Luận Văn Điều kiện về giới tính trong việc xác lập quan hệ hôn nhân theo luật Việt Nam và luật So sánh

Đề tài: Điều kiện về giới tính trong việc xác lập quan hệ hôn nhân theo luật Việt Nam và luật So sánh

LỜI NÓI ĐẦU ------------------------------------------------------------------------------ 07
CHƯƠNG 1:
CÁC ĐIỀU KIỆN TRONG VIỆC XÁC LẬP QUAN HỆ HÔN NHÂN
1.1 KHÁI NIỆM CHUNG VỀ KẾT HÔN--------------------------------------------- 10
1.1.1Khái niệm kết hôn --------------------------------------------------------------------- 10
1.1.2Các đặc điểm của việc kết hôn ------------------------------------------------------- 11
1.2 CÁC ĐIỀU KIỆN KẾT HÔN THEO QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT ---- 13
1.2.1 Khái niệm chung về điều kiện kết hôn-------------------------------------------- 13
1.2.2. Ý nghĩa của việc quy định về điều kiện kết hôn--------------------------------- 13
1.3 ĐIỀU KIỆN KẾT HÔN THAM KHẢO LUẬT CỦA MỘT SỐ
QUỐC GIA ---------------------------------------------------------------------------------- 15
1.3.1 Theo luật của Pháp ------------------------------------------------------------------ 15
1.3.2 Theo luật của Bỉ, Hà Lan ----------------------------------------------------------- 16
1.3.2.1 Theo luật của Bỉ: -------------------------------------------------------------------- 16
1.3.2.2 Theo luật của Hà Lan--------------------------------------------------------------- 18
1.4 ĐIỀU KIỆN KẾT HÔN THEO QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT
VIỆT NAM HIỆN HÀNH ---------------------------------------------------------------- 19
1.4.1. Điều kiện về mặt nội dung ---------------------------------------------------------- 19
1.4.2 Điều kiện về mặt hình thức ---------------------------------------------------------- 28
1.4.2.1 Thẩm quyền đăng ký kết hôn ------------------------------------------------------ 29
1.4.2.2 Thủ tục đăng ký kết hôn ------------------------------------------------------------ 30
CHƯƠNG II
ĐIỀU KIỆN VỀ GIỚI TÍNH TRONG VIỆC XÁC LẬP
QUAN HỆ HÔN NHÂN
2.1 ĐIỀU KIỆN VỀ GIỚI TÍNH TRONG LUẬT CỦA MỘT SỐ NƯỚC ----- 38
2.2 ĐIỀU KIỆN VỀ GIỚI TÍNH TRONG LUẬT VIỆT NAM ------------------- 39
2.2.1 Trước 1945----------------------------------------------------------------------------- 39
2.2.2 Từ 1945 đến trước khi Luật hôn nhân và gia đình 2000 có hiệu lực----------- 39
2.2.3 Theo luật Hôn nhân và gia đình 2000 ---------------------------------------------- 39
2.3 CẤM KẾT HÔN GIỮA NHỮNG NGƯỜI CÙNG GIỚI TÍNH THEO
LUẬT VIỆT NAM HIỆN HÀNH ------------------------------------------------------- 40
2.3.1 Quy định cấm kết hôn giữa những người cùng giới tính -Lý lẽ của nhà
làm luật hiện hành---------------------------------------------------------------------------- 40
2.3.1.1 Lý giải vấn đề hôn nhân đồng giới từ nhiều khía cạnh khác nhau ----------- 40
2.3.1.2 Lý lẽ của nhà làm luật hiện hành ------------------------------------------------- 43
2.3.2 Xác định giới tính theo pháp luật Việt Nam hiện hành -------------------------- 46
2.3.2.1 Công cụ xác định giới tính của viên chức hộ tịch ------------------------------ 46
2.3.2.2 Xác định lại giới tính theo pháp luật Việt Nam hiện hành -------------------- 47
2.3.3 Cấm kết hôn giữa những người cùng giới tính------------------------------------ 51
CHƯƠNG III
THỰC TIỄN - ĐỀ XUẤT
3.1 THỰC TRẠNG VÀ DƯ LUẬN XÃ HỘI VỀ VẤN ĐỀ ĐỒNG TÍNH
LUYẾN ÁI ----------------------------------------------------------------------------------- 53
3.1.1 Trên thế giới --------------------------------------------------------------------------- 53
3.1.2 Ở Việt Nam ---------------------------------------------------------------------------- 54
3.2 SỰ CẦN THIẾT CỦA MỘT CHẾ ĐỊNH PHÁP LÝ ĐIỀU CHỈNH
MỐI QUAN HỆ NHƯ VỢ CHỒNG GIỮA NHỮNG NGƯỜI CÓ CÙNG
GIỚI TÍNH ---------------------------------------------------------------------------------- 58
3.2.1 Thừa nhận hôn nhân đồng giới trong xã hội Việt Nam, nên và
không nên ------------------------------------------------------------------------------------- 58
3.2.2 Giải pháp của người viết ------------------------------------------------------------- 59
KẾT LUẬN ----------------------------------------------------------------------64

