Thạc Sĩ Điều tra phân vùng sinh thái và đánh giá thực trạng khai thác cây thức ăn gia súc xã Hùng Sơn huyện

MỞ ĐẦU


Việt Nam là một nước có nền nông nghiệp phát triển lâu đời với hai ngành chính là trồng trọt và chăn nuôi. Trong đó chăn nuôi đặc biệt chiếm vị trí quan trọng. Đây là một ngành kinh tế đem lại lợi nhuận cao và hiện đang là thế mạnh của các tỉnh miền núi. Nhu cầu phát triển chăn nuôi của các hộ nông dân ngày một lớn, hình thức chăn thả tự nhiên như trước đã không đáp ứng được, do đó đòi hỏi các nhà nghiên cứu phải nhanh chóng tìm ra phương hướng cho việc phát triển các nguồn thức ăn xanh, đặc biệt là cỏ trồng đồng thời có biện pháp khai thác, sử dụng nguồn thức ăn đó một cách có hiệu quả nhất.
Chúng ta biết rằng đồng cỏ là kho dự trữ năng lượng tiềm tàng, gia súc sẽ chuyển hoá năng lượng chứa trong đồng cỏ thành thức ăn của con người. Sự phát triển của đồng cỏ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như khí hậu, đất đai, các hình thức tác động của con người . Sự sinh trưởng của thảm cỏ cũng có sự biến động theo mùa rõ rệt. Ở các vùng sinh thái khác nhau thì thảm cỏ có sự phát triển khác nhau, tạo nên các loại thảm cỏ với năng suất khác nhau. Chính vì vậy mà việc phân vùng sinh thái có ý nghĩa hết sức quan trọng, nó giúp ta phân định các quy luật sinh thái đặc thù của từng vùng, tiểu vùng. Nó còn là cơ sở cho việc quy hoạch, phân vùng kinh tế, đặc biệt là các vùng có khả năng dùng làm đồng cỏ phục vụ cho phát triển chăn nuôi, lập phương án sử dụng hợp lý các kiểu đồng cỏ, cây trồng làm thức ăn gia súc, góp phần phát triển bền vững chăn nuôi địa phương.
Hiện nay, chăn nuôi gia súc ở các tỉnh miền núi phía Bắc đang chuyển dịch dần từ hình thức quảng canh sang thâm canh, nuôi nhốt thu cắt thức ăn xanh và cho ăn tại chuồng. Tuy nhiên diện tích cỏ trồng vẫn chiếm một tỷ lệ rất nhỏ so với diện tích đất trống dẫn đến thiếu thức ăn cho gia súc, đặc biệt là thức ăn cho gia súc.Trước nhu cầu thực tiễn đó đã có rất nhiều chương trình, dự án nhập nội một số giống cỏ năng suất cao có thể trồng trong điều kiện của Việt Nam đã trồng thử nghiệm ở nhiều nơi trong đó có các tỉnh miền núi phía Bắc.

Đại từ là một huyện miền núi của tỉnh Thái Nguyên hiện đang rất cần sự đầu tư cho việc phát triển nguồn thức ăn xanh để cung cấp cho chăn nuôi đại gia súc. Cũng đã có nhiều dự án đưa một số giống cỏ năng suất cao vào trồng và cũng đã thu được kết quả nhất định. Tuy nhiên vẫn còn những hạn chế do thói quen hay do ý thức chưa thật đúng của dân địa phương, đồng thời cũng thiếu mô hình có sức thuyết phục cao để dân học tập. Xuất phát từ nhu cầu thực tiễn đó chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Điều tra phân vùng sinh thái và đánh giá thực trạng khai thác cây thức ăn gia súc xã Hùng Sơn huyện Đại Từ tỉnh Thái Nguyên”.



MỤC LỤC


Trang


Mục lục 1

MỞ ĐẦU 3

CHưƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 5

1.1. Khái niệm về phân vùng, các dạng phân vùng 5

1.2. Phân vùng địa vật lý 7

1.3. Phân vùng khí hậu 7

1.4. Phân vùng thổ nhưỡng 11

1.5. Phân vùng sinh thái thảm thực vật 13

1.6. Những nghiên cứu về đồng cỏ tự nhiên 17

1.7. Tình hình về nghiên cứu đồng cỏ trồng 28

1.8. Tình hình nghiên cứu về thức ăn và chăn nuôi gia súc ở Đại Từ 30

CHưƠNG 2. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN - XÃ HỘI VÙNG NGHIÊN CỨU 33

2.1. Điều kiện tự nhiên và xã hội của huyện Đại Từ 33

2.1.1. Điều kiện tự nhiên 33

2.1.2. Tình hình xã hội huyện Đại Từ 36

2.2. Điều kiện tự nhiên và xã hội xã Hùng Sơn 36

2.2.1. Điều kiện tự nhiên 37

2.2.2. Điều kiện xã hội 40

CHưƠNG 3. ĐỐI TưỢNG VÀ PHưƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 42

3.1. Đối tượng nghiên cứu 42

3.2. Phương pháp nghiên cứu 42

3.2.1. Điều tra cơ bản vùng nghiên cứu qua số liệu thứ cấp tại địa phương 42

3.2.2. Các phương pháp nghiên cứu ngoài thiên nhiên 42

3.2.3. Các phương pháp nghiên cứu trong phòng thí nghiệm 43

3.2.4. Phương pháp thực nghiệm trồng cỏ 50

CHưƠNG 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 51

4.1. Kết quả nghiên cứu các tiểu vùng sinh thái 51

4.1.1. Nguyên tắc và căn cứ để phân chia các tiểu vùng sinh thái 52

4.1.2. Kết quả phân loại các tiểu vùng sinh thái 53

4.1.3. Mức độ khai thác hiện nay của các tiểu vùng 54

4.2. Đánh giá thực trạng hiện nay về cây thức ăn gia súc ở xã Hùng Sơn 56

4.2.1. Thảm cỏ ven sông 56

4.2.2. Thảm cỏ trong đồi cỏ tự nhiên 67

4.2.3. Thảm cỏ dưới tán rừng 79

4.2.4. Sinh khối thảm cỏ tại một số điểm nghiên cứu 89

4.3. Thực nghiệm trồng cỏ 91

4.3.1. Kết quả thực nghiệm trồng cỏ 91

4.3.2. Về chất lượng cỏ trồng 92

4.4. Hiệu quả mô hình chăn nuôi trong xã 93

4.4.1. Đánh giá các mô hình chăn nuôi 93

4.4.2. Đề xuất mô hình khai thác thức ăn 96

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 98

1. Kết luận 98

2. Đề nghị 99

DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ 100

TÀI LIỆU THAM KHẢO 101

PHỤ LỤC 106