Thạc Sĩ Đẩy mạnh cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Lưu Xá

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ii
LỜI CẢM ƠN
Luận văn này được hoàn thành với sự hướng dẫn giúp đỡ của Phòng
Quản lý đào tạo Sau Đại học trường Đại học Kinh tế và Quản trị Kinh doanh -
Đại học Thái Nguyên.
Tôi xin gửi lời cảm ơn tới Nhà trường và Phòng Quản lý đào tạo Sau Đại
học đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và làm luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn đến TS.Nguyễn Thị Lan Anh - người đã trực tiếp
hướng dẫn và cho tôi những ý kiến quý báu trong quá trình hoàn thành luận văn.
Xin chân thành cảm ơn tập thể Ban giám đốc và các CBNV của Ngân
hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá đã cung cấp thông
tin, số liệu và tạo điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin cảm ơn đến toàn thể người thân trong gia đình, bạn bè và đồng
nghiệp đã quan tâm, giúp đỡ, động viên cho tôi trong suốt quá trình học tập và
hoàn thành luận văn.

Tác giả luận văn



Nguyễn Thị Tú Quyên

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN . i
LỜI CẢM ƠN . ii
MỤC LỤC . iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT vii
DANH MỤC BẢNG viii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ x
MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu . 2
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài . 3
5. Kết cấu của luận văn 3
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHO VAY DNNVV
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 4
1.1. Khái quát về NHTM . 4
1.1.1. Khái niệm NHTM 4
1.1.2. Chức năng của NHTM . 4
1.1.3. Các hoạt động của NHTM . 5
1.2. Hoạt động cho vay DNNVV của NHTM . 8
1.2.1. Tổng quan về DNNVV 8
1.2.2. Hoạt động cho vay DNNVV của NHTM 15
1.3. Những yếu tố ảnh hưởng tới đẩy mạnh hoạt động cho vay DNNVV
của NHTM 28
1.3.1. Các nhân tố thuộc về phía các ngân hàng thương mại 28
1.3.2. Các nhân tố thuộc về doanh nghiệp . 31
1.3.3. Các yếu tố thuộc về môi trường bên ngoài 32
1.4. Kinh nghiệm cho vay đối với DNNVV của một số NHTM . 33
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

iv
1.4.1. Kinh nghiệm cho vay đối với DNNVV của các NHTM nước ngoài . 33
1.4.2. Kinh nghiệm cho vay đối với DNNVV của các NHTM Việt Nam 36
1.4.3. Bài học kinh nghiệm cho vay DNNVV đối với ngân hàng TMCP
Công thương Lưu Xá 39
Kết luận chương 1 . 39
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 40
2.1. Câu hỏi nghiên cứu . 40
2.2. Phương pháp nghiên cứu 40
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu . 40
2.2.2. Đối tượng tiếp cận . 40
2.2.3. Phương pháp thu thập thông tin . 41
2.2.4. Phương pháp phân tích 42
2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu 43
2.3.1. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động kinh doanh của
ngân hàng 43
2.3.2. Hệ thống chỉ tiêu đánh giá kết quả và hiệu quả của hoạt động cho
vay đối với khách hàng DNNVV tại ngân hàng . 43
Kết luận chương 2 . 44
Chương 3: THỰC TRẠNG CHO VAY ĐỐI VỚI DNNVV TẠI NGÂN
HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LƯU XÁ 45
3.1. Giới thiệu về Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi
nhánh Lưu Xá 45
3.1.1. Giới thiệu chung 45
3.1.2. Mô hình tổ chức của NHTMCP Công thương Việt Nam - Chi
nhánh Lưu Xá 47
3.1.3. Cơ sở vật chất kỹ thuật và lao động của Ngân hàng TMCP Công
thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá . 50
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

