Tài liệu Đề ôn thi tư tưởng Hồ Chí minh, có đáp án

Câu 1: Trình bày cơ sở hình thành và quá trình xác lập mô hình nhà nước ở VN trong tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước.

Trả lời:Cơ sở hình thành:
1) Cơ sở thực tiễn và sự khảo nghiệm;
Từ thực tiễn hình thái nhà nước VN đương thời: nhà nước phong kiến, nhà nước tư sản (dưới sự cai trị của chính quyền tư sản Pháp). HCM đi đến khẳng định: Nhà nước của VN sau khi giành được độc lập không mang bản chất phong kiến và tư sản.
Từ các cuộc cách mạng điển hình trên thế giới: cách mạng Mỹ 1776, cách mạng tư sản Pháp HCM đi đến kết luận: đó là những cuộc cách mạng chưa đến nơi, chưa triệt để.
Nghiên cứu cuộc cách mạng Tháng Mười Nga năm 1917, Người nhận định đây là cuộc cách mạng triệt để và đến nơi. Người cũng đi đến kết luận : cách mạng VN nên theo cách mạng Tháng Mười Nga, xác lập mô hình nhà nướ theo số đông người.
2) Cơ sở lí luận:
Văn hóa chính trị của VN trong lịch sử: các bộ sử lớn như Đại Việt sử kí toàn thư, lịch triều hiến chương loại chí; bộ luật Hình thư (đời Lý), Quốc triều hình luật (Đời Lê) là cơ sở văn hóa chính trị đầu tiên của Người.
Các giá trị văn hóa chính trị của loại người: kế thừa, tiếp thu có chọn lọc và phát triển các tinh hoa văn hóa phương Đông trong tổ chức và quản lí xã hội, đặc biệt là triết lí “đức trị” của Nho gia; tư tưởng “pháp trị” của trường phái pháp gia tiếp thu, chọn lọc, phê phán tinh hoa văn hóa tư sản trong vấn đê tổ chức hoạt động của nhà nước: tiếp thu tư tưởng tiến bô của các nhà khai sảng Pháp như: Rouseau (Khế ước xã hội), Montesquieu (tinh thần pháp luật) và sau khi đến với chủ nghĩa Mác-Leenin, HCM quán triệt và vận dụng sáng tạo học thuyết về nhà nước và nhà nước vô sản trong xây dựng nhà nước VN mới.
2. HCM với việc xác lập nhà nước kiểu mới ở VN.
Lúc đầu HCM đưa ra mô hình nhà nước công nông binh theo mô hình Xôviết, sau đó được thay thế bởi mô hình nhà nước dân chủ cộng hòa.
Cách mạng tháng Tám thành công, HCM khai sinh ra nước VN Dân chủ Cộng hòa – nhà nước dân chủ tiến bộ đầu tiên ở Đông Nam Á, đặt nền móng cho việc xây dựng 1 nhà nước VN mới trong lịch sử dân tộc: Nhà nước mang bản chất giai cấp công nhân, có