Gia đình là cái gốc của sự phát triển xã hội, việc thiết lập một gia đình, về cả khía cạnh pháp lý và xã hội, luôn nhận được sự quan tâm của nhà làm luật và dư luận. Do vậy, những điều kiện thiết lập hôn nhân được quy định một cách chặt chẽ trong luật thể hiện sự tiến bộ, cái nhìn bao quát của nhà làm luật và sự tương thích của pháp luật và các quan niệm của xã hội. Hiện nay vấn đề giới tính đang thu hút được khá nhiều sự quan tâm của xã hội và được đề cập khá nhiều trên báo chí. Tuy nhiên việc thống kê số lượng các bài báo là không phải dễ dàng. Trong những năm 2004, 2006 và quý I, II năm 2008, có khoảng hơn 502 bài báo viết về vấn đề đồng tính trên sáu báo mạng và bốn tờ báo in có số lượng độc giả lớn tại Việt Nam1. Những người đồng tính bắt đàu lên tiếng chống lại sự kỳ thị và kêu gọi sự thông cảm của xã hội. Thời gian gàn đây, nổi lên như một hiện tượng, chủ đề đồng tính luyến ái được khai thác nhiều trong các tác phẩm vãn học, điện ảnh, âm nhạc . Mở đầu bằng tiểu thuyết “Một thế giới không có đàn bà" của nhà văn Bùi Anh Tấn, tiếp theo là một loạt các tác phẩm của cùng tác giả: Tự truyện “Bóng”, Les - Vòng tay không đàn ông cũng được độc giả đón nhận như là những tác phẩm dành cho thế giới thứ ba, tạo nên dòng văn học dành cho người đồng tính. Âm nhạc cũng xuất hiện một số tác phẩm dành cho thế giới thứ ba như “Chiếc bóng "' của Phương Uyên, “Tình tuyệt vọng "' của nhạc sĩ Thái Thịnh . Nhân vật đồng tính cũng thường xuyên góp mặt hơn trong phim nhựa và phim truyền hình thời gian gàn đây. Trước đây, các nhân vật này thường bị bôi bác thê thảm, về sau, được xây dựng nhẹ nhàng hom, thiên về chia sẻ hơn mặc dù cũng còn cho thấy khá nhiều định kiến. Điều đó cho thấy xã hội Việt Nam phàn nào đã có cái nhìn tích cực hơn đối với những người đồng tính, dù đó chưa phải là sự chấp nhận hoàn toàn. Trên thế giới, vấn đề đồng tính luyến ái dàn dàn đã có chỗ đứng trong xã hội, luật pháp một số nước đã công nhận hôn nhân đồng giới, thừa nhận mối quan hệ vợ chồng giữa những người có cùng giới tính. Tuy vậy, xung quanh vấn đề này vẫn còn tồn tại nhiều tranh cãi và vấp phải nhiều sự kỳ thị của xã hội. Theo luật hôn nhân và gia đình Việt Nam hiện hành, các chủ thể chỉ có thể kết hôn với nhau nếu thỏa tất cả các điều kiện kết hôn, trong đó có sự khác biệt về giới tính của vợ chồng trong tương lai. Luật không thừa nhận quan hệ chung sống như vợ chồng của những người có cùng giới tính là quan hệ hôn nhân. Tuy nhiên, thực tế, có những trường hợp những người đồng tính dám vượt qua dư luận xã hội, vẫn chưng sống như vợ chồng, trường hợp này không hiếm và đó tồn tại như một thực tế trong xã hội. Cá biệt có những trường hợp đã tiến hành thực hiện chuyển đổi giới tính thảnh công nổi đình nổi đám như trường hợp của a sĩ Cindy Thái Tài, Cát Tuyền . Tháng 8 vừa qua, chính phủ vừa ban hành Nghị định 88/2008/NĐ-CP ngày 05/8/2008 về việc Xác định lại giới tính. Như vậy, việc kiểm tra điều kiện về giới tính trong việc kết hôn ngày càng phức tạp hơn trong khi các quy định pháp luật hiện hành tỏ ra khá lỏng lẻo. Do vậy mà người viết chọn đề tài “Điều kiện về giới tính trong việc xác lập quan hệ hôn nhân theo luật Việt Nam và luật so sánh”.

