Thạc Sĩ Giải pháp nâng cao vai trò của Hội Nông dân trong hỗ trợ phát triển kinh tế trang trại tại huyện Ý Y

Luận văn thạc sĩ năm 2011
Đề tài: Giải pháp nâng cao vai trò của Hội Nông dân trong hỗ trợ phát triển kinh tế trang trại tại huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định
Mô tả bị lỗi font vài chữ, tài liệu thì bình thường

MỤC LỤC
1. MỞ ðẦU 1
1.1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu ñềtài 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu 3
1.2.1 Mục tiêu tổng quát 3
1.2.2 Mục tiêu cụthể 3
1.3 Các câu hỏi nghiên cứu 3
1.4 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 3
1.4.1 ðối tượng nghiên cứu 3
1.4.2 Phạm vi nghiên cứu 4
2. CƠSỞLÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀHOẠT ðỘNG HỖTRỢCỦA
HỘI NÔNG DÂN TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾTRANG TRẠI 5
2.1 Cơsởlý luận 5
2.1.1. Khái niệm kinh tếtrang trại 5
2.1.2 Nội dung của phát triển kinh tếtrang trại 10
2.1.3 Vai trò và vịtrí của kinh tếtrang trại trong phát triển nông nghiệp 13
2.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng ñến phát triển kinh tếtrang trại 15
2.1.5 Hội Nông dân Việt Nam và các hoạt ñộng hỗtrợphát triển kinh tế
trang trại 18
2.1.6 Các yếu tố ảnh hưởng tới việc phát huy vai trò của Hội nông dân
trong phát triển kinh tếtrang trại 29 2.2 Cơsởthực tiễn 34
2.2.1 Quá trình phát triển của kinh tếtrang trại trên thếgiới 34
2.2.2 Quá trình phát triển của kinh tếtrang trại ởViệt Nam 39
2.2.3 Vai trò của H ội nông dân Việt Nam ñối với phát triển kinh tếtrang tr ại 42
2.2.4 Các chính sách của ðảng và Nhà nước ñối với phát triển kinh tếtrang
trại ởViệt nam 46
2.2.5 Một sốcông trình nghiên cứu có liên quan ñến ñềtài 50
3. ðẶC ðIỂM ðỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 54
3.1 ðặc ñiểm ñịa bàn nghiên cứu 54
3.1.1 ðiều kiện tựnhiên 54
3.1.2 ðiều kiện kinh tếxã hội 57
3.1.3 ðánh giá chung về ñịa bàn nghiên cứu 64
3.2 Phương pháp nghiên cứu 65
3.2.1 Phương pháp thu thập tài liệu 65
3.2.2. Phương pháp phân tích 67
3.2.3 Hệthống chỉtiêu nghiên cứu 67
4. KẾT QUẢNGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 69
4.1 Giới thiệu Hội nông dân huy ện Ý Yên 69
4.2 Vai trò hỗtrợkinh tếtrang trại của Hội Nông dân huy ện Ý Yên 70
4.2.1. Công tác tuyên truyền tổchức thực hiện 70
4.2.2 Tạo vốn thông qua các chương trình phối hợp 73
4.2.3. Chuyển giao tiến bộkhoa học kỹthuật và dạy nghề 75
4.2.4. Hỗtrợvềvật tư 77
4.2.5. Xây dựng mô hình ñiểm 78
4.3 Tình hình phát triển kinh tếtrang trại và hiệu quảkinh tếtrang trại
trên ñịa bàn huyện 79
4.3.1. Quá trình thành lập và phát triển trang trại của huyện 79
4.3.2. Các loại hình trang trại của huyện 80
4.3.3 Quy mô các các nguồn lực của trang trại 82
4.3.4 Một s ố thông tin chung và hi ệ u quảkinh tếc ủa các trang tr ại ñi ề u tra 85
4.4 Các yếu tố ảnh hưởng ñến việc phát huy vai trò của Hội nông dân Ý
Yên trong phát triển kinh tếtrang trại. 88
4.4.1 Vềphía Hội Nông dân 88
4.4.2 Vềphía các cơquan, doanh nghiệp phối kết hợp 96
4.4.3 Năng lực của các trang trại 97
4.4.4 Chính sách của ðảng và Nhà nước 98 4.4.5 Các yếu tốkhác 100
4.5 Giải pháp nâng cao vai trò của hội nông dân tham gia phát triển kinh
tếtrang trại 101
4.5.1. Tranh thủsựlãnh ñạo của ðảng, sựphối hợp của chính quyền ñối với
