Thạc Sĩ Giải pháp mở rộng thị trường bán lẻ cho hệ thống siêu thị Co.opMart trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Mi

Luận văn thạc sĩ năm 2011
Đề tài: Giải pháp mở rộng thị trường bán lẻ cho hệ thống siêu thị Co.opMart trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh

MỤC LỤC
LỜI CAM ðOAN I
LỜI CẢM ƠN II
DANH MỤC CÁC BẢNG VII
DANH MỤC BIỂU ðỒ . VIII
DANH MỤC SƠ ðỒ, HÌNH . IX
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT .X
1. MỞ ðẦU .1
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài 1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu .2
1.2.1. Mục tiêu chung 2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể .2
1.3. ðối tượng và phạm vi nghiên cứu .2
1.3.1. ðối tượng nghiên cứu 2
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu .2
2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN .4
2.1. Cơ sở lý luận về thị trường và hoạt ñộng bán lẻ 4
2.1.1. Lý luận chung về thị trường 4
2.1.1.1. Khái niệm về thị trường .4
2.1.1.2. Phân loại thị trường .4
2.1.1.3. Vai trò và chức năng của thị trường 6
2.1.2. Lý luận về hoạt ñộng bán lẻ 10
2.1.2.1. Khái niệm bán lẻ 10
2.1.2.2. Vai trò của bán lẻ 10
2.1.2.3. Chức năng chủ yếu của hoạt ñộng bán lẻ .11
2.1.2.4. Nguyên tắc bán lẻ 13
2.1.2.5. Các hình thức bán lẻ phổ biến .13
2.1.2.6. Vai trò của hệ thống bán lẻ ñối với doanh nghiệp 15
2.2. Mở rộng thị trường và các nhân tố ảnh hưởng ñến việc mở rộng thị trường
bán lẻ của doanh nghiệp .16
2.2.1. Quan ñiểm về mở rộng thị trường bán lẻ của Doanh nghiệp .16
2.2.2. Nhân tố chủ yếu ảnh hưởng ñến việc mở rộng thị trường của doanh
nghiệp .19
2.2.2.1. Môi trường vĩ mô .19
2.2.2.2. Môi trường vi mô .21
2.2.2.3. Các yếu tố bên trong bản thân doanh nghiệp .23
2.3. Cơ sở thực tiễn của vấn ñề nghiên cứu 26
2.3.1. Kinh nghiệm mở rộng thị trường bán lẻ ở các nước trên thế giới 26
2.3.1.1. Kinh nghiệm mở rộng thị trường của Wal-Mart .27
2.3.1.2. Kinh nghiệm mở rộng thị trường của tập ñoàn Carrefour .30
2.3.2. Thị trường bán lẻ ở Việt Nam và Thành phố HồChí Minh 31
2.3.2.1. Khái quát về thị trường bán lẻ ở Việt Nam .31
2.3.2.2. Sự phát triển của thị trường bán lẻ trên ñịa bàn Thành phố Hồ Chí
Minh 32
3. ðẶC ðIỂM ðỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 34
3.1. ðặc ñiểm ñịa bàn nghiên cứu 34
3.1.1. Một số ñặc ñiểm kinh tế - xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh 34
3.1.1.1. ðiều kiện tự nhiên 34
3.1.1.2. Tình hình kinh tế xã hội của thành phố .34
3.1.2. Một số ñặc ñiểm cơ bản về Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại thành phố
Hồ Chí Minh (Saigon Co.op) 37
3.1.2.1. Quá trình hình thành và phát triển 37
3.1.2.2. Nguyên tắc hoạt ñộng .41
3.1.2.3. Lĩnh vực kinh doanh chủ yếu .41
3.1.2.4. Vai trò và quyền hạn 42
3.1.2.5. Cơ cấu tổ chức quản lý Liên hiệp của Hợp tác xã Thành Phố .43
3.1.3. Giới thiệu về hệ thống siêu thị Co.opMart 48
3.1.4. Tình hình lao ñộng 50
3.1.5. Tình hình vốn và tài sản .54
3.2. Phương pháp nghiên cứu .56
3.2.1. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu .56
3.2.2. Phương pháp phân tích số liệu .57
3.2.2.1. Phương pháp thống kể mô tả .57
3.2.2.3. Phương pháp so sánh 57
3.2.2.4. Phân tích Swot .58
4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .59
4.1. Thực trạng hoạt ñộng kinh doanh của hệ thống siêu thị Co.opMart 59
4.1.1. Thực trạng doanh thu của hệ thống qua các năm. 59
4.1.2. Thực trạng khách hàng của hệ thống qua các năm 61
4.1.3. Thực trạng hàng hóa kinh doanh tại hệ thốngsiêu thị Co.opMart qua
các năm .63
