Luận Văn Định hướng chiến lược cho thu hút Đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam thời kỳ sau khủng hoảng v

MỤC LỤC


CHƯƠNG I: TÁC ĐỘNG CỦA CUỘC KHỦNG HOẢNG VÀ SUY THOÁI KINH TẾ THẾ GIỚI 2007-2009 ĐẾN HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TRÊN TOÀN CẦU 2

1. Diễn biến cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế thế giới 2007-2009 2
2. Tác động của cuộc khủng hoảng và suy thoái kinh tế thế giới giai đoạn 2007-2009 đến hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài trên toàn cầu 8
2.1. Tác động của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế thế giới đến hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài của các
công ty, tập đoàn xuyên quốc gia (TNCs) 10
2.1.1. Tác động làm thiếu hụt nguồn lực tài chính của các công ty, tập
đoàn xuyên quốc gia 10
2.1.2. Tác động do tâm lý e ngại về tình hình kinh tế ảm đạm đến hoạt
động đầu tư nước ngoài của các TNCs 12
2.2. Tác động của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế đến dòng vốn FDI theo từng khu vực trên thế giới 13
2.2.1. Khu vực các nền kinh tế phát triển: Bắc Mỹ, khu vực EU, các quốc
gia phát triển tại châu Á, khu vực Cộng đồng các quốc gia độc lập
CIS, các quốc gia phát triển khác
14
2.2.2. Khu vực các nền kinh tế đang phát triển (Đông, Nam và Đông Nam
Á, Tây Á, châu Phi, châu Mỹ La tinh) 15
2.2.3. Khu vực các nền kinh tế chuyển tiếp 16
3. Chính sách đối phó của các quốc gia trên thế giới trước cuộc khủng hoảng và suy thoái kinh tế và tác động đến hoạt động đầu tư trực tiếp
nước ngoài
16
3.1. Những xu hướng chính về chính sách thúc đẩy hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài trên thế giới 18
3.1.1. Chính sách trên cấp độ quốc tế 18
3.1.2. Chính sách trên cấp độ quốc gia 19
3.2. Chính sách đối phó cụ thể của một số nền kinh tế trong khu vực 20
3.2.1. Trung Quốc 20
3.2.2. Ấn Độ 22
3.2.3. Khu vực các quốc gia Đông Nam Á - ASEAN 24

CHƯƠNG II: BẢN CHẤT CỦA HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP

NƯỚC NGOÀI VÀ XU HƯỚNG ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TRÊN TOÀN CẦU GIAI ĐOẠN SAU KHỦNG HOẢNG VÀ SUY THOÁI KINH TẾ 26

1. Nghiên cứu về bản chất đầu tư trực tiếp nước ngoài 27
1.1. Cơ sở cho hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài 27
1.1.1. Lợi ích của nhà đầu tư 27
1.1.2. Lợi ích của quốc gia nhận đầu tư 29
1.2. Phân loại đầu tư trực tiếp nước ngoài 33
1.3. Những yếu tố thúc đẩy hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài 36
1.3.1. Nhóm yếu tố nền tảng của môi trường đầu tư 36
1.3.2. Nhóm yếu tố nguồn lực hỗ trợ hoạt động đầu tư 38
1.3.3. Nhóm yếu tố chính sách hỗ trợ hoạt động đầu tư 41
1.4. Nhận xét về bản chất dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại
Việt Nam 42
1.4.1. Nhóm đối tác tìm kiếm tài nguyên 42
1.4.2. Nhóm đối tác tìm kiếm thị trường 44
1.4.3. Nhóm đối tác tìm kiếm hiệu quả 45
2. Xem xét các nhân tố thúc đẩy đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt
Nam 45
2.1. Thế mạnh không còn là tài nguyên thiên nhiên 45
2.2. Cơ hội khi Việt Nam có cơ cấu dân số vàng 47
2.3. Những thách thức trong các ngành công nghiệp phụ trợ 48
2.4. Sự cạnh tranh ngày càng lớn từ các quốc gia trong khu vực 50
2.5. Trọng tâm xây dựng thế mạnh chiến lược của Việt Nam trong tương lai 52
3. Xu hướng chuyển dịch cơ cấu đầu tư trực tiếp nước ngoài giai đoạn sau khủng hoảng và suy thoái kinh tế 56
3.1. Trên phạm vi toàn cầu 56
3.1.1. Xu hướng dịch chuyển cơ cấu FDI theo vùng 56
3.1.2. Xu hướng dịch chuyển cơ cấu FDI theo ngành 57
3.1.3. Xu hướng dịch chuyển cơ cấu FDI theo hình thức đầu tư 58
3.2. Khu vực Đông Á – Đông Nam Á 59
3.3. Việt Nam 60
3.3.1. Xu hướng dịch chuyển cơ cấu FDI theo vùng 60
3.3.2. Xu hướng dịch chuyển cơ cấu FDI theo ngành 60

