Thạc Sĩ Đề xuất quy trình kiểm toán chi đầu tư xây dựng cơ bản trong kiểm toán ngân sách nhà nước

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CÁM ƠN
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
DANH MỤC VIẾT TẮT
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐÊ LÝ LUẬN CƠ BẢN ĐỂ XÂY DỰNG QUY
TRÌNH KIỂM TOÁN CHI ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN 1
1.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ KIỂM TOÁN . 1
1.1.1. Khái niệm kiểm toán . 1
1.1.2. Các loại kiểm toán . 3
1.1.2.1. Phân loại theo chức năng 3
1.1.2.2. Phân loại theo chủ thể kiểm toán . 4
1.1.3. Mục tiêu, yêu cầu, nội dung, đối tượng, phạm vi của KTNN Việt Nam . 11
1.1.3.1. Mục tiêu của KTNN 11
1.1.3.2. Yêu cầu của KTNN . 12
1.1.3.3. Phạm vi và nội dung của KTNN . 12
1.1.3.4. Đối tượng của KTNN 13
1.1.4. Những điều kiện cần thiết cho hoạt động kiểm toán có hiệu quả . 13
1.1.4.1. Các điền kiện cần thiết vê môi trường pháp lý cho hoạt động KTNN . 13
1.1.4.2. Các điều kiện về tổ chức và kỹ thuật kiểm toán . 14
1.2. ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN VÀ ĐẶC TRƯNG CỦA NÓ TÁC ĐỘNG ĐẾN
QUÁ TRÌNH KIỂM TOÁN . 16
1.2.l. Đầu tư XDCB . 16
1.2.2. Đặc trưng XDCB tác động đến quy trình kiểm toán 21
KÊT LUẬN CHƯƠNG 1 . 37
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ QUẢN LÝ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN
VÀ VÀI NÉT VỀ KIỂM TOÁN NHÀ NƯỚC, KIỂM TOÁN ĐẦU TƯ XÂY
DỰNG CƠ BẢN 38
2.1. TÌNH HÌNH QUẢN LÝ ĐTXDCB VÀ NHỮNG ƯU, NHƯỢC ĐIỂM . 38
2.1.1. Tình hình quản lý đầu tư XDCB những năm gần đây 38
2.1.1.1. Năm 2010 . 38
2.1.1.2. Năm 2011 . 41
2.1.2. Những mặt đã làm được trong lĩnh vực đầu tư phát triển . 45
2.1.3. Một số tồn tại trong đầu tư phát triển 47
2.1.4. Nguyên nhân của tồn tại trong đầu tư phát triển 50
2.2. KIỂM TOÁN NHÀ NUỚC VÀ KIỂM TOÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN
TRONG THỜI GIAN QUA 53
2.2.1.Vài nét về hoạt động của KTNN . 53
2.2.1.1. Nhiệm vụ của KTNN 53
2.2.1.2. Quyền hạn của KTNN 55
2.2.1.3. Kết quả kiểm toán trong vài năm gần đây . 56
2.2.1.4. Một số kết quả hoạt động kiểm toán dự án ĐTXDCB của KTNN trong
thời gian qua . 57
KÊT LUẬN CHƯƠNG 2 . 66
CHƯƠNG 3: ĐỀ XUẤT QUY TRÌNH KIỂM TOÁN CHI ĐTXDCB 67
3.1. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG . 67
3.1.1. Khái niệm quy trình kiểm toán và sự cần thiết của nó . 67
3.1.2. Nguyên tắc và phương pháp xây dựng quy trình kiểm toán . 68
3.1.2.1. Nguyên tắc xây dựng quy trình kiểm toán . 68
3.1.2.2. Phương pháp xây dựng quy trình kiểm toán . 69
3.2. ĐỀ XUẤT QUY TRÌNH KIỂM TOÁN CHI ĐTXDCB . 70
3.2.1. Chuẩn bị kiểm toán (Bước 1) . 70
3.2.1.1. Khảo sát thu thập thông tin về dự án đầu tư và đơn vị được kiểm toán . 70
3.2.1.2. Đánh giá thông tin thu thập được và hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn
vị được kiểm toán, xác định trọng tâm và rủi ro kiểm toán . 74
3.2.1.3. Lập kế hoạch kiểm toán cuộc kiểm toán dự án đầu tư . 76
3.2.2. Thực hiện kiểm toán (Bước 2) 80
3.2.2.1. Kiểm toán công tác lập dự toán, phân bổ và kiểm soát chi NSNN đối với dự án 80
3.2.2.2. Kiểm toán công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư 83

3.2.2.3. Kiểm toán công tác thực hiện dự án đầu tư . 85
3.2.2.4. Kiểm toán công tác nghiệm thu, quyết toán, đưa công trình vào khai thác, sử dụng 89
3.2.2.5. Kiểm toán việc chấp hành chế độ tài chính kế toán của Nhà nước 90
3.2.2.6. Kiểm toán công tác quản lý chất lượng và tiến độ của dự án đầu tư 91
3.2.2.7. Kiểm toán báo cáo quyết toán vốn đấu tư thực hiện . 93
3.2.2.8. Kiểm toán tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả của dự án đầu tư xây dựng
công trình 98
3.2.3. Lập và gửi báo cáo kiểm toán (Bước 3) 99
3.2.3.1. Lập và gửi báo cáo kiểm toán dự án đầu tư 99
3.2.3.2. Nội dung cơ bản của Báo cáo kiểm toán toán dự án đầu tư 99
3.2.4. Kiểm tra việc thực hiện kiến nghị kiểm toán (Bước 4) 100
3.2.4.1. Chuẩn bị kiểm tra 101
3.2.4.2. Thực hiện kiểm tra 102
3.2.4.3. Kết thúc kiểm tra . 102
KÊT LUẬN CHƯƠNG 3 .104
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 104
1. Kết luận 105
1.1. Những kết quả đã đạt được . 105
1.2. Những tồn tại trong quá trình thực hiện luận văn 105
2. Kiến nghị về hướng nghiên cứu tiếp theo . 105
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO . 106
PHỤ LỤC
Phụ lục I: Một số sai sót, gian lận thường gặp
Phụ lục II: Danh mục câu hỏi 01 – Giai đoạn thiết kế công trình xây dựng
Phụ lục III: Danh mục câu hỏi 02 – Giai đoạn đấu thầu và giao thầu
Phụ lục IV: Danh mục câu hỏi 03 – Giai đoạn thi công, giám sát thi công và
nghiệm thu công trình


PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Chi ĐTXDCB là khoản chi chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi NSNN. Đồng
thời, hoạt động ĐTXDCB thường kéo dài, vượt quá niên độ ngân sách, phụ thuộc
nhiều vào điều kiện tự nhiên và rất phức tạp trong công tác quản lý về giải ngân,
tiến độ và chất lượng công trình. Đây là lĩnh vực chi ẩn chứa nhiều nguy cơ tiêu
cực, tham nhũng, gây lãng phí, thất thoát NSNN nên đặt ra cho KTNN nhiều
thách thức trong khi thực hiện kiểm toán NSNN.
Hiện nay, khi thực hiện kiểm toán nội dung chi ĐTXDCB trong kiểm toán
NSNN, KTV Nhà nước (KTV) phải dựa trên quy trình kiểm toán chung và vận
dụng quy trình kiểm toán NSNN, quy trình kiểm toán dự án đầu tư xây dựng do
chưa có quy trình riêng cho lĩnh vực này. Điều này đã dẫn đến những khó khăn,
lúng túng nhất định cho KTV và làm gia tăng rủi ro nghề nghiệp khi thực hiện kiểm
toán nội dung chi ĐTXDCB. Do vậy, yêu cầu phải có một quy trình riêng cho lĩnh
vực kiểm toán chi ĐTXDCB trong kiểm toán NSNN đang trở nên cấp thiết.
2. Mục đích của đề tài
Từ những cơ sở lý luận về kiểm toán chi ĐTXDCB trong kiểm toán NSNN;
qua những phân tích, đánh giá thực trạng kiểm toán chi ĐTXDCB trong kiểm toán
NSNN để từ đó rút ra những mặt đạt được , cũng như những bất cập , tồn tại và
nguyên nhân của những bất cập , tồn tại, luận văn được thực hiện nhằm m ục đích đề
xuất mới một “Quy trình kiểm toán chi ĐTXDCB trong kiểm toán NSNN của
KTNN” nhằm khắc phục các hạn chế trong hoạt động kiểm toán chi ĐTXDCB, góp
phần nâng cao chất lượng các cuộc kiểm toán NSNN, hạn chế các rủi ro nghề
nghiệp khi các KTV thực hiện kiểm toán.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của đề tài là nội dung kiểm toán chi ĐTXDCB trong
kiểm toán NSNN; một số quy trình kiểm toán của KTNN.

