Tiểu Luận Điều hòa biểu hiện gen ở Eukaryote

MỤC LỤC

A. ĐẶC ĐIỂM BỘ GEN EUKARYOTE 3
B. CÁC CẤP ĐỘ ĐIỀU HÒA 4
I. Điều hòa ở cấp phân tử DNA 5
1. Lặp lại các gen tổng hợp các sản phẩm mà tế bào có nhu cầu cao. 5
2. Biến đổi cấu trúc của phân tử DNA 5
II. Điều hòa ở cấp chất nhiễm sắc - Cải biến histone. 9
1. Sự acetyl hóa histone à hoạt hóa gen. 9
2. Sự loại acetyl hóa histone àBít gen (gene blocking). 11
3. Sự methyl hóa đoạn đuôi của histone à bít gen (gene blocking). 12
4. Sự Phosphoryl hóa histone. 13
III. Sự điều hòa phiên mã. 16
1. Chọn lựa promoter. 16
2. Tác động của các nhân tố phiên mã. 17
2.1. Khái niệm nhân tố phiên mã. 17
2.2. Tác động điều hòa của các nhân tố phiên mã chung. 17
2.3 Tác động điều hòa của các nhân tố phiên mã gen đặc hiệu: 20
3. Ảnh hưởng của các trình tự tăng cường và trình tự dặp tắt đến quá trình phiên mã: 26
3.1 Trình tự tăng cường (enhancer). 26
3.2 Trình tự dặp tắt (silencer): 28
4. Sự điều hòa biểu hiện của gen cần “vùng điều khiển locut” -LCR: 29
5. Tác dụng điều hòa phiên mã của các chất hoocmon: 30
IV. Điều hòa ở cấp sau phiên mã. 32
1. Điều hòa bằng sự ghép nối khác nhau các đoạn exon (alternative splicing ). 32
2. Điều hòa biểu hiện gen bằng cách chọn vị trí gắn đuôi polyA khác nhau. 34
3. Điều hòa thời gian sống của một phân tử mRNA nhất định. 35
4. Phản ứng đọc sửa RNAm - "RNA editing". 38
V. Điều hòa dịch mã. 40
1. Giới thiệu. 40
2. Điều hòa dịch mã (regulation of translation). 40
2.1. Vài nét về phân tử mRNA ở eukaryote có liên quan đến sự điều hòa dịch mã 40
2.2. Điều hòa dịch mã được thực hiện ở bước khởi đầu. 42
2.3. Một số ví dụ cụ thể về điều hòa dịch mã. 52
VI. Điều hòa sau dịch mã. 56
VII. Điều hòa biểu hiện gen ở eukaryote bằng RNA 59
1. Các thành phần tham gia vào quá trình điều hòa gen bằng RNA 59
2. Điều hòa biểu hiện gen bằng antisense RNA (asRNA). 60
3. Điều hòa biểu hiện gen bằng các phân tử RNA có kích thước nhỏ (siRNA và miRNA) 62




A. ĐẶC ĐIỂM BỘ GEN EUKARYOTE

Kích thước bộ gen lớn.
Đa số gen có tính gián đoạn.
DNA liên kết với protein (histone và phi histone). Trong đó, protein có vai trò quan trọng trong điều hòa biểu hiện gen.
Đa số eukaryote có cơ thể đa bào nên các tế bào không tiếp xúc trực tiếp với môi trường, sự điều hòa ở đây không còn nhằm mục đích đối phó với các biến động ở ngoại bào mà chuyên biệt hóa tế bào vào từng cấu trúc và chức năng riêng và vì thế không mang tính thuận nghịch.
Bộ gen của tất cả các tế bào đều như nhau nhưng các gen khác nhau hoạt động vào các thời điểm khác nhau trong giai đoạn phát triển của cơ thể. Trong cùng một loại mô, các gen cũng hoạt động không cùng lúc.