Tài liệu đề án môn học

ĐỀ TÀI: đề án môn học

A. LỜI MỞ ĐẦU

Chỉ cách đây vài năm, khi nói đến kiểm toán nhiều người không biết đấy là nghề ǵvà làm việc ǵ.Nhưng trong một vài năm trở lại đây nhiều người đă coi nghề kiểmtoán như một nghề có giá trong xă hội. Điều đó chứng tỏ sự phát triển vượt bậccủa ngành nghề này hiện nay,đặc biệt là các công ty kiểm toán độc lập.Khi t́m hiểuvề kiểm toán độc lập em tự đặt ra câu hỏi: kiểm toán độc lập vừa là một doanhnghiệp nhưng lại có khả năng cung cấp dịch vụ xác minh và bày tỏ ư kiến thựctrạng hoạt động của các doanh nghiệp khác.Tại sao kiểm toán lại có vai tṛ đó? Vai tṛnày được thực hiện như thế nào,dựa trên các qui định pháp lư nào trong nền kinh tế nước ta? .Chính v́ vậy em đă chọn đề tài cho đề án môn học của ḿnh là:
Vai tṛ của kiểm toán độc lập trong việc kiểm tra,kiểm soát các doanhnghiệp Việt Nam hiện nay
Dựa trên kiến thức đă được học trong môn học Lư thuyết kiểm toán, Kiểm toán tài chính và cùng với việc tự nghiên cứu thêm trong các tài liệu chuyên ngành,các vănbản pháp qui nhà nước đă ban hành .cũng như sự hướng dẫn tận t́nh của giáo viên hướng dẫn,em thực hiện bài viết này để nhằm trả lời các câu hỏi đă đặt ra cũngnhư thực hiện nguỵên vọng được trang bị kĩ hơn về các kiến thức của bộ môn ḿnhđang theo học.
Bài viết c̣n nhiều sai sót do sự hạn hẹp về kiến thức và thời gian nghiên cứu nên emrất mong sự nhận xét đánh giá của các thầy cô.Em xin chân thành cảm ơn sựhướng dẫn nhiệt t́nh mang tính định hướng của đă giúp em hoàn thành đề án này.
Đề án gồm ba phần:
Phần I: Khái quát lư luận chung về vai tṛ của kiểm toán độc lập trong việc kiểmtra,kiểm soát.
Phần II:Thực trạng của kiểm toán độc lập trong việc kiểm tra,kiểm soát các doanhnghiệp Việt Nam hiện nay
Phần III. Nhận xét và các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao vai tṛ của kiểm toán độc lập trong việc kiểm tra,kiểm soát các doanh nghiệp Việt Nam


Phần 1. Khái quát lư luận chung về kiểm toán độc lập trong việc kiểmtra,kiểm soát.
1.1. Cơ sở lí luận về kiểm toán độc lập
Có nhiều khái niệm về kiểm toán nhưng nội dung của chúng khá thống nhất.Một trong những khái niệm đó là khái niệm do Alvin A.Arens đưa ra Kiểm toán là quátŕnh mà theo đó một cá nhân độc lập,có quyền thu thập và đánh giá các bằngchứng về các thông tin số lượng có liên quan đến một tổ chức kinh tế cụ thể nhằm mục đích xác định và báo cáo mức độ phù hợp giữa các thông tin số lượng đó vớicác chuẩn mực đă được xây dựng.
