Tài liệu Dược lý học đại cương

DƯỢC LÝ HỌC ĐẠI CƯƠNG
MỤC TIÊU, YÊU CẦU :
- Nắm vững những khái niệm cơ bản về dược lý học đại cương và biết vận
dụng những khái niệm ấy trong các chương mục dược lý chuyên đề.
- Nắm vững 2 quá trình cơ bản dược lý học : Dược lực và dược động, biết
sử dụng thuốc một cách hợp lý, an tòan và có hiệu quả.


I. NHỮNG KHÁI NIỆM CƠ BẢN :
1.1. DƯỢC LỰC HỌC :
Là môn khoa học nghiên cứu về tương tác (interaction) giữa thuốc (D)
và hệ thống sống (R) .
Tương tác có nghĩa là tác động qua lại : Thuốc tác động lên hệ thống
sống (D →R), thuộc phạm trù nghiên cứu của dược lự học
(Pharmacodynamics), còn hệ thống sống tác động trở lại đối với thuốc (R
→D), thuộc phạm trù nghiên cứu của dược động học (Pharmacokinetics).
Dược lực và dược động là 2 quá trình cơ bản của dược lý học, chúng vận
động, đan xen vào nhau, tạo ra những hiệu ứng dược lý. Vận dụng tối đa
những hiệu ứng mong muốn vào mục đích điều trị và hạn chế hết mức hiệu
ứng không mong muốn của thuốc, nhằm nâng cao hiệu quả điều trị, giảm
thiểu tai biến, góp phần bảo vệ sức khỏe của nhân dân, là mục tiêu yêu
cầu chung của dược lý học
Dược lý học là môn khoa học bản lề, nối liền giữa cơ sở và lâm
sàng, giữa lý luận và thực tiễn, liên hệ rất mật thiết đến các môn khoa học
cơ bản, y học cơ sở, tóan học, thống kê sinh học, hóa học, y học điện tử,
pháp y, luân lý và xã hội học các môn học liên hệ đó, thúc đẩy dược lý
học phát triển và sự phát triển của dược lý học trở lại đáp ứng ngày càng
tốt hơn, mang lại hiệu quả điều trị cao hơn cho thực tiễn lâm sàng.
Dược lý học vận dụng phương pháp phân tích và tổng hợp, kết hợp
chặt chẽ giữa nguyên lý – thực nghiệm – lâm sàng và kết quả lâm sàng,
luôn luôn là nơi kiểm nghiệm một cách chính xác tòan bộ công tác nghiên
cứu của chúng ta.
Để đảm bảo đạt đến hiệu quả chung cuộc trong điều trị, người thầy
thuốc phải nắm vững sự biến đỗi của thuốc qua 4 giai đọan sau :
1. Giai đọan khả dung sinh học (Bioavailability) : Chọn lựa thuốc,
xác định liều lượng, dạng thuốc và con đường đưa thuốc vào cơ
thể.


3 http://www.ebook.edu.vn