Luận Văn Đề xuất và lựa chọn phương án tổ chức giao thông tại nút giao Ô Chợ Dừa

LỜI MỞ ĐẦU
Đặt vấn đề nghiên cứu
Đất nước ta đang trong thời kỳ phát triển không ngừng trên mọi lĩnh vực, từ kinh tế - xã hội đến văn hóa, chính trị. Các thành phố, đặc biệt là các đô thị lớn có tốc độ phát triển như vũ bão, thu hút một lượng lớn dân cư từ các khu vực khác đến làm việc, học tập và sinh sống kéo theo dân số của đô thị tăng đột biến. Bên cạnh đó, nền kinh tế phát triển vượt bậc, dẫn đến các ngành sản xuất cũng đang phát triển không ngừng và cùng với nó là nhu cầu đi lại của nhân dân tăng cao. Thế nhưng hiện trạng cơ sở hạ tầng giao thông đô thị lại chưa có sự phát triển tương ứng để đáp ứng lại nhu cầu đi lại đó, tình trạng ách tắc giao thông xảy ra là điều không tránh khỏi, đặc biệt là trong các thành phố lớn như Hà Nội và Tp.Hồ Chí Minh. Mỗi năm, ở các thành phố này, chỉ riêng vấn nạn tắc đường cũng đã làm thiệt hại cho nền kinh tế đất nước hàng chục tỉ đồng.
Hiện nay, một trong những nguyên nhân chủ yếu gây ra hiện trạng tắc nghẽn giao thông ở Việt Nam nói chung và thủ đô Hà Nội nói riêng là do các giao lộ hay còn gọi là nút giao thông. Bởi phần lớn các nút giao của chúng ta hiện nay là nút giao thông đồng mức. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến tốc độ của dòng giao thông, gây ách tắc giao thông cũng như là nguy cơ tiềm ẩn của những xung đột giữa các loại phương tiện dẫn đến tình trạng mất ATGT. Đứng trước tình hình đó, để từng bước khắc phục sự yếu kém của hệ thống GTĐT ở Việt Nam cũng như ở Hà Nội, Chính phủ và nghành GTVT đã có những chiến lược đầu tư thích đáng vào hệ thống GTVTĐT. Trong đó có công tác nghiên cứu, thực hiện tổ chức giao thông tại nút đồng mức. Tổ chức giao thông tại nút đồng mức không phải là vấn đề mới mẻ. Tuy nhiên, để nghiên cứu và ứng dụng có hiệu quả cho một nút giao thông cụ thể không phải là vấn đề đơn giản. Đặc biệt trong điều kiện của dòng giao thông đô thị Việt Nam là dòng hỗn hợp nhiều xe máy.
Chính bởi những lý do trên, em đã chọn đề tài tốt nghiệp là “Tổ chức giao thông tại nút giao đồng mức“ nhằm nghiên cứu phương pháp tổ chức giao thông tại nút đồng mức một cách hiệu quả nhất, đáp ứng phần nào nhu cầu của thực tế hiện nay.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu về việc xây dựng các giải pháp tổ chức giao thông để đảm bảo có hiệu quả về mặt kinh tế – kỹ thuật và ATGT cho dòng giao thông qua nút giao đồng mức. Vì vậy cần lựa chọn vị trí nút điển hình có lưu lượng giao thông lớn và tình trạng ách tắc xảy ra thường xuyên.
Chính vì thế, em chọn đối tượng cụ thể của đề tài là tổ chức giao thông tại nút đồng mức Ô Chợ Dừa. Bởi vì đây là nút giao thông có lưu lượng phương tiện tương đối lớn,
dòng giao thông là dòng hỗn hợp, và trên hết là nút giao thông này lại nằm trên đường vành đai 1 – một tuyến giao thông trọng yếu của Thành phố.
Mục đích và mục tiêu nghiên cứu