Cũng như kiểm toán nói chung kiểm toán độc lập có hai chức năng. Chức năngxác minh tính trung thực hợp lư,hợp pháp của các nghiệp vụ hoặc việc lập cácbảng khai tài chính.Sản phẩm của chức năng này là báo cáo kiểm toán.Chức năngthứ hai là bày tỏ ư kiến,chức năng này thể hiện cũng khác nhau giữa các khách thểkiểm toán,các cơ sở pháp lư,kinh tế khác nhau.Sản phẩm của chức năng này là thưquản lư.Với bản chất và chức năng này kiểm toán độc lập phải thực hiện mọi hoạtđộng kiểm tra,kiểm soát những vấn đề liên quan đến thực trạng tài sản,các nghiệpvụ tài chính và sự phản ánh của nó trên sổ sách kế toán cùng hiệu quả đạt được.Nóicách khác doanh nghiệp chính là các khách thể chủ yếu của kiểm toán độc lập vàkiểm toán độc lập cung cấp dịch vụ kiểm tra t́nh h́nh hoạt động của các doanhnghiệp theo nhu cầu tự nguyện của các doanh nghiệp đó.
Kiểm toán độc lập là một loại h́nh kiểm toán được phân theo chủ thể kiểm toán(ngoài ra c̣n có kiểm toán nhà nước và kiểm toán nội bộ).Kiểm toán độc lập là một tổchức kinh doanh dịch vụ kiểm toán và tư vấn theo yêu cầu của khách hàng .Kiểm toán độc lập là hoạt động đặc trưng của nền kinh tế thị trường.Đây là loại h́nh dịchvụ được pháp luật thừa nhận và bảo hộ,được quản lư chặt chẽ bởi các hiệp hộichuyên ngành về kế toán.Quan hệ giữa chủ thể và khách thể kiểm toán là quan hệmua bán dịch vụ,đơn vị kinh tế được kiểm toán phải trả phí dịch vụ cho kiểm toánviên theo hoạt động kiểm toán,đây là điểm khác biệt giữa kiểm toán độc lập với kiểmtoán nhà nước và kiểm toán nội bộ. Các kiểm toán viên độc lập là đội ngũ hành nghềchuyên nghiệp có kĩ năng nghề nghiệp và đạo đức và phi tri qua ḱ thi quốc gia đểđạt chứng chỉ kiểm toán viên độc lập theo qui định.
Khách thể của kiểm toán độc lập bao gồm: các doanh nghiệp và xí nghiệp tư,cácdoanh nghiệp có 100% vốn đầu tư nước ngoài,các hợp tác xă và doanh nghiệp cổphần,các chưng tŕnh dự án có vốn đầu tư ngoài ngân sách nhà nước.Ngoài ra cómột khách thể tự nguyện với số lượng ngày càng tăng ở nước ta:đó là các doanhnghiệp nhà nước.Kiểm toán độc lập hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực kiểm toán báocáo tài chính.Ngoài ra theo yêu cầu của khách hàng,kiểm toán độc lập c̣n có thểkiểm toán hoạt động,kiểm toán tuân thủ hoặc tiến hành các dịch vụ tư vấn tài chínhkế toán như tư vấn về thuế,tư vấn về đầu tư,lập báo cáo tài chính,cung cấp cácphần mềm kế toán .
Trong nền kinh tế thị trường, báo cáo tài chính đă được kiểm toán tuy được nhiều đối tượng sử dụng, nhưng người sử dụng chủ yếu là các bên thứ ba, và họ thường chỉ tin cậy kết quả kiểm toán báo cáo tài chính của kiểm toán độc lập do sự độc lập của kiểm toán viên. V́ thế vai tṛ của kiểm toán viên độc lập trở nên rất cần thiết và khó thể thay thế.
H́nh thức tổ chức
Một doanh nghiệp kiểm toán có thể hoạt động dưới h́nh thức doanh nghiệp tư nhân, công ty hợp danh, công ty trách nhiêm hữu hạn hoặc công ty cổ phần tùy theo luật pháp của từng quốc gia. Tuy nhiên, h́nh thức phổ biến nhất của các tổ chức kiểm toán trên thế giới là công ty hợp danh và khi đó họ thường phải chịu trách nhiệm vô hạn. C̣n nếu thành lập tổ chức kiểm toán dưới h́nh thức công ty cổ phần, th́ đây lại là một công ty cổ phần đặc biệt, nghĩa là phải có người chủ sở hữu chịu trách nhiệm vô hạn. Hiện nay, ở việt nam, các doanh nghiệp kiểm toán phải thành lập dưới một trong những h́nh thức là công ty hợp danh, doanh nghiệp tư nhân hay doanh nghiệp hoạt động theo Luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.