v
3.2. Hoạt động kinh doanh của NHTMCP Công thương Việt Nam - Chi
nhánh Lưu Xá giai đoạn 2011 - 2013 . 51
3.2.1. Hoạt động huy động vốn . 51
3.2.2. Hoạt động cho vay . 54
3.2.3. Các hoạt động khác 56
3.2.4. Kết quả hoạt động kinh doanh . 57
3.3. Phân tích thực trạng cho vay đối với khách hàng DNNVV tại
NHTMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá giai đoạn
2011 - 2013 58
3.3.1. Thực trạng mở rộng quy mô cho vay 58
3.3.2. Tăng trưởng số lượng DNNVV có quan hệ vay vốn tại chi nhánh . 64
3.3.3. Tăng trưởng dư nợ bình quân . 65
3.3.4. Tăng trưởng thu nhập từ hoạt động cho vay DNNVV 67
3.3.5. Phân tích thực trạng kiểm soát rủi ro tại NHTMCP Công thương
Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá giai đoạn 2011 - 2013 . 68
3.4. Đánh giá nguyên nhân và cơ hội tiếp cập nguồn vốn của DNNVV
tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu
Xá thông qua phiếu điều tra 71
3.4.1. Đánh giá của CBTD . 71
3.4.2. Đánh giá của DNNVV . 72
3.5. Đánh giá chung thực trạng hoạt động cho vay DNNVV tại Ngân
hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá . 77
3.5.1. Những kết quả đạt được . 77
3.5.2. Những hạn chế và nguyên nhân 78
Kết luận chương 3 83
Chương 4: GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH CHO VAY DNNVV TẠI NGÂN
HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LƯU XÁ 83
4.1. Quan điểm, định hướng đẩy mạnh cho vay đối DNNVV 83
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vi
4.1.1. Định hướng phát triển chung . 83
4.1.2. Định hướng đẩy mạnh cho vay đối với DNNVV 84
4.2. Giải pháp đẩy mạnh cho vay DNNVV tại Ngân hàng TMCP Công
thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá . 86
4.2.1. Đa dạng hoá các hình thức cho vay và nâng cao chất lượng các
sản phẩm cho vay đối với các DNNVV 87
4.2.2. Đa dạng hoá phương thức cho vay 88
4.2.3. Cải tiến thủ tục, cơ chế cấp tín dụng cho DNNVV . 88
4.2.4. Mở rộng điều kiện về tài sản đảm bảo . 89
4.2.5. Nâng cao chất lượng cán bộ tín dụng 90
4.2.6. Thực hiện chế độ đãi ngộ, động viên khen thưởng kịp thời đối với
cán bộ tín dụng phụ trách DNNVV 92
4.2.7. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động marketing ngân hàng 92
4.2.8. Tăng cường hệ thống thông tin và hiện đại hóa công nghệ ngân hàng . 94
4.3. Kiến nghị . 95
4.3.1. Với Chính phủ, các bộ, ngành liên quan . 95
4.3.2. Với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam . 96
4.3.3. Với Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam 96
4.3.4. Với UBND tỉnh Thái Nguyên 97
Kết luận chương 4 . 98
KẾT LUẬN 98
TÀI LIỆU THAM KHẢO . 101
PHỤ LỤC 103


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

vii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
STT Ký hiệu chữ viết tắt Nguyên nghĩa
1 CBTD Cán bộ tín dụng
2 CP Chính phủ
3 DN Doanh nghiệp
4 DNNVV Doanh nghiệp nhỏ và vừa
5 HĐTD Hợp đồng tín dụng
6 NĐ Nghị định
7 NH Ngân hàng
8 NHNN Ngân hàng nhà nước
9 NHTM Ngân hàng thương mại
10 QĐ Quyết định
11 QH Quốc hội
12 RRTD Rủi ro tín dụng
13 SXKD Sản xuất kinh doanh
14 TCTD Tổ chức tín dụng
15 TMCP Thương mại cổ phần
16 TNHH Trách nhiệm hữu hạn
17 TSBĐ Tài sản bảo đảm
18 UBND Ủy ban nhân dân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