4.1.3.1. Ngành hàng thực phẩm .64
4.1.3.2. Ngành hàng phi thực phẩm .65
4.1.4. Tỷ trọng ngành hàng qua các năm .67
4.2. Thực trạng mở rộng thị trường bán lẻ của hệ thống siêu thị Co.opMart 69
4.2.1. Mở rộng thị trường theo chiều rộng .69
4.2.1.1. Thực trạng mở rộng thị trường trên phạm vicả nước của hệ thống
siêu thị Co.opMart 69
4.2.1.2. Thực trạng mở rộng thị trường trên ñịa bànThành phố Hồ Chí Minh
của hệ thống siêu thị Co.opMart 71
4.2.1.3. Thực trạng mở rộng thị trường theo khu vực 75
4.2.1.4. Tăng cường công tác liên doanh liên kết trong tiêu thụ sản phẩm .77
4.2.2. Mở rộng thị trường theo chiều sâu .79
4.2.2.1. ða dạng hóa các loại hình kinh doanh 79
4.2.2.2. ða dạng hóa sản phẩm 80
4.2.2.3. Mở rộng ñối tượng khách hàng thông qua việc phát triển phương thức
bán hàng trực tuyến 81
4.2.2.4. Công tác phát triển hàng nhãn riêng của hệ thống Co.opMart .82
4.2.2.5. Tăng cường dịch vụ cộng thêm cho khách hàng 83
4.2.2.6. Tăng cường chất lượng phục vụ 85
4.2.2.7. Tăng cường hoạt ñộng marketing .87
4.2.2.8. ðánh giá của khách hàng về hệ thống theo các yếu tố khảo sát .91
4.3. Các yếu tố ảnh hưởng ñến sự mở rộng thị trườngbán lẻ của hệ thống siêu
thị Co.opMart 97
4.3.1. Môi trường vĩ mô 97
4.3.2. Môi trường vi mô .100
4.3.3. Các yếu tố bên trong doanh nghiệp .106
4.4. Một số giải pháp nhằm mở rộng thị trường cho hệ thống siêu thị
Co.opMart 108
4.4.1. Các căn cứ xây dựng giải pháp .108
4.4.1.1. Mục tiêu và phương hướng mở rộng thị trường của Saigon Co.op 108
4.4.1.2. Kết quả phân tích ma trận SWOT của công ty 112
4.4.2 Một số giải pháp chủ yếu nhằm mở rộng thị trường bán lẻ cho hệ thống
siêu thị Co.opMart .114
4.4.2.1. Áp dụng chiến lược giá thu hút khách hàng .114
4.4.2.2. Tăng cường chiến lược hàng hóa 116
4.4.2.3. Tăng cường công tác Marketing .118
4.4.2.4. Nâng cao chất lượng dịch vụ .120
4.4.2.5. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực .122
4.4.2.6. Các biện pháp khác .123
5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 124
5.1. Kết luận. 124
5.2 . Kiến nghị 125
5.2.1. Kiến nghị với Saigon Co.op .125
5.2.2. Kiến nghị với nhà nước .126
TÀI LIỆU THAM KHẢO 128
PHỤ LỤC 01 130
PHỤ LỤC 02 133

1. MỞ ðẦU
1.1. Tính cấp thiết của ñề tài
Theo lộ trình hội nhập tổ chức thương mại thế giới (WTO) thì năm 2009
sẽ là năm bắt ñầu cho cuộc thay ñổi lớn ñối với thịtrường bán lẻ tại Việt Nam
với việc các tập ñoàn, nhà ñầu tư quốc tế sẽ có thểthành lập công ty bán lẻ 100%
vốn nước ngoài thay vì phải xin phép hoặc liên doanh như trước. ðiều ñó cũng
ñồng nghĩa với việc các doanh nghiệp trong nước phải ñối mặt trực tiếp với các
tập ñoàn ña quốc gia mạnh về tài chính, nguồn lực, cung cách quản lý hiện ñại
và tiềm lực vượt trội về thị trường. Thị trường bánlẻ tại Việt Nam ñược ñánh giá
rất tiềm năng, theo nghiên cứu hàng năm của tổ chứctư vấn danh tiếng của Hoa
Kỳ - AT Kearney về thị trường bán lẻ, thì Việt Nam là một trong 30 thị trường
bán lẻ hấp dẫn nhất thế giới trong số 185 nền kinh tế mới nổi. Tính từ năm 2004
cho ñến nay Việt Nam luôn nằm trong top 10 và ñặc biệt ở năm 2008 Việt Nam
ñược xếp hạng nhất trong số 30 thị trường bán lẻ hấp dẫn nhất thế giới; tuy nhiên
ñến năm 2010 thì thứ hạng này rớt xuống hàng thứ 14. Mặc dù vậy thị trường
bán lẻ của Việt Nam vẫn có một sức hút mạnh mẽ ñối với các nhà ñầu tư, các tập
ñoàn bán lẻ nước ngoài và thực tế ñã có mặt những tập ñoàn nước ngoài như
Metro, Big C, Parkson, Lotte Shopping sắp tới là Carrefour, Tesco và ñặc biệt là
nhà phân phối và bán lẻ khổng lồ Wal-Mart.