CHƯƠNG III: XÂY DỰNG ĐỊNH HƯỚNG CHIẾN LƯỢC CHO THU HÚT ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN SAU KHỦNG HOẢNG KINH TẾ THẾ GIỚI 2008-2009 62

1. Tổng quan về Định hướng chiến lược cho thu hút Đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam giai đoạn sau khủng hoảng kinh tế thế giới2008-2009 62
1.1. Sự cần thiết phải có một định hướng chiến lược 62
1.2. Mục đích của việc đề ra định hướng chiến lược 65
1.3. Cấu trúc của bản định hướng chiến lược 65
2. Nội dung Định hướng chiến lược cho thu hút Đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam giai đoạn sau khủng hoảng kinh tế thế giới 2008- 2009 66
2.1. Mục tiêu và nhiệm vụ của hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài giai đoạn sau khủng hoảng kinh tế thế giới 66
2.2. Định hướng thu hút Đầu tư trực tiếp nước ngoài 67
2.2.1. Định hướng theo ngành và lĩnh vực kinh tế 67
2.2.2. Định hướng theo vùng kinh tế 75
2.2.3. Định hướng theo đối tác đầu tư 77
2.3. Hoạch định nhóm giải pháp chiến lược 83
2.3.1. Nhóm giải pháp đặt ra cho nhà nước 83
2.3.2. Nhóm giải pháp đặt ra cho chính quyền địa phương 87
2.3.3. Nhóm giải pháp đặt ra cho khu vực doanh nghiệp trong nước 88
Trong giai đoạn 10 năm 2000 - 2009, thu hút nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam đã đạt được những kết quả đáng khen ngợi, góp phần quan trọng vào nhiệm vụ chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hiện đại. Tuy nhiên, trước bối cảnh thế giới đầy biến động với những hậu quả mà cuộc khủng hoảng và suy thoái kinh tế thế giới để lại, xu hướng lưu chuyển dòng vốn đầu tư quốc tế đã cho thấy những thay đổi nhất đinh. Đây là những thách thức, nhưng cũng chính là cơ hội cho hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong giai đoạn tới. Bên cạnh đó, trong mỗi quá trình vận động và phát triển của nền kinh tế trong nước, vai trò của FDI cũng đã có những thay đổi nội tại và giai đoạn này cũng không phải ngoại lệ. Vì vậy, chúng tôi đã tiến hành nghiên cứu để tài “Định hướng chiến lược cho thu hút Đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam thời kỳ sau khủng hoảng và suy thoái kinh tế thế giới 2008-2009”. Đề tài gồm 3 chương với các nội dung tương ứng:

Chương I: Phân tích tổng quan về những tác động của cuộc khủng hoảng và suy thoái kinh tế đến hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài trên toàn cầu; cùng với chính sách đối phó của các quốc gia trên thế giới.

Chương II: Nghiên cứu bản chất của hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài, trên cơ sở đó nhận định xu hướng đầu tư trực tiếp nước ngoài trên toàn cầu và Việt Nam giai đoạn sau khủng hoảng và suy thoái kinh tế thế giới.

Chương III: Đề ra định hướng và kiến nghị các giải pháp chiến lược cho hoạt động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài của Việt Nam giai đoạn sau khủng hoảng và suy thoái kinh tế thế giới.

Qua đề tài, chúng tôi muốn đưa ra những đánh giá về tình hình thu hút Đầu tư trực tiếp nước ngoài trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng, từ đó xây dựng được bước đi cần thiết cho hoạt động thu hút Đầu tư trực tiếp nước ngoài, đảm bảo phù hợp với xu hướng quốc tế và tình hình phát triển kinh tế xã hội Việt Nam trong những giai đoạn tiếp theo.