quang.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm 4 chương:
Chương 1: .
Chương 2: Phương pháp nghiên cứu thực trạng hoạt động Doanh
nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa.
Chương 3: Thực trạng phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa
thành phố Tuyên Quang.
Chương 4
.