Nếu là công ty hợp danh, công ty kiểm toán thường có cơ cấu tổ chức bao gồm các cấp bậc chính là chủ phần hùn, chủ nhiệm, kiểm toán viên chính và kiểm toán viên phụ, với trách nhiệm và quyền hạn như sau:
Chủ phần hùn : là các kiểm toán viên cao cấp và có phần hùn trong công ty. Họ có thẩm quyền đại diện công ty kiểm toán để tiếp xúc với khách hàng và giải quyết các bất đồng ư kiến, giám sát nhân viên, kư báo cáo kiểm toán
Chủ nhiệm : là những kiểm toán viên nhiều trách nhiệm, thường được chủ phần hùn giao nhiệm vụ giám sát một số hợp đồng kiểm toán như xem xét hồ sơ kiểm toán, xác định những thủ tục kiểm toán cần thiết, thảo luận với các khách hàng
Kiểm toán viên chính : là người được giao trách nhiệm lập kế hoạch kiểm toán, trực tiếp điều hành cuộc kiểm toán, và soạn thảo báo cáo kiểm toán tŕnh cho cấp trên xét duyệt.
Kiểm toán viên phụ : là những trợ lư cho kiểm toán viên chính và thường thực hiện nội dung chi tiết của chương tŕnh kiểm toán.
Trong các loại h́nh doanh nghiệp kiểm toán khác, hệ thống tổ chức cũng thường được thiết kế tương tự.
Phân loại doanh nghiệp kiểm toán
Do quy mô và địa bàn hoạt động của các doanh nghiệp kiểm toán rất khác nhau, từ những văn pḥng kiểm toán chỉ có một kiểm toán viên và hoạt động tại một địa phương, cho đến những công ty rất lớn có đến hàng chục ngàn nhân viên và hoạt động trên toàn cầu, người ta thường chia thành bốn nhóm sau :
Văn pḥng kiểm toán địa phương : chỉ gồm một hay vài kiểm toán viên và phục vụ cho khách hàng tại một địa phương. Dịch vụ cung cấp chủ yếu là tư vấn thuế, quản trị và dịch vụ kế toán, riêng dịch vụ kiểm toán thường chỉ chiếm một tỉ trọng rất nhỏ.
Công ty kiểm toán khu vực : là những công ty có vài chục kiểm toán viên trở lên, họ có văn pḥng ở một số tỉnh, thành phố và tỉ trọng dịch vụ kiểm toán cung ứng cũng nhiều hơn nhóm trên.
Công ty kiểm toán quốc gia : là những công ty có chi nhánh ở nhiều tỉnh, thành phố của một quốc gia. Các công ty này có thể liên kết với các công ty kiểm toán nước ngoài để hoạt động trên phạm vi quốc tế, và họ cũng cạnh tranh với các công ty kiểm toán quốc tế.
- Công ty kiểm toán quốc tế : là những công ty rất lớn, có đến hàng chục ngàn nhân viên, với hàng trăm chi nhánh trên khắp thế giới, và có doanh thu hàng năm lên đến vài tỷ đô la Mỹ. Khách hàng của họ thường là những công ty đa quốc gia và các doanh nghiệp lớn. Họ cung cấp rất nhiều dịch vụ, với dịch vụ kiểm toán chiếm tỉ trọng lớn nhất. Các công ty kiểm toán này được gọi là “ Big Four”, bao gồm : Deloitte Touche Tohmatsu, Ernst & Young, KPMG, Pricewaterhouse Coopers. Cần lưu ư là tên gọi của các công ty kiểm toán quốc tế tại các quốc gia có thể sẽ khác nhau.