Thạc Sĩ Dạy học tri thức phương pháp cho học sinh qua chủ đề Giải toán có ứng dụng đạo hàm ở lớp 12 THPT

MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Môn toán có khả năng to lớn giúp HS phát triển các năng lực và phẩm
chất trí tuệ, rèn luyện cho HS tư duy trừu tượng, tư duy chính xác, hợp lôgíc,
phương pháp khoa học trong suy nghĩ, trong suy luận, trong học tập, qua đó
có tác dụng rèn luyện cho HS trí thông minh, sáng tạo.
Trong chương trình Giải tích lớp 12 - THPT, nội dung đạo hàm và ứng
dụng đạo hàm giữ vai trò chủ đạo, chiếm một khối lượng lớn kiến thức và thời
gian học của chương trình, có ý nghĩa quan trọng trong các đề thi tốt nghiệp
THPT và thi tuyển sinh vào các trường Đại học, Cao đẳng và Trung học
chuyên nghiệp. Bởi vậy, việc sử dụng đạo hàm của hàm số để giải toán là một
nội dung rất cần thiết và bổ ích đối với các em HS lớp 12-THPT.
Xuất phát từ vai trò của TTPP trong dạy học toán ở trường THPT, GV
cần phải chú trọng dạy học TTPP để trang bị phương tiện cho HS hoạt động và
tạo điều kiện để tổ chức dạy học toán theo quan điểm hoạt động, góp phần đổi
mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực hoá hoạt động học tập của HS.
Thực tế dạy học toán ở trường THPT cho thấy còn nhiều HS gặp khó
khăn khi sử dụng phương pháp đạo hàm để giải bài tập, mà một trong những
nguyên nhân thường gặp là do các em không nắm được quy trình, phương
pháp giải loại toán này. Trong dạy học chủ đề này, về phía GV còn có những
hạn chế như: chưa thật chú ý truyền thụ TTPP, còn nặng về trình bày lời giải
và đưa thêm vào một số bài tập khó, phần truyền thụ TTPP và hướng dẫn HS
thực hiện qui trình, vận dụng phương pháp còn chưa tốt .
Với mong muốn góp phần khắc phục những tồn tại trên, nâng cao chất
lượng dạy học nội dung này, từ những lý do trên, chỳng tôi đã chọn đề tài:
Dạy học tri thức phương pháp cho học sinh qua chủ đề “Giải toán có ứng
dụng đạo hàm” ở lớp 12 THPT.
2. MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
2.1. Mục đích
Nghiên cứu lý luận về TTPP và triển khai vào dạy học TTPP cho HS
qua chủ đề “Giải toán có ứng dụng đạo hàm” ở lớp 12-THPT.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu lí luận về TTPP và dạy học TTPP trong môn Toán.
- Tìm hiỂu thực tiễn ở trường THPT về vấn đề dạy học TTPP, nói riêng
là trong dạy học giải toán có ứng dụng đạo hàm.
- Cụ thể hoá một số TTPP thường gặp ở nội dung giải toán có ứng dụng
đạo hàm.
- Đề xuất giải pháp dạy học TTPP thông qua một số biện pháp sư phạm.
- Thử nghiệm sư phạm.
3. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC
Nếu xác định rõ TTPP và áp dụng những biện pháp sư phạm nêu ra trong
luận văn thì có thể nâng cao hiệu quả của việc dạy học TTPP và chất lượng dạy
học nội dung “Giải toán có ứng dụng đạo hàm” Ở lỚp 12 trường THPT.
4. PHưƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Nghiên cứu lý luận.
2. Quan sát, điều tra thực tiễn.
3. Thử nghiệm sư phạm.
4. Thống kê toán học
5. CẤU TRÚC LUẬN VĂN
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, luận văn gồm có 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn.
Chương 2: Một số biện pháp truyền thụ tri thức phương pháp qua
dạy học giải toán có ứng dụng đạo hàm.
Chương 3: Thực nghiệm sư phạm.
MỞ ĐẦU 1
1. Lý do chọn đề tài 1
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2
3. Giả thuyết khoa học 2
4. Phương pháp nghiên cứu 2
5. Cấu trúc luận văn 2
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 3
1.1 Về tri thức phương pháp và dạy học tri thức phương pháp. 3
1.2. Nội dung đạo hàm và ứng dụng trong chương trình toán THPT 9
1.3. Thực trạng dạy học giải toán có ứng dụng đạo hàm ở trường THPT và
việc truyền thụ tri thức phương pháp cho học sinh 14
1.4. Kết luận chương 1 16
Chương 2: MỘT SỐ BIỆN PHÁP TRUYỀN THỤ TRI THỨC PHƯƠNG
PHÁP QUA DẠY HỌC GIẢI TOÁN CÓ ỨNG DỤNG ĐẠO HÀM 17
2.1. Định hướng sư phạm 17
2.2. Một số biện pháp tăng cường truyền thụ TTPP trong dạy học giải toán có ứng
dụng đạo hàm. 18
2.3. Vận dụng các biện pháp để truyền thụ tri thức phương pháp trong dạy học giải
toán có ứng dụng đạo hàm 19
2.4. Kết luận chương 2 61
Chương 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 62
3.1. Mục đích và nhiệm vụ 62
3.2. Phân tích đánh giá kết quả thử nghiệm 74
3.3 Kết luận chương 3 77
KẾT LUẬN 78