Mục tiêu của đề tài nhằm tìm hiểu các quy định của pháp luật hiện hành về điều kiện kết hôn, quy định về điều kiện giới tính trong việc xác lập hôn nhân trong luật Việt Nam và trong luật một số quốc gia. Người viết cố gắng lý giải nguyên nhân của các quy định trên nhằm làm rõ hơn các quy định hiện có và căn cứ vào thực trạng xã hội, người viết đề ra những giải pháp nhằm hoàn thiện những quy định pháp luật mà theo người viết là chưa phù hợp. Những quan điểm, nhận định của người viết trong bài luận văn không nhằm mục đích ủng hộ hay cổ súy cho hiện tượng đồng tính luyến ái ở Việt Nam, người viết chỉ muốn nhìn nhận vào mặt khách quan của vấn đề, những quy định pháp lý, những tồn tại thực tế để từ đó đề ra những giải pháp trên khía cạnh pháp


lý.


Trong giới hạn một bài luận văn tốt nghiệp, người viết đề cập sơ lược đến các quy định về điều kiện giới tính trong việc xác lập hôn nhân theo luật một số nước, làm cơ sở cho những so sánh, lý giải sau này. Đối với luật Việt Nam hiện hành, người viết tập trung đề cập đến các quy định hiện hành về điều kiện giới tính trong việc xác lập hôn nhân, công cụ kiểm tra giới tính của cơ quan đăng ký kết hôn theo luật hiện hành . Qua đó, người viết đề cập đến những vấn đề xã hội có liên quan nhằm đưa ra một vài giải pháp mà theo người viết là cần thiết trong việc hoàn thiện pháp luật hiện hành.


Nhằm hoàn thành bài luận văn một cách tốt nhất có thể, người viết đã sử dụng một số phương pháp như: phương pháp tổng hợp, thống kê, tìm hiểu thực tế để thu thập tài liệu; phương pháp phân tích luật viết để tìm hiểu các quy định của pháp luật hiện hành; tiến hành phỏng vẩn các đối tượng có liên quan để tìm hiểu những thông tin thực tế, song song đó là phương pháp phân tích, chứng minh, so sánh, đối chiếu nhằm thực hiện ý tưởng của đề tài.


Bố cục chưng của bài luận văn gồm ba phần chính, được đặt thành ba chương, theo đó:

- Chương 1: Các điều kiện trong việc xác lập quan hệ hôn nhân


Trong phần này, người viết trình bày khái niệm kết hôn, các đặc điểm của việc kết hôn, khái niệm về điều kiện kết hôn, ý nghĩa của việc quy định các điều kiện kết hôn, sơ lược về các điều kiện kết hôn theo luật một số nước trên thế giới và theo luật Việt Nam.


- Chương 2: Điều kiện về giới tính trong việc xác lập quan hệ hôn nhân


Trong phần này, luận văn đề cập đến các quy định về điều kiện giới tính trong việc xác lập hôn nhân theo luật một số nước, theo luật Việt Nam qua các thời kỳ và luật hiện hành. Từ đó đưa ra những lý giải cho các quy phạm pháp luật, các công cụ xác định giới tính của đương sự mà viên chức hộ tịch có thể áp dụng khi tiến hành đăng ký kết hôn, nhấn mạnh đến quy định cấm kết hôn giữa những người có cùng giới tính.


-Chương 3: Thực tiễn - đề xuất


Ttrong phần này, bài viết đề cập đến thực trạng và dư luận xã hội về vấn đề đồng tính luyến ái trên thế giới và ở Việt Nam, lưu ý về sự cần thiết của một chế định pháp lý điều chỉnh mối quan hệ như vợ chồng của những người có cùng giới tính trong xã hội Việt Nam hiện nay, đưa ra những lý do của việc công nhận và không công nhận hôn nhân đồng giới trong xã hội Việt Nam đương thời. Qua đó, tác giả đề ra những giải pháp mà theo ý kiến cá nhân có thể hoàn thiện tốt hom những quy định pháp lý hiện tại


Trong quá trình thực hiện bài luận văn tốt nghiệp, người viết đã nhận được nhiều sự giúp đỡ từ phía thày cô, bạn bè. Đây được xem là vấn đề mới, khi viết bài, người viết gặp nhiều khó khăn do nguồn tài liệu còn hạn ché, lẻ tẻ và tản mạn, kinh nghiệm hiểu biết của bản thân chưa thật sâu sắc, vì vậy, chắc chắn sẽ gặp phải nhiều sai xót, nhưng với tất cả cố gắng của bản thân nhằm hoàn thảnh tốt đề tài, người viết mong nhận được sự thông cảm và những đóng góp ý kiến của quý thầy cô và các bạn. Mượn lời nói đầu, người viết xin chân thành gởi lời cám ơn đến quý thầy cô trong khoa đã tạo điều kiện cho sinh viên có cơ hội nghiên cứu, học tập. Người viết xin chân thành gởi lời cám ơn đến cô Đoàn Thị Phương Diệp, người đã trực tiếp hướng dẫn đề tài. Người viết cũng xin gởi lời cảm ơn đến tất cả bạn bè đã giúp đỡ, nhận xét góp ý, cung cấp tài liệu giúp người viết hoàn thành luận văn.


Người viết xin chân thành cảm ơn!