Mục đích quan trọng của đề tài này là xây dựng các giải pháp khả thi để tổ chức GT tại nút Tôn Ô Chợ Dừa có hiệu quả và an toàn cho dòng giao thông qua nút. Điều này được cụ thể hoá ở những mục tiêu nghiên cứu sau:
- Xác định được hiện trạng của nút, lưu lượng giao thông và thành phần giao thông qua nút.
- Dự báo lưu lượng giao thông qua nút trong tương lai (cụ thể dự báo cho năm thứ 5) để xác định được giải pháp cần thiết cho việc TCGT tại nút.
- Xây dựng các giải pháp và so sánh, phân tích lựa chọn giải pháp hợp lý để tổ chức giao thông tại nút có hiệu quả về mặt kinh tế kỹ thuật và ATGT.
Phương pháp nghiên cứu
Các chỉ tiêu nghiên cứu cơ bản
- Kích thước hình học của nút
- Lưu lượng qua nút thời điểm hiện tại
- Lưu lượng qua nút trong tương lai 5 năm tới
- Thời gian qua nút
- Chu kỳ đèn tín hiệu
- Kích thước đảo phân làn
Phương pháp và quy trình thu thập dữ liệu
Thu thập dữ liệu sẵn có:
- Gồm các tài liệu lý thuyết nói về TCGT, cải tạo và thiết kế NGT, quy trình thiết kế nút GT theo tiêu chuẩn Việt Nam
- Các văn bản quy định về quy hoạch giao thông, trong đó có quy hoạch các nút giao thông của đô thị Hà Nội.
- Các số liệu và các đề tài liên quan đến nút giao thông của các nghiên cứu trước đó
Thu thập dữ liệu lần đầu:
- Xác định hiện trạng cơ sở hạ tầng của nút Ô Chợ Dừa, cách TCGT tại nút hiện nay.
- Xác định lưu lượng giao thông qua nút bằng cách tổ chức đếm lưu lượng qua nút vào giờ cao điểm trong ngày.
- Dự báo lưu lượng qua nút cho năm tương lai thứ 5.
Xử lý và phân tích dữ liệu:
- Sử dụng kiến thức chuyên môn và phần mềm vi tính chuyên dụng để xử lý số liệu thu được. Cụ thể:
- Sử dụng phần mềm MICROSOFT OFFICE để viết báo cáo đồ án
- Sử dụng phần mềm MICROSOFT EXCEL để nhập và phân tích số liệu thu thập được
- Dùng phần mềm POWER POINT để thuyết minh cho báo cáo
- Sử dụng AUTOCAD để vẽ nút và các tổ chức GT trên nút
Kết cấu của đề tài
Kết cấu của đề tài gồm phần mở đầu, kết luận – kiến nghị và 3 chương như sau:
Chương I: Cơ sở lý luận về nút giao thông và tổ chức giao thông tại nút đồng mức
Chương II: Hiện trạng giao thông đô thị khu vực ảnh hưởng của nút giao Ô Chợ Dừa
Chương III: Đề xuất và lựa chọn phương án tổ chức giao thông tại nút giao Ô Chợ Dừa
Do thời gian thực hiện đồ án có hạn và kinh nghiệm bản thân còn hạn chế nên đồ án của em không thể tránh được có những thiếu sót, em mong nhận được sự đóng góp chỉ bảo của các thày cô để đồ án của em được hoàn thiện hơn.
Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến:
Cô giáo, Thạc sĩ Nguyễn Thanh Tú, người đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn em trong suốt quá trình thực hiện đồ án, giúp đỡ em tháo gỡ mọi khó khăn, vướng mắc để có thể hoàn thành tốt đồ án này.
Đồng thời, em vô cùng biết ơn gia đình đã tạo mọi điều kiện tốt nhất cả về vật chất lẫn tinh thần, động viên em trong suốt thời gian làm đồ án.
Và cuối cùng, cảm ơn các bạn trong lớp Quy hoạch đã ủng hộ, chia sẻ tài liệu cũng như giúp đỡ thu thập các số liệu, phục vụ cho quá trình nghiên cứu thực hiện đồ án.