Trước tình hình ñó Liên hiệp Hợp tác xã Thươngmại Thành phố Hồ Chí
Minh (Saigon Co.op) là ñơn vị chủ quản của hệ thốngsiêu thị Co.opMart, một
ñơn vị tham gia thị trường bán lẻ theo phương thức hiện ñại từ những năm ñầu
thập niên 90, ñã thực hiện việc “ði tắt, ñón ñầu” bằng cách triển khai ngay chiến
lược liên doanh liên kết với các tập ñoàn kinh tế có tiềm lực tài chính, cũng như
kinh nghiệm trong lĩnh vực bán lẻ trong nước nhằm nhanh chóng mở rộng mạng
lưới kinh doanh và chiếm lĩnh thị trường, nâng cao phần; Trước khi các tập ñoàn
bán lẻ nước ngoài từng bước mở rộng thị phần của mình trong lĩnh vực bán lẻ tại
thị trường Việt Nam.
Trước sức tấn công và thâm nhập của các tập ñoàn nước ngoài, thì cuộc
chiến trên thị trường bán lẻ trong thời gian tới sẽvô cùng quyết liệt và không cân
sức. Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại Thành Phố Hồ Chí Minh cần giữ vững và
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế .
2
mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm thì mới có thểtồn tại và phát triển bền
vững trong cuộc cạnh tranh khóc liệt tại sân nhà.
Xuất phát từ thực tiễn ñó, là một thành viên dưới “Mái nhà thân yêu
Saigon Co.op”. Tôi luôn mong muốn ñóng góp một phầncông sức nhỏ bé của
mình trong việc xây dựng và củng cố một nền móng vững chắc cho sự phát triển
của căn nhà, trong ñó có ñại gia ñình hơn 9.000 Anh, Chị, Em ñang cùng nhau
“Vượt qua thách thức, hợp sức thành công” trong cuộc chiến ñầy cam go trước
mắt. ðó chính là nguyên nhân mà tôi chọn ñề tài:
“ Giải pháp mở rộng thị trường bán lẻ cho hệ thống siêu thị Co.opMart
trên ñịa bàn Thành phố Hồ Chí Minh”cho luận văn của mình.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1. Mục tiêu chung
Trên cơ sở phân tích, ñánh giá thị trường bán lẻ của hệ thống siêu thị
Co.opMart, ñề xuất những giải pháp mở rộng thị trường cho hệ thống trong thời
gian tới.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
Hệ thống hoá những vấn ñề lý luận cơ bản về thị trường, mở rộng thị
trường.
Phân tích thực trạng mở rộng thị trường bán lẻ của hệ thống siêu thị
Co.opMart trong thời gian gần ñây.
ðề xuất một số giải pháp nhằm mở rộng thị trường cho hệ thống siêu thị
Co.opMart trong thời gian tới.
1.3. ðối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1. ðối tượng nghiên cứu
ðề tài tập trung nghiên cứu về thị trường bán lẻ của hệ thống siêu thị
Co.opMart thuộc Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại thành phố Hồ Chí Minh.
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế .
3
Phạm vi về nội dung: Nghiên cứu về thị trường bán lẻ và thị phần của hệ
thống siêu thị Co.opMart, các yếu tố ảnh hưởng ñến thị phần, các giải pháp ổn
ñịnh và mở rộng thị trường cho hệ thống siêu thị Co.opMart trên ñịa bàn Thành
phố Hồ Chí Minh.