hội nông dân trong phát triển kinh tếtrang trại. 101
4.5.2. Tuyên truyền vận ñộng cán bộ, hội viên nông dân tham gia phát triển
kinh tếtrang trại. 102
4.5.3. Xây dựng tổchức hội vững mạnh thực hiện có hiệu quảchức năng,
nhiệm vụcủa Hội nông dân góp phần phát triển kinh tếtrang trại.103
4.5.4. ðẩy mạnh thực hiện các phong trào hành ñộng cách mạng của Hội là
ñộng lực cho kinh tếtrang trại phát triển 106
4.5.5. Xây dựng các mô hình ñiểm phát triển kinh tếtrang trại. 108
4.5.6. Vận ñộng các trang trại tham gia hiệp hội trang tr ại, thành lập doanh
nghiệp, từng bước tham gia các hoạt ñộng bảo hiểm sản phẩm nông
nghiệp. 109
4.5.7. Nâng cao kiến thức bảo vệmôi trường cho các trang trại 110
5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 111 5.1 Kết luận 111
5.2 Kiến nghị 114
5.2.1. ðối với nhà nước 114

1. MỞ ðẦU
1.1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu ñềtài
Nghịquyết ðại hội ðảng bộtỉnh lần thứXVIII (2006 - 2010) và ñềán
quy hoạch phát triển kinh tếxã hội tỉnh Nam ðịnh ñến 2020, xác ñịnh: Xây
dựng nền nông nghiệp sản xuất hàng hoá có năng suất, chất lượng, sức cạnh
tranh cao trên cơsởtích tụruộng ñất và ứng dụng các thành tựu khoa học
công nghệtiên tiến phù hợp với hệsinh thái và ñiều kiện tựnhiên khuyến
khích các hộnông dân chuyển ñổi diện tích cho nhau ñểphát triển kinh tế,
nâng cao giá trịthu nhập trên một ñơn vịdiện tích
Thực tế ñã khẳng ñịnh chủtrương phát triển kinh tếtrang trại là hoàn
toàn ñúng ñắn. Kinh tếtrang trại tạo ñiều kiện ñểhộnông dân khai thác tiềm
năng ñất ñai, lao ñộng, huy ñộng vốn ñầu tư, áp dụng KHKT vào sản xuất
nông, lâm nghiệp, thuỷsản, tạo ra nhiều sản phẩm hàng hoá, ñáp ứng nhu cầu
tiêu dùng trong nước và xuất khẩu, thu hút một lực lượng lao ñộng dưthừa
ñáng kể ở nông thôn, nâng cao thu nhập cải thiện ñời sống cho người lao
ñộng. ðồng thời trang trại là những hình mẫu về tổ chức sản xuất và phát
triển kinh tế ởnông thôn theo cơchếthịtrường. Do tính hiệu quảcủa kinh tế
trang trại nên nhiều năm qua các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, các nhà
hoạch ñịnh chính sách ñã tập trung nghiên cứu thực trạng vềkinh tếtrang trại
và cũng ñã có những kiến nghịvà ñềra giải pháp ñẩy mạnh phát triển kinh tế
trang trại, song chưa có một tổchức chính trịxã hội nào ñặt vấn ñềnghiên
cứu một cách khoa học vai trò của tổchức mình với vấn ñềkinh tếtrang trại.
Hội Nông dân là m ột tổchức chính trịxã hội của giai cấp nông dân do
ðảng Cộng sản Việt Nam lãnh ñạo, là cơsởchính trịcủa Nhà nước Cộng hoà
Xã hội Chủnghĩa Việt Nam, với chức năng là: Tuyên truyền giáo dục, vận
ñộng nông dân thực hiện tốt các chủtrương của ðảng; chính sách, pháp luật
của Nhà nước, bảo vệquyền và lợi ích chính ñáng và hợp pháp cho nông dân,
là trung tâm nòng cốt cho phong trào nông dân và công cuộc xây dựng nông
thôn mới. Thực hiện nghịquyết ðại hội Hội nông dân tỉnh Nam ðịnh khoá
VIII nhiệm kỳ(2008 - 2013), Hội nông dân các cấp ñã có những ñóng góp
quan trọng vào việc phát triển kinh tếxã hội, nhất là trong lĩnh vực hỗtrợ
phát triển kinh tếtrang trại. Từviệc Hội ñã tuyên truyền vận ñộng nông dân
chuyển dịch cơcấu kinh tếnông nghiệp, nông thôn, tham gia hoàn thiện các
chính sách pháp luật vềphát triển kinh tếxã hội, phát triển kinh tếtrang trại.