viii
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1. Doanh nghiệp nhỏ và vừa theo quy mô tổng nguồn vốn 9
Bảng 3.1: Hoạt động huy động vốn của NHTMCP Công thương Việt Nam
- Chi nhánh Lưu Xá giai đoạn 2011 - 2013 52
Bảng 3.2. Dư nợ và chất lượng cho vay tại NHTMCT Công thương Việt
Nam - Chi nhánh Lưu Xá giai đoạn 2011 - 2013 . 54
Bảng 3.3: Kết quả kinh doanh giai đoạn 2011 - 2013 58
Bảng 3.4. Tăng trưởng dư nợ cho vay DNNVV giai đoạn 2011 - 2013 . 59
Bảng 3.5. Tăng trưởng dư nợ cho vay theo kỳ hạn và ngành nghề giai
đoạn 2011 - 2013 61
Bảng 3.6. Tăng trưởng dư nợ cho vay theo phương thức cho vay và đảm
bảo tiền vay giai đoạn 2011 – 2013 62
Bảng 3.7: Số lượng DNNVV có quan hệ vay vốn tại chi nhánh giai đoạn
2011 - 2013 64
Bảng 3.8: Tăng trưởng dư nợ bình quân DNNVV giai đoạn 2011 - 2013 . 66
Bảng 3.9: Tăng trưởng thu nhập từ cho vay DNNVV giai đoạn 2011 - 2013 . 67
Bảng 3.10. Chất lượng cho vay DNNVV giai đoạn 2011 - 2013 . 69
Bảng 3.11: Tỷ lệ trích lập dự phòng RRTD 70
Bảng 3.12. Đánh giá của CBTD về khả năng tiếp cận vốn vay của
DNNVV tại ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi
nhánh Lưu Xá 71
Bảng 3.13. Nhóm tiêu chí về mức độ đáp ứng . 73
Bảng 3.14. Nhóm tiêu chí về mức độ tin cậy 74
Bảng 3.15. Nhóm tiêu chí về năng lực phục vụ 74
Bảng 3.16. Nhóm tiêu chí về thái độ phục vụ . 75
Bảng 3.17. Nhóm tiêu chí về cơ sở vật chất . 76
Bảng 3.18. Nhóm tiêu chí về nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp 77

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

ix
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

x
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

Sơ đồ 3.1. Tổ chức bộ máy của NHTMCP Công thương Việt Nam - Chi
nhánh Lưu Xá . 48
Hình 3.1. Kết quả huy động vốn giai đoạn 2011 - 2013 . 53
Hình 3.2. Dư nợ cho vay và nợ quá hạn giai đoạn 2011 - 2013 . 55
Hình 3.3. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ giai đoạn 2011 - 2013 56
Hình 3.4. Dư nợ cho vay DNNVV giai đoạn 2011 - 2013 . 60
Hình 3.5. Dư nợ bình quân trên DNNVV giai đoạn 2011 - 2013 . 67
Hình 3.6. Tỷ lệ nợ xấu đối với DNNVV giai đoạn 2011 - 2013 69
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Đất nước ta đang trong quá trình phát triển và ngày càng hội nhập vào
nền kinh tế thế giới. Theo đó, sự phát triển của các DNNVV là tất yếu và có
vai trò rất quan trọng. Trong thời gian qua Đảng và Nhà nước luôn chú trọng
và tạo mọi điều kiện thuận lợi để phát triển các DNNVV. Nghị định
59/2009/NĐ-CP của Chính Phủ về trợ giúp phát triển DNNVV có nêu: “Phát
triển DNNVV là một nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế
xã hội, đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước”. Các DNNVV
đóng vai trò quan trọng trong tạo việc làm, tăng thu nhập cho người lao động,
giúp huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển, xóa đói, giảm
nghèo ở địa phương, hỗ trợ tích cực cho phát triển của DN lớn, trong đó có
lĩnh vực công nghệ hỗ trợ. Tính đến thời điểm này, cả nước có chừng 460
nghìn doanh nghiệp trong đó các DNNVV chiếm tới 97% trong số đó đóng
góp khoảng 45% GDP của cả nước, tạo 50% việc làm mới, 78% mức bán lẻ,
33% giá trị sản lượng công nghiệp.
Các DNNVV ở Việt Nam hiện nay đều đang gặp rất nhiều khó khăn do
quy mô sản xuất nhỏ, công nghệ thấp, trình độ quản lý kém, năng lực cạnh
tranh thấp, các sản phẩm sản xuất ra có chất lượng chưa cao . Một trong
những nguyên nhân dẫn đến các khó khăn đó là do bị hạn chế về nguồn vốn.
Nguồn vốn duy trì hoạt động kinh doanh của các DNNVV hầu hết đều thông
qua hình thức cấp tín dụng của các NHTM. Tuy nhiên việc tiếp cận với nguồn
vốn tín dụng của các DNNVV tại các NHTM rất khó khăn như hạn chế về
quy mô, thời hạn, thủ tục . Theo một điều tra mới đây của Cục Phát triển
DN (Bộ Kế hoạch và Đầu Tư), chỉ có 32,38% DNNVV có khả năng tiếp cận
được các nguồn vốn của các ngân hàng.
Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá là chi
nhánh cấp I trực thuộc ngân hàng Công thương Việt Nam được thành lập năm
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