- Phạm vi nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu nội dung kiểm toán chi
ĐTXDCB trong kiểm toán NSNN của bộ, ngành, địa phương do KTNN Việt Nam
thực hiện; có tham khảo một số kinh nghiệm nước ngoài.
4. Cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu , tác giả luận văn sẽ dựa trên cách tiếp cận
cơ sở lý luận về khoa học kiểm toán chi ĐTXDCB và những quy định hiện hành
của hệ thống văn bả n pháp luật trong lĩnh vực này . Đồng thời, luận văn cũng sử
dụng phép phân tích duy vật biện chứng để phân tích , đề xuất các giải pháp mục tiêu.
Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu phù hợp với đối tượng và nội
dung nghiên cứu trong điều kiện Việt Nam , đó là: phương pháp điều tra , khảo sát
thực tế; phương pháp thống kê ; phương pháp phân tích , so sánh; và một số phương
pháp kết hợp khác.
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
- Ý ngh ĩa khoa học của đề tài : Đã hệ thống và hoàn thiện cơ sở lý luận về
kiểm toán chi ĐTXDCB và đề xuất được một quy trình kiểm toán mới có cơ sở
khoa học, có tính ứng dụng trong việc nâng cao hiệu quả công tác kiểm toán chi
ĐTXDCB trong kiểm toán NSNN . Kết quả nghiên cứu có thể được dùng làm tài
liệu tham khảo cho việc nghiên cứu và giảng dạy môn học Kiểm toán tại các trường
đại học.
- Ý ngh ĩa thực tiễn của đề tài : Những phân tích, đánh giá và đề xuất của đề
tài là tài liệu tham khảo và gợi ý quan trọng cho công tác kiểm toán chi ĐTXDCB ,
góp phần nâng cao chất lượng các cuộc kiểm toán NSNN, nâng cao trình độ của các
KTV, hạn chế các rủi ro nghề nghiệp khi các KTV thực hiện kiểm toán.
6. Dự kiến kết quả đạt được
- Luận văn hệ thống hóa cơ sở lý luận về chi ĐTXDCB và công tác kiểm
toán chi ĐTXDCB trong kiểm toán NSNN; thông qua nghiên cứu công tác kiểm
toán chi ĐTXDCB của một số nước, một số tổ chức trên thế giới từ đó rút ra một số
bài học kinh nghiệm cho KTNN Việt Nam;

- Phân tích và đánh giá một cách toàn diện , đầy đủ, khách quan thực tiễn
công tác kiểm toán chi ĐTXDCB trong kiểm toán NSNN . Ghi nhận những thành
tựu và chỉ rõ nh ững mặt còn hạn chế trong công tác này và nguyên nhân của những
hạn chế làm cơ sở để đưa ra các giải pháp khắc phục;
- Đề xuất mới một “Quy trình kiểm toán chi ĐTXDCB trong kiểm toán
NSNN của KTNN” (viết tắt là 1T Quy trình kiểm toán chi ĐTXDCB) 1T có cơ sở khoa
học, có tính khả thi cao và phù hợp với điều kiện thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả công tác
kiểm toán chi ĐTXDCB trong kiểm toán NSNN của KTNN.
Nội dung chủ yếu của đề tài gồm 3 chương:
136T Chương 1T136T 1: Những vấn đề cơ bản để xây dựng Quy trình kiểm toán chi đầu
tư XDCB. Trong chương này nêu hai vấn đề lớn là: Những vấn đề cơ bản về 1T122T cuộc
1T122T kiểm toán dự 1T136T án 1T136T ĐTXDCB và đặc trưng của nó tác động đến quy trình kiểm toán.
136T Chương 1T136T 2: Thực trạng về quản lý ĐTXDCB và vài nét về kiểm toán
ĐTXDCB. Trong chương này đã đề cập đến tình hình quản lý ĐTXDCB ở nước ta
qua các giai đoạn và chỉ ra những điểm đạt được cũng như còn tồn tại của nó; đồng
thời, cũng nêu vài nét về hoạt động KTNN và hoạt động kiểm toán ĐTXDCB.
136T Chương 136T140T 3: 1T140T Đề xuất Quy trình kiểm toán chi ĐTXDCB của KTNN Việt
Nam. Trong chương này nêu lên 2 vấn đề: Một là, những vấn đề chung về quy
trình; hai là, nội dung Quy trình kiểm toán chi ĐTXDCB.