Báo Cáo Giải pháp hạn chế rủi ro trong phương thức thanh toán tín dụng chứng từ tại Ngân hàng Thương mại cổ

LỜI MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết nghiên cứu của đề tài
Trong xu thế quốc tế hóa mạnh mẽ, nền kinh tế Việt Nam đang dần hội nhập với nền kinh tế khu vực và kinh tế thế giới. Ngày 11/1/2007 trở thành dấu mốc quan trong khi Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 150 của Tổ chức thương mại Thế giới (WTO). Đây là một sự kiện quan trọng mở ra nhiều cơ hội cho nền kinh tế Việt Nam. Các hoạt động kinh tế đối ngoại nói chung và hoạt động thương mại đầu tư nói riêng được mở rộng. Hoạt động xuất nhập khẩu vì đó cũng phát triển và gia tăng về kim ngạch, tạo cơ hội lớn cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu, từ đó làm tăng vai trò của các ngân hàng thương mại qua công tác thanh toán xuất nhập khẩu. Trong bối cảnh đó, các ngân hàng thương mại Việt Nam trong nhiều năm qua đã không ngừng phát triển và nâng cao hoạt động thanh toán quốc tế, đa dạng hóa các phương thức thanh toán như chuyển tiền, nhờ thu, tín dụng chứng từ Trong đó, phương thức thanh toán bằng tín dụng chứng từ là một nghiệp vụ cơ bản, phục vụ đắc lực cho hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp trong nền kinh tế và đóng góp một phần không nhỏ vào doanh thủ của ngân hàng. Lợi ích mà nghiệp vụ thanh toán quốc tế nói chung và thanh toán bằng tín dụng chứng từ nói riêng đem lại cho ngân hàng rất lớn. Tuy nhiên, tín dụng chứng từ là một nghiệp vụ không hề đơn giản và chưa phải là một phương thức thanh toán hoàn hảo, do đó những rủi ro mà nó đem lại vẫn còn tồn tại. Chính vì vậy, công tác hạn chế và phòng ngừa rủi ro trong phương thức tín dụng chứng từ của Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam càng có ý nghĩa quan trọng và đòi hỏi phải có sự quan tâm thích đáng.
Từ nhận thức đó, người viết quyết định chọn đề tài “Giải pháp hạn chế rủi ro trong phương thức thanh toán tín dụng chứng từ tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long”
Báo cáo thực tập gồm 3 chương với kết cấu như sau:
Chương I: Phương thức tín dụng chứng từ và các rủi ro phát sinh trong phương thức tín dụng chứng từ.
Chương II: Thực trạng rủi ro và hạn chế rủi ro trong phương thức tín dụng chứng từ tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long.
Chương III: Giải pháp hạn chế rủi ro trong phương thức tín dụng chứng từ đối với các ngân hàng thương mại Việt Nam.
2. Mục đích nghiên cứu
Báo cáo thực tập nghiên cứu về lý luận phương thức tín dụng chứng từ, rủi ro trong phương thức tín dụng chứng từ và thực trạng áp dụng và hạn chế rủi ro trong phương thức tín dụng chứng từ tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long; từ đó đưa ra những đề xuất, kiến nghị biện pháp hạn chế rủi ro trong phương thức tín dụng chứng từ tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long.
3. Đối tượng nghiên cứu
Các rủi ro phát sinh trong phương thức thanh toán tín dụng chứng từ tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long.
4. Phạm vụ nghiên cứu
- Tại: Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long
- Thời gian nghiên cứu: 2008 – 2011
5. Phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu và tổng hợp các tài liệu liên quan từ sách, tạp chí, các luận văn đã nghiên cứu từ trước và qua đợt thực tập tại phòng Thanh toán quốc tế thuộc Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long.
- Dùng casestudy, các tình huống minh họa để phân tích, làm rõ rủi ro mà Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long gặp phải trong phương thức tín dụng chứng từ.
Do hạn chế về tài liệu cũng như kiến thức chuyên ngành nên Báo cáo thực tập của tôi khó tránh khỏi những thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến từ phía thầy cô để tôi hoàn thiện Báo cáo thực tập hơn nữa.