2
2006. Với địa bàn hoạt động tập trung nhiều DNNVV, hoạt động cho vay
DNNVV luôn được chi nhánh chú trọng. Cụ thể là hoạt động cho vay đối với
DNNVV của Chi nhánh luôn có mức tăng trưởng tốt. Tăng trưởng tín dụng
đối với DNNVV bình quân giai đoạn 2009 - 2013 là 10%. Tuy nhiên, khả
năng tiếp cận nguồn vốn của các DNNVV thời gian qua vẫn còn nhiều khó
khăn do có cả nguyên nhân từ phía ngân hàng và từ phía các DNNVV.
Vậy hoạt động cho vay DNNVV tại chi nhánh đã được nhận thức và
thực hiện như thế nào? Thời gian tới cần có những giải pháp nào để đẩy mạnh
hoạt động cho vay DNNVV?
Xuất phát từ yêu cầu thực tiễn đó, tác giả chọn đề tài: “Đẩy mạnh cho
vay DNNVV tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh
Lưu Xá” làm đề tài nghiên cứu của mình.
2. Mục tiêu nghiên cứu
2.1. Mục tiêu chung
Tìm hiểu thực trạng hoạt động cho vay DNNVV tại NHTMCP Công
Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá trong thời gian qua và đề xuất các giải
pháp về cho vay các DNNVV thời gian tới.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hóa các vấn đề lý luận và thực tiễn các vấn đề liên quan đến
NHTM và cho vay đối với DNNVV của NHTM.
- Tìm hiểu, phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động cho vay đối với
DNNVV tại NHTMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá; phân
tích những khó khăn, vướng mắc trong việc cho vay cũng như tiếp cận nguồn
vốn ngân hàng của DNNVV.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh cho vay DNNVV tại
NHTMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu http://www.lrc-tnu.edu.vn/

3
Lý luận và thực trạng về hoạt động cho vay DNNVV tại NHTMCP Công
Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi không gian: Vấn đề nghiên cứu được tìm hiểu tại ngân hàng
TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá.
- Phạm vi thời gian: Số liệu, tài liệu liên quan đến hoạt động cho vay
DNNVV tại NHTMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá được thu
thập trong giai đoạn 2011- 2013.
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Đề tài có những ý nghĩa về khoa học và thực tiễn sau:
- Bổ sung và làm phong phú thêm cơ sở lý luận về NHTM và cho vay
của NHTM
- Đưa ra cách nhìn mới về đẩy mạnh cho vay đối với DNNVV
- Tìm hiểu kinh nghiệm cho vay đối với DNNVV của một số NHTM
trong nước và nước ngoài.
- Thấy được các hạn chế trong cho vay DNNVV và những yếu tố ảnh hưởng
tới đẩy mạnh cho vay DNNVV tại ngân hàng TMCP Công thương Lưu Xá
- Đề xuất các giải pháp nhằm đẩy mạnh cho vay DNNVV tại ngân hàng
TMCP Công thương Lưu Xá
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài lời mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, luận văn gồm:
- Chương 1. Cơ sở lý luận và thực tiễn về cho vay DNNVV của NHTM.
- Chương 2. Phương pháp nghiên cứu
- Chương 3. Thực trạng cho vay DNNVV tại NHTMCP Công Thương
Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá
- Chương 4. Giải pháp đẩy mạnh cho vay DNNVV tại NHTMCP Công
Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá