Thạc Sĩ Điều tra ban đầu đối với vụ án giết người tại tỉnh Tiền Giang - Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệ

1. Tính cấp thiết của vấn đề nghiên cứu
Tội phạm giết người là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, không chỉ tước đi mạng sống của con người một cách trái pháp luật mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng khác cho gia đình, người thân của người bị hại, gây mất trật tự an toàn xã hội, gây bất bình trong dư luận quần chúng nhân dân. Hậu quả của loại tội phạm này là vô cùng to lớn, vì thế trong những năm qua các cơ quan bảo vệ pháp luật nói chung và lực lượng Công an nói riêng đã tập trung phòng ngừa và đấu tranh để kiềm chế sự gia tăng của loại tội phạm này, giữ gìn bình yên cuộc sống của nhân dân.
Đảng và Nhà nước ta luôn xác định con người là vốn quý nhất, là nhân tố quyết định sự tồn tại và phát triển của xã hội. Vì vậy, Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (CHXHCN) năm 1992 tại Điều 71 quy định: “Công dân có quyền bất khả xâm phạm về thân thể được pháp luật bảo hộ về tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm”.
Trong những năm qua, tình hình hoạt động của bọn tội phạm nói chung và tội giết người nói riêng trên địa bàn tỉnh Tiền Giang diễn ra rất phức tạp, ngày càng có chiều hướng gia tăng và nghiêm trọng, từ năm 2002 đến 2006 toàn tỉnh xảy ra 97 vụ giết người, điều tra khám phá 90 vụ, chiếm 92,78% (trong đó có 39 vụ án rõ thủ phạm và 58 vụ án chưa rõ thủ phạm), có nhiều vụ án hành vi giết người xảy ra một cách bộc phát, nhất thời, không chuẩn bị trước, thủ phạm giết người không một chút ray rứt lương tâm, nguyên nhân xảy ra những vụ giết người là từ việc tổ chức uống rượu gây sự đánh nhau có tính chất côn đồ hun hãn, xem thường pháp luật coi thường tính mạng con người, các mâu thuẫn trong quan hệ giao tiếp, cách xử sự với nhau, mâu thuẫn trong nội bộ gia đình người thân, bạn bè, trong việc tranh chấp đất đai. Đặc biệt, có nhiều vụ giết người thân trong gia đình như: vợ giết chồng, con giết cha, em giết anh làm ảnh hưởng đến tình hình trật tự an toàn xã hội ở địa phương gây hoang mang, lo sợ trong quần chúng nhân dân.
Trong thực tiễn cho thấy công tác điều tra các vụ án giết người trong những năm qua lực lượng Công an Tiền Giang đã khám phá nhanh chóng và đạt hiệu quả cao, bên cạnh đó có những vụ án do công tác điều tra ban đầu còn bộc lộ những sơ hở thiếu sót nhất định, làm ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu quả điều tra. Một số vụ án giết người vẫn bị kéo dài chưa được khám phá, đối tượng phạm tội vẫn chưa được phát hiện xử lý. Do nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân chủ quan và nguyên nhân khách quan. Trong những nguyên nhân chủ quan trong đó có công tác tổng kết rút kinh nghiệm sau khi kết thúc điều tra các vụ án chưa được quan tâm nhiều. Mặc khác, do ảnh hưởng của tình hình xã hội, bọn tội phạm có nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi xảo quyệt. Chúng luôn tìm mọi cách che giấu hành vi phạm tội, tránh sự phát hiện của Cơ quan điều tra. Vì vậy, việc nghiên cứu lý luận đánh giá hoạt động điều tra ban đầu các vụ án giết người là rất cần thiết trên cả hai phương diện lý luận và thực tiễn.
Xuất phát từ tính cấp thiết như trên, bản thân tôi chọn và nghiên cứu đề tài: “Điều tra ban đầu đối với vụ án giết người tại tỉnh Tiền Giang - Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả” làm luận văn thạc sĩ luật học – Chuyên ngành tội phạm học và điều tra tội phạm.