Phạm vi về không gian: Thị trường bán lẻ của hệ thống siêu thị Co.opMart
trên ñịa bàn thành phố Hồ Chí Minh.
Phạm vi về thời gian: ðề tài ñược thực hiện từ tháng 11 năm 2010 ñến
tháng 9 năm 2011. Các số liệu phục vụ cho nghiên cứu từ năm 2008 ñến năm
2010, thời gian khảo sát thực tế năm 2011.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế .
4
2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
2.1. Cơ sở lý luận về thị trường và hoạt ñộng bán lẻ
2.1.1. Lý luận chung về thị trường
2.1.1.1. Khái niệm về thị trường
Thị trường là tổng thể các mối quan hệ xã hội kinh tế ñược hình thành và
phát triển trước, trong và sau quá trình tái sản xuất mở rộng của xã hội bao gồm
4 giai ñoạn: sản xuất, phân phối, trao ñổi và tiêu dùng.
Thị trường luôn gồm 3 yếu tố chủ yếu: nhu cầu, cungứng và giá cả cùng
các yếu tố hỗ trợ như: ngân hàng, tín dụng, thuế
Thị trường luôn tuân thủ theo 3 quy luật kinh tế cơbản: quy luật cạnh
tranh, quy luật giá trị và quy luật cung cầu.
Tuy nhiên, vai trò của mỗi quy luật ở mỗi giai ñoạncó sự thay ñổi cho
phù hợp với thực tiễn của sản xuất kinh doanh, dịchvụ trên thị trường.
2.1.1.2. Phân loại thị trường
Một trong những bí quyết quan trọng nhất ñể thành công ñó là sự am hiểu
cặn kẽ tính chất của từng loại thị trường. Phân loại thị trường là cần thiết là
khách quan ñể nắm ñược những ñặc ñiểm chủ yếu của từng loại thị trường, song
tùy vào mỗi phương pháp phân loại mà nó có ý nghĩaquan trọng riêng ñối với
quá trình kinh doanh của doanh nghiệp. Có thể phân loại thị trường dựa trên các
tiêu thức sau:
Theo ñiều kiện ñịa lý: có thể chia thị trường ra từng miền trong nước như
miền Bắc, miền Trung, miền Nam. Trong ñó người ta phân tích và thống kê
tất cả các ñặc ñiểm nổi bật của từng miền, ñể làm cơ sở ñịnh hướng các chiến
lược marketing cho các hoạt ñộng của doanh nghiệp.
Thị trường cũng có thể ñược phân ra thành từng vùngnhư: vùng núi, trung
du (cao nguyên), ñồng bằng, vùng biển. Trong nền kinh tế thị trường hiện
ñại, người ta chú trọng nhiều nhất ñến vùng biển vìở ñó có những ñiều kiện
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế .
5
thuận lợi ñể phát triển kinh tế như cảng biển, các mỏ dầu ở thềm lục ñịa và
những trung tâm du lịch.
Thị trường cũng có thể phân chia thành thị trường trong nước và ngoài nước
- Thị trường trong nước: Thị trường trong nước là thị trường mà ở ñó diễn ra
hoạt ñộng mua bán hàng hóa trong phạm vi một quốc gia. Quan hệ mua bán
ñược giao dịch bằng ñồng tiền quốc gia và chịu sự chi phối của luật pháp, sự
ảnh hưởng nền kinh tế chính trị của một quốc gia.
- Thị trường nước ngoài: Thị trường nước ngoài là thị trường mà ở ñó diễn ra
hoạt ñộng mua bán hàng hóa giữa Doanh nghiệp trong nước và các Doanh
nghiệp nước ngoài thông qua một ñồng tiền mà giữa hai Doanh nghiệp thỏa
thuận, thống nhất với nhau. Quan hệ kinh tế ở thị trường này ảnh hưởng rất
lớn tới nền kinh tế của các quốc gia trên thế giới.Trong giai ñoạn quốc tế
hoá kinh tế hiện nay, thị trường quốc tế ñóng một vai trò hết sức quan trọng.
Nhiều nhà sản xuất hướng ra thị trường quốc tế ñể phục vụ cho thị trường
nội ñịa thông qua các hoạt ñộng kinh doanh xuất nhập khẩu.
Theo sản phẩm: thị trường ñược chia ra thành thị trường tư liệu sản xuất, thị
trường hàng tiêu dùng và thị trường dịch vụ.
