Luận Văn Đổi mới hoạt động của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn, Ngân hàng Công thương Việt Nam

MỞ ĐẦU 1
Chương 1: NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA NÓ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 6
Ngân hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường 6
Hoạt động của ngân hàng thương mại trong nền kinh tế thị trường 14
Thời cơ và thách thức chủ yếu đối với các ngân hàng thương mại trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế 23
Kinh nghiệm của một số chi nhánh Ngân hàng Công thương Việt Nam trong đổi mới hoạt động 28
Chương 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA CHI NHÁNH KHU CÔNG NGHIỆP TIÊN SƠN
34
Khái quát sự ra đời, phát triển của chi nhánh 34
Thực trạng tình hình hoạt động kinh doanh của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn 36
Tình hình hoạt động xã hội của chi nhánh 48
Đánh giá chung về hoạt động của chi nhánh 51
Những bài học kinh nghiệm thực tiễn 60
Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP TIẾP TỤC ĐỔI MỚI HOẠT ĐỘNG CỦA CHI NHÁNH KHU CÔNG NGHIỆP TIÊN SƠN
62
Định hướng chung 62
Các giải pháp tiếp tục đổi mới hoạt động của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn 66
KẾT LUẬN 87
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 89
PHỤ LỤC 92

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Chuyển sang nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế, lĩnh vực tài chính, ngân hàng có vai trò ngày một quan trọng hơn. Hệ thống ngân hàng thương mại có ảnh hưởng mạnh đến sự phát triển toàn diện nền kinh tế quốc dân, đặc biệt đối với các địa bàn có khu công nghiệp mới hoạt động, nơi có nhiều doanh nghiệp đang ở trong giai đoạn đầu hoạt động sản xuất kinh doanh. Tại đó, vai trò của các ngân hàng thương mại còn quan trọng hơn, cung cấp vốn, dịch vụ ngân hàng và hỗ trợ thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp.
Khu Công nghiệp Tiên Sơn là khu công nghiệp đầu tiên của tỉnh Bắc Ninh được thành lập từ ngày 18/12/1998. Đặc điểm chung của các doanh nghiệp đầu tư vào khu công nghiệp này là các ngành nghề có công nghệ cao, ngành công nghiệp sạch hoặc ít ô nhiễm môi trường và có quy mô tương đối lớn. Mặt khác, các doanh nghiệp ở đây do đang trong quá trình xây dựng và lắp đặt mới nhà xưởng, máy móc nên cần một lượng vốn lớn; do đó rất cần sự hỗ trợ của hệ thống ngân hàng thương mại đang hoạt động trên địa bàn huyện Tiên Du và Từ Sơn.
Nằm trong hệ thống các ngân hàng thương mại đang hoạt động tại địa bàn, chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn, Ngân hàng Công thương Việt Nam (sau đây gọi tắt là chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn) sau ba năm hoạt động đã đóng góp rất lớn vào sự nghiệp phát triển doanh nghiệp và Khu Công nghiệp Tiên Sơn. Tuy nhiên, trong điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước đã có những bước phát triển mới, hệ thống doanh nghiệp trong Khu Công nghiệp Tiên Sơn đòi hỏi các ngân hàng thương mại nói chung, chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn nói riêng phải đổi mới hoạt động của mình. Điều đó không chỉ nhằm đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp này mà còn là sự đòi hỏi của quá trình hội nhập và thực hiện các hiệp định kinh tế song phương giữa nước ta với các nước khác trên thế giới.
Trước yêu cầu cấp bách đó, chủ đề "Đổi mới hoạt động của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn, Ngân hàng Công thương Việt Nam" đã được tác giả lựa chọn làm đề tài luận văn Thạc sĩ. Tác giả mong muốn thông qua bản luận văn này đóng góp một phần nhỏ bé vào quá trình không ngừng đổi mới hoạt động của Ngân hàng Công thương Việt Nam nói chung, chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn nói riêng.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Liên quan đến đề tài đổi mới hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại đã có một số đề tài cấp Bộ, ngành, luận án tiến sỹ và luận văn thạc sỹ đề cập ở những góc độ, phạm vi khác nhau. Nhiều giải pháp và đề xuất trong các công trình khoa học trên đã được ứng dụng vào thực tiễn hoạt động của các ngân hàng thương mại. Dưới góc độ đổi mới hoạt động của ngân hàng thương mại, khía cạnh gần nhất với đề tài nghiên cứu, có thể kể ra một số công trình khoa học sau:
Tác giả Lê Thị Hương (2003) với luận án tiến sĩ Kinh tế: "Nâng cao hiệu quả hoạt động đầu tư của các Ngân hàng Thương mại Việt Nam" đã thành công trong việc phát triển các mô hình đánh giá hoạt động đầu tư của các ngân hàng thương mại, đặc biệt là các hoạt động đầu tư chứng khoán và cho vay. Trong đó, tác giả tập trung đánh giá vào sự sinh lời của các ngân hàng thương mại trong giai đoạn 1996-2001. Tuy nhiên, luận án trên mới chỉ đề cập đến khía cạnh vi mô của hệ thống ngân hàng thương mại.
