Tài liệu đề cương ôn thi tốt nghiệp 12 và luyện thi đại học - môn văn

TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP

(Hồ Chí Minh)

I.Hoàn cảnh sáng tác:

- Hoàn cảnh lớn:

HCM viết bản tuyên ngôn khi đế quốc, thực dân đang chuẩn bị chiếm lại nước ta:

+ Dưới danh nghĩa quân đồng minh vào giải giáp quân đội Nhật, Quân đội Quốc dân Đảng TQ tiến vào phía Bắc.

+ Quân Anh tiến vào phía Nam

+ Thực dân Pháp theo chân đồng minh tuyên bố “ Đông Dương thuộc quyền bảo hộ của Pháp”.

- Hoàn cảnh cụ thể:

Ngày 19 - 8 - 1945, chính quyền Hà Nội về tay nhân dân . Ngày 26 - 8 - 1945, Hồ Chí Minh từ chiến khu trở về Hà Nội . Tại căn nhà số 48 phố Hàng Ngang - Hà Nội Ngời đã soạn bản Tuyên ngôn độc lập . Ngày 2 -9 - 1945, tại quảng trờng Ba Đình -Hà Nội , Ngời thay mặt chính phủ lâm thời của Nớc Việt Nam dân chủ cộng hòa trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn độc lập trớc đồng bào cả nớc và thế giới.


II.Đối tượng và mục đích:

+ Đối tượng: nhân dân VN, nhân dân Thế giới và bọn đế quốc Anh, Pháp, Mỹ.

+ Mục đích :

- Tuyên bố và khẳng định quyền độc lập , tự do của dân tộc VN.

- Bác bỏ luận điệu của bọn xâm lược trước dư luận TG.

- Đồng thời khẳng định ý chí bảo vệ độc lập dân tộc.

III. Câu hỏi và đề văn:

1. Vỡ sao HCM lại chọn trớch dẫn 2 bản tuyờn ngụn của Phỏp và Mỹ để mở đầu cho bản tuyên ngôn của mỡnh? ( “Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bỡnh đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyến ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”- MĨ và “Người ta sinh ra tự do và bỡnh đẳng về quyền lợi và phải luôn được tự do và bỡnh đẳng về quyền lợi”- PHÁP)

- Trích dẫn từ 2 bản tuyên ngôn của Mĩ ( 1776) và Pháp (1791) để Làm cơ sở pháp lí cho bản tuyên ngôn.

- Mục đích:

+ Đề cao truyền thống bỡnh đẳng , tiến bộ của nhân dân Mĩ và Pháp nhằm ngăn chặn âm mưu của bọn xâm lược Dùng chiến thuật “ gậy ông đập lưng ông”.

+ Đặt 3 cuộc CM của nhân loại ngang bằng nhau, CM VN cùng lúc thể hiện 2 nhiệm vụ của 2cuộc CM Pháp, Mỹ. CM VN trở thành một bộ phận của CM thế giới.

+ Từ 2 bản tuyên ngôn này, HCM suy rộng ra “tất cả các dân tộc đều có quyền hưởng tự do, độc lập” thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.



2. Chứng minh “TNĐL” không chỉ là văn kiện lịch sử trọng đại mà cũn là ỏng văn chính luận mẫu mực?

a. TNĐL là một văn kiện lịch sử trọng đại:

+ Bản tuyên ngôn đánh dấu một sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước . Tuyên bố chấm dứt chế độ thực dân , đánh đổ chế độ quân chủ lập hiến, lập nên nước Việt Nam dân chủ cộng hòa .

+ Tuyên ngôn độc lập còn đập tan những luận điệu xảo trá của bọn đế quốc Mĩ, Anh, Pháp về việc khai hóa , bảo hộ để nhằm tái chiếm Đông Dương .

+ Tuyên ngôn độc lập vừa giải quyết được nhiệm vụ độc lập dân tộc, lại vừa giải quyết được nhiệm vụ dân chủ cho nhân dân (Dân ta lại đánh đổ chế độ quân chủ mấy mươi thế kỉ mà lập nên chế độ cộng hoà), tức là bên cạnh chữ Độc lập lại có thêm chữ Tự do, mở ra một kỉ nguyên mới cho đất nước: kỉ nguyên độc lập, tự do. Đó là tư tưởng lớn , chân lí của thời đại mà sau này Bác đã đúc kết trong câu nói nổi tiếng : “Không có gì quí hơn Độc lập, Tự do” .

+ Tuyên ngôn độc lập là kết quả của bao nhiêu máu đã đổ, bao nhiêu tính mệnh đã hi sinh và là kết quả của bao nhiêu hi vọng của nhân dân VN.