Phối hợp với các ngành theo mô hình liên kết 4 nhà hỗtrợnông dân vềvốn,
kinh nghiệm sản xuất, tiêu thụsản phẩm, chuyển giao tiến bộkhoa học kỹ
thuật, hàng năm Hội nông dân ñã giao chỉtiêu cụthể ñểhội nông dân các cấp
giúp ñỡhội viên nông dân xây dựng các gia trại, trang trại.
ðểgóp phần giúp cho trang trại phát triển bền vững, thu hút ñược lao
ñộng nông thôn, sửdụng có hiệu quảcác nguồn lực. Vấn ñềcấp bách ñặt ra là
phải ñánh giá ñược thực trạng vai trò của Hội nông dân các cấp với việc tham
gia hỗtrợphát triển kinh tếtrang trại và thực trạng vềkhảnăng tiếp nhận chủ
trương, ñường lối của ðảng, chính sách pháp luật của nhà nước tính sáng tạo
của hội viên, nông dân trong việc phát triển kinh tếtrang trại thời kỳhội nhập.
ðềra ñược các giải pháp cụthể, phương hướng vận ñộng, nâng cao vai trò
của tổchức Hội, thúc ñẩy mởrộng phát triển mô hình kinh tếtrang trại góp
phần thực hiện các nhiệm vụvề phát triển kinh tế xã hội, ổn ñịnh an ninh
chính trịvà trật tựan toàn xã hội ởnông thôn.
Xuất phát từ thực tếnày, học viên ñã chọn ñềtài “Giải pháp nâng
cao vai trò của Hội Nông dân trong hỗtrợphát triển kinh tếtrang trại
tại huyện Ý Yên, tỉnh Nam ðịnh” làm ñề tài nghiên cứu cho luận văn
Thạc sĩcủa mình.
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1 Mục tiêu tổng quát
Khảo sát thực trạng hỗtrợcủa Hội nông dân, phân tích tác ñộng của
Hội nông dân ñến ñến kết quảvà hiệu quảkinh tếtrang trại, ñềxuất các giải
pháp nhằm nâng cao vai trò của Hội nông dân trong phát triển kinh tếtrang
trại tại huy ện Ý Yên tỉnh Nam ðịnh trong thời gian tới.
1.2.2 Mục tiêu cụthể
- Góp phần hệthống hóa cơsởlý luận và thực tiễn vềkinh tếtrang trại,
vai trò của Hội nông dân trong phát triển kinh tếtrang trại.
- Phân tích vai trò của Hội nông dân trong phát triển kinh tếtrang trại
huyện Ý Yên tỉnh Nam ðịnh trong thời gian qua.
- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới việc phát huy vai trò của Hội nông
dân tới phát triển kinh tếtrang trại tại huyện Ý Yên.
- ðềxuất các giải pháp nhằm nâng cao vai trò của Hội nông dân, góp
phần phát triển kinh tếtrang trại tại huy ện Ý Yên trong thời gian tới.
1.3 Các câu hỏi nghiên cứu
- Thực trạng hỗtrợcủa Hội nông dân trong phát triển kinh tếtrang trại
huyện Ý Yên tỉnh Nam ðịnh ñã và ñang diễn ra nhưthếnào?
- Làm thếnào ñểnâng cao vai trò của Hội nông dân trong hỗtrợphát
triển kinh tếtrang trại huy ện Ý Yên tỉnh Nam ðịnh?
- Cần có những giải pháp gì ñểnâng cao vai trò của Hội nông dân trong
hỗtrợphát triển kinh tếtrang trại huy ện Ý Yên tỉnh Nam ðịnh?
1.4 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.4.1 ðối tượng nghiên cứu
ðối tượng nghiên cứu của ñềtài là Hội nông dân huy ện, xã; các tổchức
liên quan; kinh tếtrang trại, các vấn ñềvềhoạt ñộng hỗtrợcủa Hội nông dân
trong phát triển kinh tếtrang trại và những vấn ñềkinh tếtổchức.