Tiến sĩ Lê Anh Tuấn trong một đề tài liên quan đến hoạt động kinh doanh ngoại tệ của các ngân hàng thương mại nhà nước đã sử dụng phương pháp nghiên cứu tình huống cụ thể tại Ngân hàng Công thương Việt Nam. Tác giả đã phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động này dựa trên một nền tảng vững chắc của những lý thuyết hiện đại nhất. Theo đó, các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh ngoại tệ đã được đề xuất một cách có hệ thống và dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn vững chắc.
Luận án tiến sĩ Kinh tế với đề tài "Hoạt động tín dụng của hệ thống ngân hàng thương mại Nhà nước ở nước ta hiện nay", tác giả Lê Đức Thọ (2005) đã đề cập đến thực trạng hoạt động tín dụng của hệ thống các ngân hàng thương mại nhà nước và những tác động tới quá trình phát triển kinh tế-xã hội ở Việt Nam. Tác giả đã đề xuất các giải pháp đổi mới hoạt động tín dụng của hệ thống ngân hàng thương mại nhà nước Việt Nam, phù hợp với yêu cầu đổi mới và gắn với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam đến năm 2010.
Ở mức độ chuyên sâu hơn, tác giả Nguyễn Hữu Tuấn đã đi sâu phân tích mặt chất lượng của hoạt động kinh doanh của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam. Luận án tiến sĩ Kinh tế với đề tài "Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam" đã đánh giá toàn diện các mặt của hoạt động kinh doanh tại ngân hàng thương mại nhà nước đặc thù này. Trên cơ sở đó, tác giả đã đưa ra một hệ thống các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh của ngân hàng này. Tuy nhiên, với đặc thù riêng vốn có của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam nên hệ thống giải pháp trên khó có thể đưa ra vận dụng vào các ngân hàng thương mại khác.
Trong các công trình khoa học kể trên, các tác giả đề cập đến sự đổi mới hoạt động của ngân hàng thương mại bằng cách phân tích tính hiệu quả hoạt động của ngân hàng trên các mặt khác nhau. Điều đó tạo ra sự chuyên sâu cần thiết nhưng thiếu đi sự toàn diện trong khi các hoạt động hoặc dịch vụ của ngân hàng thương mại lại có sự hỗ trợ qua lại lẫn nhau. Thực tế này đã thôi thúc tác giả đi vào phân tích một cách tổng thể những mặt khác nhau của quá trình đổi mới hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
Mục đích của luận văn là nghiên cứu, đánh giá đúng thực trạng hoạt động, những mặt thành công và những yếu kém, trên cơ sở đó đề xuất giải pháp tiếp tục đổi mới hoạt động của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập kinh tế quốc tế.
Để thực hiện mục đích trên, luận văn có nhiệm vụ:
- Hệ thống hoá và làm sáng tỏ hơn một số vấn đề chung về hoạt động của ngân hàng thương mại trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập kinh tế quốc tế.
- Phân tích thực trạng hoạt động của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn từ ngày thành lập đến nay, đánh giá những kết quả đạt được, những hạn chế, vướng mắc và nguyên nhân.
- Đề xuất giải pháp tiếp tục đổi mới hoạt động của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
Đối tượng nghiên cứu: Toàn bộ hoạt động của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn.
Phạm vi nghiên cứu: Từ ngày thành lập chi nhánh (2004) đến nay.
5. Phương pháp nghiên cứu của luận văn
Trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật lịch sử và chủ nghĩa duy vật biện chứng, các phương pháp được sử dụng trong quá trình thực hiện luận văn gồm: Phương pháp so sánh, phân tích kết hợp với phương pháp hệ thống hoá để đưa ra nhận xét đánh giá các vấn đề. Bên cạnh đó, luận văn cũng vận dụng kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học có liên quan để làm sâu sắc hơn các cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài. Đề tài kết hợp những vấn đề của kinh tế học hiện đại với tổng kết thực tiễn hoạt động của chi nhánh.
6. Những đóng góp khoa học của luận văn
- Tổng kết thực tiễn, đánh giá đúng thực trạng hoạt động của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn từ ngày thành lập đến nay.
- Góp phần đổi mới nâng cao hiệu quả hoạt động của chi nhánh.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Ngân hàng thương mại và hoạt động của nó trong nền kinh tế thị trường.
Chương 2: Thực trạng hoạt động của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn.
Chương 3: Định hướng và giải pháp tiếp tục đổi mới hoạt động của chi nhánh Khu Công nghiệp Tiên Sơn.