Theo sự cạnh tranh trên thị trường: thị trường ñượcchia ra thành thị trường
ñộc quyền, thị trường cạnh tranh hoàn hảo, thị trường ñộc quyền nhóm và thị
trường cạnh tranh ñộc quyền.
- Thị trường cạnh tranh hoàn hảo: Không có Doanh nghiệp nào chi phối mạnh
ñến giá cả thị trường, quan hệ kinh tế ổn ñịnh, kích thích Doanh nghiệp ñổi
mới công nghệ, thỏa mãn nhu cầu ở mức ñộ cao và khuyến khích lược lượng
sản xuất phát triển, tuy nhiên trên thực tế hiếm cóDoanh nghiệp tham gia
vào hình thái phát triển thị trường cạnh tranh hoànhảo.
- Thị trường cạnh tranh không hoàn hảo: Phần lớn Doanh nghiệp tham gia
hình thái thị trường vừa có cạnh tranh vừa có ñộc quyền tức là thị trường
cạnh tranh không hoàn hảo. Ở hình thái này, Doanh nghiệp phải tuân theo
qui luật cạnh tranh vừa phải tìm giải pháp trở thành ñộc quyền ñể chi phối thị
trường.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ngô Bình – Nguyễn Khánh Trung (2009), Marketing ðương ñại, NXB
ðại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.
2. Hoàng Minh ðường - Nguyễn Thừa Lộc (2005), Quản trị Doanh Nghiệp
thương mại. NXB Lao ðộng Xã Hội.
3. ðinh Sơn Hùng (2008), Hệ thống kênh phân phối bán lẻ hàng hóa tiêu
dùng cá nhân trên ñịa bàn thành phố Hồ Chí Minh - Thực trạng và giải
pháp. Báo cáo tóm tắt, lưu trữ tại Thư viện Viện Kinh tế và mạng LAN –
VNCPT 12.04.2008.
4. Lê Thế giới, Nguyễn Xuân Lãn, Võ Quang Trí (2007), Quản trị
Marketing, NXB Tài Chính.
5. Nguyễn Phạm ðăng Khoa (2007), Sam Walton & WAL-MART“Giàu
nhất nhờ bán hàng rẻ nhất”, Nhà xuất bản Trẻ.
6. Nguyễn Xuân Lãn, Nguyễn Thị Lan Hương, ðường Thị Liên Hà (2011),
Hành vi người tiêu dung,NXB Tài chính.
7. Phan Thanh Lâm, Phan Nguyễn Trung Hiếu (2009), Kỹ năng quản lý siêu
thị, NXB Phụ nữ.
8. Hoàng Trọng – Chu Nguyễn Mộng Ngọc (2008), Phân tích dữ liệu nghiên
cứu với SPSS, NXB. Hồng ðức.
9. Nguyễn ðình Thọ - Nguyễn Thị Mai Trang (2011), Giáo trình nghiên
nghiên cứu thị trường, NXB Lao ðộng.
10. Nguyễn Thị Mai Trang (Khoa kinh tế, ðHQG-HCM), Chất lượng dịch vụ,
sự thỏa mãn và lòng trung thành của khách hàng siêuthị tại Thành phố
Hồ Chí Minh, Tạp chí Phát triển KH&CN, tập 9, số 10 – 2006.
11. Karsten Bredemeier, biên dịch Hoàng Hà, Nhật An (2008), Nghệ thuật
bán hàng khiêu khích, NXB Tổng hợp Tp.HCM.
12. Michael T. Bosworth, Biên dịch Lâm ðặng Cam Thảo (2010), Giải pháp
bán hàng, NXB Tổng hợp Tp.HCM.
13. Michael Hugos, Biên dịch Cao Hồng ðức(2010) Quản trị chuỗi cung ứng,
NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế .
129
14. Philip Kotler, lược dịch Phan Thăng - Vũ Thị Phượng- Giang Văn Chiến
(2007), Marketing căn bản, NXB Thống kê.
15. Một số trang web tham khảo
http://vnexpress.nethttp://dantri.com.vn
http://thegioibanle.vnhttp://www.vietnambranding.com
http://www.hiephoibanle.vnhttp://www.vnecon.vn
http://www.thuongtruong.com.vnhttp://www.tintuconline.com.vn
http://www.thuongmai.vnhttp://www.tin247.com
http://www.baocongthuong.com.vnhttp://www.stockbiz.vn
http://www.baodoanhnghiep.com.vn http://tuoitre.vn