1.4.2 Phạm vi nghiên cứu
* Phạm vi vềnội dung
ðềtài tập trung nghiên cứu vềhoạt ñộng hỗtrợcủa Hội nông dân ñối
với phát triển kinh tếtrang trại, vai trò của Hội nông dân, tác ñộng của Hội
ñến kết quảvà hiệu quảkinh tếtrang trại, các giải pháp kinh tếtổchức.
* Phạm vi không gian
Khảo sát Hội nông dân các cấp (huyện, xã) vềhoạt ñộng hỗtrợphát
triển kinh tế trang trại, khảo sát thực trạng phát triển các loại hình kinh tế
trang trại ở9 xã ñại diện cho 3 miền trên ñịa bàn huy ện Ý Yên.
* Phạm vi vềthời gian
Thu thập thông tin vềhoạt ñộng hỗtrợcủa Hội nông dân, thực trạng
phát triển kinh tếtrang trại của huyện Ý Yên trong những năm gần ñây (2008-2010); Sốliệu sơcấp ñược thu thập thông qua ñiều tra, phỏng vấn các các cấp
uỷ, chính quy ền, ban ngành ñoàn thể về hoạt ñộng của Hội nông dân và
phỏng vấn các trang trại năm 2011. ðềxuất giải pháp nâng cao vai trò của
Hội nông dân trong hỗtrợphát triển kinh tếtrang trại trên ñịa bàn huy ện giai
ñoạn 2011- 2015.

2. CƠSỞLÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
VỀHOẠT ðỘNG HỖTRỢCỦA HỘI NÔNG DÂN
TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾTRANG TRẠI
2.1 Cơsởlý luận
2.1.1. Khái niệm kinh tếtrang trại
2.1.1.1 ðịnh nghĩa
Xuất hiện cách ñây khoảng hơn 200 năm, cho ñến những năm cuối thế
kỷ20, kinh tếtrang trại mà ñặc biệt là trang trại gia ñình ñã trởthành mô hình
sản xuất phổ biến nhất của nền nông nghiệp các nước phát triển, chiếm tỷ
trọng lớn tuyệt ñối về ñất ñai cũng nhưkhối lượng nông sản, ñặc biệt ởcác
nước Anh, Pháp, Nga - nơi bắt ñầu cuộc cách mạng khoa học kĩthuật ñầu tiên
của nhân loại.
Trải qua hàng mấy thếkỉ, ñến nay, kinh tếtrang trại tiếp tục phát triển
ởnhững nước tưbản chủnghĩa lâu ñời cũng nhưcác nước ñang phát triển,
các nước công nghiệp mới và ñi vào những xã hội chủnghĩa với cơcấu và
quy mô sản xuất khác nhau.
Tại Việt Nam, kinh tế trang trại phát triển muộn, chỉ từ sau ðại hội
ðảng toàn quốc lần thứVI, cơcấu kinh tếnhiều thành phần ñược thừa nhận
và ñặc biệt là từsau khi có nghịquyết 10 của BộChính trị(4/1988) về ñổi
mới quản lý kinh tếnhà nước, kinh tếhộnông dân mới từng bước phục hồi và
phát triển, phần lớn họtrởthành những chủthểtựsản xuất. Cùng với các hộ
gia ñình công nhân viên chức làm nông nghiệp, lại có tích luỹvềvốn, kinh
nghiệm sản xuất và kinh nghiệm quản lý, tiếp cận ñược với thịtrường, thì sản
xuất nông nghiệp mới thoát khỏi cái vỏtựcấp tựtúc và vươn tới nền sản xuất
hàng hoá. Kinh tếtrang trại ra ñời.
Cho ñến nay, quan ñiểm vềkinh tếtrang trại vẫn ñược trình bày theo
nhiều khía cạnh khác nhau. Có thểhiểu trang trại là một ñơn vịsản xuất nông,
lâm, ngưnghiệp với quy mô lớn theo hướng sản xuất hàng hoá.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Báo cáo tổng kết kinh tế trang trại của UBND huyện Ý Yên các năm
2008, 2009, 2010.
2. Báo cáo tổng kết phong trào thi ñua yêu nước của Hội Nông dân Việt
Nam, giai ñoạn 2005 - 2010.
3. Báo cáo tổng kết phòng trào thi ñua sản xuất kinh doanh giỏi, giúp nhau
giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới của tỉnh Nam ðịnh, giai ñoạn 2004
- 2009.
4. Báo cáo tổng kết phong trào thi ñua sản xuất kinh doanh giỏi, giúp nhau
giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới của huyện Ý Yên, giai ñoạn 2004 -
2009.