MỤC LỤC
Trang

MỤC LỤC i
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU iv
DANH MỤC HÌNH VẼ v
LỜI MỞ ĐẦU 1
Chương 1: Cơ sở lý luận về nút giao thông và tổ chức giao thông tại nút 4
1.1. Cơ sở lý luận về nút giao thông 4
1.1.1. Khái niệm về nút giao thông 4
1.1.2. Đánh giá mức độ an toàn, phức tạp của nút giao thông 8
1.1.3. Yêu cầu và nguyên tắc cơ bản thiết kế nút giao thông 12
1.1.4. Một số chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật cơ bản khi thiết kế nút giao thông đồng mức 14
1.2. Tổ chức giao thông tại nút đồng mức 18
1.2.1. Khái niệm về tổ chức giao thông 18
1.2.2. Các giải pháp tổ chức giao thông tại nút đồng mức 19
Chương 2: Hiện trạng nút giao thông Ô Chợ Dừa 33
2.1. Khái quát giao thông vận tải đô thị Hà Nội 33
2.1.1. Khái quát hiện trạng giao thông đường bộ đô thị Hà Nội 33
2.1.2. Hiện trạng phương tiện, vận tải và ATGT đô thị Hà Nội 40
2.2. Hiện trạng nút giao thông Ô Chợ Dừa 42
2.2.1. Vị trí và đặc điểm hình học của nút Ô Chợ Dừa 42
2.2.2. Hiện trạng cơ sở hạ tầng tại nút 45
2.2.3. Hiện trạng tổ chức giao thông tại nút 46
2.2.4. Hiện trạng tham gia giao thông tại nút 48
2.2.5. Lưu lượng giao thông tại nút 51
2.3. Đánh giá hiện trạng nút giao thông Ô Chợ Dừa 56
2.3.1. Đánh giá cơ sở hạ tầng phục vụ giao thông của nút Ô Chợ Dừa 56
2.3.2. Đánh giá tình hình tổ chức giao thông tại nút Ô Chợ Dừa 57
Chương 3: Đề xuất và lựa chọn phương án tổ chức giao thông tại nút giao Ô Chợ Dừa 58
3.1. Dự báo lưu lượng giao thông qua nút Ô Chợ Dừa 58
3.1.1. Phương pháp dự báo lưu lượng giao thông 58
3.2 Xây dựng các giải pháp tổ chức giao thông tại nút đồng mức Ô Chợ Dừa 63
3.2.1. Cơ sở xây dựng giải pháp tổ chức giao thông tại nút Ô Chợ Dừa 63
3.2.2. Xây dựng các giải pháp tổ chức giao thông cho nút Ô Chợ Dừa 65
3.3. Đánh giá và lựa chọn giải pháp tổ chức giao thông hợp lý cho nút Ô Chợ Dừa 80
3.3.1. Đánh giá các giải pháp tổ chức giao thông 80
3.3.2. Lựa chọn giải pháp TCGT cho nút Ô Chợ Dừa 81
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 83
TÀI LIỆU THAM KHẢO 84


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT


ATGT: An toàn giao thông.
CSGT: Cảnh sát giao thông.
CSHT: Cơ sở hạ tầng.
CKĐTH: Chu kỳ đèn tín hiệu
ĐTH: Đèn tín hiệu.
GDP: Tổng thu nhập quốc dân.
GTCC: Giao thông công chính.
GTĐT: Giao thông đô thị.
GTVT: Giao thông vận tải.
GTVTĐT: Giao thông vận tải đô thị.
LLBH: Lưu lượng bão hòa.
NGT: Nút giao thông.
NGTĐM: Nút giao thông đồng mức.
VTHH: Vận tải hàng hóa
VTHK: Vận tải hành khách.
VTHKCC: Vận tải hành khách công cộng.
TCGT: Tổ chức giao thông.
TCXDVN 104 – 2007: Tiêu chuẩn thiết kế đường đô thị Việt Nam số 104 năm 2007


DANH MỤC BẢNG BIỂU

Bảng 1.1: Mức độ nguy hiểm tương đối của các điểm xung đột 10
Bảng 1.2: Ví dụ về mức độ nguy hiểm của nút giao 11
Bảng 1.3: Nhịp pha phụ thuộc vào bề rộng của đường xe chạy và lưu lượng xe 28
Bảng 1.4: Nhịp pha xanh của đèn điều khiển đi bộ 31
Bảng 2.1: Các điểm đỗ xe công cộng do công ty khai thác điểm đỗ xe quản lý 39
Bảng 2.2: Tổng hợp các phương tiện chuyển động sai 50
Bảng 2.3: Các loại chuyển động sai 50
Bảng 2.4: Lưu lượng phương tiện theo các hướng từ (7h – 9h) 53
Bảng 2.5: Lưu lượng trong 1h cao điểm theo các hướng 54
Bảng 2.6: Tổng lưu lượng theo các hướng vào nút vào giờ cao điểm 55
Bảng 3.1: Hệ số quy đổi ra xe con ( ) 59
Các nghiên cứu thực tế về dòng giao thông ở Hà Nội đã rút ra hệ số ( )như sau: 59
Bảng 3.2: Hệ số quy đổi ra xe con thực tế ( ) 59
Bảng 3.3: Lưu lượng qua nút quy đổi 1h hiện tại 60
Bảng 3.4: Lưu lượng dự báo qua nút 1h cao điểm tương lai 61
Bảng 3.5: Lưu lương quy đổi dự báo 1h cao điểm trong tương lai ( 5 năm 62
Bảng 3.6 Tốc độ thiết kế vào nút 66
Bảng 3.7: Bán kính đảo và số làn xe trong vòng xuyến 67
Bảng 3.8: Lưu lượng tính toán thời gian các pha đèn của giờ cao điểm 76


DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1.1: Quan hệ giữa lưu lượng xe trên các nhánh và trên nút 5
Hình 1.2: Nút giao không điều khiển bằng đèn tín hiệu 7
Hình 1.3: Nút giao có điều khiển bằng đèn tín hiệu 8
Hình 1.4. Xung đột tại các nút giao thông 9
Hình 1.5: Các xung đột giao thông tại nút ngã tư ngã năm không có điều khiển 10
Hình 1.6: Minh họa đảo dẫn hướng hình tam giác 20
Hình 1.7: Minh họa đảo dẫn hướng hình giọt nước 20
Hình 1.8: Minh họa sử dụng đảo dẫn hướng trung tâm 21
Hình 1.9: Minh họa sử dụng đảo phân cách trung tâm 21
Hình 1.10: Minh họa sử dụng đảo phân cách trung tâm làm làn rẽ trái 22
Hình 1.11: Minh họa sử dụng đảo phân cách biên 22
Hình 1.12: Minh họa sơ đồ tổ chức nút giao thông không đối xứng 23
Hình 1.13: Mở rộng làn xe ở nút giao thông 24
Hình 1.14: Chuyển luồng xe rẽ trái sang phố khác 25
Hình 1.15: Đẩy vị trí xe rẽ trái ra khỏi ngã tư 25
Hình 1.16: Chuyển rẽ trái thành rẽ phải 25
Hình 1.17: Nút ngã tư đồng mức bố trí đèn tín hiệu 27
Hình 1.18: Các pha của chu kỳ đèn hai pha 29
Hình 1.19: Các pha đèn của chu kỳ ba pha 29
Hình 1.20: Một pha đèn của chu kỳ đèn 4 pha 30
Hình 1.21: Các pha đèn của chu kỳ đèn hai pha bắt đầu chậm 30
Hình 1.22: Các pha đèn của chu kỳ đèn của hai pha kết thúc sớm 30
Hình 2.1: Cơ cấu phương tiện theo chuyến đi ở Thành phố Hà Nội 40
Hình 2.2: Biểu đồ về số vụ TNGT trên địa bàn Hà Nội từ năm 1995 đến 2007 41
Hình 2.3: Biểu đồ về số vụ TNGT theo loại phương tiện năm 2007 42
Hình 2.4: Vị trí nút giao thông Ô Chợ Dừa 42
Hình 2.5: Kích thước hình học của nút Ô Chợ Dừa 43
Hình 2.6: Mặt cắt ngang đường Đê La Thành 44
Hình 2.7: Mặt cắt ngang đường Tôn Đức thắng 44
Hình 2.8: Mặt cắt ngang đường Nguyễn Lương Bằng 45
Hình 2.9: Ảnh minh họa về hiện trạng nút Ô Chợ Dừa 45
Hình 2.10: Vạch sơn bố trí tại nút 46
Hình 2.11: Hệ thống biển báo giao thông tại nút 46
Hình 2.12: Sơ họa pha điều khiển giao thông tại nút Ô Chợ Dừa 47
Hình 2.13: Sơ họa các chuyển động sai trên nút 49
Hình 2.14 : Sơ họa dòng lưu lượng giao thông theo các hướng tại Nút Ô Chợ D 52
Hình 2.15: Lưu lượng phương tiện giao thông trên nút trong 1h cao điểm 55
Hình 2.16: Tỷ lệ phương tiện giaothông trên nút trong 1 giờ cao điểm 55
Hình 3.1: Sơ họa lưu lượng tương lai quy đổi tại các hướng nhập nút 64
Hình 3.2 Đồ thị của E.M Lobanov (Nga). 65
Hình 3.3 Đồ thị của A.A Ruzkov (Nga) 65
Hình 3.4 Tổ chức giao thông bằng vòng xuyến 67
Hình 3.5: Tổ chức giao thông bằng đảo vòng xuyến tại nút Ô Chợ Dừa 70
Hình 3.7: Bố trí lại luồng giao thông tại nút 73