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG I: PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ VÀ CÁC RỦI RO 4
PHÁT SINH TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ 4
I. GIỚI THIỆU VỀ PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ 4
1. Khái niệm chung về phương thức tín dụng chứng từ. 4
2. Nội dung phương thức tín dụng chứng từ. 5
2.1. Thư tín dụng – Công cụ quan trọng của thanh toán TDCT. 5
2.2. Chủ thể tham gia thanh toán L/C và trách nhiệm của chủ thể đó. 6
2.3. Quy trình thanh toán L/C 8
II. CÁC RỦI RO PHÁT SINH TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ 9
1. Khái niệm chung về rủi ro trong phương thức thanh toán tín dụng chứng từ 9
2. Phân loại 9
2.1.Rủi ro do nhân tố khách quan. 9
2.2. Rủi ro do nhân tố chủ quan gây ra. 11
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG RỦI RO VÀ HẠN CHẾ RỦI RO 14
TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH NAM THĂNG LONG 14
I. GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH NAM THĂNG LONG. 14
1. Cơ cấu tổ chức và nhiệm vụ các phòng ban tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Nam Thăng Long. 14
1.1. Cơ cấu tổ chức. 14
1.2. Chức năng của các phòng ban. 14
2. Các lĩnh vực kinh doanh chủ yếu tại Ngân hàng TMCP Công Thương – Chi nhánh Nam Thăng Long. 16
2.1. Sản phẩm thanh toán xuất nhập khẩu. 16
2.2. Sản phẩm tiền gửi 16
2.3. Sản phẩm cho vay. 16
3. Tình hình hoạt động của Ngân hàng TMCP Công Thương – Chi nhánh Nam Thăng Long những năm gần đây. 17
II. TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN QUỐC TẾ THEO PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH NAM THĂNG LONG 18
1. Tình hình chung của hoạt động Thanh toán quốc tế. 18
1.1. Về doanh số TTQT. 18
1.2. Về quan hệ đại lý và hệ thống tài khoản. 19
2. Tình hình hoạt động Thanh toán quốc tế bằng Tín dụng chứng từ. 19
2.1. Tỷ trọng thanh toán bằng L/C 19
2.2. Tình hình thanh toán L/C hàng xuất 21
2.3. Tình hình thanh toán L/C hàng nhập. 21
III. THỰC TRẠNG RỦI RO VÀ HẠN CHẾ RỦI RO TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG–CHI NHÁNH NAM THĂNG LONG 22
1. Một số rủi ro đặc trưng phát sinh trong thanh toán tín dụng chứng từ tại Ngân hàng Vietinbank – Chi nhánh Nam Thăng Long. 22
1.1. Rủi ro từ phía khách hàng. 22
1.2. Rủi ro nghiệp vụ. 25
2. Thực trạng hạn chế rủi ro trong phương thức tín dụng chứng từ tại Ngân hàng TMCP Công Thương – Chi nhánh Nam Thăng Long. 26
2.1. Một số biện pháp hạn chế rủi ro được áp dụng tại Ngân hàng TMCP Công Thương – Chi nhánh Nam Thăng Long. 26
2.2. Những mặt còn tồn tại 28
CHƯƠNG III: GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG –. 30
CHI NHÁNH NAM THĂNG LONG 30
I. ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TRONG PHƯƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG – CHI NHÁNH NAM THĂNG LONG 30
1. Các biện pháp phòng ngừa. 30
1.1 Thực hiện tốt các biện pháp nghiệp vụ để phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro trong thanh toán quốc tế. 30
1.2. Phát triển dịch vụ tư vấn cho khách hàng. 34
1.3. Xây dựng chính sách khách hàng và hệ thống tiếp thị nhằm phát triển có chọn lọc đối tượng khách hàng. 35
1.4 Đầu tự nghiên cứu thị trường và ngành hàng. 38
1.5. Phát triển và nâng cao chất lượng quan hệ với ngân hàng đại lý. 39
1.6. Nâng cao năng lực quản trị rủi ro trong hoạt động TTQT bằng TDCT 40
2. Các bỉện pháp hỗ trợ. 40
2.1. Công tác tuyển chọn và đào tạo đội ngũ cán bộ chuyên môn đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế về ngân hàng. 40
2.2.Hoàn thiện cư sở hạ tầng công nghệ phục vụ cho hoạt động thanh toán quốc tế nói chung và thanh toán quốc tể bằng L/C nói riêng. 41
II. KIẾN NGHỊ 42
1. Kiến nghị đối với Nhà nước. 42
1.1. Tạo sự ổn định môi trưởng kinh tế vĩ mô. 42
1.2 Hoàn thiện môi trường pháp lý cho giao dịch thanh toán TĐCT. 43
2. Kiến nghị đối với đơn vị kinh doanh xuất nhập khẩu. 44
KẾT LUẬN 46
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 48