5. Trần Nhật Căn (2007), ðềtài nghiên cứu khoa học “Vai trò của Hội Nông
dân tỉnh Nam ðịnh tham gia phát triển kinh tếtrang trại”.
6. Chu Văn Cấp, Phạm Quang Phan, Trần Bình Trọng (2006), Giáo trình
kinh tếchính trịMac-Lênin, NXB Chính trịquốc gia, Hà Nội.
7. ðỗKim Chung (2009), Giáo trình nguyên lý Kinh tếNông nghiệp, NXB
Nông nghiệp, Hà Nội.
8. Trần Minh ðức, So sánh ưu thếphát triển của các loại hình kinh tếtrang
trại ởtỉnh Hải Dương. Luận Văn thạc sỹkinh tế. ðại học nông nghiệp Hà
Nội.
9. ðềán nâng cao vai trò, trách nhiệm của Hội Nông dân Việt Nam trong
phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới và xây dựng giai cấp
nông dân Việt Nam, giai ñoạn 2010-2020
10. ðiều lệHội Nông dân Việt Nam
11. Nguyễn ðiền; VũHạnh; Nguyễn Thu Hằng (1999), Viện kinh tếChâu Á
Thái Bình Dương, NXB Chính trịquốc gia, Hà Nội.
12. Nguyễn Vũ ðiền (2007), Nghiên cứu một sốgiải pháp chủyếu nhằm
phát triển kinh tếtrang trại ởhuyện lang giang - Bắc Giang. Luận văn
thạc sỹkhoa học nông nghiệp. Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội.
13. F.Ellis (1995), Chính sách nông nghiệp trong các nước ñang phát triển,
NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
14. Cát Chí Hoa (2006), Từnông thôn mới ñến ñất nước mới, NXB Chính trị
Quốc gia - Hà Nội.
15. Lê Phi Hùng- http://www.quandoinhandan.org.vn]
16. Nguyễn ðình Hương (2000), Thực trạng và giải pháp phát triển kinh tế
trang trại trong thời kỳ Công nghiệp hoá- hiện ñại hoá ở Việt Nam,
NXB Chính trịquốc gia, Hà Nội.
17. VũNgọc Kỳ(2005), Tổchức và hoạt ñộng của Hội Nông dân Việt Nam
trong giai ñoạn mới, NXB Chính trịQuốc gia, Hà Nội.
18. Phạm Văn My (2006), ðềtài nghiên cứu khoa học "Nâng cao hiệu quả
hoạt ñộng của Tổchức hội Nông dân thành phốHà Nội trong việc phát
triển kinh tếhộgia ñình ởnông thôn thời kỳCông nghiệp hoá - Hiện
ñại hoá", năm 2006.
19. Nguyễn ThịNgân - http://vn.360plus.yahoo.com/mac-
lenin/article?mid=2402&fid=-1
20. Niên giám thống kê huyện Ý Yên các năm 2006; 2007; 2008; 2009;
2010.
21. Nghị quy ết số 26-NQ/TƯ, Ngày 5/8/2008, của Ban Chấp hành Trung
ương ðảng "Vềnông nghiệp, nông dân, nông thôn”.
22. Tài liệu Hội nghị lần thứ5 Ban chấp hành Trung ương Hội Nông dân
Việt Nam, tháng 7 năm 2010.
23. Nguyễn Văn Tâm (2006), Về ñổi mới tổchức và phương thức hoạt ñộng
của Hội Nông dân Việt Nam, NXB Chính trịquốc gia, Hà Nội.
24. Thực trạng nông nghiệp, nông thôn Việt Nam 1991, NXB Thống kê, Hà
Nội.
25. Lê Trọng (2000), Phát triển và quản lý trang trại trong kinh tếthịtrường,
NXB Nông nghiệp.
26. Văn kiện ðại hội ðại biểu ðảng bộtỉnh Nam ðịnh, lần thứXVII; XVIII.
27. Văn kiện ðại hội ðại biểu ðảng bộhuyện Ý Yên tỉnh Nam ðịnh, lần thứ
XXIII, nhiệm kỳ2010 - 2015.
28. Ý Yên toàn cảnh - Truyền thống và phát triển, NXB Văn hoá Thông tin
2010
29. ðỗVăn Viện (2008), Bài giảng kinh tếhộvà trang trại. Trường ñại học
Nông nghiệp Hà Nội.